İçeriğe atla

1989 Loma Prieta depremi

1989 Loma Prieta depremi
ABD Kaliforniya üzerinde 1989 Loma Prieta depremi
1989 Loma Prieta depremi
1989 Loma Prieta depremi (ABD Kaliforniya)
UTC zamanı1989-10-18 00:04:14
Yerel tarih17 Ekim 1989
Yerel saat
Süre15 saniye
Büyüklük6,9 Mw
Derinlik11 mil (18 km)
Merkez üsNisene Marks Eyalet Parkı Ormanı (en), Kaliforniya
Maks. şiddetIX (Çok yıkıcı)
Etkilenen ülkeler/bölgelerAmerika Birleşik Devletleri Kaliforniya
Kayıplar63 ölü,[1] 3.757 yaralı[2]

1989 Loma Prieta depremi ya da bilinen diğer adıyla 89 Sarsıntısı, 17 Ekim 1989'da Amerika Birleşik Devletleri'nin Kaliforniya Eyaleti San Francisco Körfez Bölgesi'ni yerel saate göre 17:04'te vuran depremdir. Depremin sebebi San Andreas Fay Hattı'dır. Deprem 15 saniye sürerken moment magnitüd ölçeğine göre şiddeti 6,9 olmuştur.[3] Deprem nedeniyle 63 kişi hayatını kaybetmiş[1] ve 3.757 kişi yaralanmıştır.[4] Deprem sonucunda yaklaşık 12.000 insan evsiz kalmıştır.[5]

Depremin Oakland Athletics ve San Francisco Giants arasında oynanan Ulusal Beyzbol Ligi mücadelesi sırasında cereyan etmesi ve bu maçın TV'de yayınlanması sayesinde deprem canlı yayında izlenebilmiştir. Böylece deprem canlı yayınlanan ilk deprem olma özelliğini kazanmıştır.

Kaynakça

  1. ^ a b Eberhart-Phillips JE, Saunders TM, Robinson AL, Hatch DL, Parrish RG (Haziran 1994). "Profile of mortality from the 1989 Loma Prieta earthquake using coroner and medical examiner reports". Disasters. 18 (2). ss. 160-70. doi:10.1111/j.1467-7717.1994.tb00298.x. PMID 8076160. 
  2. ^ Palm, Risa (1992). After a California Earthquake: Attitude and Behavior Change. University Of Chicago Press. s. 63. ISBN 0226644995. 
  3. ^ "USGS. The 17 Ekim 1989, Loma Prieta, California, Earthquake—Selected Photographs". 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2009. 
  4. ^ "SFGate.com. AFTER THE FALL: The earthquake shattered the Bay Area, but the cities hardest hit are now mostly rebuilt -- and the scars are hidden deep below the surface. Carl Nolte, Chronicle Staff Writer. Sunday, 17 Ekim 1999". 15 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2022. 
  5. ^ "San Francisco Earthquake History 1915-1989". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2009. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Deprem</span> yer kabuğunda beklenmedik anda ortaya çıkan enerji atımı

Deprem, yer sarsıntısı, seizma veya zelzele, yer kabuğunda beklenmedik bir anda ortaya çıkan enerji sonucunda meydana gelen sismik dalgalanmalar ve bu dalgaların yeryüzünü sarsması olayıdır. Sismik aktivite ile kastedilen, meydana geldiği alandaki depremin frekansı, türü ve büyüklüğüdür. Depremler sismograf ile ölçülür. Bu olayları inceleyen bilim dalına da sismoloji denir. Depremin büyüklüğü Moment magnitüd ölçeği ile belirlenir. Bu ölçeğe göre 3 ve altı büyüklükteki depremler genelde hissedilmezken 7 ve üstü büyüklükteki depremler yıkıcı olabilir. Sarsıntının şiddeti Mercalli şiddet ölçeği ile ölçülür. Depremin meydana geldiği noktanın derinliği de yıkım kuvveti üzerinde etkilidir, bu sebepten yeryüzüne yakın noktalarda gerçekleşen depremler daha çok hasara neden olmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">San Francisco</span> Kaliforniya eyaletinde bölge

San Francisco, Amerika Birleşik Devletleri'nin Kaliforniya eyaletinin kuzeyindeki San Francisco Körfezi Bölgesi'nin en önemli kültürel, ticari ve finansal merkezi.

