İçeriğe atla

1981 Türkiye'nin Paris Başkonsolosluğu saldırısı

1981 Türkiye'nin Paris Başkonsolosluğu saldırısı
BölgeParis, Fransa
Tarih24 Eylül 1981
Saldırı türü
Silahlı saldırı
Ölü1
Yaralı2
İşleyenlerASALA

1981 Türkiye'nin Paris Başkonsolosluğu saldırısı, 24 Eylül 1981 tarihinde Türkiye'nin Paris Başkonsolosluğuna ve Kültür Ateşeliği'ne yapılan silahlı saldırı.

9'u çalışan, 44'ü Türk vatandaşı ve 3'ü Fransız vatandaşı olmak üzere 56 kişinin 15 saat boyunca rehin alındığı baskında güvenlik görevlisi Cemal Özen hayatını kaybederken diğer güvenlik görevlisi Fahri Çallı ve Başkonsolos Kaya İnal yaralandı.

Türk diplomatlara Paris'te yapılan 4. silahlı saldırıdır.

Saldırı

24 Eylül 1981 günü yerel saatle 11.15'te dört silahlı kişi, Başkonsolosluğa başvuru yapanların arasına girdi. Kimlik kontrolü yapan güvenlik görevlisi Fahri Çallı'yı darp ettikten sonra içeri girdiler ve çantalarındaki Kalaşnikov marka tüfeklerle hızla üst katlara çıktılar. Bir silah sesi duyulduktan sonra güvenlik görevlisi Cemal Özen saldırganlardan birinin üzerine atladı ve başından vurularak yere serildi.[1]

Başkonsolos Kaya İnal, siper aldığı bir köşeden saldırganlara silahla ateş etti. Ateşin nereden geldiğini anlamayan saldırganların açtığı refleks ateşiyle İnal göğsünün sol tarafına aldığı kurşun darbesiyle yaralandı.[2]

Saldırı sırasında Muavin Konsolos Hayri Erol ve yerel memur Levent Altıntaş dışarı çıkmayı başardı; memurlar Aysel Yüceışık, Meltem Altıntaş, Nurhan Bingöl, Alanbua Alınç, Hatice Çetinel, Mehmet Atasay ve güvenlik görevlisi Fahri Çallı ile kavas Hulusi Gün ise, işlem yapmak için başkonsolosluğa gelmiş 20-25 kadar Türk vatandaşıyla birlikte içeride kaldı. Baskını gerçekleştirenler, erkek memurların ellerini bağladılar, kadın memurları ise rehin alarak canlı kalkan olarak kullandılar ve odaları kontrol ettirdiler. Bu arada rehineler arasında bulunan bir Türk kızı saldırganlardan birinin tacizine maruz kaldı, başka bir saldırgan da orada bulunan üç yaşındaki bir bebeği yaraladı.

Bu esnada Fransız polisi binanın etrafını sardı. Beş talepte bulunan ve talepler kabul edilmezse rehineleri öldüreceklerini söyleyen saldırganların talepleri kabul edilmedi. Baskın sırasında yaralanan saldırganlardan biri saat 17.45'te teslim oldu ve hastaneye kaldırıldı. Başkonsolos İnal saat 19.00'da binadan çıkarıldı ve Salpetriere Hastanesi'ne kaldırıldı. Birkaç saat ağır yaralı halde kaldıktan sonra ölen Cemal Özen'in naaşı saat 20.20'de saldırganlar tarafından binanın kapısına bırakıldı. Yaralanan ikinci saldırgan saat 00.45'te, diğer iki saldırgan ise saat 02.45'te teslim oldu.

Sonrası

1948 yılında doğan ve saldırının üç gün öncesinde eşi bir erkek çocuk dünyaya getiren Cemal Özen'in naaşı, 3 Ekim günü Paris Büyükelçiliği önünde düzenlenen törenin ardından Ankara'ya nakledildi. 5 Ekim'de Ankara'da devlet töreni gerçekleştirildi ve Özen, Ankara Cebeci Polis Şehitliği'nde toprağa verildi.

Saldırı sonrası devamlı Fransa'da Türklere karşı saldırı düzenlenmesi nedeniyle Türkiye, Fransa'yı bir kez daha uyardı. Fransa saldırıyı kınadı.

ASALA'nın üstlendiği saldırıyı gerçekleştiren 4 Ermeni (Vasken Sako Sesliyan, Kevork Abraham Gozlian, Aram Avedis Basmadjian ve Agop Abraham Joflian) tutuklandı. Dava süreci Ocak 1984'e kadar uzadı. Fransa Cumhurbaşkanı François Mitterand, 6 Ocak 1984 günü Vienne şehrinde Ermenilerin soykırım iddialarına olumlu yaklaşan açıklamalar yapınca, süren davayı etkilemeye çalışmakla eleştirildi. Davada karar 30 Ocak 1984'te açıklandı ve sanıkların hepsi 7 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Türkiye Dışişleri Bakanlığı cezanın azlığını kınadı.

Suçlulardan Aram Avedis Basmadjian, 13 Nisan 1985 günü hücresinde asılı bulundu.

5 Ağustos 1986'da diğer 3 terörist hapis sürelerinin dolumuna 2 yıl kala serbest bırakılarak Lübnana deport edildiler. Onlardan ikisi daha sonra Ermenistana taşındı.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

Genel

Özel

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2019. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Mehmet Baydar, Türkiye Cumhuriyeti Los Angeles eski Başkonsolosu. Ermeni yasa dışı örgüt ASALA tarafından 27 Ocak 1973'te ABD’nin Kaliforniya eyaletindeki Santa Barbara şehrinde öldürüldü.

