İçeriğe atla

1979 Huzistan ayaklanması

1979 Huzistan ayaklanması, İran Devrimi'nin ardından İran'da patlak veren ülke çapındaki ayaklanmalardan biriydi. Karışıklık Arapların özerklik talepleriyle beslendi.[1] Ayaklanma, İran güvenlik güçleri tarafından etkili bir şekilde bastırıldı. Ayaklanma sonucu her iki taraftan da yüzden fazla kişinin öldü.[1]

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İran</span> Batı Asyada bir ülke

İran (Farsça:

<span class="mw-page-title-main">I. Mahmud</span> 24. Osmanlı padişahı (1730–1754)

I. Mahmud, divan edebiyatında kullandığı mahlasıyla Sebkati, 24. Osmanlı padişahı ve 103. İslam halifesidir. 1696'da Edirne Sarayı'nda dünyaya geldi. II. Mustafa'nın oğlu ve III. Ahmed'in yeğenidir.

<span class="mw-page-title-main">Basra</span>

Basra, Irak'ın güneyinde bir kent; Irak'ın ikinci büyük şehri ve en önemli limanı. Hamar Gölünün güneydoğu ucunda, Şattül Arap su yolunun batı kıyısında, Basra Körfezi'ne 55, Bağdat'a ise 545 kilometre uzaklıktadır.

Celâlî isyanları, 16. ve 17. yüzyıllarda, Osmanlı yönetimindeki Anadolu'da Yavuz Sultan Selim döneminde başlayan ve Sultan I.Ahmet dönemine kadar devam eden zaman zarfında devlete karşı ekonomik, sosyal, askerî ve siyasi nedenlerle çıkarılan ayaklanmalara verilen addır.

<span class="mw-page-title-main">Güney Azerbaycan</span> İranın kuzeybatı bölgesi

Azerbaycan, Güney Azerbaycan veya İran Azerbaycanı, İran'ın kuzeybatısında yer alan tarihi bölge. Günümüzde İran'ın Doğu Azerbaycan, Batı Azerbaycan, Erdebil və Zencan Eyaletlerini Kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Şiraz</span> İranın en büyük beşinci şehri

Şiraz, İran'ın en büyük beşinci şehri ve Fars Eyaleti'nin yönetim merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Hüseyin Mirza</span> 9. ve son bağımsız Safevi Türkmen hükümdarı

Hüseyin Mirza veya Şah Sultan Hüseyin, 1694-1722 arasında İran şahı, Safevi hanedanının son bağımsız hükümdarı. Devlet yönetimindeki zayıflığıyla hanedanın çökmesine neden olmuştur.

Kızılbaş, eski dinî inanış ve kültürleri ile İslamiyeti kendilerine has bir şekilde birleştirip Şiilik'ten etkilenen Safevi Tarikatı müridleri için kullanılan terim.

<span class="mw-page-title-main">Ağrı ayaklanmaları</span> 1926-1930 yılları arasında Ağrı Dağı ve civarı ile İran topraklarının da dahil olduğu bir coğrafyada meydana gelen Kürt ayaklanmaları

Ağrı ayaklanmaları veya Ararat İsyanı 1926-1930 yılları arasında Ağrı Dağı ve civarı ile İran topraklarının da dahil olduğu bir coğrafyada meydana gelen Kürt ayaklanmalarıdır. 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı'nın etkilerinin olduğu bir zamanla birleşen bu dönemde, Türkiye'nin isyanı bastırmak için yaptığı harcamalar ekonomik krize neden oldu.

II. Mû'tezîd Tam Adı: Ebû'l-Feth Dâvud "el-Mû'tadid bi’l-Lâh es-Sânî" 67. İslam Halifesi.

<span class="mw-page-title-main">2009 İran cumhurbaşkanlığı seçimi protestoları</span> Mahmud Ahmedinejadın yeniden seçilmesine karşı düzenlenen protestolar

İran'da 2009 yılında yapılan Cumhurbaşkanlığı Seçiminin ardından seçimi hileli olduğu düşenen Mir Hüseyin Musavi ve Mehdi Kerrubi taraftarları başkent Tahran'da ve ülkenin diğer büyük şehirlerinde gösteriler düzenlediler. Ancak bu gösterilere karşılık olarak Tahran'da onbinlerce kişi Mahmut Ahmedinejad'ın zaferini desteklemek için toplandı. Cumhurbaşkanı Ahmedinejad ülkedeki huzursuzlukları reddederek "futbol maçından sonraki tutkular" olarak niteledi. Bazı kaynaklar İran İslam Katılım Öncülüğünün merkezinin basıldığını ve tutuklamalar yapıldığını duyurdu.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Hiyabani</span>

Şeyh Muhammed Hiyabani, Azeri asıllı İranlı ilahiyatçı ve politikacı.

