İçeriğe atla

1992 Erzincan depremi

Koordinatlar: 39°43′N 39°38′E / 39.72°K 39.63°D / 39.72; 39.63
1992 Erzincan depremi
Türkiye üzerinde 1992 Erzincan depremi
1992 Erzincan depremi
UTC zamanı1992-03-13 17:18:39
Yerel tarih13 Mart 1992
Yerel saat17.18 UTC
19.18 Türkiye saati
Büyüklük6,8 Ms[1][2]
Derinlik23 km
Merkez üsErzincan
Maks. şiddetVIII (Yıkıcı)[1]
Maks. yer ivmesi0,76 g[3]
Etkilenen ülkeler/bölgelerTürkiye
Kayıplar653 kişi öldü[2]
3850 kişi yaralandı[2]

1992 Erzincan depremi, 13 Mart 1992 tarihinde yerel saatle 19.08'de Türkiye'de Erzincan ilinin güneydoğusunda meydana gelen deprem. Depremin büyüklüğü 6,8 Ms olarak ölçüldü.[1] 653 kişi öldü, 8057 bina hasar gördü veya yıkıldı. Bu deprem 1939 Erzincan Depremi'nin merkez üssü yakınındadır. Kuzey Anadolu Fayı üzerinde bulunan Erzincan, bu depremle beraber tarihindeki altıncı büyük depremi yaşamıştır.[4]

Jeolojik yapı

Deprem, Türkiye'deki iki önemli fay hattından biri olan Kuzey Anadolu Fayı'nın doğu ucunda meydana geldi. Bu fayın 360 kilometrelik bir kısmı 1939 Erzincan Depremi'nde kırıldı. 1987 yılında yapılan bilimsel çalışmalara göre bu fay hattının kırılmayan kısmı için yıkıcı bir deprem bekleniyordu. 1983 yılında da bu bölgede 4,8 büyüklüğünde bir deprem meydana gelmişti. 13 Mart 1992 tarihinde depremin büyüklüğü 6,8 olmasına karşın şiddeti VIII olarak ölçüldü. Ana depremin ardından 15 saniye sonra ikinci ve 28 saniye sonra üçüncü sarsıntılar meydana geldi.[5] Zeminin alüvyal yapıda olması, yeraltı su seviyesinin yüksek olması, bina yapımı için uygun zemin çalışmalarının yapılmaması ve fay hattındaki kırılmanın ardışık 3 sarsıntıyla yaşanması depremin şiddetini artırdı.

Etkiler

Deprem Erzincan'da can kaybına ve maddi hasara, Erzurum ve Bingöl'de ise maddi hasara sebep oldu. Kamu binalarının da hasar görmesi yardım çalışmalarını yavaşlattı. Yapıların birçoğunun 1939 Erzincan Depremi sonrası 1940'ta çıkarılan deprem yönetmeliğine uygun yapılmadığı anlaşıldı. Türkiye'de felaketzedeler için birçok yardım kampanyası düzenlendi.

Spor

Deprem sonrasında şehrin takımı olan Erzincanspor 24. Haftada 1991-92 3. Lig'den çekildi.[6]

Kaynakça

  1. ^ a b c "Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Ulusal Deprem İzleme Merkezi". 19 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2010. 
  2. ^ a b c "Türkiye'deki Büyük Depremler". Belgenet. 15 Mart 2005. 22 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2010. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2023. 
  4. ^ "13 Mart 1992 Erzincan Depremi" (PDF). 28 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2015. 
  5. ^ Eyidoğan, Haluk. "13 AMrt 1992 Erzincan Depremi: Faylanma Mekanizması ve Depremin Yeri üzerine Bir Tartışma" (PDF). 10 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2010. 
  6. ^ "Beşiktaş, TFF'ye rest çekiyor... Kulüpler ortadan bölündü, karar değişir mi?". 10Haber. 31 Mart 2023. 10 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2023. 


