İçeriğe atla

1967 Kayseri stadyum faciası

Koordinatlar: 38°43′22.08″K 35°29′48.84″D / 38.7228000°K 35.4969000°D / 38.7228000; 35.4969000
1967 Kayseri stadyum faciası
18 Eylül 1967 tarihli Hürriyet gazetesi manşeti
Harita
Tarih17 Eylül 1967
MekânKayseri Atatürk Stadyumu
Diğer adıKayseri Olayı
KonuKayseri, Türkiye
NedenEzilme, havasızlık
SonuçHer iki takıma da 17 maç saha kapama cezası ve takımlara aynı gruplarda oynamama kararı[1][2][3]
Can kaybı43
Maddi hasarSivas'ta yaşayan pek çok Kayserilinin işyeri saldırıya uğradı.[4]

1967 Kayseri stadyum faciası, 17 Eylül 1967'de Kayserispor ve Sivasspor takımları arasındaki maçta çıkan, 43 kişinin ölümü, yüzlerce kişinin yaralanmasıyla sonuçlanan tribün olayları.

20. dakikada Kayserispor'un 1-0 öne geçtiği maçta iki takım taraftarları arasında gerginlikler yaşanmış, Kayserispor taraftarlarının Sivasspor taraftarlarının üzerine yürümeye başlamasıyla çıkan panikte 43 kişi ezilme ve havasızlık sonucu ölmüştür. 43 kişinin öldüğü haberinin Sivas'a yayılması sonucu Sivas'ta yaşayan pek çok Kayserilinin işyeri saldırıya uğramıştır.[4] Çıkan olaylar nedeniyle iki takıma da 17 maç saha kapama cezası verilirken takımların 5 yıl boyunca aynı gruplarda futbol oynamaması kararı alınmıştır.[1][2][3]

Arka plan

1966 ilkbaharında Erciyes, Sanayispor ve Ortaanadolu isimli takımların birleşmeleriyle Kayserispor kuruldu. Takım, aynı yıl Türkiye 2. Futbol Ligi'ne katılmaya hak kazandı. Sivasspor ise 1967 Mayıs'ında kurulup 1967-1968 sezonuyla top koşturmaya başladı. 1967-1968 sezonu fikstürü belirlendi ve iki komşu şehir arasındaki ilk karşılaşmanın 17 Eylül 1967 tarihinde Kayseri Atatürk Stadyumu'nda yapılacağı duyuruldu.[5]

1940'lardan o güne değin Sivas'ta ticaret büyük ölçüde Kayserili tüccarların elindeydi. Bu tablo Sivaslılar tarafından pek hoş görülmemekteydi. Çıkan tribün olaylarında bu faktörün de etkili olduğu da ileri sürülür.[5][6]

17 Eylül 1967'de oynanacak müsabaka öncesinde de Kayseri ve Sivas'ın başka kulüpleri arasındaki karşılaşmalarda da bazı olaylar yaşanmıştı. 1965'te Sivas Sümerspor - Kayseri Şekerspor karşılaşmasında bazı taraftarlar yaralanmış, 1966'da oynanan Kayseri Havagücü - Sivas Sümerspor karşılaşmasında da sakatlanma ve yaralanmalar meydana gelmişti.[5] Kayserispor'un ilk defa karşılaşacağı maçtan 7 gün önce 10 Eylül 1967 tarihinde oynanan Kayseri Havagücü - Sivas Dört Eylül maçında da iki takım futbolcuları arasında olaylar çıkmıştı.[7]

Maç günü

Sivaslılar maçın oynanacağı gün 20 minibüs, 40 otobüs ve trenle Kayseri'ye ulaştı.

21 bin taraftarın tribünde yer aldığı maç saat 16:00'da başladı. Karşılaşmanın 20. dakikasında Kayserispor takımının futbolcusu Küçük Oktay, attığı gol ile takımını 1-0 öne geçirdi. Tanıkların anlatımlarına göre gole sevinen Kayseri taraftarlarına Sivas tribünlerinden tepki geldi. Sivaslıların Kayseri taraftarlarına taş atması sonucu panik başladı ve kaçışmaya başlayan çocuklardan ikisi ezilerek öldü.[4]

