İçeriğe atla

1993 Rusya anayasa referandumu

Rus anayasa referandumu, 1993
Sonuçlar
Seçim
Oy %
Evet32.937.630%&0000000000000058.43000058,43
Hayır23.431.333 %&0000000000000041.57000041,57
Geçerli oy 56.368.963 %&0000000000000097.65000097,65
Geçersiz veya boş oy 1.357.909 %&0000000000000002.3500002,35
Toplam oy57.726.872%100,00
Kayıtlı seçmen/katılım106.170.835 54.4%

Rusya'da 12 Aralık 1993 tarihinde düzenlenen anayasa referandumu. Yeni anayasa seçmenlerin %58,4'ü tarafından onaylandı ve 25 Aralık'ta yürürlüğe girdi.[1]

Arka plan

1992'den bu yana Başkan Boris Yeltsin, 1978 Sovyet anayasasının eski ve değiştirilmesi gerektiğini tartışıyordu.[2] Başkan'a daha fazla yetki verecek yeni bir anasayasa çağrısı yaptı.[2] Bununla birlikte, hükûmet ve Halk Temsilcileri Kongresi tarafından, iki farklı anayasa taslağı hazırlandı.[2] İki grubun uzlaşmaya varamaması üzerine Boris Yeltsin, Eylül 1993 tarihinde Halk Temsilcileri Kongresi'ni dağıttı.[2] anayasal bir krize yol açtı.

Yeltsin, görüşlerine sempati duyan bir Anayasa Meclisi çağırdı.[2] Meclis daha sonra güçlü bir başkanlık sağlayan bir anayasa hazırladı ve 11 Kasım'da yayımlandı.[3]

Sonuçlar

Referandumun geçerli kılınması için[2] gereken %50 barajının üstünde bir sonuç ile seçmen katılımı resmen %54.4 olarak bildirildi.[4] Bununla birlikte katılım sayısı üzerinde, bölge rakamları ve oy pusulalarının hızlı tahribatı yüzünden şüpheler kaldı.[3]

