İçeriğe atla

1993 Azerbaycan güven oylaması referandumu

Haziran ayındaki gerçekleşen bir darbe girişimin ardından, 29 Ağustos 1993 yılında,[1] Azerbaycan'da Cumhurbaşkanı Ebulfez Elçibey'e yönelik ulusal güvenoyu yapıldı. Seçmenlere "Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanına güveniyor musunuz?" diye soruldu. Seçmenlerin sadece %2'si "evet" oyu verdi ve katılımın %91,6 olduğu bildirildi. Bu sonucun ardından Elçibey 1 Eylül'de görevinden ayrıldı.

Sonuçlar

Seçim Oylar %
Evet77,7302.0
Hayır3,673,97898.0
Geçersiz/boş oylar16,220
Toplam3,767,928100
Kayıtlı seçmen/katılım4,097,36791.6
Kaynak: Nohlen et al.

Kaynakça

  1. ^ Refugees, United Nations High Commissioner for. "Refworld | U.S. Department of State Country Report on Human Rights Practices 1993 - Azerbaijan". Refworld (İngilizce). 9 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Haydar Aliyev</span> 3. Azerbaycan cumhurbaşkanı

Haydar Alirıza oğlu Aliyev Azerbaycanlı siyasetçi, Azerbaycan Cumhuriyeti'nin üçüncü cumhurbaşkanı, Nahçıvan Yüksek Meclisi'nin 3. Başkanı. Aynı zamanda Azerbaycan'ın görevdeki cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in babasıdır. Azerbaycan'ın "ümummilli lider" ve "ulu önder" unvanlarını taşımaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ebulfez Elçibey</span> 2. Azerbaycan cumhurbaşkanı

Ebulfez Elçibey veya Ebulfez Aliyev, akademisyen, 2. Azerbaycan cumhurbaşkanı, Azerbaycan Halk Cephesi Partisi'nin kurucusu ve ilk genel başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Azerbaycan Partisi</span> Azerbaycanda bir siyasi parti

Yeni Azerbaycan Partisi, Azerbaycan'da 91'lerin talebiyle 21 Kasım 1992 tarihinde Haydar Aliyev'in liderliği ile 550 kişilik kurucu üyenin katılımıyla gerçekleşen Kuruluş Kurultayı ile kurulan, 18 Aralık 1992 tarihinde Adalet Bakanlığınca resmi kayda alınan siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan-Türkiye ilişkileri</span>

Azerbaycan-Türkiye ilişkileri, Türkiye ve Azerbaycan'ın süregelen uluslararası politikalarını içerir. Ortak tarihi ve geçmişi olan Türkiye ve Azerbaycan arasındaki ilişkiler dostane olmuştur. Karabağ Savaşı'nda Türkiye Azerbaycan'ı desteklemiştir. Bunun yanında Azerbaycan da Türkiye'yi çetrefilli meselelerde desteklemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Dağlık Karabağ Savaşı</span> 1988-1994 yılları arasında Karabağ bölgesinde Azerbaycan ve Ermenistan arasında yaşanmış askeri bir çatışma

Birinci Dağlık Karabağ Savaşı, Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlı Dağlık Karabağ Özerk Oblastı'nın Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlanmasını isteyen Ermeniler ile bunu kabul etmeyen Azeriler arasında başlayan ve Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra Azerbaycan ile Ermenistan arasında çatışmaya dönüşen Şubat 1988-Mayıs 1994 tarihleri arasında süren savaştır. Savaş öncesinde ve etnik çatışmaların sıcak savaşa dönüşmesi sonrasında Sumqayıt Pogromu, Kirovabad Pogromu, Bakü Pogromu gibi pogromlar, Hocalı Katliamı, Malıbeyli ve Kuşçular Katliamı ve Maragha Katliamı gibi katliamlar yaşanmıştır.