<span class="mw-page-title-main">Kaliforniya</span> Amerika Birleşik Devletlerinde eyalet

Kaliforniya veya California, Amerika Birleşik Devletleri'nin batısında bir eyalettir. Doğusunda Nevada, güneydoğusunda Arizona, batısında Pasifik Okyanusu, kuzeyinde Oregon ve güneyinde Meksika'nın Baja California eyaleti ile sınırlanan eyalet, Amerika'nın üçüncü büyük ve 39,5 milyonu aşkın nüfusuyla en kalabalık eyaletidir. Aynı zamanda Kuzey Amerika'daki en kalabalık, dünyanın ise 34. en kalabalık yönetim birimidir. Büyük Los Angeles Alanı ve San Francisco Körfez Bölgesi, sırasıyla ABD'nin ikinci ve beşinci en kalabalık metropolitan alanıdır; ilki 18,7 milyondan fazla, ikincisi ise 9,6 milyondan fazla nüfusa sahiptir. Sacramento eyaletin başkentidir, Los Angeles eyaletteki en kalabalık şehirdir ve ülkenin ikinci kalabalık şehridir. Los Angeles İlçesi ülkenin en kalabalık ilçesidir, San Bernardino İlçesi ise ülkenin alan açısından en büyük ilçesidir. Hem şehir hem de ilçe olan San Francisco, New York City'nin beş ilçesinden dördünün arkasında, ülkedeki en yoğun nüfuslu büyük şehir ve ülkedeki en yoğun nüfuslu beşinci ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">2008 Siçuan depremi</span>

2008 Siçuan depremi veya Büyük Siçuan Depremi, Çin Standart Zamanı'na göre 12 Mayıs 2008 saat 14.28:01'de 7,9 Mw büyüklüğünde meydana gelen depremdir. Depremin merkezi Çengdu'nun 50 km kuzeybatısında, 19 km derinlikte meydana gelmiştir. Deprem, 240 km'den fazla uzunlukta fay hattını kırmıştır. 1.500-1.700 km uzaklığa, Pekin, Şangay, Tayland ve Vietnam'a kadar hissedilmiştir. Deprem sonrası, kayıpları daha ağır hale getiren 6 Mw büyüklüğe kadar artçı depremler meydana gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">1988 Spitak depremi</span>

Gümrü Depremi olarak da adlandırılan Spitak Depremi, o tarihte Sovyetler Birliği bünyesinde bulunan Ermenistan'ın Spitak bölgesinde 7 Aralık 1988 günü yerel saatle 11.41'de meydana gelen 6.8 büyüklüğünde bir sarsıntıdır.

<span class="mw-page-title-main">1906 San Francisco depremi</span> 18 Nisan 1906 Çarşamba günü yerel saate göre sabaha karşı 5:12de vuran yüksek şiddetli deprem

1906 San Francisco depremi San Francisco, CA ve Kuzey Kaliforniya'yı 18 Nisan 1906 Çarşamba günü yerel saate göre sabaha karşı 5.12'de vuran yüksek şiddetli depremdir. Depremin büyüklüğü genel olarak 7,9 Mw kabul edilir. Buna karşın depremin büyüklüğü en az 7,7 Mw en fazla 8,25 Mw olarak ileri sürülmüştür. Esas sarsıntı merkezi şehrin 2 mil (3 km) uzağında, denizdeki Mussel Kayalıkları'dır. Bölge; San Andreas Fay Hattı'ndan kaynaklanan bu depremle kuzey-güney doğrultusunda 296 mil (477 km) ikiye ayrılmıştır. Sarsıntı Oregon'dan Los Angeles'a; hatta denizden oldukça uzak olan Nevada'nın merkezine kadar geniş bir alanda hissedilmiştir. Deprem ve sonucunda oluşan büyük yangın, Amerika Birleşik Devletleri tarihinde meydana gelen en kötü doğal afet olarak kabul edilir. Deprem ve bunun sonucunda oluşan yangın sebebiyle ölenlerin sayısının 3.000'den fazla olduğu tahmin edilmiştir. Bu rakam Kaliforniya tarihinde bir doğal afetten dolayı ölen en fazla kişi sayısıdır. Depremin ekonomik etkileri, yakın geçmişte meydana gelen Katrina Kasırgası ile benzerlik göstermektedir.

