İçeriğe atla

1970 İstanbul kolera salgını

1970 İstanbul kolera salgını, 1961 ile 1975 arasında yayılan Yedinci kolera pandemisinin bir parçasıdır. Salgın ilk olarak Sağmalcılar'da baş göstermiş, Esenler ve Taşlıtarla'ya da sıçramıştır. Salgının kaynağının Habipler köyündeki dereye karışan çöp suları olduğu düşünülmektedir.

13 Ekim 1970 günü saat 04.00'te Çapa Kliniğine 15, Cerrahpaşa Hastanesine 10 ve Samatya Hastanesine 8 hasta kusma ve ishal şikayetiyle başvurmuştur.[1] Salgından ilk kez Cumhuriyet gazetesi "Sağmalcılar'da salgın hastalık baş gösterdi" başlığıyla 14 Ekim 1970'te bahsetmiştir. 15 Ekim'de ise salgında hasta sayısının 150'yi aştığını belirtmiştir. Dönemin sağlık bakanı Vedat Ali Özkan, bunun içme suyundan bulaşan gastroenterit olduğunu söylemiştir.

16 Ekim günü İl Hıfzıssıhha Kurulu aldığı kararlarla, damacana ve bidonlarda su, kalıp buz ve dondurma, açıkta balık, köfte ve lahmacun satışını yasaklamış; çevreden merkeze doğru aşı kampanyası yapılacağını ve hastalık görülen evlere sarı kağıtlar asılacağını duyurmuştur. Bu evlerde yaşayanlar işe ve okula bir süre gitmeyecek ve her yer dezenfekte edilecektir; hastalıktan ölenler antiseptik solüsyon ile yıkanacak ve mezarlar kireçlenecektir; umumi tuvaletler temizlenecektir; okullarda beslenme eğitimine 15 gün ara verilecektir; süt ve yumurtalı besinleri yapanlar sıkı kontrolden geçirilecektir; halk eğitimleri verilecektir.

20 Ekim günü Vedat Ali Özkan, salgının kolera olduğunu kabul etmiştir.

27 Ekim günü yani salgının 15. gününde İstanbul'un çeşitli bölgelerinden koleraya yakalananlar olduğu bildirilmiştir.Buna göre, Mecidiyeköy 55, Zeytinburnu 24, Kadıköy 23, Gaziosmanpaşa 20, Bakırköy 15, Üsküdar 14, Fatih 13, Eyüp 9, Kasımpaşa 7, Küçükköy 6, Şehremini 6, Topkapı 5, Balat 4, Davutpaşa 3, Rami 3, Küçükyalı 3 ve Yedikule 2 kişi salgından etkilenmiştir.

28 Ekim'de Başbakan Süleyman Demirel bölgeyi ziyaret etmiştir. Esenler Belediye başkanı Nadir Bayır'ın "Hükümetimizin yoklamadığı, gelmediği, yardım etmediği beldemizde tifo, tifüs, kolera gibi hastalıklar gelip yerleşmiş ve diğer bulaşıcı hastalıklar da sıraya girmiştir. Devlet yönetiminde sorumlu kişilerin tarafsız olmaları ve hizmetlerin politik mülahazalardan ziyade gerçek ihtiyaçlara göre yapılması gerektiği inancındayım." sözlerine Demirel, "Esenler Belediye olalı ne kadar oldu?” diye sormuş ve şunları söylemiştir: “Sen, bana yüz yıllık dertleri sayıyorsun. Sefalet edebiyatıyla bir şey yürümez. Senin durumunda binlerce köy var. Ankara’da, İstanbul’da, İzmir’de de lağımlar açıkta akıyor. Ankara’nın ortasında lağım geçiyor. Bunların hepsi kapatılmış da bir tek Esenlerinki mi kapatılmamış?”

Salgının ardından

Salgın, Cerrahpaşa Tıp Fakültesi hocası Ekrem Kadri Unat'ın karantinaya gerek olmadığını Dünya Sağlık Örgütü'ne bildirmesi üzerine Türkiye'ye yönelik ambargo da rafa kalkmıştır. Salgından beş ay sonra, 1 Nisan 1971'de Sağmalcılar bölgesinin adı IV. Murat'ın sadrazamı Bayram Paşa'dan esinlenerek Bayrampaşa olarak değiştirilmiştir.[2]

Konuyla ilgili yayınlar

  • Çoşkun Bakar - 47 yıl sonra yeniden bir salgının hikâyesi: 1970 Sağmalcılar kolera salgınından günümüze dersler[3]
  • Fethi Tezok - 1970 İstanbul Kolerasının Nedenleri ve Koleraya Genel Bir Bakış

Kaynakça

  1. ^ "Milliyet Gazete Arşivi". 22 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ "Resmi Gazete" (PDF). 24 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). 
  3. ^ "Reexamination of an outbreak after forty-seven years: Key lessons from the Sagmalcılar outbreak, 1970". 18 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Refik Saydam</span> 4. Türkiye başbakanı

İbrahim Refik Saydam, Türk hekim ve siyasetçi. Türkiye Cumhuriyeti'nin 4. başbakanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bayrampaşa</span> İstanbul ilçesi (Avrupa Yakası)