Suret Hüseynov, 1. Karabağ Savaşı'nda rol alan Azerbaycanlı komutan ve 1993-1994 yılları arasında Azerbaycan başbakanı olan siyasetçiydi.

Azerbaycan Halk Cephesi Partisi veya kısaca AHCP, Azerbaycan'daki muhalif siyasi parti. 1989'da 15 kurucu üye liderliğinde kuruldu. 1989-1992'li yıllarda Azerbaycan'da büyük güç ve söz sahibi olan siyasi kuruluş olmuştur. 1995'te partileşme sürecine girdi. 1995'te Partinin 1. (Kuruluş) Kurultayı düzenlendi ve parti resmen kuruldu. 1 Eylül 1995 tarihinde parti resmî kayıtlara alındı. Şu anda Demokratik Kuvvetlerin Millî Şurası'nin üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Talış Muğan Özerk Cumhuriyeti</span> Tanınmayan özerk cumhuriyet

Talış-Mugan Özerk Cumhuriyeti, Azerbaycan'da özerkliğini ilan etmiş kısa ömürlü devlettir. 1993 Haziran-Ağustos arasında varlığını sürdürmüştür. Azerbaycan'ın en güneydoğusunda, ülkenin yedi idari bölümünü kapsamaktaydı. Özerk cumhuriyetin illeri şunlardır; başkent olarak ön görülen Lenkeran, Lenkeran Rayonu, Lerik, Astara, Masallı, Yardımlı.

<span class="mw-page-title-main">Bütün Azerbaycan</span> günümüzde Azerilerin yaşadığı ve tarihsel olarak yaşamış oldukları toprakların birleştirilmesini öngören yayılmacı düşünce

Bütün Azerbaycan, günümüzde Azerilerin yaşadığı ve tarihsel olarak yaşamış oldukları toprakların birleştirilmesini öngören yayılmacı düşünce.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan'da siyaset</span>

Azerbaycan'da siyaset yarı başkanlık cumhuriyeti çerçevesinde gerçekleşirken, Azerbaycan Cumhurbaşkanı Devlet başkanı'dır, Azerbaycan'ın Başbakanı'sa, hükûmet başkanlığı yapıyor. İcra gücü cumhurbaşkanı ve hükûmet tarafından uygulanmaktadır. Yasama yetkisi hem hükûmet hem de parlamentoya aittir. Yargı — yürütme ve yasama organından bağımsızdır.

Tevfik Mesim oğlu Kasımov, Azeri siyasetçi ve diplomat. Azerbaycan eski dışişleri bakanı ve Azerbaycan Halk Cephesi kurucu üyesi.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan-Rusya ilişkileri</span>

Azerbaycan-Rusya ilişkileri Azerbaycan Cumhuriyeti ile Rusya Federasyonu arasındaki ikili ilişkilerdir.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Millî İstiklâl Partisi</span>

Azerbaycan Millî İstiklal Partisi veya kısaca AMİP, bağımsız Azerbaycan tarihinde ilk resmî kayda alınan siyasi parti. Parti dönemin Azerbaycan Halk Cephesi kurucusu İtibar Mammadov liderliğinde kurulmuştur. 1992-1993 ve 1995-2000'li yıllarda ana muhalefet partisi olmuştur.

2. Azerbaycan Hükûmeti veya Elçibey Hükûmeti Azerbaycan Halk Cephesi lideri Ebulfez Elçibey'in kurduğu hükûmettir.

Azerbaycan Demokratik İstiklâl Partisi veya kısaca ADİP, Haydar Aliyev'in hükûmetin başına geçtikten sonra Azerbaycan Millî İstiklâl Partisi üyelerine hükûmette temsil edilmeyi tekif etmesi üzerine bu teklife ılımlı yanaşan parti üyeleri Gabil Hüseynli liderliğinde 1993 tarihinde kurulan siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Ali Kerimli</span>

