İçeriğe atla

1993 Bingöl saldırısı

1993 Bingöl saldırısı
Elazığ-Bingöl karayolu
BölgeElazığ-Bingöl karayolu
Tarih24 Mayıs 1993
03:00 (TSİ)
Saldırı türü
Silahlı saldırı
SilahlarKalaşnikov, bixi, kanas
Ölü33 silahsız er, 3 öğretmen, 3 sivil
Yaralı3 silahsız er
İşleyenŞemdin Sakık liderliğindeki 150 PKK militanı
Örgüt(ler) PKK

1993 Bingöl saldırısı, 1993 Bingöl katliamı[1] ya da 33 er olayı, Malatya'dan usta birliklerine gitmek için sivil otobüslerle yola çıktıktan sonra Elazığ-Bingöl karayolunda PKK tarafından silahsız Türk askerlerine düzenlenen saldırı. Askerleri taşıyan araçların önü PKK militanlarının zapt ettiği kamyonlar vasıtasıyla durdurulmuş ve 36 asker rehin alınmıştır. Olayın gerçekleştiği noktada 3 öğretmen de askerlerle beraber alıkonulmuştur. Aynı günün akşamı 33 asker PKK'lılar tarafından öldürülmüş, saldırı ülke çapında büyük tepki toplamıştır.[2] Öğretmenler de daha erken saatlerde kurşuna dizilmiştir.[3]

Olay

Olay öncesinde Elazığ'ın Palu ilçesindeki 300 kişilik PKK grubundan ayrılan 150 kişilik bir grubun Bingöl bölgesinde saldırı hazırlığındaydı.[4] Acemi eğitimini tamamlayan 50 asker, dağıtım için 24 Mayıs günü Malatya İl Jandarma Komutanlığı'ndan iki minibüsle, sivil giysili olarak Bingöl İl Jandarma Komutanlığı'na doğru yola çıktı. Bingöl'e 15 km mesafede, saat 18:00 civarında yolu kesen Parmaksız Zeki kod adlı Şemdin Sakık liderliğindeki 150 kişilik PKK grubu, midibüsleri durdurarak kimlik kontrolü yaptı ve askerleri indirdi.[5] Grup, 36 askeri yakındaki bir köye götürdü.[2] Gece 03:00 civarı askerleri tek sıra dizen PKK'lılar, Kalaşnikof, Bixi ve Kanas gibi silahlarla askerlerin üzerine ateş ettiler. Ateş sonucunda silahsız 36 askerden 33'ü öldü, üçü ise PKK'lılarca öldü sanılarak bırakıldı. İlk atışlarda ölmeyenlere de tekrar ateş edildi.[6]

Karşı operasyon

26 Mayıs'ta Türk Silahlı Kuvvetleri'nin yaptığı karşı operasyonda olaya karışan PKK'lılardan 67'si öldürüldü.[2]

Anıt Mezar

Katliamın gerçekleştirildiği yer. Yerine anıt mezar yapılan 33 silahsız erin öldürüldüğü alan

PKK pususu sonucu ölen 33 er için 30 Haziran 2007 tarihinde Bingöl'e 13 kilometre uzaklıkta bulunan ve "Anıttepe" ismi verilen yerde Türk Bayrağı şeklinde anıt yapılmış, 33 şehit askeri simgeleyen 33 metre uzunluğundaki direğe Anıtkabir'den getirilen 10 metrekarelik dev Türk Bayrağı asılmak suretiyle askerlerin temsili resminin olduğu anıt mezarı yapılmıştır.[7]

