İçeriğe atla

1972 UEFA Kupa Galipleri Kupası finali

1972 UEFA Kupa Galipleri Kupası finali
Etkinlik1971-72 UEFA Kupa Galipleri Kupası
Tarih24 Mayıs 1972
YerCamp Nou, Barselona
HakemJosé María Ortiz de Mendíbil (İspanya)
Seyirci24.701
19711973

1972 UEFA Kupa Galipleri Kupası finali 1971-72 UEFA Kupa Galipleri Kupası sezonunun şampiyonunu belirleyen, kupa tarihindeki 12. final. Mücadele 24 Mayıs 1972'de, Sovyetler Birliği'nin Dinamo Moskva takımıyla, İskoçya'dan Rangers arasında, İspanya'nın Barselona kentindeki Camp Nou'da oynandı. Karşılaşmayı Rangers 3-2 kazandı. Mücadele bir ilk kez bir Sovyet takımının Avrupa kupası finali görmesi anlamına geliyordu. Futbolcular, Barselona'da galip gelmeleri halinde, büyük anlam taşıyan Spor Uzmanı unvanı ile ödüllendirilebilecekti.[1] Maç öncesi Rus taraftarlarla İspanyol polisi arasında yaşanabilecek muhtemel olaylara ilişkin kaygılar dile getirilmişti. İspanya'da dönemin politik koşullarının etkisiyle, Francisco Franco'nın sağ görüşlüğü diktatörlüğünün son yıllarıyla birlikte, Rus oyuncu ve taraftarları tatsız bir ortamın beklediği açıktı.

Finale giden yol

Rangers turnuvaya Rennes'i iki maç sonunda 2-1'le geçerek başladı. İlk maç 1-1 berabere tamamlanırken, Rangers rövanşı Alex MacDonald'ın golüyle 1-0 kazanmıştı. İkinci turda rakipleri Portekiz'in Sporting takımı oldu. İlk maçın 45 dakikalık bölümünü 3-0 önde geçen takım, ikinci yarıda skorun 3-2'ye gelişine engel olamadı. Sporting ikinci maçı 3-2 kazanınca, 5-5'lik eşitlik oluştu. Uzatma bölümlerinde Rangers Willie Henderson'la öne geçti ancak Portekiz ekibi, bitime altı dakika kala skoru 6-6'ya getirmeyi başardı. Daha sonra tüm Avrupa kupaları tarihinin en garip olaylardan biri yaşandı.[1] Hollandalı hakem Laurens van Raavens'in, deplasmanlarda Rangers'ın üç, Sporting'in ise iki gol attığını bilmesi; dolayısıyla Rangers'ın turu geçmiş olduğuna karar vermesi gerekiyordu. Ama maçın hakemi seri penaltı atışlarına geçilmesine hükmetti ve Rangers penlatılarda kaybetti. Rangers teknik direktörü Willie Waddell'in UEFA'ya deplasman golü kuralı için başvurması üzerine, hakemin kararı yeniden değerlendirilerek değiştirildi ve Rangers'ın turu geçtiği açıklandı.[1] Bir sonraki mücadele, İtalyan'da dönemin lig lideri, Torino ile oldu; Rangers 2-1'le tur atladı. Yarı finalde de Bayern München'i 3-1'le geçen Rangers tarihinde üçüncü kez bir Avrupa kupası finaline yükseldi.

Dinamo Moskva ise turnuvaya Yunanistan'dan Olimpiyakos'u 3-1'le saf dışı bırakarak başladı. Sonrasında Türk ekibi Eskişehirspor'u 3-0 yenen takım çeyrek finalde, bir önceki sezonun Şampiyon Kulüpler Kupası yarı finalisti, Yugoslav Kızılyıldız'la eşleşti. Moskova iki maç sonunda 3-1'le turu geçerek, yarı finalde Dinamo Berlin'in rakibi oldu. İki maçın da 1-1 berabere tamamlanması üzerine yapılan penaltı atışlarında galip gelen taraf olan Dinamo Moskva, Avrupa kupası finali oynayacak ilk Rusya kulübü oldu.