Ali Kerimli - Azerbaycanlı siyasetçi; avukat ; Yerel Yönetimler üzere Devlet Müşavirliği Bölgesel Yönetimlerle İş Daire Başkanı (1992); Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Kâtipi (1993); Azerbaycan Cumhuriyeti Milli Meclisi 1. ve 2. dönem milletvekili; Azerbaycan Halk Cephesi Partisi 2. Genel Başkanı (2001); Azatlık İttifakı kurucu üyesi (2005-2010); AHCP-Müsavat İttifakı kurucu ortağı (2010); Milli Şura kurucu üyelerinden biri (2013-) ve Koordinasyon Kurulu Üyesi (2014-)

1993 Azerbaycan darbesi, 1993 yılında dönemin Azerbaycan Cumhurbaşkanı Ebulfez Elçibey'e karşı Suret Hüseynov tarafından gerçekleştirilen askerî darbe girişimidir. Darbe girişimi sonucunda Elçibey görevinden ayrılmış, yerine Haydar Aliyev geçmiştir. Hüseynov ise Aliyev tarafından başbakan olarak atanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">1992 Azerbaycan cumhurbaşkanlığı seçimi</span>

7 Haziran 1992 yılında Azerbaycan'da yapılan ikinci cumhurbaşkanlığı seçimidir. Bu seçim 70 yılı aşkın süre sonra komünist etkisi altında olmadan yapılmış ilk seçimdir. Cumhurbaşkanlığı için beş aday ön plandaydı. Adaylar arasında Azerbaycan Halk Cephesi lideri Ebulfez Elçibey, eski meclis başkanı Yakub Mammadov, Demokratik Reform Hareketi lideri ve Adalet Bakanı İlyas İsmailov, Halk Demokratik Grupu lideri Refik Abdullayev (Turabhan) ve Demokratik Entelijansiya Birliği adayı Nizami Süleymanov yer aldı. Seçime katılabilmek için her adayın en az 20.000 imza toplaması ve bunları Merkezî Seçim Komisyonuna sunması gerekiyordu. Haydar Aliyev, altmış beş yaşından büyük adayları yasaklayan anayasa hükmü nedeniyle aday olamadı. Mevcut hükûmet, uluslararası gözlemcilerin seçimleri izlemesine izin vermeyi kabul etti. Elçibey'in karşısındaki en güçlü rakip İtibar Mammadov, seçimden birkaç gün önce adaylıktan çekilerek Ermenistan ile aralarındaki savaş bitene kadar seçimin ertelenmesi yönünde çağrıda bulundu.

<span class="mw-page-title-main">1998 Azerbaycan cumhurbaşkanlığı seçimi</span>

11 Ekim 1998 yılında Azerbaycan'da yapılan dördüncü cumhurbaşkanlığı seçimidir. Seçmen katılımın 78.92% olduğu oylamada oyların 78.92'ini alan Yeni Azerbaycan Partisi'nin adayı Haydar Aliyev ikinci bir dönemi için tekrar cumhurbaşkanı seçilmiştir.

Elçibeycilik, Elçibeyseverlik, veya Elçibey yolu, Azerbaycan Ulusal Özgürlük Harekâtı liderlerinden olan ve 1992–1993 yıllarında iktidar olmuş Azerbaycan cumhurbaşkanı Ebulfez Elçibey'in siyasi fikirlerini takip eden ideolojidir. Bu eğilim demokratizm, cumhuriyetçilik, sosyal adalet, Azerbaycancılık, Türkçülük, Bütün Azerbaycan fikrinin savunulması, Azerbaycan Halk Cumhuriyeti'ne bağlılık ve Türkiye'ye yakınlık ile tanımlanır. Elçibey'in istifası ve ölümünün ardından çeşitli parti, örgüt ve politikacılar Elçibeycilik ideolojisine bağlı kaldılar. Elçibey döneminde başbakan olan Penah Hüseyn'e göre, 1993'ten beri muhalefette olan Elçibeycilik, YAP hükûmeti ve Aliyevciliğin ideolojik rakibidir.