Bölgelere göre sonuçlar

Federal konu Evet Hayır Geçersiz/boş oylar Toplam Kayıtlı seçmen Katılım
Oy % Oy %
1Adygea74,84638.90117,57161.103157195,574323,61260.43
2Bashkortostan721,76942.01996,13557.9952,1131,770,0172,824,12562.67
3Buryatia204,77957.96148,54742.0415,479368,805663,95755.55
4Altai43,62955.9734,31644.03281880,763123,09165.61
5Dagestan141,69720.86537,60179.1411,332690,6301,089,62663.38
6Ingushetia37,58356.9028,46943.1087766,929124,75453.65
7Kabardino-Balkaria185,21463.26107,55336.745849298,616508,68358.70
8Kalmykia57,25851.5253,88048.486359117,497206,94456.78
9Karachay-Cherkessia55,51228.00142,74372.003353201,608286,57970.35
10Karelia210,73070.8886,57129.127760305,061577,61852.81
11Komi239,18063.77135,89336.239158384,231808,41847.53
12Mari156,17952.43141,69547.5710,235308,109537,28257.35
13Mordovia153,77837.14260,22062.8610,737424,735689,30961.62
14Yakutia214,26355.01175,25344.9919,403408,919625,43265.38
15North Ossetia132,20253.09116,80146.917626256,629421,50060.88
16Tatarstan[a]264,02874.8488,75825.1613,434366,2202,638,57513.88
17Tuva31,31031.2168,99968.794240104,549165,62063.13
18Udmurtia301,02657.45222,91242.5516,452540,3901,134,00947.65
19Khakassia99,73758.4770,83941.535146175,722384,23445.73
20Chechnya[b]
21Chuvashia237,10741.58333,13158.4222,315592,553943,45862.81
22Altai Krai524,00551.17499,96948.8322,0391,046,0131,929,49754.21
23Krasnodar970,83851.16926,92548.8434,2291,931,9923,546,77554.47
24Krasnoyarsk653,48961.84403,17338.1623,5961,080,2582,117,78451.01
25Primorsky Krai551,44771.45220,36828.5519,836791,6511,549,82351.08
26Stavropol Krai607,82554.15514,69345.8518,9481,141,4661,809,14663.09
27Khabarovsk Krai352,61970.46147,84329.5413,692514,1541,081,80247.53
28Amur191,06050.24189,23149.766811387,102670,70157.72
29Arkhangelsk410,90573.24150,10926.7612,960573,9741,059,40454.18
30Astrakhan208,29858.48147,91441.528791365,003723,93650.42
31Belgorod311,57744.95381,64955.0511,758704,9841,055,31866.80
32Bryansk293,49442.36399,44257.6412,377705,3131,094,78064.43
33Vladimir425,54859.63288,12140.3719,230732,8991,227,72759.70
34Volgograd503,39148.72529,80851.2828,7431,061,9421,926,08655.13
35Vologda393,08869.84169,76130.1613,633576,482974,02659.19
36Voronezh502,35845.16610,00654.8419,2931,131,6571,922,59558.86
37Ivanovo343,39064.02193,01535.9814,274550,679966,57956.97
38Irkutsk621,67674.16216,57125.8417,947856,1941,767,95548.43
39Kaliningrad251,57566.33127,71133.678949388,235691,22656.17
40Kaluga250,65350.60244,75049.409896505,299806,95862.62
41Kamchatka86,23971.0335,17628.972574123,989286,98343.20
42Kemerovo683,55262.30413,68137.7037,2521,134,4852,147,96552.82
43Kirov412,67161.38259,68238.6219,851692,2041,199,82357.69
44Kostroma201,71158.00146,04842.007237354,996594,81259.68
45Kurgan264,74957.24197,79442.769186471,729780,22360.46
46Kursk274,70443.79352,64756.2110,119637,470996,38563.98
47Leningrad466,16767.58223,60432.4215,586705,3571,258,38756.05
48Lipetsk229,08642.38311,52557.6212,352552,963923,92259.85
49Magadan60,85468.5627,91231.44173290,498186,78048.45
50Moscow1,841,77162.941,084,42337.0690,7183,016,9125,374,05656.14
51Murmansk284,98471.30114,69828.708824408,506806,70550.64
52Nizhny Novgorod820,21557.47607,07642.5341,9521,469,2432,832,86351.86
53Novgorod202,83263.04118,93636.967709329,477559,61258.88
54Novosibirsk509,59251.52479,47948.4823,2051,012,2762,005,96950.46
55Omsk491,75157.79359,20842.2122,419873,3781,506,47157.98
56Orenburg482,96658.02349,47241.9820,026852,4641,551,63854.94
57Oryol186,46342.61251,09057.397361444,914687,00264.76
58Penza289,55039.91435,96560.0913,496739,0111,152,39964.13
59Perm715,22979.79181,12220.2124,379920,7301,995,77046.13
60Pskov241,28356.96182,35343.046498430,134643,48566.84
61Rostov929,50651.50875,50348.5041,5881,846,5973,236,96057.05
62Ryazan327,81250.58320,30449.4213,465661,5811,019,51864.89
63Samara705,42556.87534,88443.1333,2051,273,5142,424,18452.53
64Saratov586,01951.06561,71148.9423,3461,171,0762,009,81958.27
65Sakhalin147,40663.9683,05236.045863236,321473,47449.91
66Sverdlovsk1,299,29979.84327,99020.1638,5431,665,8323,426,95448.61
67Smolensk236,09742.82315,28957.189944561,330873,72964.25
68Tambov257,13341.99355,30158.0113,331625,765977,86763.99
69Tverskaya387,02651.34366,84148.6616,657770,5241,239,45062.17
70Tomsk217,62468.45100,30831.559061326,993728,06244.91
71Tula488,71458.22350,64341.7823,602862,9591,441,23359.88
72Tyumen282,91767.77134,57632.2311,935429,428883,20348.62
73Ulyanovsk314,21651.16299,92648.8414,056628,1981,059,02359.32
74Çelyabinsk1,009,54477.21298,00022.7927,8931,335,4372,631,09850.76
75Chita224,54856.81170,73943.1910,428405,715790,13751.35
76Yaroslavl397,89866.33202,01333.6716,348616,2591,098,48356.10
77Moscow (City)2,474,52469.941,063,40630.0675,8173,613,7476,987,49451.72
78Saint Petersburg1,391,88771.61551,76528.3928,4081,972,0603,760,85252.44
79Jewish autonomous Area44,40664.8524,07135.15215270,629137,03851.54
80Agin-Buryat19,20169.908,27030.1084628,31744,38763.80
81Komi-Permyak46,43281.4410,58018.56160358,615102,90956.96
82Koryak9,26773.983,25926.0279213,31822,82858.34
83Nenetsia13,33874.414,58725.5955418,47931,47058.72
84Taymyr13,81581.803,07418.2050717,39629,41159.15
85Ust-Orda Buryat45,57780.8910,76419.1199657,33782,87169.19
86Khanty-Mansi253,45881.8456,22418.165919315,601794,13139.74
87Chukotka31,50375.8810,01524.1287642,39475,66156.03
88Evenk5,17668.942,33231.06177768513,86355.44
89Yamalo-Nenets102,43080.3425,06919.662676130,175284,53245.75
Toplam32,937,63058.4323,431,33341.571,357,90957,726,872106,170,83554.37
Kaynak: Rusya Merkez Seçim Komisyonu 8 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  1. ^ Tataristan yetkilileri halkı boykot etmeye çağırdı (son derece düşük bir katılımla sonuçlandı), bu davranışa müdahale edilmedi
  2. ^ Çeçen yetkilileri halk oylamasını engelledi.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2017. 
  2. ^ a b c d e f "Arşivlenmiş kopya". 21 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2017. 
  3. ^ a b Richard Sakwa (2008) Russian politics and society Taylor & Francis, p64
  4. ^ Nohlen & Stöver, p1648