Maç özeti

İlk devre

Rangers maçın ilk bölümünde iki farklı öne geçmişti. İlk gol forvet oyuncusu Colin Stein'den gelirken, David Smith'in pasında kafayı vuran Willie Johnston ikinci golü kaydetti.

İkinci devre

Rangers ikinci yarının ilk dakikalarında, yine Willie Johnston'ın attığı golle, skro 3-0'a taşıdı. Dinamo Moskva maçın son yarım saatine girilirken Eştrekov'la bir gol buldu. Baskıya devam eden takım, bitime üç dakika kala, Makhovikov'in ayağından farkı bire indirdi. Rangers tarihindeki ilk Avrupa kupası şampiyonluğunu korumak için savunmaya çekildi.

Saha olayları

Maçın son anları, yüzlerce Rangers taraftarının sahaya girmesiyle gölgede kaldı; maç olaylar sebebiyle kesintiye uğradı.[1][2] 60'lı ve 70'li yıllarda, Avrupa kupası finalleri de dahil olmak üzere, sahaya atlamalar sıkça görülüyordu.[3] Her ne kadar, sahaya girenlerin yanlış bir bitiş düdüğü algısıyla, hoyrat bir kutlama yapmakta olabileceği iddia edilse de Dinamo Moskva oyuncuları ve bazı gözlemcilerin de dahil olduğu diğer kişiler, olayların Sovyet takımının konsantresini dağıtmak, hızını kesmek, amacıyla taraftarlar tarafından planlanarak gerçekleştirildiğini belirtti.[2][4] Son dakikalarda Dinamo skoru eşitlemek için büyük baskı kurmuş, ancak sahaya giren taraftarlar Rangers defansının rahat bir nefes almasını sağlamış ve Sovyet oyuncuların havasının dağılmasına yol açmıştı.[4]

Dinamo Moskva ve Sovyet Futbol Federasyonu, olayın Rangers taraftarının skorun eşitlenmesini engellemek için yaptığı bilinçli bir eylem olduğunu gerekçe göstererek, maçın tekrar edilmesini istedi.[2] UEFA'nın başlangıçta buna sıcak bakmasına ve bazı tarafsız yorumcular da maçın tekrar edilmesi gerektiğini söylemesine rağmen[2] tekrar maçı için bir gelişme yaşanmadı ve Rangers'ın kupayı almasına izin verildi. Şampiyonluğu alınmasa da, İskoç ekibine taraftarlarının davranışı sebebiyle iki yıl Avrupa turnuvalarından men cezası verildi; bu ceza daha sonra bir yıla indirildi.

Maç detayı

24 Mayıs 1972
Rangers İskoçya3 - 2 Sovyetler Birliği Dinamo Moskva
Stein Gol 23'
Johnston Gol 40' Gol 49'
Eştrekov Gol 60'
Makhovikov Gol 87'
Camp Nou, Barselona
Seyirci: 24.701
Hakem: José María Ortiz de Mendíbil (İspanya)