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Deprem</span> yer kabuğunda beklenmedik anda ortaya çıkan enerji atımı

Deprem, yer sarsıntısı, seizma veya zelzele, yer kabuğunda beklenmedik bir anda ortaya çıkan enerji sonucunda meydana gelen sismik dalgalanmalar ve bu dalgaların yeryüzünü sarsması olayıdır. Sismik aktivite ile kastedilen, meydana geldiği alandaki depremin frekansı, türü ve büyüklüğüdür. Depremler sismograf ile ölçülür. Bu olayları inceleyen bilim dalına da sismoloji denir. Depremin büyüklüğü Moment magnitüd ölçeği ile belirlenir. Bu ölçeğe göre 3 ve altı büyüklükteki depremler genelde hissedilmezken 7 ve üstü büyüklükteki depremler yıkıcı olabilir. Sarsıntının şiddeti Mercalli şiddet ölçeği ile ölçülür. Depremin meydana geldiği noktanın derinliği de yıkım kuvveti üzerinde etkilidir, bu sebepten yeryüzüne yakın noktalarda gerçekleşen depremler daha çok hasara neden olmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">1999 Gölcük depremi</span> 17 Ağustos 1999da Kocaelide meydana gelen 7.4-7.6 büyüklüğündeki deprem

1999 Gölcük Depremi, İzmit Depremi, Marmara Depremi veya 17 Ağustos 1999 depremi, 17 Ağustos 1999 sabahı, yerel saatle 03.02'de meydana gelen Kocaeli/Gölcük merkezli deprem. Aletsel büyüklüğü Mw=7,4 veya Mw=7,6 (USGS) ölçülen deprem, büyük çapta can ve mal kaybına neden olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">1999 Düzce depremi</span> Düzcede gerçekleşmiş 7.5 büyüklüğünde deprem

1999 Düzce depremi, 12 Kasım 1999 Cuma günü saat 18.57'de aletsel büyüklüğü 7,2 ve merkez üssü Düzce olan deprem. 30 saniye süreyle etkili olan deprem, pek çok ilin yanı sıra Ukrayna'dan da hissedildi.

<span class="mw-page-title-main">Deprem kronolojisi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste, tarih boyunca kaydedilmiş büyük depremleri içerir.

<span class="mw-page-title-main">1939 Erzincan depremi</span> 1939 yılında meydana gelen Erzincan merkezli deprem

1939 Erzincan depremi veya Büyük Erzincan Depremi, 27 Aralık 1939 tarihinde merkez üssü Erzincan olan 7,9 Ms büyüklüğünde gerçekleşen deprem. Amerika Birleşik Devletleri Jeoloji Araştırmaları Kurumu (USGS) ise depremin büyüklüğünü 7,8 Mw  olarak kaydetti. Mercalli şiddet ölçeğine göre depremin şiddeti, ölçeğin en yüksek değeri olan XII (Afetsel) olarak saptanırken 116 bin 720 bina bütünüyle yıkıldı. Sarsıntı sonucunda resmî sayılara göre 32 bin 968 kişi yaşamını yitirdi, 100 binden fazla kişi ise yaralandı. Ölüm oranlarının yüksek olmasının ana nedenleri arasında; çetin kış koşullarının olması, yardımların ve arama-kurtarma faaliyetlerinin güç koşullar altında yürütülmesi gösterildi.

<span class="mw-page-title-main">1556 Marmara Denizi depremi</span> deprem

10 Mayıs 1556 Marmara Denizi depremi orta Marmara Denizi'nin kuzey sahilleri, İstanbul ve Bursa'da hissedilmişti

<span class="mw-page-title-main">1995 Dinar depremi</span>

1995 Dinar Depremi, 1 Ekim 1995 tarihinde yerel saatle 17:57'de Türkiye'de Afyonkarahisar ilinin Dinar ilçesinde meydana gelen deprem. Büyüklüğü 6,1 Ms olarak ölçüldü. Şiddeti VIII'dir. 90 kişi öldü, 14.156 bina hasar gördü. Dinar'ın çevre köyleri olan Yakaköy, Kızıllı ve Yapağılı'da da hasara sebep oldu.

