Olimpiyat Oyunları veya kısaca Olimpiyatlar, Yaz ve Kış Olimpiyat Oyunları olmak üzere iki ayrı kategoride, dört yılda bir düzenlenen uluslararası çok sporlu etkinlik. 200'ün üzerinde ülkeyi temsil eden sporcuların katıldığı etkinlikler, dünyanın en kapsamlı spor etkinliği konumundadır.
1976 Yaz Olimpiyatları ya da resmî adıyla XXI. Olimpiyat Oyunları, 1976 yılında Kanada'nın Québec eyaletine bağlı Montreal şehrinde düzenlenmiş uluslararası çok sporlu etkinlik. 1976 Olimpiyatları için yapılan oylamada Kanada'nın Montreal şehri Moskova ve Los Angeles şehirlerini geride bırakarak, organizasyonu düzenleme hakkını elde etti. Bu organizasyon, Kanada'da düzenlenen ilk ve şimdiye kadarki tek yaz olimpiyat oyunları oldu. Toronto, Montreal Olimpiyatları ile aynı yıl 1976 Yaz Paralimpik Oyunları'na ev sahipliği yaptı ve bu da hâlen Kanada'da düzenlenen tek yaz paralimpik olimpiyatları olmaya devam etmektedir. Calgary ve Vancouver daha sonra sırasıyla 1988 ve 2010 yıllarında kış olimpiyat finallerine ev sahipliği yapmıştır. Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC), Yeni Zelanda millî ragbi takımının 1976'da Birleşmiş Milletler'in spor ambargosu çağrılarına karşı gelerek Güney Afrika'yı turlayarak müsabakalar oynamasının ardından Yeni Zelanda'nın olimpiyatlardan ihraç talebinin reddedilmesi üzerine, çoğu Afrika'dan 29 ülke Montreal Olimpiyatlarını boykot etti. Sovyetler Birliği bu olimpiyatlarda en çok altın ve toplam madalya kazanan ülke oldu.
2010 Kış Olimpiyatları ya da resmî adıyla XXI Kış Olimpiyat Oyunları 12 - 28 Şubat 2010 yılında Vancouver, Britanya Kolumbiyası, Kanada'da düzenlenen oyunlardır. Bazı yarışmalar yakındaki Whistler şehrinde yapılmıştır. Olimpiyat oyunları ve Paralimpik oyunları Vancouver Organizasyon Komitesi tarafından düzenlenir. Paralimpik Oyunları 12 - 21 Mart 2010 tarihleri arasında planlanmıştır.
Engelli sporları toplumun bedensel veya zihinsel engeli bulunan üyeleri tarafından yapılan sporlardır. Bu spor dallarının çoğu, mevcut spor dallarının engelli kişiler tarafından daha rahat bir yapabilmeleri için uyarlamalarından oluşur. Ancak sadece engelliler için özel olarak düşünülmüş yeni spor dalları da vardır.
- Tekerlekli sandalye basketbolu
- Tekerlekli sandalye tenisi
- Oturarak voleybol
Tekerlekli sandalye basketbolu, engelli sporları içindeki lokomotif branştır. Ancak Amerika ve İngiltere gibi bazı ülkelerde engelsiz atletlerin de tekerlekli sandalye kullanma şartıyla katılıp oynayabildiği karışık takımlar da mevcuttur. Basketbolun, temel kurallara uyarak, engelliler için uyarlanmış halidir.
Oturarak voleybol çoğunlukla bedensel engellilerce yapılan bir voleybol çeşidi.
Uluslararası Paralimpik Komitesi (IPC) ; 22 Eylül 1989 yılında kurulan ve Parlimpik Oyunlarını düzenleyen komitedir.
