İçeriğe atla

1989 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi

1989 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi
Türkiye
← 198231 Ekim 1989 (34 yıl önce) (1989-10-31) (3. Tur)1993 →
 
Aday Turgut ÖzalFethi Çelikbaş
Parti ANAPANAP
Aldığı oy 26314


Önceki Cumhurbaşkanı

Kenan Evren

Seçilen Cumhurbaşkanı

Turgut Özal

1989 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi, Türkiye'nin 7. Cumhurbaşkanı Kenan Evren'in yedi yıllık görev süresinin tamamlanması üzerine yapıldı.

Sonuçlar

31 Ekim 1989'da yapılan 3. tur oylamada Başbakan Turgut Özal Türkiye Cumhuriyeti'nin 8. cumhurbaşkanı seçildi.[1][2] TBMM'de grubu bulunan Sosyaldemokrat Halkçı Parti ve Doğru Yol Partisi, Özal'ın lideri olduğu Anavatan Partisinin Mart 1989'da yapılan[3] yerel seçimlerde düşen oylarının Özal'ın cumhurbaşkanı seçilmesine engel oluşturduğunu belirterek oylamalara katılmadılar.[4][5]

Aday Siyasi Parti Oy
1. Tur
(20 Ekim 1989)
2. Tur
(24 Ekim 1989)
3. Tur
(31 Ekim 1989)
Turgut ÖzalAnavatan Partisi247256263
Fethi Çelikbaş181714
Boş1798
Geçersiz32
Katılım285284285
Boykot165166165

Kaynakça

  1. ^ "T. B. M. M. TUTANAK DERGİSİ 24 üncü Birleşim" (PDF). Cilt 33. 31 Ekim 1989. Erişim tarihi: 10 Mart 2023. 
  2. ^ Bülent Erandaç (14 Şubat 2014). "1989'da Özal'a, 2014'te Erdoğan'a". Takvim. 19 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2015. 
  3. ^ "Türkiye'de bugüne kadar kimler cumhurbaşkanı oldu?". Sabah. 15 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2015. 
  4. ^ "T. B. M. M. TUTANAK DERGİSİ 20 nci Birleşim" (PDF). 20 Ekim 1989. 10 Mart 2023 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2023. 
  5. ^ "T. B. M. M. TUTANAK DERGİSİ 21 inci Birleşim" (PDF). 24 Ekim 1989. 10 Mart 2023 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türkiye cumhurbaşkanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Türkiye cumhurbaşkanları listesi, Türkiye Cumhuriyeti cumhurbaşkanı olarak görev yapmış kişileri içeren listedir. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'na göre cumhurbaşkanı, devlet ve hükûmet başkanıdır ve Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) adına Türk Silahlı Kuvvetleri'nin başkomutanlığını temsil eder. Cumhurbaşkanı, beş yıllığına görev yapar. Bir kimse en fazla iki defa cumhurbaşkanı seçilebilir. Günümüzde cumhurbaşkanı; kırk yaşını doldurmuş, yükseköğrenim yapmış ve milletvekili seçilme yeterliliğine sahip Türk vatandaşları arasından doğrudan halk tarafından seçilmektedir. Cumhurbaşkanının hastalık, yurt dışına çıkma, ölüm, çekilme veya başka bir nedenle görevini sürdürememesi durumunda, yenisi seçilene kadar en yaşlı cumhurbaşkanı yardımcısı makama vekâlet eder.

<span class="mw-page-title-main">Turgut Özal</span> 8. Türkiye cumhurbaşkanı (1989–1993)

Halil Turgut Özal, Türk mühendis, bürokrat, siyasetçi, devlet adamı ve Türkiye Cumhuriyeti'nin 8. cumhurbaşkanı. Anavatan Partisi genel başkanı olarak 1983-1989 yılları arasında başbakanlık görevinde de bulunan Özal, 1989 seçimini kazanarak cumhuriyet döneminde doğan ilk cumhurbaşkanı olmuştur. Ayrıca Mustafa Kemal Atatürk'ün ardından, görevi başında vefat eden ikinci cumhurbaşkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Adalet ve Kalkınma Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti

Adalet ve Kalkınma Partisi, 14 Ağustos 2001 tarihinde Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren bir siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması "AK PARTİ" şeklindedir. Simgesi ampuldür. TBMM'de 265 milletvekili ile temsil edilmektedir. Genel başkanı Türkiye cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'dır.