<span class="mw-page-title-main">1967 Mudurnu depremi</span>

1967 Mudurnu depremi ya da 1967 Sakarya Depremi, 22 Temmuz 1967 tarihinde yerel saatle 18:56'da Türkiye'de Bolu ilinin Mudurnu ilçesinde meydana gelen deprem. Büyüklüğü 6,8 Ms olan bu depremde 89 kişi öldü, 7116 bina hasar gördü.

<span class="mw-page-title-main">1967 Pülümür depremi</span>

1967 Pülümür depremi, 26 Temmuz 1967 tarihinde Türkiye saatiyle 20.53'te Türkiye'de Tunceli'nin Pülümür ilçesinde meydana gelen deprem. Depremde 97 kişi öldü, 1282 bina yıkıldı veya hasar gördü.

<span class="mw-page-title-main">1971 Bingöl depremi</span> 22 Mayıs 1971 tarihinde Bingölde meydana gelen deprem

1971 Bingöl depremi, 22 Mayıs 1971 tarihinde merkez üssü Türkiye'nin Bingöl ili olan deprem. Depremin büyüklüğü 6,8 Ms olarak ölçüldü. 878 kişi öldü, 700 kişi yaralandı, 9111 bina hasar gördü veya yıkıldı.

<span class="mw-page-title-main">1938 Kırşehir depremi</span>

1938 Kırşehir depremi 19 Nisan yerel saat ile 12.59'da (öğle) meydana geldi. 3860 binanın yıkılmasına ve 224 can kaybına yol açan ve 6.7 Ms büyüklüğünde meydana gelen deprem. Mercalli şiddet ölçeğine göre en büyük şiddet IX (Şiddetli) olarak hissedildi. Derinlik USGS tarafından 10 km olarak belirlenmiştir. Fay yaklaşık 14 km kırılmıştır. Deprem, Seyfe Fay Zonu'nda meydana gelmiştir. Bu kırık hattında yaklaşık olarak 60 cm düşey, 65 cm yanal atım belirlenmiş ve fay sağ yanal doğrultu atımlı fay olarak tanımlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">1944 Bolu-Gerede depremi</span>

1944 Bolu-Gerede depremi ya da Gerede-Çerkeş depremi, 1 Şubat 1944 tarihinde yerel saat ile 05.22'de 7.4 Ms büyüklüğünde (tahmini) meydana gelen deprem. Mercalli şiddet ölçeğine göre en büyük şiddet IX–X (Şiddetli-Yoğun) olarak hissedildi. Depremin yaşandığı esnada uyanık olan bazı kimseler deprem olmadan hemen önce havada şiddetli bir ışık hüzmesinin olduğunu ve hemen ardından alttan yukarıya doğru şiddetli bir sarsıntının olduğunu, sonrasında ise çok şiddetli bir uğultu sesi ile sonlandığını belirtirler. Uzmanlar tarafından önümüzdeki 14-15 yıl içerisinde bu fay hattında 7 ve üzeri büyüklükte yeni bir deprem olabileceği öngörülüyor.

<span class="mw-page-title-main">2014 Ege Denizi depremi</span>

2014 Ege Denizi depremi, 24 Mayıs 2014'te, Yunanistan saati ile 12.25'te Semadirek adasının 18 km güneyinde meydana gelen deprem. Yapılan değerlendirmelerde depremin büyüklüğü Richter ölçeğine göre 6,9 Mw olarak duyuruldu. Ege Denizinde meydana gelen deprem, Türkiye'nin Bolu, Çanakkale, Kırklareli, Edirne, Eskişehir, Tekirdağ,İstanbul ve İzmir illeriyle, Bulgaristan ve Romanya'nın güneyinde de ciddi derecede hissedilmiştir. Yaklaşık 40 saniye süren depremin, hissedildiği bölgelerde yaşayan kişiler sokaklara çıktılar. AFAD, depremden sonra saat 12:31'de Saros Körfezi'nde 5.3 büyüklüğünde bir artçı depremin daha meydana geldiğini açıkladı. Ayrıca depremden sonra 3 şiddetinden büyük 13 adet artçı depremin meydana geldiği açıklandı. Depremin ardından biri ağır olmak üzere 266 kişi yaralandığı bildirildi. Gökçeada'da hafif hasar meydana geldi.

