İçeriğe atla

1991-1992 Güney Osetya Savaşı

1991–1992 Güney Osetya Savaşı
Gürcistan-Güney Osetya çatışması, Gürcistan İç Savaşı, Soğuk Savaş, Sovyetler Birliği'nin dağılması ve 1989 Devrimleri'nin parçası

Tskhinvali Bölgesi'nin Gürcistan içerisindeki konumu.
Tarih5 Ocak 1991 - 24 Haziran 1992
(1 yıl, 5 ay, 2 hafta ve 5 gün)
Bölge
Güney Osetya, Kuzey Gürcistan
Sonuç Bölge Gürcü'lere ve Osetya'ya kontrollü parçalara bölündü
Coğrafi
Değişiklikler
Güney Osetya fiilen bağımsız bir cumhuriyet haline geldi, ancak uluslararası olarak Gürcistan'ın bir parçası olarak kabul edildi.
Taraflar
Gürcistan Ulusal Muhafızları
Gürcistan İç Birlikleri
Gürcü yerel milisleri
Güney Osetya Cumhuriyet Muhafızları[1]
Güney Osetya düzensiz birlikleri[1]
Kuzey Kafkas gönüllüleri
Güçler
Ulusal Muhafızlar;
bilinmiyor
Gürcü yerel milisleri
50-200 arası acemi[2]
Cumhuriyet Muhafızları 2,400
Düzensiz birlikler
bilinmiyor
Kuzey Kafkas gönüllüleri
3,500
Toplamda yaklaşık 1,000 ölü.[3]


1991–1992 Güney Osetya Savaşı (Birinci Güney Osetya Savaşı olarak da bilinir) Gürcistan hükûmet güçleri ve etnik Gürcü milisleri ile Güney Osetya ve Güney Osetya'nın Gürcistan'dan ayrılmasını ve bağımsız bir devlet olmasını isteyen Kuzey Osetya gönüllüleri arasındaki Gürcistan-Güney Osetya çatışması'nın bir parçası olan savaştır. Savaş, 24 Haziran 1992'de imzalanan barış antlaşması ile, ortak bir barışı koruma gücü kuran ve Güney Osetya'yı Gürcistan arasında bölüştüren Rusların aracılığıyla sona erdi.

5 ila 6 Ocak 1991 gecesi, Gürcü polis gücü Tshinvali'ye Osetya silahlı gruplarını silahsızlandırmak için girdi. Çatışma sonucu belde bir tarafta Gürcüler, bir tarafta Osetya grubu olmak üzere ikiye bölündü. Ocak ayının sonuna doğru, Gürcüler Rus aracılı ateşkese göre şehir çevresindeki tepelere çekildiler.[4]

İnsan Hakları İzleme Örgütü'ne göre, savaş sırasında Gürcü paramiliter gruplar Güney Osetya'daki Osetili sivillere karşı, Osetyalıları sınır dışı etme ve Gürcistan için köyleri geri alma arzusu ve Oset halkına karşı intikam alma isteği ile şiddet eylemleri gerçekleştirdiğini söylediler.[5]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b Cvetkovski, Nikola. "The Georgian – South Ossetian Conflict". Danish Association for Research on the Caucasus. 30 April 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2009. 
  2. ^ Human Rights Watch, Bloodshed in the Caucasus: Violations of humanitarian law in the Georgian-Ossetian Conflict 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  3. ^ Zürcher, Cristopher; Pavel Baev, Jan Koehler (2005). "Civil Wars in the Caucasus". Understanding civil war: evidence and analysis, Volume 2. The World Bank. ISBN 978-0-8213-6049-1. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2010. 
  4. ^ Markedonov, Sergei (2008). "VERSTKA english**" (PDF). Russia in Global Affairs. 6 (4). 4 Eylül 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2009. 
  5. ^ Denber, Rachel (1992). Bloodshed in the Caucasus: violations of humanitarian law and human rights in the Georgia – South Ossetia conflict (PDF). Human Rights Watch. 27 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Ağustos 2009. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan</span> Kafkasyada bir ülke

Gürcistan, Karadeniz'in doğu kıyısında, Güney Kafkasya'da yer alan ülkedir. Eski Sovyet cumhuriyetlerinden biri olan Gürcistan'ın kuzeyinde Rusya, doğusunda Azerbaycan, güneyinde Ermenistan ve güneybatısında Türkiye yer alır. Ülkenin batı sınırını Karadeniz belirler.