<span class="mw-page-title-main">Anavatan Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1983–2009)

Anavatan Partisi, 1983 yılında Turgut Özal tarafından kurulmuş olan eski siyasi parti. Resmî kısaltması "ANAP" şeklindedir. 1983'ten 1991'e kadar aralıksız olarak tek başına iktidarda kalmış, 1996 ile 2002 yılları arasında da çeşitli koalisyon hükûmetlerinin içinde yer almıştır. 31 Ekim 2009 tarihinde Demokrat Parti ile birleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Sosyaldemokrat Halkçı Parti</span> Türkiyede bir siyasi parti (1985–1995)

Sosyaldemokrat Halkçı Parti, 12 Eylül Darbesi'nden sonra Türkiye Cumhuriyeti'nde, kapatılan Cumhuriyet Halk Partisi'nin oylarını bünyesinde toparlamak maksadıyla kurulmuş olan siyasi partidir. Kısaltması "SHP" şeklindedir. Aynı kulvarda kurulmuş olan Halkçı Parti ve Sosyal Demokrasi Partisi'nin arasında yaptığı protokol ile kurulmuştur. Halkçı Parti, 2 Kasım 1985 tarihli kurultayında adını ve logosunu Sosyaldemokrat Halkçı Parti olarak değiştirmiş, 3 Kasım 1985 tarihinde Sosyal Demokrasi Partisi'nin kendini feshedip SHP'ye katılmasıyla parti son halini almıştır. Partinin amblemi zeytin dallarıyla çevrelenmiş Altı Ok olarak benimsenmişti. Sosyaldemokrat Halkçı Parti 18 Şubat 1995'te Cumhuriyet Halk Partisi ile birleşmiş, böylece hukuki varlığı sona ermiştir.

<span class="mw-page-title-main">1983 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 17. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1983 Türkiye genel seçimleri, 12 Eylül Darbesinin ardından yapılan ilk genel seçimdir. Bu genel seçim ile TBMM 17. dönem milletvekilleri seçildi. Seçimlere Millî Güvenlik Konseyi'nin izin verdiği üç parti katıldı.

<span class="mw-page-title-main">1991 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 19. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1991 Türkiye genel seçimleri, 20 Ekim 1991 tarihinde yapılan ve TBMM 19. dönem milletvekillerinin belirlendiği seçimlerdir.

Türkiye hükûmetleri listesi, Türkiye'de kurulan hükûmetlerin yer aldığı liste.

<span class="mw-page-title-main">2007 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi</span> Türkiyenin 11. cumhurbaşkanını belirleyen seçim

2007 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi, Türkiye'nin 11. cumhurbaşkanının belirlenmesi için yapılan seçim. Nisan ayında başlayan ve olaylı geçen süreç 28 Ağustos'ta Abdullah Gül'ün cumhurbaşkanı seçilmesiyle tamamlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hasan Cemal</span> Türk gazeteci, yazar ve siyasetçi

Hasan Kaya Cemal, Türk gazeteci ve yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Özal</span> Türk iş insanı ve siyasetçi

Tevfik Ahmet Özal, Türk ekonomist, iş insanı ve siyasetçi. Ahmet Özal, Türkiye Cumhuriyeti 8. Cumhurbaşkanı ve 19. Başbakanı Turgut Özal'ın en büyük oğludur. 2023 yılında Cumhurbaşkanı adayı olmak için partisinden istifa etmiştir. Fakat yeterli imzayı toplayamaması nedeniyle aday olamadı.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de seçimler</span>

Türkiye'de seçimler devletin altı pozisyonu için yapılır: cumhurbaşkanlığı (ulusal), parlamento (ulusal), belediye başkanlığı (yerel), ilçe belediye başkanlığı (yerel), il veya belediye meclis üyeleri (yerel) ve muhtarlar (yerel). Seçimler dışında referandumlar da yapılmaktadır.