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Büyük Millet Meclisi</span> Türkiye Cumhuriyetinin parlamentosu

Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), Türkiye Cumhuriyeti'nin yasama organıdır. 23 Nisan 1920'de Osmanlı Devleti'nin İtilaf Devletleri'nce işgaline direniş göstermek üzere kurulmuştur. Asli görevi yürütmeyi denetlemektir ve yasama erkini kullanır. "Egemenlik, kayıtsız şartsız milletindir" ilkesi, TBMM'nin varoluşunun temel dayanağını oluşturur.

Referandum, plebisit veya halkoylaması; anayasa değişikliği, yasaların kabulü gibi bazı önemli meselelerde halkın iradesini belirlemek amacıyla yapılan oylamadır. Referandumda halkın iradesi idareye doğrudan doğruya yansımakta olup doğrudan demokrasinin güzel bir örneğidir. Temsili demokraside ise, halkın seçtiği insanlar, halkın iradesini yansıtmaya çalışmaktadır. Ancak bu tür oylamalar, muhalefetin onayını almadan, popüler uygulamaları hayata geçirmekte kullanılabildiğinden, totaliter rejimlerde yönetimin isteklerini hukuka uydurmaya alet edilebilirler.

<span class="mw-page-title-main">Boris Yeltsin</span> Rusyanın ilk devlet başkanı (1991–1999)

Boris Nikolayeviç Yeltsin, Rusya'nın ilk başbakanı ve devlet başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Rusya Federasyonu Devlet Marşı</span>

Rusya Federasyonu Devlet Marşı, Rusya'nın resmî devlet marşı. Bestesinde, Aleksandr Aleksandrov'a ait Jit stalo luçşe ve Bolşevik Parti Marşı'ndan uyarlanan Sovyetler Birliği Marşı'nın müziği, güftede ise Sovyet marşının söz yazarı Sergey Mihalkov'un yeniden yazdığı sözler kullanılmıştır. Sovyetler Birliği Marşı, 1944 yılından itibaren "Enternasyonal" marşının yerine resmî marş olarak kullanılmaya başlandı. Marş, 1956-1977 yılları arasında destalinizasyon politikaları nedeniyle sözsüz, sadece enstrümantal çalındı. 1977 yılında eski Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri Josef Stalin'e atıf yapan sözler çıkartıldı, yine Mihalkov tarafından yazılan komünizmin ve II. Dünya Savaşı'nın zaferlerine vurgu yapan sözlerle değiştirilerek kullanılmaya başlandı.

<span class="mw-page-title-main">Yüksek Seçim Kurulu (Türkiye)</span> Türkiyede seçim işleriyle ilgili en yüksek devlet kurumu

Yüksek Seçim Kurulu (YSK), Türkiye Cumhuriyeti'nde, Yargıtay ve Danıştay'ın kendi içlerinden çıkardıkları üyelerden oluşan, Türkiye'deki seçimlerin genel yönetimi ile denetimini sağlayan ve seçimlerin yargısal denetimini sağlayan bir karma idari ve yargı merciidir. 1950 yılında kurulun oluşturulması ile seçimler üzerinde yargı denetimi esas alındı. Milletvekili tutanaklarının iptali yetkisi meclise verildi. 1954'te yapılan değişikliklerle bu yetki YSK'ye verildi ve kurulun teşekkülü belirlendi. Kurulun başkanının Yargıtay Başkanı olacağı, üyelerin de Yargıtay ve Danıştay üyelerinden seçileceği, kurulun vereceği kararların kesin nitelikte olduğu hükme bağlandı. 1957 yılında yapılan değişiklikle, partilerin seçimlere ittifak yaparak girmeleri engellendi.