<span class="mw-page-title-main">Güney Osetya</span> kafkasların güneyinde ihtilaflı bölge ve kısmen tanınmış devlet

Güney Osetya veya Nisan 2017 tarihinde kabul edilen resmî adıyla Güney Osetya Cumhuriyeti - Alanya Devleti Kafkasların güneyinde ihtilaflı bölge ve kısmen tanınmış devlet. Sovyetler Birliği'ne bağlı Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bünyesinde kurulmuş Güney Osetya Otonom Oblastı topraklarında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti , kısaca Gürcistan SSC olarak da bilinir, eski Sovyetler Birliği cumhuriyetlerinden biriydi. 25 Şubat 1921'de, Kızıl Ordu'nun Demokratik Gürcistan Cumhuriyeti'ni işgal etmesinin ardından Gürcistan SSC adıyla kuruldu. 12 Mart 1922'den 5 Ekim 1936 tarihine kadar, Ermenistan SSC ile Azerbaycan SSC ile birlikte Transkafkasya Federal Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin bir parçası olarak kaldı.

<span class="mw-page-title-main">Osetya</span>

Osetya, Kafkasya'da bulunan bir bölge.

<span class="mw-page-title-main">Rusya-Gürcistan Savaşı</span>

Rusya-Gürcistan Savaşı, Ağustos 2008 tarihinde Güney Osetya - Rusya - Gürcistan ve son olarak Abhazya'nın katılımı ile aralarında gerçekleşen gerilim ve çatışmalarla başlayan savaştır.

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan-Güney Osetya çatışması</span>

Gürcistan - Güney Osetya Sorunu, Gürcistan ve de facto olarak bağımsızlığını ilan eden Güney Osetya arasında, 1991 yılında Sovyetler Birliği'nin dağılması ile başlayan ihtilaflardır.

<span class="mw-page-title-main">Bakü Katliamı</span>

Bakü Katliamı veya Bakü Pogromu, Ocak 1990'da Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin başkenti Bakü'de Azeriler tarafından işlenen ve esasen Ermeni sakinleri hedef alan pogrom.

<span class="mw-page-title-main">Oset-İnguş Çatışması</span>

İnguş-Oset Çatışması diye adlandırılan çatışma Prigorodny bölgesi'nde etnik gruplar arasındaki bir anlaşmazlıktır. Prigorodny bölgesi, Kuzey Osetya-Alanya'daki Rusya'nın federal yapılanması'nın bir parçasıdır. 1989 senesinde başlamıştır ve 1992 senesinde İnguş ve Oset yarı askerî birlikleri arasında gelişmiş olan bir etnik anlaşmazlıkdır.

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan İç Savaşı</span>

Gürcistan İç Savaşı, Gürcistan içindeki azınlıkları ve özerk bölgelerin Güney Osetya'daki (1988-1992) ve Abhazya'daki (1992-1993) sıcak çatışmalarını; 21 Aralık 1991 ile 6 Ocak 1992 arası demokratik bir seçimle iktidar gelen Zviad Gamsahurdia'ya yapılan darbe süreçlerini ve ardından tekrar demokrasiye dönme (1993) süreçlerini kapsar. Bu sürecin sonunda Zviad Gamsahurdia ve taraftarları tamamen yenilmiş, Güney Osetya ve Abhazya de-facto bağımsızlıklarını kazanmıştır.

2004 Güney Osetya Çatışmaları, Gürcistan ile Güney Osetya arasında 2004 Ağustos'unda çıkan çatışmaları kapsar. Bu çatışmalarda Rusya, Güney Osetya'ya destek vermiştir. Güney Osetya 1991-1992 Güney Osetya Savaşı'ndan beri ilk defa Gürcistan ile savaşmıştir. Birkaç gün süren çatışmaların sonucunda uzun ömürlü olmayan bir barış anlaşması imzalandı.

Güney Osetya Yahudilerinin tarihinin başlangıcı Gürcistan'ın diğer bölgelerindeki Yahudilerin tarihine benzemektedir. Güney Osetya'nın başkenti Tshinvali'de büyük ölçüde Yahudi nüfusu ve bu Yahudilerin kendilerine ait mahalleleri vardı.