<span class="mw-page-title-main">I. Ağa Han</span>

I. Ağa Han, asıl adı, Şiiliğin Nizari İsmaili tarikatının imamı.

<span class="mw-page-title-main">Tebriz Meşrutiyet Binası</span>

Tebriz Meşrutiyet Binası, Tebriz Çarşısı'nın karşısında, Tebriz, İran'da Motahari Caddesi üzerinde tarihî büyük bir yapıdır. Meşrutiyet Devrimi sıralarında devrimle alakalı liderlerin, aktivistlerin ve sempatizanların toplanma yeri olarak kullanıldı. Aralarında en meşhurları Settar Han, Bakır Han, Sigat-ül İslam Tebrizî ve Hacı Mirza Ağa Farisî'dir. İki katlı olan bu bina Hacı Vali Mimar Tebrizî tarafından 1868'de inşa edildi. Birçok odası ve salonu vardır. Binanın en güzel yeri tavan penceresi ve renkli camlarla süslenmiş koridorudur.

Safevî-Kızılbaş tarihi; Safevîler adlarını bir Sünnî olan Sultân’ûl-Halvetî Zahid Gilani’nin kızı “Bibi Fâtıma” ile evlenen ve böylece Gilani’nin vefâtından sonra da kendi adıyla anılan Safevî Tarikâtı kuran Safiyüddin Erdebilî’den almaktadır. Şeyh Cüneyd devrinde Şiîliğin “İmâmiye-i İsnâ‘aşer’îyye/Onikicilik” mezhebini resmen benimseyen Safevî’îyye Tarikâtı, Cüneyd’in torunu İsmâ‘il zamanında kurulan Safevî Devleti’nin de altyapısını oluşturdu.

<span class="mw-page-title-main">Revan Kuşatması (1616)</span>

Revan Kuşatması, 1615-1618 Osmanlı Safevi Savaşı'nda bir evre. Kuşatma Osmanlı ordusunun başarısızlığıyla sonuçlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Muğan Sovyet Cumhuriyeti</span>

Muğan Sovyet Cumhuriyeti, Muğan Geçici Askeri diktatasına karşı başlatılan ayaklanma sonucunda Lenkeran bölgesinde kurulmuş kısa ömürlü Sovyet Cumhuriyeti'dir.

<span class="mw-page-title-main">Birleşik Krallık ve Sovyetler Birliği'nin İran'ı işgali</span>

Birleşik Krallık ve Sovyetler Birliği'in İran'ı işgali, Pehlevi Hanedanı idaresindeki İran'ın enerji hatlarını ele geçirmek ve Pers Koridoru'nun güvenliğini sağlamak için 1941 yılında girişilen işgal hareketi.

Zufar Ayaklanması (1963–76) veya Zufar Savaşı veya Umman İç savaşı. Umman'ın Zufar vilayetinde 1962 ile 1976 arasında gerçekleşen isyan. Umman devleti ayaklanmayı ingiliz ve İran yardımıyla bastırabildi. İsyancılar Sovyetler tarafından destekleniyordu. Umman Sultanı Kâbus ayaklanmayı bastırdıktan sonra Umman'ı bağımsız ve farklı dış politika hamleleriyle şu anki konumuna getirdi.

<span class="mw-page-title-main">Sol SR Ayaklanması</span>

Sol SR ayaklanması, Ekim Devrimi ile Rus İmparatorluğunda iktidarı alan Bolşeviklere karşı 1918 yılı Temmuz ayında Sol SRlar tarafından başlatılan silahlı ayaklanmadır. 6 Temmuz 1918 günü başlatılan ayaklanmanın amacı Brest Litovsk Antlaşması ile barış yapılan Almanya İmparatorluğu ile savaşın yeniden başlatılmasıydı. Ayaklanma Rus İç Savaşı sırasında Bolşeviklere karşı sol ayaklanmaların en önemlilerindendir. Ayaklanma bastırılmış ve ülkede Sol SR faaliyetleri yasaklanmıştır ancak yıkıcı faaliyetlerin şiddetine rağmen yaptırımlar görece hafifletilmiş şekilde uygulanmıştır.