<span class="mw-page-title-main">1982 Türkiye anayasa referandumu</span> Türkiyede yapılan ikinci halk oylaması

1982 Türkiye anayasa referandumu, Türkiye'de yapılan ikinci halk oylamasıdır.

<span class="mw-page-title-main">1991 Sovyetler Birliği darbe girişimi</span> Sovyetler Birliği hükûmeti üyesi bir grup tarafından yapılan başarısız darbe girişimi

1991 Sovyetler Birliği darbe girişimi, Sovyetler Birliği hükûmeti üyesi bir grubun ülkede denetimi Sovyet Cumhurbaşkanı Mihail Gorbaçov'dan alma teşebbüsüdür. Darbeciler Sovyetler Birliği Komünist Partisinin sol kanadında yer almakta ve Gorbaçov'un reform programının çok ileri gittiğini düşünerek yeni imzalanacak olan birlik antlaşmasının ülkenin sonunu getirdiğine kanaat getirmişlerdi. Darbe sadece 3 gün sürdükten sonra Gorbaçov tekrar iktidara dönse de olay Sovyetler Birliği'ndeki dengeleri altüst edecek ve hem ülkenin hem de SBKP'nin sonunu getirecektir.

<span class="mw-page-title-main">1993 Rusya anayasa krizi</span> SSCBnin dağılmasından sonra Rusyada, Devlet Başkanı ile Parlamento arasında çıkan ve silah kullanarak sona erdirilen siyasi kriz

1993 Rusya anayasa krizi, Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra Rusya'da Rusya Devlet Başkanı ile Rusya Parlamentosu arasında çıkan ve silahlı kuvvet uygulanmasıyla sona eren siyasi kriz. İki kurum arasında var olan siyasi gerilim 21 Eylül 1993 günü Rusya Devlet Başkanı Boris Yeltsin'in Parlamentoyu ve Yüksek Sovyeti fesh etmesi kararını açıklamasıyla zirveye çıkar. O zamanki anayasaya göre devlet başkanının parlamentoyu fesih yetkisi bulunmamaktaydı. Ancak Yeltsin 1993 yılı Nisan ayında yapılmış olan referandum sonuçlarını kendisini haklı çıkartmak için kullanmıştır. Buna karşılık parlamento Yeltsin'i görevden alarak yerine Devlet Başkan Yardımcısı Aleksandr Rutskoy'u geçirdi.

<span class="mw-page-title-main">Gennadi Zyuganov</span> Rus siyasetçi

Gennadi Andreyeviç Zyuganov, Rus sosyalist siyasetçi. 1993'ten beri Rusya Federasyonu Komünist Partisi birinci sekreteri. Ayrıca 1993'ten beri Devlet Duması milletvekili ve 1995'ten beri Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi üyesi.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Cumhuriyeti Anayasası</span> Azerbaycanın en üstün hukuk kaynağı ve temel kuruluş belgesi

Azerbaycan Cumhuriyeti Anayasası, Azerbaycan'ın en üstün hukuk kaynağıdır ve temel kuruluş belgesidir. Yeni anayasa 12 Kasım 1995 yılında halk oylaması-referandum yoluyla kabul edilmiş ve 27 Kasımda yürürlüğe girmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Sergey Baburin</span>

Sergey Nikolayeviç Baburin - - Rus siyasetçi, bilim insanı ve hukukçu. Ulusal sosyalist eğilimli Narodnaya Volya ve daha sonraki adıyla Rusya Halk Birliği ’nin önderi.