Rangers
Dinamo Moskva
RANGERS:
GK1İskoçya Peter McCloy
DF2İskoçya Sandy Jardine
DF3İskoçya Willie Mathieson
DF4İskoçya John Greig (K)
DF5İskoçya Derek Johnstone
MF6İskoçya David Smith
MF7İskoçya Tommy McLean
MF8İskoçya Alfie Conn
FW9İskoçya Colin Stein
MF10İskoçya Alex MacDonald
FW11İskoçya Willie Johnston
Oyuncu değişiklikleri:
GKBatı Almanya Gerry Neef
DFİskoçya Alex Miller
FWİskoçya Derek Parlane
Teknik direktör:
İskoçya William Waddell
DİNAMO MOSKOVA:
GK1Sovyetler Birliği Vladimir Pilguy
DF2Sovyetler Birliği Vladimir Basalayev
DF3Sovyetler Birliği Yozhef Sabo (K)
DF4Sovyetler Birliği Valeri Zykov
DF5Sovyetler Birliği Vladimir Dolbonosov69. dakikada oyundan çıktı 69'
MF6Sovyetler Birliği Yevgeni Zhukov
MF7Sovyetler Birliği Oleg Dolmatov
MF8Sovyetler Birliği Aleksandr Makhovikov
MF9Sovyetler Birliği Anatoly Baidachny
FW10Sovyetler Birliği Andrei Yakubik56. dakikada oyundan çıktı 56'
FW11Sovyetler Birliği Gennady Yevriuzhikin
Oyuncu değişiklikleri:
MF12Sovyetler Birliği Vladimir Eştrekov56. dakikada oyuna girdi 56'
FW13Sovyetler Birliği Mikhail Gershkoviç69. dakikada oyuna girdi 69'
Teknik direktör:
Sovyetler Birliği Konstantin Beskov

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b c d "Rangers triumph in Europe 1972". BBC Sport. 7 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2007. 
  2. ^ a b c d "'The behaviour of the Scottish fans was shocking and ugly'". 14 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2011. 
  3. ^ "Rangers memories". BBC. 5 Kasım 2007. 10 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2011. 
  4. ^ a b Russia's woes weigh on CSKA 3 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. UEFA.com, 18 Mayıs 2005

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">ACF Fiorentina</span> İtalyan futbol kulübü

Associazione Calcio Firenze Fiorentina SpA veya kısaca ACF Fiorentina, İtalya'nın Toscana bölgesinin önemli şehirlerinden Floransa'da kurulmuş futbol kulübü.

FK Crvena zvezda, tam adıyla Fudbalski klub Crvena zvezda ya da Türkçe kaynaklarda anılan adıyla Kızılyıldız, Sırbistan'ın başkenti Belgrad merkezli futbol takımı.

<span class="mw-page-title-main">Neuchâtel Xamax FCS</span>

Neuchâtel Xamax FCS, 1910 yılında Neuchâtel şehrinde kurulmuş İsviçre'nin en köklü futbol takımlarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">FC Zürich</span> İsviçrede bir futbol kulübü

FC Zürich ya da FCZ, 1896 yılında İsviçre, Zürih'te kurulan futbol kulübü. Aynı şehrin takımı Grasshoppers ile rekabet içindedir. Takımın kurucusu aynı zamanda Barcelona'nın da kurucusu olan Joan Gamper'dir. FC Zürich, 1 Ağustos 1896 tarihinde kurulmuştur. Barcelona ise yaklaşık 3 yıl sonrasında 29 Kasım 1899 tarihinde kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">2007 UEFA Şampiyonlar Ligi finali</span>

2007 UEFA Şampiyonlar Ligi finali, 23 Mayıs 2007 tarihinde Yunanistan'ın Atina şehrindeki Atina Olimpiyat Stadı'nda 2007 UEFA Şampiyonlar Ligi galibini ortaya çıkarmak için düzenlenen futbol karşılaşmasıdır. İngiliz takımı Liverpool, İtalya'nın Milan takımıyla karşılaştı. Milan maçı Filippo Inzaghi'nin iki golüyle kazandı. 2007 öncesi, Milan'ın son zaferi 2003 UEFA Şampiyonlar Ligi finalinde Juventus ile oynadığı 0-0 maçı penaltılarda 3-2 kazanmasıydı. Liverpool ise UEFA Şampiyonlar Ligi'nde 3-3 berabere kaldığı final maçında Milan'ı penaltı atışlarında 3-2 yenmişti. Milan ve Liverpool UEFA Şampiyonlar Ligi'nde üçüncü eleme aşamasında yollarına devam ediyordu.Her iki takımda gruplarında ayrı ayrı kazanan oldular.Milan ve Liverpool finale giden yolda eski şampiyonu yendiler. Milan 1967 Avrupa Kupası Şampiyonu Celtic'i, dört defa şampiyon olan Bayern Münih ve 1999 UEFA Şampiyonlar Ligi finali galibi Manchester United'ı yendi. Liverpool şampiyonluğunu savunan Barcelona ve 1988 Şampiyon Kulüpler Kupası finali galibi PSV'yi yendi. Liverpool ayrıca yarı finalde üç yıl içinde iki defa Chelsea'yi yendi.