Kaynakça

  1. ^ Hasan Cemal (2010). Türkiye'nin asker sorunu: Ey asker, siyasete karışma!. Doğan Kitap. s. 161. ISBN 9786051116280. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2017. 
  2. ^ a b c Aydın, Gülden (9 Nisan 2012). "33 şehitli o günden beri hiç kahkaha atamadım". Hürriyet. 22 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2015. 
  3. ^ "Katliamdan kurtulan askerin dehşet ifadeleri". 33 erin öldürüldüğü saldırıyla ilgili dosya Ergenekon savcıları tarafından incelenirken Doç. Karasakal ‘saldırıyı PKK’nın gerçekleştirdiğini’ söyledi. Ancak olaya 'tanık'lık eden 5 asker arasında yer alan Erdal Özdemir'in 16 yıl sonra polise verdiği ifade dikkat çekiciydi. Milliyet. 2009. 19 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2021. 
  4. ^ "33 Er Böyle Öldürtüldü/ Bölüm-1". 1 Aralık 2008. 22 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2015. 
  5. ^ Kantarcıoğlu, Abdulkerim (19 Aralık 2009). "Bingöl Katliamı'nın Canlı Tanığından Dehşet Anları". habervitrini.com. 22 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2015. 
  6. ^ Mater, Nadire (26 Ocak 1999). "Mehmedin Kitabı". 22 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2015. 
  7. ^ Ramazan Yavuz, Adil Önal, Muharrem Kontaz (30 Haziran 2007). "Bingöl'de 33 şehit er için Anıt Mezar". Hürriyet. 29 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Eşref Bitlis</span> Türk Silahlı Kuvvetlerinin 32. Jandarma Genel Komutanı

Eşref Turgut Bitlis Türk asker. Eski Jandarma Genel Komutanı. 17 Şubat 1993 tarihinde bindiği uçağın düşmesi sonucu öldü.

Yavi Katliamı, 25 Ekim 1993'te Erzurum'un Çat ilçesine bağlı Yavi beldesinde PKK tarafından düzenlenen katliam.

1993'teki Türkiye olayları.

<span class="mw-page-title-main">Ekim 2011 Çukurca saldırısı</span> Terör saldırısı

Ekim 2011 Çukurca saldırısı, 19 Ekim 2011'de PKK'nın, Hakkâri'nin Çukurca ilçesinde, Türk Silahlı Kuvvetleri birliklerini hedef alarak gerçekleştirdiği saldırılardır. Gece yarısından sonra 200 PKK'lının ilçe merkezindeki polis ve jandarma binalarıyla güvenlik noktalarına ağır silahlarla ateş açmaları sonucunda Kekliktepe'de 21, ilçe merkezinde 3 olmak üzere 24 Türk askeri öldü, 18 asker ise yaralandı. Çatışmada 21 ile 23 arası, çatışma sonrası operasyonlarda ise 250-270 civarı PKK militanı öldürüldü, 210'u ise yaralandı.

<span class="mw-page-title-main">2012 Bingöl saldırıları</span>

2012 Bingöl saldırıları, 16 Eylül 2012 ve 18 Eylül 2012 tarihinde gerçekleştirilen iki ayrı saldırıdır. 16 Eylül'de polis aracı geçerken PKK'lılar mayın patlatmıştır. Olayda 8 polis hayatını kaybederken, 7 polis de yaralanmıştır. PKK'lılar 18 Eylülde yine Bingöl'de roketatarlar ve piyade tüfekleriyle silahsız askerleri taşıyan bir askerî konvoyuna saldırdı. Olayda 10 asker hayatını kaybederken, 70 asker yaralandı. Olayla ilgili 2 kişi gözaltına alındı.

<span class="mw-page-title-main">Haziran-Ağustos 2012 Hakkâri saldırıları</span>

Haziran-Ağustos 2012 Hakkâri saldırısı, 19 Haziran 2012 sabaha karşı Yüksekova ilçesi Yeşiltaş Jandarma Karakolu'na PKK'lılar tarafından gerçekleştirilen saldırıda 8 asker ölmüş, 16'sı da yaralanmıştır. Çatışmalar sonrasında PKK'lılara karşı gerçekleştirilen operasyonlarda 10 PKK'lı ölmüş, bölgeye kobra tipi helikopterler sevk edilmiştir. Yine 5 Ağustos 2012'de PKK'nın, Hakkâri'nin Çukurca ilçesi Hakkâri-Çukurca Karayolu üzerinde bulunan Geçimli Jandarma Karokoluna 3 ayrı koldan saldırı, Türk Silahlı Kuvvetleri birliklerini hedef alarak gerçekleştirdiği saldırılardır. Saldırı sonucu 6 asker ve 2 korucu ölmüş, 15 asker ve köy korucusu, 6 sivil yaralanmıştır. Çıkan çatışma sonrası 14 PKK'lı etkisiz hale getirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Reşadiye saldırısı</span> Terör saldırısı