<span class="mw-page-title-main">2010 Şili depremi</span> Şilide gerçekleşen büyük deprem

2010 Şili Depremi Şili'nin Maule Bölgesi sahilinde meydana geldi. 27 Şubat, 2010, 03:34 Yerel zaman, Moment magnitüd ölçeğinde 8.8 büyüklüğünde ve yaklaşık üç dakika süren bir deprem. Sarsıntıyı en kuvvetli hisseden şehirler- Mercalli şiddet ölçeği VIII (yıkıcı)- Talcahuano, Arauco, Lota, Chiguayante, Cañete ve San Antonio idi. Deprem Şili'nin başkenti Santiago'da Mercalli şiddetli ölçeğine göre VII olarak hissedildi. Sarsıntı, Arjantin'in pek çok şehrinde Buenos Aires, Córdoba, Mendoza ve La Rioja'da hissedildi. Sarsıntılar kuzeyde hissedildiği kadar Peru'nun güneyindeki şehri Ica'da da hissedildi. Tsunami alarmı 53 ülkede yayımlandı, ve tsunami Şili'nin Valparaíso denizinde 2.6 m yüksekliğinde kayıt edildi. Başkan Michelle Bachelet bir "Felaket durumu" ilan etti. Ayrıca ölülerin en az 723 kişi olduğunu teyit etti. Çok kişinin kayıp olduğu rapor edildi. Sismologlar, depremin çok kuvvetli olması nedeniyle gün uzunluğunu 1,26 mikro saniye kısalttığını ve dünyanın dönüş eksenini 3 inç veya 2,7 milyarsaniye oynattığını tahmin etmekteler. Depremin merkezi, Maule Bölgesi sahilinde, Curanipe'nin yaklaşık 8 km batısı ve Şili'nin ikinci en büyük şehri Concepción'ın 115 km kuzey-kuzeydoğusu. Deprem ayrıca, deprem merkezine yaklaşık 4.700 mil (7.600)km uzaklıktaki Birleşik Devletler New Orleans'ın kuzeyindeki Pontchartrain Gölü'nde durgun dalgaya sebep oldu.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'deki depremler listesi</span> Jeolojik liste

Bu liste, Türkiye'de ve etkisini gördüğü yakın çevrelerde şu ana kadar yaşanmış en şiddetli depremleri barındırmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">1998 Adana-Ceyhan depremi</span> Türkiyede yaşanan bir deprem

1998 Adana-Ceyhan depremi veya 1998 Adana depremi, yaklaşık 6,3 büyüklüğünde depremdir. Deprem, 27 Haziran 1998 tarihinde yerel saatle 16.55'te Çukurova olarak bilinen Türkiye'nin güney bölgesini vurdu.

<span class="mw-page-title-main">2011 Tōhoku depremi ve tsunamisi</span> 11 Mart 2011de Japonyada gerçekleşen deprem ve tsunami

2011 Tōhoku depremi ve tsunamisi, 11 Mart 2011 tarihinde, merkez üssü Japonya'nın Tōhoku bölgesindeki Oshika Yarımadası'nın 72 km doğusunda, Pasifik Okyanusu'nda 9,1 Mw büyüklüğünde meydana gelen deprem. Yaklaşık 6 dakika süren deprem bazı bölgelerde 40.5 metreye kadar ulaşan tsunamiye neden oldu. Tsunami dalgaları saatte 500 km hızla 6.372 km uzaklıktaki Amerika Birleşik Devletleri'nin Hawaii adalarını vurdu. Yerin 29 km derinliğinde olan deprem, yerel saatte 14.46'da gerçekleşti. Japonya hükûmeti, felaketi resmi olarak Büyük Doğu Japonya depremi olarak adlandırdı.

Artçı şok veya artçı deprem Sismolojide, ana şokla aynı bölgede yer değiştiren kabuğun ana şokun etkilerine uyum sağlaması nedeniyle ortaya çıkan daha büyük bir depremi takip eden daha küçük bir depreme verilen isimdir. Büyük depremler, tutarlı bir düzene göre büyüklüğü ve sıklığı sürekli olarak azalan ve aletle tespit edilebilen yüzlerce ila binlerce artçı şoka neden olabilir. Bazı depremlerde ana kırılma iki veya daha fazla aşamada meydana gelir ve bu da birden fazla ana şoka neden olur. Bunlar ikili depremler olarak bilinir ve genel olarak benzer büyüklüklere ve hemen hemen aynı sismik dalga biçimlerine sahip olmaları nedeniyle artçı depremlerden ayırt edilebilirler.