Paralimpik Oyunlar, çeşitli engelli gruplarından sporcuların katıldığı çok sporlu etkinliktir. Orijinalindeki "paralympic" kelimesi; İngilizce, engelli anlamına gelen "paralyzed" ve "olympic" kelimelerinin birleşmesinden meydana gelir. Yaz ve Kış Paralimpik Oyunları o dönemki Olimpiyatların hemen ardından yapılır.Tüm Paralimpik Oyunları Uluslararası Paralimpik Komitesi tarafından yönetilir.
2010 Paralimpik Kış Oyunları, Vancouver, Britanya Kolombiyası, Kanada'da 12-21 Mart 2010 tarihleri arasında düzenlenen onuncu Paralimpik Oyunları'dır. Oyunların açılış töreni BC Place Stadyumu'nda yapılmıştır. Kanada'nın Toronto'da düzenlenen 1976 Paralimpik Yaz Oyunları'ndan sonra ev sahipliği yaptığı ikinci paralimpik oyunlardır.
1980 Paralimpik Kış Oyunları, Kış Paralimpik oyunlarının ikincisidir. 1-7 Şubat 1980 tarihleri arasında düzenlenen oyunlar Norveç'in Geilo kentinde yapılmıştır. 18 ülkeden toplam 299 sporcu katılmıştır.
Uluslararası Olimpiyat Komitesi, (UOK) Olimpiyat Oyunları’na katılan ülkelerin kafilelerini ve sporcu gruplarını işaret edebilmek için üç harften oluşan ülke kodları kullanıyor. Her kod ise bir Ulusal Olimpiyat Komitesi’ni belirliyor. Geçmiş Oyunlar’da ise belirli ülkeler ve durumlar için de bu tip kodlar kullanıldı; mesela farklı ülkeden oluşturulan sporcu kafileleri veya hiçbir ülkeyi temsil etmeyen atlet grupları gibi. UOK’nın bazı kullandığı kodlar ise standartlaşmış ISO 3166-1alpha-3 kod listesinden çok daha farklı. FIFA, FIBA ya da İngiliz Milletler Topluluğu Oyunları gibi daha başka uluslararası spor organizasyonları da, katılımcı ülke kafilelerini isimlendirebilmek için aynı kodları kullanıyorlar.
Çok sporlu etkinlik, genellikle birden fazla günde düzenlenen, çeşitli spor dallarında yarışan genellikle farklı milletlerden bireysel veya takımlı sporcuların katıldığı birçok müsabakanın yapıldığı spor etkinliğidir. Uluslararası çapta düzenlenen ilk büyük ve modern çok sporlu etkinlik, 1896'da düzenlenen Yaz Olimpiyatları'dır.
2016 Paralimpik Yaz Oyunları(Brezilya Portekizcesi: Jogos Paralímpicos de Verão de 2016), 7 Eylül-18 Eylül 2016 tarihlerinde Uluslararası Paralimpik Komitesi tarafından Rio de Janeiro, Brezilya'da,engelli sporcular için düzenlenen 15.Paralimpik Yaz Oyunları, uluslararası bir spor organizasyonudur . Oyunlar ilk kez bir Latin Amerika ve Güney Amerika şehrinde, ilk kez Portekizce konuşan bir ülkede, ikinci kez Güney Yarımküre'de yer alan bir şehir ve ülkede düzenlenmiş oldu. Kano ve paratriathlon ilk kez bu oyunlarda Paralimpik programında yer aldı.
Golbol, görme engellilere özgü bir takım sporudur. 1946 yılında Avusturyalı Hanz Lorenzen ve Alman Sepp Renidle tarafından, savaşta gözlerini kaybeden gazilerin rehabilitasyonu amacıyla icat edilmiştir. Golbol oyunu, ilk olarak Kanada'da yapılan 1976 Paralimpik Yaz Oyunları'nda dünyaya tanıtılmış ve 1980 Paralimpik Yaz Oyunları'nda ilk kez programa eklenmiştir. Bu tarihten beri yapılan Paralimpik Oyunları'nın hepsinde ve diğer şampiyonalarda oynanmaktadır. İlk Dünya Golbol Şampiyonası 1978 yılında Avusturya'da gerçekleştirilmiş ve o yıldan beri her dört yılda bir gerçekleştirilmektedir.