<span class="mw-page-title-main">1949 Karlıova depremi</span> 17 Ağustos 1949 tarihinde Karlıovada meydana gelen deprem

1949 Karlıova depremi, 17 Ağustos 1949 tarihinde, yerel saatle 20.43'te Türkiye'de Doğu Anadolu bölgesinde bulunan Bingöl ili Karlıova ilçesinde meydana gelen deprem. Depremin büyüklüğü 6,8 Ms olarak ölçüldü. Depremde 450 kişi öldü, 3500 bina hasar gördü.

<span class="mw-page-title-main">2019 İstanbul depremi</span> 26 Eylül 2019 günü yerel saatle 13:59da İstanbulun güney batısını sarsan 5.8 büyüklüğünde deprem

2019 İstanbul depremi, 26 Eylül 2019 tarihinde merkez üssü İstanbul'un Silivri ilçesi açıkları olan, 5,8 büyüklüğünde meydana gelen deprem. Depremde bir kişi kalp krizi sebebiyle öldü, çoğu panik sebebiyle 43 kişi yaralandı. Deprem İstanbul'un yanı sıra Tekirdağ, Kırklareli, Kocaeli, Yalova ve Sakarya'dan da hissedildi.

<span class="mw-page-title-main">1929 Suşehri depremi</span> 1929da Sivasın Suşehri ilçesinde meydana gelen deprem

1929 Suşehri depremi, 18 Mayıs 1929 tarihinde merkez üssü Sivas'ın Suşehri ilçesi olan, yerin 10 km derinliğinde richter ölçeği'ne göre 6.1 Mw büyüklüğünde meydana gelen deprem. Farklı kaynaklara göre deprem sonucunda Suşehri, Koyulhisar ve Şebinkarahisar ilçelerinde toplam 64 kişi öldü, 72'den fazla kişi ise yaralandı. Ayrıca 1357 hane tamamen yıkılırken, 364 hane ise ağır hasar aldı.

<span class="mw-page-title-main">1668 Kuzey Anadolu depremi</span> Kuzey Anadolu, Osmanlı İmparatorluğunda (bugünkü Türkiye) 8.0 büyüklüğünde 1668 yılındaki deprem

1668 Kuzey Anadolu Depremi, 17 Ağustos 1668 tarihinde Kuzey Anadolu'da oluşan çok şiddetli bir depremdi. Dünya'nın büyük depremleri arasında sayılan bu deprem, Anadolu coğrafyasında bilinen en büyük deprem olarak tarihe geçmiştir ve 1668 yılında Dünya'nın çeşitli yerlerinde gerçekleşen 8 Richter ölçeğindeki deprem felaketlerinden birisidir. Depremin merkez üssü Ladik Gölü'nün güney kıyısındaydı.

<span class="mw-page-title-main">1971 Burdur depremi</span>

1971 Burdur depremi, 12 Mayıs 1971 yerel saat ile 08:25'te Burdur ilinde gerçekleşen 5.9 Mw büyüklüğündeki deprem. Mercalli şiddet ölçeğine göre maksimum şiddet VIII (yıkıcı) olarak ölçüldü. Kent merkezi ile birçok köy çevresinde evler yıkılmış ve 57 kişi ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">1941 Muğla depremi</span> Türkiyede yaşanan deprem

1941 Muğla depremi, 23 Mayıs 1941 tarihinde yerel saatle 21:51'de; merkez üssü Türkiye'nin Muğla iline bağlı Kıran köyü yakınlarında meydana gelen, yerin 15 km altında, richter ölçeğine göre 6.0 Mw büyüklüğünde meydana gelen deprem. Bu depremde 4 kişi öldü, 20 kişi ise yaralandı.

1717 Kayseri depremi, 7 Mayıs 1717 tarihinde Kayseri'de yaşanan ve büyüklüğü 6.0-7.0 Mw  arası olarak tahmin edilen bir depremdir. Mercalli şiddet ölçeğine göre depremin şiddeti VIII (Yıkıcı) olarak ölçüldü. Depremde toplam 8.331 kişi öldü.