Gürcistan'daki Oset ayaklanmaları, 1918-1920 yılları arasında günümüzde Gürcistan'da ayrılıkçı bir cumhuriyet olan Güney Osetya'nın Oset yerleşim yerlerinde, Transkafkasya Demokratik Federatif Cumhuriyeti'ne ve ardından Menşeviklerin hakim olduğu Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti'ne karşı gerçekleşen bir dizi ayaklanmadır. Bölgedeki Gürcü ve Oset toplulukları arasında binlerce can kaybına sebep oldu ve acı hatıralar bıraktı.

<span class="mw-page-title-main">Abhazya Savaşı (1992-1993)</span>

1992-1993 Abhazya Savaşı, 1992-1993 yılları arasında Abhazya'da Gürcistan güçleri ile Abhaz güçleri arasında meydana gelen bir savaştır. Savaş sırasında etnik Gürcüler Gürcistan safında yer alırken, etnik Ruslar ve Ermeniler ile Kazak ve Kuzey Kafkasyalı gönüllüler ise Abhaz tarafını desteklemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Güney Osetya'da Gürcülerin etnik temizliği</span>

Güney Osetya'daki Gürcülere yönelik etnik temizlik, Güney Osetya'da ve Rus ve Güney Osetya güçleri tarafından işgal edilen diğer topraklarda yaşayan Gürcülerin toplu olarak sınır dışı edilmesiydi. Olaylar 2008 Rusya-Gürcistan Savaşı sırasında ve sonrasında meydana geldi.

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan'ın işgal altındaki toprakları</span>

Gürcistan'ın işgal altındaki bölgeleri, Rus-Gürcü Savaşı'ndan sonra Rusya'nın işgal ettiği topraklardır. Bunlar, statüsü uluslararası bir ihtilaf konusu olan Sovyet Gürcistanı'nın eski Abhazya bölgesi ve Güney Osetya Özerk Oblastı'ndan oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Gori işgali</span>

Gori işgali, 13 Ağustos 2008'de Rus-Gürcü Savaşı'nın bir parçası olarak başlayan ve 22 Ağustos 2008'de Rus birliklerinin şehirden çekilmesiyle sona eren, Gori ve çevresinin Rus askeri güçleri tarafından işgal edilmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Tshinvali Savaşı</span>

Tshinvali Savaşı, Güney Osetya eyaletinin ayrılıkçı başkenti Tshinvali şehri için yapılan bir savaştı. Rus-Gürcü Savaşı'ndaki tek büyük savaştı. Gürcü kara birlikleri, bir topçu saldırısından sonra 8 Ağustos 2008 başlarında şehre girdi. Gürcüler saatler içinde şehrin çoğunun kontrolünü ele geçirdi. Rus ana kuvvetleri, Roki tünelinden Güney Osetya'ya girmeye başladı. Başlangıçta geri çekilmeye zorlandıktan sonra, Gürcü birlikleri şehri geri almak için birkaç girişimde bulundu. Arazinin zorlu lojistiği nedeniyle, Rus takviye kuvvetlerinin gelişi yavaştı. Şiddetli çatışmalardan sonra Gürcü birlikleri nihayet 10 Ağustos akşamı şehirden çekilmek zorunda kaldı. 11 Ağustos'ta tüm Gürcü birlikleri Güney Osetya'dan ayrıldı. Üç günlük çatışmada Tshinvali'nin bazı kısımları harap oldu.

<span class="mw-page-title-main">Nataša Kandić</span>

Nataša Kandić, Sırbistan savaş karşıtı aktivist ve insan hakları aktivist. RECOM mutabakat ağının mevcut koordinatörüdür. Ayrıca, 1992'den 2013'e kadar Belgrad'daki Yugoslavya'daki savaş suçlarıyla ilgilenen İnsani Hukuk Merkezi'nin direktörlüğünü yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Gürcü karşıtlığı</span>

Kartvelofobi olarak da bilinen Gürcü karşıtlığı, Gürcülere, Gürcistan'a veya Gürcü kültürüne karşı duyulan antipatiyi, nefreti veya doğrudan zulmü ifade etmektedir.

Gürcistan Savunma Bakanlığı Giorgi Abramishvili Askerî Hastanesi veya sadece Gori Askerî Hastanesi, Gürcistan Savunma Bakanlığı tarafından işletilen ve Gori şehrinde bulunan bir askerî hastanedir. Mevcut haliyle hastane, Gürcistan'ın başkenti Tiflis'te bulunan Sovyet dönemi askerî hastanesinin yerini alarak 15 Ağustos 2006'da kuruldu.