<span class="mw-page-title-main">Galatasaray'ın Avrupa kupaları tarihi</span> Vikimedya liste maddesi

Galatasaray, 1905 yılında Türkiye'nin İstanbul şehrinin Avrupa yakasında bulunan Galatasaray Lisesinde, Ali Sami Yen ve arkadaşları tarafından kurulmuş Türk profesyonel futbol kulübüdür. Kulüp, Türkiye'nin UEFA müsabakalarında en başarılı futbol takımıdır.

<span class="mw-page-title-main">Galatasaray (futbol takımı)</span> Türk futbol kulübü

Galatasaray , Galatasaray Spor Kulübü'nün Süper Lig'de mücadele eden futbol takımıdır. Galatasaray Spor Kulübü'ne ait olan Galatasaray Sportif Anonim Şirketi, kulübün futbol takımının sahibidir. Galatasaray Spor Kulübü'nün 1997 yılında şirketleşme sürecine girmesinin ardından kurulmuştur. Hisselerinin %55,03'lük kısmı Galatasaray Spor Kulübü Derneğine aittir, %44,97'lik kısmı Borsa İstanbul'da halka açıktır. Türkiye futbol tarihinin başarılı ve en çok taraftarı olan spor kulüplerinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Dinamo Tbilisi (futbol takımı)</span>

SK Dinamo Tbilisi, Gürcistan'da bulunan bir futbol takımı.

<span class="mw-page-title-main">1. FC Magdeburg</span>

1. FC Magdeburg, 1965 yılında kurulan bir Alman futbol takımıdır. Doğu Almanya'nın Magdeburg şehrini temsil eden futbol kulübüdür.

<span class="mw-page-title-main">Servette FC</span> İsviçrede kurulmuş futbol kulübü

Servette FC, İsviçre'nin Cenevre kentinde kurulmuş futbol kulübüdür.

1973 UEFA Kupası finali, Batı Almanya takımı Borussia Mönchengladbach ve İngiltere takımı Liverpool arasında çift ayaklı oynanan futbol karşılaşması. İlk ayak 10 Mayıs 1973 tarihinde Anfield, Liverpool'da ve ikinci ayak 23 Mayıs 1973 tarihinde Bökelbergstadion, Mönchengladbach'ta oynanmıştır. Avrupa'nın ikincil kupası olan UEFA Kupası'nın 1972-73 sezon finalidir. Liverpool ve Mönchengladbach, beraber ilk kez finalde karşılaşırken; Liverpool, daha önce Avrupa Kupa Galipleri Kupası'nda finale çıkmış ve finalde Borussia Dortmund'a 2-1 yenilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">1984 UEFA Süper Kupası</span> Maç

1984 UEFA Süper Kupası, Şampiyon Kulüpler Kupası ile UEFA Kupa Galipleri Kupası'nın 1983-84 sezonunun şampiyonları arasında oynanan kazananı arasında her yıl oynanan, on birinci UEFA Süper Kupası maçıdır. Şampiyon Kulüpler Kupası şampiyonu İngiliz ekibi Liverpool ile UEFA Kupa Galipleri Kupası şampiyonu İtalyan ekibi Juventus arasında, 16 Ocak 1985'te Torino Olimpiyat Stadyumu'nda oynandı. O tarihlerde UEFA Süper Kupası genellikle iki ayaklı oynanmasına karşın, iki takımın da fikstür sıkışıklığı yaşaması nedeniyle yalnızca ilk ayak oynandı.