Ataşe, bir ülkenin başka bir ülkedeki diplomatik görevlerinde belirli bir uzmanlık alanı ile ilgili olarak temsil ve bilgi toplama vazifelerini icra eden elçilik görevlisidir.

<span class="mw-page-title-main">Münih Katliamı</span>

Münih Katliamı, Münih'te düzenlenen 1972 Yaz Olimpiyatları sırasında, Kara Eylül örgütüne bağlı silahlı militanlar tarafından yapılmış saldırı. İsrail Olimpiyat takımının on bir üyesi rehin alındığı olay, rehineler ve bir polisin ölümü ile sonuçlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">2008 Amerika Birleşik Devletleri'nin İstanbul Başkonsolosluğu saldırısı</span> Terör Saldırısı

2008 İstanbul ABD Başkonsolosluğu Saldırısı, 9 Temmuz 2008 tarihinde Türkiye'nin İstanbul kentinde ABD Başkonsolosluğuna gerçekleştirilen silahlı saldırıdır.

<span class="mw-page-title-main">1985 Türkiye'nin Ottawa Büyükelçiliği saldırısı</span> Türk büyükelçiliğine düzenlenen terör saldırısı

1985 Türkiye Ottawa Büyükelçiliği saldırısı, 12 Mart 1985 tarihinde Türkiye'nin Kanada'nın Ottawa şehrindeki büyükelçiliğine yapılan baskın.

<span class="mw-page-title-main">Esenboğa Havalimanı saldırısı</span>

Esenboğa Havalimanı saldırısı, ASALA tarafından 7 Ağustos 1982 tarihinde Ankara Esenboğa Havalimanı'nda yapılan bombalı saldırıdır. ASALA tarafından Türkiye'de yapılan ilk ölümlü eylem olan Esenboğa Havalimanı saldırısında dokuz kişi ölmüş, 72 kişi de yaralanmıştır.

1973 Baltimore Oteli saldırısı, 27 Ocak 1973 tarihinde gerçekleştirilen saldırıda Türkiye'nin Los Angeles Başkonsolosu Mehmet Baydar ve Konsolos Bahadır Demir, 78 yaşındaki Amerikan uyruklu Ermeni Gürgen Yanıkyan tarafından öldürüldü.

1975 Türkiye'nin Viyana Büyükelçiliği saldırısı, 22 Ekim 1975 tarihinde ASALA tarafından gerçekleştirilen Viyana Büyükelçiliği saldırısında Türkiye'nin Viyana Büyükelçisi Daniş Tunalıgil, büyükelçiliği basan 3 Ermeni saldırgan tarafından öldürülmüştür.

1981 Cenevre saldırısı, Türkiye'nin Cenevre Başkonsolosluğu Sözleşmeli Sekreteri Mehmet Savaş Yergüz'ün, evine gitmek üzere başkonsolosluktan ayrıldıktan hemen sonra uğradığı silahlı saldırı sonucu öldürülmesi olayı.

1983 Türkiye'nin Lizbon Büyükelçiliği saldırısı, 27 Temmuz 1983 tarihinde, Türkiye'nin Lizbon Büyükelçiliği'ne yapılan saldırı.

1984 Tahran saldırıları, 1984 yılında Türk diplomatlara karşı İran'ın başkenti Tahran'da düzenlenen üç ayrı saldırıdır.

Orhan Gündüz suikastı, Ermeni silahlı örgütü ASALA tarafından 5 Mayıs 1982 tarihinde Boston'da Türk Diplomat Orhan Gündüz'e yapılan silahlı saldırı.

1980 Sidney saldırısı, 17 Aralık 1980 tarihinde Türkiye'nin Avustralya Başkonsolosu Şarık Arıyak ile koruma görevlisi Engin Sever'in öldürüldüğü saldırı.

1981 Paris saldırısı, 4 Mart 1981 tarihinde Türkiye'nin Paris Büyükelçiliği çalışma ataşesi Reşat Moralı ile din görevlisi Tecelli Arı'nın öldürüldüğü silahlı saldırı. Paris'te Türk diplomatlara karşı yapılan üçüncü saldırıdır.

<span class="mw-page-title-main">2014 Türkiye'nin Musul Başkonsolosluğu saldırısı</span>

2014 Türkiye'nin Musul Başkonsolosluğu saldırısı, Irak ve Şam İslam Devleti tarafından 11 Haziran 2014 tarihinde Türkiye'nin Musul başkonsolosluğuna yapılan silahlı baskın. Özel harekât polisleri tarafından korunan konsolosluk binasına 900'den fazla IŞİD militanı tarafından yapılan baskında Türkiye'nin Musul Başkonsolosu Öztürk Yılmaz'ın da dahil olduğu 49 kişiyi rehin alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Andrey Karlov suikastı</span>

Andrey Karlov suikastı, 19 Aralık 2016'da, Rusya büyükelçisi Andrey Karlov'a Ankara'daki Çağdaş Sanatlar Merkezi'ndeki fotoğraf sergisi açılışı sırasında düzenlenen saldırı. Olayda Karlov hayatını kaybederken, Ankara Çevik Kuvvet Şube Müdürlüğü'nde görevli saldırgan Mevlüt Mert Altıntaş özel harekât polisleri ile girdiği çatışma sonrası öldürüldü.

Kaya İnal, Türk bürokrat.

Vecdi Türel, Türk büyükelçi.

Kemal Arıkan, Türk diplomat. Türkiye'nin Los Angeles Başkonsolosu olduğu dönemde, 28 Ocak 1982 sabahı işe gitmek üzereyken Ermeni Hampig Sasunyan ve Krikor Saliba'nın suikastına uğrayarak öldürüldü.

1981 Tahran Büyükelçiliği saldırısı, 23 Nisan 1981 tarihinde Türkiye'nin Tahran Büyükelçiliği'ne yapılan saldırı.