1981 Türkiye'nin Paris Başkonsolosluğu saldırısı
| 1981 Türkiye'nin Paris Başkonsolosluğu saldırısı | |
|---|---|
| Bölge | Paris, Fransa |
| Tarih | 24 Eylül 1981 |
Saldırı türü | Silahlı saldırı |
| Ölü | 1 |
| Yaralı | 2 |
| İşleyenler | ASALA |
1981 Türkiye'nin Paris Başkonsolosluğu saldırısı, 24 Eylül 1981 tarihinde Türkiye'nin Paris Başkonsolosluğuna ve Kültür Ateşeliği'ne yapılan silahlı saldırı.
9'u çalışan, 44'ü Türk vatandaşı ve 3'ü Fransız vatandaşı olmak üzere 56 kişinin 15 saat boyunca rehin alındığı baskında güvenlik görevlisi Cemal Özen hayatını kaybederken diğer güvenlik görevlisi Fahri Çallı ve Başkonsolos Kaya İnal yaralandı.
Türk diplomatlara Paris'te yapılan 4. silahlı saldırıdır.
Saldırı
24 Eylül 1981 günü yerel saatle 11.15'te dört silahlı kişi, Başkonsolosluğa başvuru yapanların arasına girdi. Kimlik kontrolü yapan güvenlik görevlisi Fahri Çallı'yı darp ettikten sonra içeri girdiler ve çantalarındaki Kalaşnikov marka tüfeklerle hızla üst katlara çıktılar. Bir silah sesi duyulduktan sonra güvenlik görevlisi Cemal Özen saldırganlardan birinin üzerine atladı ve başından vurularak yere serildi.[1]
Başkonsolos Kaya İnal, siper aldığı bir köşeden saldırganlara silahla ateş etti. Ateşin nereden geldiğini anlamayan saldırganların açtığı refleks ateşiyle İnal göğsünün sol tarafına aldığı kurşun darbesiyle yaralandı.[2]
Saldırı sırasında Muavin Konsolos Hayri Erol ve yerel memur Levent Altıntaş dışarı çıkmayı başardı; memurlar Aysel Yüceışık, Meltem Altıntaş, Nurhan Bingöl, Alanbua Alınç, Hatice Çetinel, Mehmet Atasay ve güvenlik görevlisi Fahri Çallı ile kavas Hulusi Gün ise, işlem yapmak için başkonsolosluğa gelmiş 20-25 kadar Türk vatandaşıyla birlikte içeride kaldı. Baskını gerçekleştirenler, erkek memurların ellerini bağladılar, kadın memurları ise rehin alarak canlı kalkan olarak kullandılar ve odaları kontrol ettirdiler. Bu arada rehineler arasında bulunan bir Türk kızı saldırganlardan birinin tacizine maruz kaldı, başka bir saldırgan da orada bulunan üç yaşındaki bir bebeği yaraladı.
Bu esnada Fransız polisi binanın etrafını sardı. Beş talepte bulunan ve talepler kabul edilmezse rehineleri öldüreceklerini söyleyen saldırganların talepleri kabul edilmedi. Baskın sırasında yaralanan saldırganlardan biri saat 17.45'te teslim oldu ve hastaneye kaldırıldı. Başkonsolos İnal saat 19.00'da binadan çıkarıldı ve Salpetriere Hastanesi'ne kaldırıldı. Birkaç saat ağır yaralı halde kaldıktan sonra ölen Cemal Özen'in naaşı saat 20.20'de saldırganlar tarafından binanın kapısına bırakıldı. Yaralanan ikinci saldırgan saat 00.45'te, diğer iki saldırgan ise saat 02.45'te teslim oldu.
Sonrası
1948 yılında doğan ve saldırının üç gün öncesinde eşi bir erkek çocuk dünyaya getiren Cemal Özen'in naaşı, 3 Ekim günü Paris Büyükelçiliği önünde düzenlenen törenin ardından Ankara'ya nakledildi. 5 Ekim'de Ankara'da devlet töreni gerçekleştirildi ve Özen, Ankara Cebeci Polis Şehitliği'nde toprağa verildi.
Saldırı sonrası devamlı Fransa'da Türklere karşı saldırı düzenlenmesi nedeniyle Türkiye, Fransa'yı bir kez daha uyardı. Fransa saldırıyı kınadı.
ASALA'nın üstlendiği saldırıyı gerçekleştiren 4 Ermeni (Vasken Sako Sesliyan, Kevork Abraham Gozlian, Aram Avedis Basmadjian ve Agop Abraham Joflian) tutuklandı. Dava süreci Ocak 1984'e kadar uzadı. Fransa Cumhurbaşkanı François Mitterand, 6 Ocak 1984 günü Vienne şehrinde Ermenilerin soykırım iddialarına olumlu yaklaşan açıklamalar yapınca, süren davayı etkilemeye çalışmakla eleştirildi. Davada karar 30 Ocak 1984'te açıklandı ve sanıkların hepsi 7 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Türkiye Dışişleri Bakanlığı cezanın azlığını kınadı.
Suçlulardan Aram Avedis Basmadjian, 13 Nisan 1985 günü hücresinde asılı bulundu.
5 Ağustos 1986'da diğer 3 terörist hapis sürelerinin dolumuna 2 yıl kala serbest bırakılarak Lübnana deport edildiler. Onlardan ikisi daha sonra Ermenistana taşındı.
Ayrıca bakınız
- Türk diplomatlara düzenlenen suikastlar listesi
- Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı
Kaynakça
Genel
- 25.09.1981, Milliyet, Sayfa 122 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Şimşir, Bilal (2000). Şehit Diplomatlarımız (1973-1994) (2015 bas.). Ankara: Bilgi Yayınevi. ISBN 975-494-924-7.
- "Şehit Edilen Diplomatlarımız/Görevlilerimiz ve Aile Bireyleri". T.C. Dışişleri Bakanlığı. 24 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2020.
Özel
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2019.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2019.