2009 Reşadiye saldırısı veya Reşadiye pususu, 7 Aralık 2009 tarihinde 14:00 ile 14:30 arası Reşadiye, Tokat'ta PKK tarafından Karadeniz Bölgesi'de ses getirmek için askeri aracın geçişi sırasında gerçekleştirilen silahlı saldırı. Saldırı sonrası Genelkurmay Başkanlığı resmî sitesinden yapılan açıklamada saldırı emrinin PKK'nın Tunceli sorumlusundan geldiği, saldırıyı 4 ya da 5 kişilik bir grubun düzenlediği açıklanmıştır. 1 uzman çavuş rütbeli 6 asker ölmüş, Türkiye'de çözüm sürecinin fiilen uygulamaya konulduğu zamanda gerçekleşen saldırı kamuoyunda yankı uyandırmıştır.

<span class="mw-page-title-main">33 Şehit Anıtı</span> 33 PKK terör şehidinin anısına yapılmış anıt

33 Şehit Anıtı, Türkiye'nin Bingöl ili kırsalında bulunan, 24 Mayıs 1993 tarihinde Malatya'dan usta birliklerine gitmek için sivil otobüslerle yola çıktıktan sonra Elazığ-Bingöl karayolunda PKK'lı militanlar tarafından silahsız Türk askerlerine düzenlenen saldırı sonucunda ölen 33 asker anısına yapılan anıt.

PKK saldırıları (2015-günümüz), Haziran 2015 Türkiye genel seçimleri ardından PKK üyelerinin sık sık yol kesip araç yakma ve şantiye basarak kamu malına zarar vermesi, son olarak Şanlıurfa'da Ceylanpınar saldırısı olarak bilinen PKK üyelerince 2 polisin öldürülmesinin akabinde artan PKK'nın saldırıları sonrası çözüm süreci ve ateşkesin durdurulmasının hemen ardından 8 Ağustos 2015 tarihinde başlayan çatışmaların PKK üyelerinin güvenlik güçlerine karşı düzenlediği Iğdır, Dağlıca ve Siirt saldırıları sonrası Türkiye'de yapılan Kasım 2015 Türkiye genel seçimlerinin ardından doğu ve güneydoğu gölgelerinde özyönetim ve halk ayaklanması başlatma teşebbüsünde bulunan PKK miitanlarına karşı başlatılan Türk Silahlı Kuvvetleri, Emniyet Genel Müdürlüğü ile ortak yürütülen özel harekat polisleri ve SAS komandolarının da destek verdiği kamuoyundan hendek operasyonları olarak bilinen operasyonların başlatılmasıyla devam eden silahlı çatışma süreci.

<span class="mw-page-title-main">2015 Siirt saldırısı</span>

2015 Siirt saldırısı, PKK'nın 2011'de başlattığı ateşkesi sonlandırıp tekrar saldırılarını başlatmasının akabinde çözüm sürecinin Türkiye Hükûmeti tarafından durdurulmasının sonucunda Türkiye'nin doğu ve güneydoğusunda PKK saldırıları artmış, 19 Ağustos 2015 tarihinde Siirt ile Pervari yol emniyeti için görevlendirilen jandarma ekiplerine ait zırhlı aracın geçişi sırasında saat 14.10 sularında PKK'lı militanlar tarafından daha önceden yol kenarına yerleştirilen el yapımı patlayıcının infilak ettirilmesi sonucu 8 asker hayatını kaybetmiştir.

<span class="mw-page-title-main">1992 Taşdelen saldırısı</span> Pkknın Taşdelen Jandarma Sınır Karakoluna Yaptığı Kanlı Baskın