Bayrampaşa, İstanbul ilinin bir ilçesidir. Kuzeyde Gaziosmanpaşa, doğuda Eyüpsultan, güneyde Zeytinburnu, batıda Esenler ile çevrilidir. 1970 yılında İstanbul nüfusunun %4,11'ini oluşturan Bayrampaşa, 2000 yılında %2,44'lük bir paya sahiptir. Bayrampaşa ilçesi, nüfus yoğunluğu açısından, yıllara göre artan değerlere sahiptir. İstanbul ilinin en yüksek yoğunluk değerine sahip ilçelerinden birisidir. 1970 yılında yoğunluğu 130 ki/ha iken 2000 yılında 259 ki/ha yoğunluk değerine ulaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kolera</span> ince bağırsağın bakteriyel enfeksiyonu

Kolera, Vibrio cholerae isimli bakteri türünün bazı suşlarının neden olduğu bulaşıcı bir ince bağırsak hastalığıdır. Hiç belirti göstermeyebileceği gibi hafif ya da ağır seyredebilir. Klasik belirtisi birkaç gün süren büyük miktarlarda sulu ishaldir. Kusma ve kas krampları da eşlik edebilir. İshalin şiddetine bağlı olarak saatler içinde dehidratasyon ve elektrolit dengesizliği oluşabilir. Bu durum gözlerin içe çökmesi, ciltte soğukluk ve elastikliğin azalması ile el ve ayak derisinde buruşmaya yol açar. Dehidratasyon deri renginin maviye dönmesine sebep olabilir. Belirtiler bakterinin vücuda alınmasından iki saat ile beş gün sonrasında başlar.

<span class="mw-page-title-main">2009 domuz gribi salgını</span> H1N1 grip virüsü pandemisi

2009 domuz gribi salgını, grip virüsünün yeni bir şekli ile Nisan 2009 ayında yayılmaya başlayan bir salgındır. Virüsün bu yeni türüne genelde domuz gribi denilmesine karşılık, bazı otoriteler Meksika gribi, domuz merkezli grip, Kuzey Amerika Gribi ve H1N1 gribi de denilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Batı Afrika ebola salgını</span> Ebola Virüsünün 2013 ilâ 2016 arası özellikle Gine, Liberya ve Sierra Leoneda sebebiyet verdiği salgın

Batı Afrika Ebola salgını, Aralık 2013'te Gine'de başlayıp Liberya, Sierra Leone başta olmak üzere Batı Afrika ülkelerine yayılan ve Haziran 2016'da sona eren Ebola kanamalı ateşi salgınıdır. Salgın sonucunda virüs 28 bin 616 kişiye bulaşmış, 11 bin 325 kişi hayatını kaybetmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Fahrettin Koca</span> Türk siyasetçi

Fahrettin Koca ; Türk tabip ve bürokrat. Türkiye Cumhuriyeti eski sağlık bakanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Feriha Öz</span> Türk akademisyen

Ganime Feriha Öz, Türk akademisyen, patolog ve tıp profesörü.

<span class="mw-page-title-main">İzlanda'da COVID-19 pandemisi</span>

Dünya geneline yayılan COVID-19 salgınının İzlanda'daki ilk tespit edilen COVID-19 vakası 28 Şubat 2020'de açıklandı.

Cerrahpaşa International, İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa'nın uluslararası hastalara sağlık hizmeti sunmak üzere kurduğu sağlık turizmi faaliyetlerinin yürütüldüğü markasıdır.

1675-1676 Malta veba salgını, Malta'nın Hospitalier Şövalyeleri tarafından yönetilidiği dönemde meydana gelmiş olan bir salgındır. Aralık 1675 ile Ağustos 1676 arasında meydana geldi ve yaklaşık 11.300 ölümle sonuçlandı ve bu da onu Malta tarihindeki en ölümcül salgın haline getirdi. Ölümlerin çoğu, ölüm oranı yaklaşık %41 olan başkent Valletta ve üç şehir de dahil olmak üzere kentsel alanlardaydı. Kırsal yerleşimlerde ölüm oranı %6,9'du.

<span class="mw-page-title-main">Yedinci kolera salgını</span> 1961-1975 Kolera Pandemisi

1961–1975 kolera pandemisi (yedinci kolera pandemisi olarak da bilinir) yedinci büyük kolera salgını ve esas olarak 1961 ile 1975 yılları arasında meydana gelmiş ancak etkisi günümüze kadar devam etmiş salgındır. El Tor adlı türe dayanan bu salgın, 1961'de Endonezya'da başladı ve 1963'te Bangladeş'e daha sonra 1964'te Hindistan'a, ardından 1966'da Sovyetler Birliği'ne sıçradı. Temmuz 1970'te Odessa'da bir salgın oldu ve 1972'de Bakü'de salgın raporları ortaya çıkmış ancak Sovyetler Birliği bu bilgiyi saklamıştır. 1973 yılında Kuzey Afrika'dan İtalya'ya ulaştı. Japonya ve Güney Pasifik'te, 1970'lerin sonlarında birkaç salgın görüldü. 1971'de dünya çapında bildirilen vaka sayısı 155.000 idi. 1991 yılında 570.000'e ulaştı. Hastalığın yayılmasına modern ulaşım ve toplu göçler yardımcı oldu. Ancak ölüm oranları hükûmetler modern tedavi edici ve önleyici tedbirler almaya başladıkça belirgin bir şekilde düştü. %50 olan olağan ölüm oranı, 1980'lerde %10'a ve 1990'larda %3'ün altına düştü.