<span class="mw-page-title-main">1994 Northridge depremi</span>

1994 Northridge depremi, 17 Ocak 1994 günü yerel saat ile 04:30,55'te, Amerika Birleşik Devletleri'nin Kaliforniya eyaletindeki Los Angeles şehrini etkileyen depremdir. Hasarın San Fernando Vadisi'ndeki Northridge bölgesinde yoğunlaşması ve basının bu ismi kullanması nedeniyle Northridge depremi olarak anılır. Depremin asıl dış merkezi (episantrı) Reseda'dadır. 10-20 saniye arası süren depremin moment büyüklüğü 6.7'dir.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler San Francisco Konferansı</span>

Birleşmiş Milletler San Francisco Konferansı, 25 Nisan 1945 tarihinde Birleşmiş Milletler'in kurulmasıyla sonuçlanan konferanstır.

de Young Müzesi

M. H. de Young Memorial, Amerika Birleşik Devletleri'nin San Francisco eyaleti sınırları içindeki Golden Gate Park'ta bulunan güzel sanatlar müzesidir. Adını, kurucusu olan gazeteci M. H. de Young'dan almış olan yapı dünyanın en çok ziyaret edilen sanat müzelerinden biridir. Max Hollein 1 Haziran 2016'dan bu yana müzenin yöneticiliğini yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">San Andreas Fay Hattı</span> ABD, Kaliforniyada bir kıta dönüşüm fayı

San Andreas Fay Hattı ya da San Andreas Kırığı, Kaliforniya boyunca yaklaşık 1200 kilometre (750mil) uzanan bir kıta dönüşüm fayıdır. Pasifik levhası ile Kuzey Amerika levhası arasındaki tektonik sınırı oluşturur ve sağ yanal atımlı bir faydır. Fay, her biri farklı özelliklere ve farklı derecede deprem riskine sahip üç bölüme ayrılır. Fay boyunca kayma oranı 20 ila 35 mm /yıl arasında değişir.

<span class="mw-page-title-main">262 Güneybatı Anadolu depremi</span>

262 Güneybatı Anadolu depremi Anadolu'nun batı ve güney kıyılarında yer alan şehirleri Roma'nın Efes kenti ile beraber 262 yılında veya muhtemelen 261. yılında harap etmiştir. Bu depremin merkez üssü büyük olasılıkla güney Ege Denizi'ndeydi. Dönemin raporları, muhtemelen bir tsunami nedeniyle birçok şehrin denizden gelen suyun altında kaldığını belirtmektedir.

<span class="mw-page-title-main">2010 Eureka depremi</span>

2010 Eureka depremi, 9 Ocak'ta 4:27:38'de Humboldt County, Kaliforniya açıklarında meydana gelmiştir. Büyüklük 6,5 olarak ölçüldü ve merkez üssü Pasifik Okyanusu'nda 33 mil (53 km) açık denizde bulunuyordu. Ek olarak, 4 Şubat'ta Eureka'nın açıklarında, biraz daha düşük olan 5.9 büyüklüğünde ayrı bir deprem meydana geldi. Aynı zamanda, 1992 Cape Mendocino depremlerinden bu yana büyüklük açısından Eureka bölgesindeki en önemli depremdi. Deprem, güneyde Santa Cruz County, Kaliforniya'dan kuzeyde Eugene, Oregon'a ve doğuda Reno, Nevada'ya kadar hissedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Deprem uyarı sistemi</span>

Deprem uyarı sistemi veya deprem erken uyarı sistemi deprem devam ederken bitişik bölgelere önemli bir depremi bildirmek için tasarlanmış ivmeölçerler, Sismograflar, iletişim, bilgisayarlar ve alarmlar sistemidir. Bu, hâlen belirleyici olay uyarıları üretemeyen deprem tahmini ile aynı şey değildir.

<span class="mw-page-title-main">Deprem yalıtımı</span>

Deprem yalıtımı ya da taban yalıtımı bir yapıyı deprem kuvvetlerine karşı korumak için en çok tercih edilen yöntemlerden biridir. Bir üst yapıyı, sallanan zemin üzerinde duran alt yapısından büyük ölçüde ayırarak bir binanın ya da başka yapının bütünlüğünü koruyan bir yapısal elemanlar topluluğudur.

<span class="mw-page-title-main">1872 Lone Pine depremi</span> Kaliforniyada yaşanan bir deprem

Lone Pine depremi olarak da bilinen 1872 Owens Vadisi depremi, 26 Mart 1872 yılında Owens Vadisi'nde, merkez üssü Lone Pine kasabası yakınında meydana gelmiştir. Büyüklüğünün maksimum X (Ekstrem) Mercalli Yoğunluğu ile 7,4 ila 7,9 olduğu tahmin edilmektedir. Kayıtlı tarihte Kaliforniya'yı vuran en büyük depremlerden biridir ve büyüklüğü yönünden 1906 San Francisco depremine benziyordu. Deprem sonucunda yirmi yedi kişi ölmüş, elli altı kişi yaralanmıştır.