1984 Paralimpik Kış Oyunları, Kış Paralimpik oyunlarının üçüncüsüdür. 15-21 Ocak 1984 tarihleri arasında düzenlenen oyunlar Avusturya'nın Innsbruck kentinde yapılmıştır. 21 ülkeden toplam 419 sporcu katılmıştır. 15 Mart 1982'de İsviçre'nin Leysin kentinde kurulan Uluslararası Koordinasyon Komitesi (ICC) tarafından düzenlenen ilk Kış Oyunlarıdır. Bu oyunlara serebral felçli tüm sporcular erişim sağlamışlardır. İlk defa, Saraybosna'daki Olimpik Kış Oyunları'nda bir etkinlik düzenledi ve 30 erkek üç yollu kayakçı Büyük Slalom etkinliğine katıldı. Üç spora itiraz edildi. En başarılı sporcu, 3 altın madalya ve 1 gümüş madalya kazanan Alman Alp kayakçısı Reinhild Moeller oldu. Daha sonra engelliler için Üçüncü Dünya Kış Oyunları olarak bilinen oyunlar, Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC) tarafından tamamen onaylandı.
Deaflympics ya da İşitme Engelliler Olimpiyat Oyunları Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC)'ye bağlı sağırların ileri seviyede rekabet etmesi için dört senede bir yapılan bir organizasyondur. IOC'ye bağlı diğer organizasyonların aksine, Deaflympicste seslerle rehberlik yapılmaz.. Oyunlar 1924'teki ilk oyundan beri tarafından organize edilir.
Türkiye Görme Engelliler Spor Federasyonu, Türkiye'de görme engelliler için sporu teşvik eden ve geliştiren yönetim organıdır. Uluslararası Görme Engelliler Spor Federasyonu (IBSA) ve Uluslararası Paralimpik Komitesi'nin (IPC) üyesidir.
Özel Olimpiyatlar, zihinsel engelli ve fiziksel engelli çocuklar ve yetişkinler için düzenlenen bir spor organizasyonudur. Bu alanda dünyanın en büyük spor organizasyonu olup 172 ülkede 5 milyon katılımcıya ve Birleşik Spor ortaklarına yıl boyunca eğitim ve etkinlikler sunmaktadır. Yerel, ulusal ve bölgesel yarışmalar da dahil olmak üzere her gün dünyanın her yerinde Özel Olimpiyat yarışmaları düzenlenmekte ve yılda 100.000'den fazla etkinliğe eklenmektedir. Uluslararası Paralimpik Komitesi gibi, Özel Olimpiyatlar organizasyonu da Uluslararası Olimpiyat Komitesi tarafından tanınmaktadır ancak, Paralimpik Oyunlarından farklı olarak, Özel Olimpiyatlar Dünya Oyunları, Olimpiyat Oyunları ile aynı yılda veya bağlantılı olarak düzenlenmemektedir.
Türkiye, ilk kez 1992 yılında Paralimpik Oyunları'na katıldı. 1996 yılında katılım yapmayan ülke, o tarihten beri her Yaz Paralimpik Oyunları'na sporcu göndermiştir. Kış Paralimpik Oyunları'na ise 2014 Soçi'de itibaren katılmaya başladı.
2022 Kış Olimpiyatları'nda alp disiplini etkinlikleri, Çin'in Yanqing Bölgesi'ndeki Yanqing Ulusal Alp Disiplini Merkezi'nde yapılacaktır. Yarışmalar 7-19 Şubat 2022 tarihleri arasında gerçekleştirilecektir.
Batı Almanya
İsviçre
Finlandiya
Norveç
İsveç
Avusturya
Çekoslovakya
Fransa
Kanada
Belçika