<span class="mw-page-title-main">1991 Sovyetler Birliği referandumu</span>

Sovyetler Birliği'nde 1991 Referandumu, 17 Mart 1991'de Sovyetler Birliği’nin korunması için yapılan referandum. Referandumda halka "eşit ve egemen cumhuriyetlerin yenilenmiş federasyonu olarak Sovyetler Birliği’nin korunmasını uygun görüyor musunuz?" sorusu yöneltilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">2017 Türkiye anayasa değişikliği referandumu</span> Türkiyede yapılan yedinci halk oylaması

2017 Türkiye anayasa değişikliği referandumu, 16 Nisan 2017'de gerçekleşen halk oylamasıdır. Seçmenler, mevcut Türkiye Anayasası'nın 18 maddesi üzerindeki değişikliklerini oyladı. Hükûmetteki Adalet ve Kalkınma Partisi ve kurucularından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından desteklenen madde değişiklikleriyle ilgili tartışmalar uzun süre devam ettikten sonra muhalefetteki Milliyetçi Hareket Partisi'nin (MHP) desteğiyle birlikte meclisten geçerek halk oylaması kararı alındı. Değişiklik paketi, yürürlükteki parlamenter sistemin kaldırılarak yerine başkanlık sisteminin getirilmesini, başbakanlık makamının ortadan kaldırılmasını, meclisteki vekil sayısının 550'den 600'e çıkarılmasını ve Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun (HSYK) yapısında değişiklikler yapılmasını içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Rusya Anayasası</span>

Günümüz Rusya Federasyonu Anayasası, 12 Aralık 1993'te yapılan referandumla kabul edildi. Rusya Anayasası yayımlandığı tarih olan 25 Aralık 1993'te yürürlüğe girdi ve Sovyet cumhuriyeti sistemini yürürlükten kaldırdı. Günümüz anayasası, 1936 Sovyet Anayasasından sonra Rusya tarihinin en uzun süre yürürlükte kalmış olan anayasasıdır.

<span class="mw-page-title-main">1978 Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti Anayasası</span>

1978 Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti Anayasası, Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'nde 12 Nisan 1978 tarihinde kabul edilen anayasa.

<span class="mw-page-title-main">Rusya Halk Vekilleri Kongresi</span>

Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti Halk Vekilleri Kongresi ya da 1991 yılından sonraki adıyla Rusya Federasyonu Halk Vekilleri Kongresi, 16 Mayıs 1990 ile 21 Eylül 1993 tarihleri arasında Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'nin ve Rusya'nın ve en yüksek devlet kurumu. 4 Mart 1990 tarihinde 5 yıllığına seçilmiş, fakat 1993 Rusya anayasa krizi sonrası anayasal olmayan yolla Devlet Başkanlığı kararnamesiyle Boris Yeltsin tarafından lağvedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">1991 Rusya devlet başkanlığı seçimi</span>

1991 Rusya devlet başkanlığı seçimi, Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'de 12 Haziran 1991 tarihinde yapılan ilk devlet başkanlığı seçimidir. Mart 1991'de bir devlet başkanı seçme konusunda yapılan referandumu sonrasında yapıldı. Seçim sonucunda oyların % 58,6'sını alan Boris Yeltsin ilk Rusya Devlet Başkanı oldu. Yeltsin bağımsız olarak yarıştığı halde Demokratik Rusya tarafından desteklendi.

<span class="mw-page-title-main">Belarus Anayasası</span>

Belarus Anayasası, Belarus'un en üst düzey yasası. Anayasayla çelişen tüm kanunlar geçersizdir. Ülkenin Sovyetler Birliği'nden bağımsızlığını ilan etmesinden üç yıl sonra, 1994'te, kabul edilen metin Belarus devleti ve hükûmetinin çerçevesini çizerek, vatandaşlarının hak ve özgürlüklerini sıralar. Anayasa, ülkenin eski yasama organı Beyaz Rusya Yüksek Sovyeti tarafından oluşturulmuş ve vatandaşlar ile hukuk uzmanlarının katkılarıyla şekillendirilmiştir. Anayasa metni bir başlangıç, 9 kısım ve 146 maddeden oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Vladimir Kryuçkov</span>

Vladimir Aleksandroviç Kryuçkov, Sovyet devlet adamı. Sovyetler Birliği İstihbarat ve Devlet Güvenlik Komitesi KGB'nin 1988-1991 yıllarında görev yapmış başkanı. Politbüro üyesi.

<span class="mw-page-title-main">2017 Libya anayasa taslağı</span>

2017 Libya anayasa taslağı, 2014 Libya Anayasa Meclisi seçimlerinde Libya çevresinden seçilen 60 kişilik Anayasa Taslağı Meclisi tarafından hazırlanan Libya anayasa taslağıdır.