2019 Filipinler kızamık salgını 2019'un başlarında başladı. Şubat 2019'da Filipin hükûmeti tarafından Metro Manila da dahil olmak üzere Luzon ve Visayas'taki belirli idari bölgelerde resmi olarak kızamık salgını ilan edildi. Salgın, iddiaya göre Dengvaxia aşı tartışmasının nedeniyle 15 yıl önce %88 olan yüksek aşılama oranlarının %74'e kadar düşmesine bağlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">2009 Bolivya dang humması salgını</span>

2009 Bolivya dang humması salgını, 2009 yılının başlarında Bolivya'yı vuran ve Şubat ayına kadar ulusal bir acil duruma yükselen bir dang humması salgını yedi. BBC, olayı ülke tarihindeki en kötü dang humması salgını olarak nitelendirdi. En az 18 kişi öldü ve 31.000 kişiye sivrisinek yoluyla bulaşan arbovirüs bulaştı.

<span class="mw-page-title-main">İkinci kolera salgını</span> 1826-1837 yılları arasında tüm Dünyada görülen kolera salgını

İkinci kolera salgını (1826-1837), ayrıca Asya kolera salgını olarak da bilinir, Hindistan'dan Batı Asya üzerinden Avrupa, Büyük Britanya ve Amerika'ya, ayrıca doğuya Çin ve Japonya'ya ulaşan bir kolera salgınıdır. Kolera, 19. yüzyılda diğer tüm salgın hastalıklardan daha hızlı bir şekilde daha fazla ölüme neden olmuştur. Tıp topluluğu o zamanlar kolera'nın yalnızca bir insan hastalığı olduğuna, zaman içinde birçok seyahat aracıyla yayıldığına ve sıcak dışkı bulaşmış nehir suları ve kontamine yiyecekler yoluyla bulaştığına inanıyordu. İkinci salgın sırasında bilim camiasının, kolera nedenleri hakkındaki inançlarında değişiklik görülmüştür.

1924-1925 Minnesota çiçek hastalığı salgını en ölümcül çiçek hastalığı salgındır. Çiçek hastalığı nedeniyle ABD'nin Minnesota eyaletinde 500 kişi ölmüştür. Bunların 400'ü Minneapolis-Saint Paul metropol bölgesinde yaşamaktaydı. İkiz Şehirler olarak tanımlanan bu bölgede ölümlerinin neredeyse yüzde 90'ı Minneapolis'te gerçekleşti.

<span class="mw-page-title-main">Üçüncü kolera salgını</span> 1846-1860 yılları arasında tüm Dünyada görülen kolera salgını

Üçüncü kolera salgını (1846–1860), UCLA'daki araştırmacıların 1837 gibi erken bir tarihte başlamış olabileceğine ve 1863'e kadar sürmüş olabileceğine inandıkları, on dokuzuncu yüzyılda Hindistan'da ortaya çıkan ve sınırlarının çok ötesine ulaşan üçüncü büyük kolera salgınıdır. Bu salgın, 19. yüzyıl salgınları arasında en yüksek ölüm oranına sahip olarak kabul edilir.

Dördüncü kolera salgını 19. yüzyılda Bengal bölgesinin Ganj Deltası'nda başladı ve Müslüman hacılarla birlikte Mekke'ye yayıldı. İlk yılında salgın 90.000 hacının 30.000'ini etkiledi. Salgın daha sonra Orta Doğu'ya yayıldı ve sonrasında liman şehirlerinden ve iç su yollarından gelen yolcular aracılığıyla Rusya, Avrupa, Afrika ve Kuzey Amerika'ya taşındı. 

2006 Hindistan dang humması salgını, Hindistan'ın başkenti Yeni Delhi'de Eylül ayının başında görülmeye başlayan ve ay sonuna kadar ülkenin diğer eyaletlerine de yayılan bir dang humması salgınıdır. Doğrulanmış vaka sayısının en az 3613 olduğu salgında 50'den fazla kişi ölmüştür.

2019 New York kızamık salgını, 2019 yılında başta New York City ve civarındaki Rockland County olmak üzere New York eyaletini etkileyen salgındır.

1854 Broad Street kolera salgını, 1854 yılında İngiltere'nin Londra şehrinin Soho semtindeki Broad Street bölgesinde meydana gelen şiddetli bir salgındır. Üçüncü kolera pandemisi (1852-1860) sırasında gerçekleşen bu salgın, kısa sürede yüzlerce insanın ölümüne yol açmıştır. Salgının kaynağı, John Snow adlı bir doktorun araştırmaları sonucunda Broad Street'teki bir su pompası olarak belirlenmiştir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.