<span class="mw-page-title-main">Bursaspor (futbol takımı)</span> Türk futbol kulübü

Bursaspor, 3. Lig'de mücadele eden Bursa merkezli futbol takımıdır. Renkleri yeşil-beyaz, takma adı Yeşil Timsahlar'dır. Süper Lig'de şampiyon olan 6 takımdan biridir.

1981 Şampiyon Kulüpler Kupası finali, UEFA'nın en büyük kulüp turnuvası olan Şampiyon Kulüpler Kupası'nın 1980-81 sezonunun şampiyonunu belirleyen maç. İngiltere'nin Liverpool ile İspanya'nın Real Madrid takımları arasında oynanmıştır. 1955'ten beri düzenlenen turnuvanın yirmi altıncı finali olan maçı Macar hakem Károly Palotai yönetmiştir. Fransa'nın başkenti Paris'teki Prensler Parkı'nda oynanan maçı 48,360 kişi izlemiştir. 1956 ve 1975 yıllarından sonra Prensler Parkı'da oynanan üçüncü finaldir.

<span class="mw-page-title-main">UEFA Kupa Galipleri Kupası finalleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

UEFA Kupa Galipleri Kupası finalleri listesi, Kupa Galipleri Kupası'nın final maçlarının listesini içerir. Kupa Galipleri Kupası, Avrupa futbolunun yönetim teşkilatı UEFA tarafından, üye ülke takımları arasında düzenlenen bir futbol turnuvasıydı. Organizasyona ulusal kupa şampiyonları katılmaktaydı. 39 yıllık tarihi boyunca, Kupa Galipleri Kupası çift maçlı eleme sistemiyle oynandı. Final maçları ise, iki ayaklı olan ilk final hariç, tarafsız sahada tek maç üzerinden yapıldı. Turnuvada ilk şampiyon, İskoçya'nın Rangers takımını, iki maçlı 1961 finalinde, toplamda 4-1'le geçen İtalyan ekip Fiorentina olmuştu. 1999'da sona eren kupada son şampiyon ise, finalde Real Mallorca'yı deviren Lazio oldu.

1960-61 UEFA Kupa Galipleri Kupası UEFA Kupa Galipleri Kupası'nın açılış sezonu olan futbol turnuvası. İlk sezon şampiyonluğu, iki ayaklı finalde İskoç Rangers'ı geçmeyi başaran, İtalyan ekip Fiorentina ulaşmıştı.

1961 UEFA Kupa Galipleri Kupası finali İtalya'nın Fiorentina ile İskoçya'nın Rangers takımları arasında oynanan futbol karşılaşması. Mücadele UEFA Kupa Galipleri Kupası'nın ilk finalidir. Ayrıca kupa tarihinde iki maç üzerinden oynanan tek finaldir. İlk maçın Glasgow'daki Ibrox Stadyumu'nda, ikinci maçın ise Floransa'daki Stadio Comunale'da oynandığı finali, Fiorentina toplamda 4-1'lik skorla kazanmıştır.

1971-72 UEFA Kupa Galipleri Kupası ulusal kupa şampiyonlarını karşı karşıya getiren UEFA Kupa Galipleri Kupası'nın 12. sezonu. Final maçında, rakibi Dinamo Moskova'yı mağlup eden Glasgow Rangers kupanın sahibi oldu.

Deplasman golü kuralı, futbol ve diğer sporlarda, çift maçlı eleme sistemiyle oynanan turlarda eşitliği bozmak için kullanılan bir yöntem. Deplasman golü kuralına göre, iki maç toplamında sonuçlar eşitse, deplasmanda daha fazla gol atan takım kazanır. Bu durum, zaman zaman "deplasmanda atılan goller iki gol sayılır" diye de bilinmektedir.

1987-88 UEFA Kupa Galipleri Kupası sezonu, UEFA Kupa Galipleri Kupası'nın 28. sezonudur. Turnuvayı, 11 Mayıs 1988'de Strazburg'da oynanan final maçında Ajax'ı 1-0 yenen KV Mechelen kazandı.