Türkiye'nin kuruluşundan bu yana 12 farklı Türk vatandaşını cumhurbaşkanlığı makamına getiren yirmi iki cumhurbaşkanlığı seçimi yapıldı. TBMM tarafından Mustafa Kemal Atatürk ve İsmet İnönü dört defa, Celâl Bayar üç defa; Cevdet Sunay, Fahri Korutürk, Turgut Özal, Süleyman Demirel, Ahmet Necdet Sezer ve Abdullah Gül bir defa cumhurbaşkanlığına seçildiler. Cemal Gürsel, 27 Mayıs Darbesi sonrası yapılan genel seçimler sonucunda yine TBMM tarafından; Kenan Evren, 12 Eylül 1980 Darbesi sonrası 1982 Türkiye anayasa referandumu sonucu (%91,37) cumhurbaşkanı olmuştur. Recep Tayyip Erdoğan, doğrudan halkoyuyla üç defa cumhurbaşkanı seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">46. Türkiye Hükûmeti</span> II. Özal Hükûmeti (1987–1989)

46. Türkiye Hükûmeti veya II. Özal Hükûmeti, Turgut Özal'ın başkanlığında, 21 Aralık 1987 tarihinde kuruldu. Anavatan Partisi tarafından kurulan Hükûmet, 9 Kasım 1989 tarihine kadar görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">47. Türkiye Hükûmeti</span> Akbulut Hükûmeti (1989–1991)

47. Türkiye Hükûmeti veya Akbulut Hükûmeti, Anavatan Partisinden Yıldırım Akbulut'un başkanlığında 9 Kasım 1989 tarihinde kurulup 23 Haziran 1991 tarihine kadar görev yapmış olan hükûmettir.

<span class="mw-page-title-main">Merve Kavakcı</span> Türk akademisyen, siyasetçi ve diplomat

Merve Safa Kavakcı, Türk akademisyen, siyasetçi ve diplomat.

<span class="mw-page-title-main">2014 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi</span> Türkiyenin 12. cumhurbaşkanını belirleyen seçim

2014 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi, Türkiye'nin 12. cumhurbaşkanını belirlemek için 10 Ağustos 2014 tarihinde yapılan seçim. Türkiye Cumhuriyeti tarihinde cumhurbaşkanının doğrudan halk oyuyla seçildiği ilk seçimdir.

<span class="mw-page-title-main">Recep Tayyip Erdoğan'ın seçimler tarihi</span> Recep Tayyip Erdoğanın aday olduğu seçimlerin listesi

Siyasi kariyerine 1975 yılında Millî Selamet Partisi Beyoğlu Gençlik Kolu Başkanlığına seçilerek başlayan Recep Tayyip Erdoğan, ertesi yıl seçildiği İstanbul İl Gençlik Kolları başkanlığı görevini, Millî Selamet Partisi'nin 12 Eylül Darbesi sonrasında kapatılmasına dek görevini sürdürdü. 1983'te kurulan Refah Partisi ile siyasete döndü ve 1984 yılında partinin Beyoğlu ilçe başkanı oldu. Ertesi yıl düzenlenen genel kongrede Merkez Karar ve Yürütme Kurulu üyesi seçilirken aynı yıl partinin İstanbul il başkanlığına getirildi.

1996 TBMM Başkanlığı seçimi, Türkiye Büyük Millet Meclisinin Başkanını belirlemek için 1. turu 18 Ocak 1996, 2. turu 23 Ocak 1996, 3. turu 24 Ocak 1996 ve 4. turu 25 Ocak 1996 tarihlerinde yapılan seçimdir. 4. turda Mustafa Kalemli 343 oyla TBMM Başkanı seçilmiştir.

1965 Türkiye Millet Meclisi başkanlığı seçimi, Türkiye Büyük Millet Meclisinin iki alt meclisinden biri olan Millet Meclisinin başkanını belirlemek için 22 Ekim 1965 tarihinde gerçekleşen seçimdir. Seçim, 2 aşama halinde yapıldı. 2. turda Ferruh Bozbeyli 354 oyla Millet Meclisi başkanı seçildi.