1992 Taşdelen saldırısı, Şırnak'a bağlı Taşdelen, Uludere'deki kaçakçılığı önlemekle görevli karakol komutanı üsteğmen, altı asteğmen, bir astsubay ve yaklaşık 108 askerin görev yaptığı Taşdelen Jandarma Karakolu'na gece saatlerinde 600 kişilik PKK grubunun ağır makineliler, uçaksavar ve havan mermileri ile düzenlediği saldırı sonrası karakol komutanı üsteğmen ve 26 er ölmüş, Jandarma Er Aydın Şahin ve Engin Ekşi ise PKK tarafından kaçırıldığı açıklanmıştır. 15 Ekim ile 16 Kasım tarihleri arasında hava ve kara desteli sınır ötesi operasyonlar başlatıldı. Kızılhaç görevlileri, Aydın Şahin'e ulaştı ve 27 Temmuz 1992'de yazdığı mektubu ailesine ulaştırdı. Şahin mektubunda, "Anne ellerinden öperim, senin en yaramaz oğlunum, benim için üzülme, salıverileceğim günü sabırsızlıkla bekliyorum" demiş ancak bir daha haber alınamamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Süpürge Harekâtı</span>

Süpürge Harekâtı, 4 Ağustos 1991 tarihinde 100-150 kişilik PKK'lı grubun Şemdinli'deki Samanlı Jandarma Karakolu'na silah ve roketatarla düzenlediği saldırıda 10 er hayatını kaybetmiş, 7 er kaçırılmış ve 9'u da yaralanmış, ertesi gün Anavatan Partisi Merkez Karar ve Yönetim Kurulu toplantısının ardından dönemin Türkiye Başbakanı Mesut Yılmaz; 5 Ağustos 1991 gecesi Kuzey Irak'taki PKK unsurlarına karşı Hava Kuvvetleri Komutanlığı destekli karadan sınır ötesi harekâtının başladığını, Irak sınırından içeri 19 km ilerlendiğini ve Kuzey Irak'taki kamplarda Abdullah Öcalan'ın kardeşi Mehmet Öcalan'ın da olduğunu duyurmuştur. Türk Silahlı Kuvvetleri bölgedeki PKK unsurlarını yok etmek ve PKK'ya ait kamp ve mühimmatı ele geçirmek için düzenlediği bu operasyona temizlik anlamına yakın "süpürge harekâtı" demiş, kamuoyunda "temizlik" olarak da telaffuz edilmiştir.

2010 İskenderun saldırısı, 31 Mayıs 2010'da PKK'nın, Hatay'ın İskenderun ilçesinde, Türk Deniz Kuvvetleri Deniz İkmal Destek Komutanlığına saat 00.40 sıralarında önce roketatarlı, ardından uzun namlulu silahlarla gerçekleştirdiği saldırı.

<span class="mw-page-title-main">Ağustos 2011 Çukurca saldırısı</span>

Ağustos 2011 Çukurca Saldırısı veya 2011 Çukurca PKK pususu, 17 Ağustos 2011'de PKK'nın, Hakkâri'nin Çukurca ilçesinde, Hakkâri-Çukurca kara yolunun 12. ve 15. kilometrelerinde bulunan Vali Erdoğan Gürbüz Çeşmesi yakınlarında PKK'lıların önceden döşediği mayınların zırhlı askeri araçların geçişi sırasında patlatması ile gerçekleştirdiği saldırılar sonucu 1'i köy korucusu, 11 asker ölmüş, 4 asker de yaralanmıştır. PKK'lılar olay mahaline birden fazla mayın ve bomba düzeneği yerleştirmiş, ilk mayınlı saldırıların ardından kirpi tipi zırhlı araçlardan inen askerler çatışmaya katıldığı sırada PKK'lılar bölgeye yerleştirdikleri birden fazla mayın ve bombalarla uzaktan patlatmak suretiyle saldırılarını sürdürmüştür.

Mart 2016 Lice saldırısı, 24 Mart 2016 tarihinde Diyarbakır ile Bingöl kara yolu üzerinde bulunan üzerinde bulunan Mermer Jandarma Karakolu'nda görevli jandarma ekiplerine yönelik karakolu hedef alan PKK'lılar tarafından bombalı araçla düzenlenen saldırıda bomba yüklü aracın infilak ettirilmesi sonucu 3 asker hayatını kaybetmiş, 24 asker yaralanmıştır. Patlama karakol binasında kısmi göçüğe yol açtı.

<span class="mw-page-title-main">Necati Özgen</span> Türk asker

Necati Özgen Türk asker. Eski Harp Akademileri Komutanı.

<span class="mw-page-title-main">Fikret Oktay</span> Türk asker

Fikret Oktay Türk asker. Eski Jandarma Genel Komutanı.