Kayseri taraftarlarının amigoları tarafından galeyana getirilmesiyle beraber Kayserililer bıçak, taş ve sopalarla Sivasspor taraftarlarının üzerine yürümeye başladı.[7] Bunun üzerine Sivaslıların yer aldığı tribünde başlayan panik sonucu binlerce Sivas taraftarı demir kapılara yüklendi. Demir kapıların açılmaması ve stat çıkışındaki düzensizlikler yüzünden 41 Sivaslı olay yerinde havasızlık ve sıkışmadan öldü. 300'ü aşkın kişi de sopa, bıçak ve taş darbeleriyle yaralandı.[4][8]

Karşılaşmanın ardından

Sivas taraftarları kendilerini stadyumun dışına attı ve stat çevresine park edilmiş 60 kadar Kayseri plakalı arabanın ve spor salonunun çerçevelerini indirerek toplu halde stadın 5 kilometre uzağına park edilmiş araçlarına doğru yol adı. Sivaslılar şehrin 50 km dışında durdurdukları Kayseri plakalı araçları da ateşe verdi.[4]

Bu olayların ardından Sivas plakalı araçlar yakıldı ve Sivas taraftarları dövüldü. Bu durumu öğrenen Sivaslılar galeyana gelerek, Sivas'ta bulunan Kayserililere ait dükkânları tahrip etti ve Kayseri plakalı araçları yaktı.[9]

18 Eylül 1967 tarihinde "Kayseri Ülker" gazetesinde olay, "Müessif olaylar genellikle Sivas’tan Kayseri’ye gelen 6 bine yakın seyircinin aşırı taşkınlığı ve işi çığırından çıkarması yüzünden meydana gelmiş bunun neticesi olarak yine Sivaslı seyirciler arasında doğan panik insan kaybının bu kadar yüksek olmasına yol açmıştır." ifadeleriyle okuyuculara aktarıldı.[10]

19 Eylül 1967 tarihinde "Sivas Haber" gazetesinde Katil Şehir: Kayseri başlığı ile haberi yapılan olay, bambaşka bir şekilde aktarılmış ve ölümlerin, yaralanmaların sebebi olarak taş ve bıçak darbeleri gösterildi. Ayrıca olay sırasında bir polisin 2 hemşerilerini gözlerinin önünde insafsızca öldürdüğü belirtildi. Yazının ilerleyen kısmında "bizleri vururken, onların Türklüğünden şüphe ediyoruz. Hiçbir Kayserili çıkıp da ben Türküm diyemez, dese dahi yaptıkları hareket bizim kaybettiklerimizi geri getiremez. Bundan böyle Kayserilileri Türk toprakları içinde yaşayan casus olarak tanıyacağız" ifadeleri kullanıldı.[11]

Maçta 40 kişinin öldüğü haberi, kısa süre içerisinde Sivas'a da yayıldı, bunun üzerine; Sivas'ta Kayserililere yönelik olası bir taşkınlığı önlemek için tedbirler alındı. Sivas'a 10 kilometre uzaklıktaki Kayseri köprüsü ve Sivas'taki Kayserililere ait dükkân ve binaların önüne jandarma ve polis görevlileri yerleştirildi.[12] Fakat alınan bütün önlemlere rağmen olayın akşam saatlerinde duyulması üzerine halk sokaklara döküldü ve Kayseri'ye giden 5 bin Sivaslının akıbetini öğrenmek için geceyi Kayseri yolu üzerinde geçirdi.[9]

Sabah saatlerinden itibaren Sivas'ta yaşayan Kayserililere yönelik bir dizi saldırı başladı. Kayserililere ait ondan fazla dükkân yağmalandı ve ateşe verildi.[13] Sahibi bir Kayserili olan Büyük Belediye Oteli'nin yatakları caddeye atılıp yakıldı. Polisler Sivas taraftarının tepkisini çekmemek için müdahalede bulunmadı. Tahrip ve yağma olayları sırasında ölü ve yaralı olmasa da pek çok Kayserili Sivas'ı terk etmek zorunda kaldı.[9]

Kayserililere ait olan 3 evin de eşyaları dışarı çıkarılıp ateşe verildi. Sivas'ta çıkan olayların büyümesi üzerine Sivas Tugayından yardım talep edilmiş, bunun yanı sıra Malatya, Tokat ve Erzincan'dan da birlikler gelmiştir.[9]

Sivas'taki olayların sorumlusu oldukları suçlamasıyla 11 kişi tutuklandı. Sivas'taki bu olayların ardından Kayseri-Sivas girişleri kapatıldı. İki şehir arasında düzenlenen otobüs seferleri iptal edildi. Güvenlik güçlerinin sayısını artırmak amacıyla yaralıların tedavi gördüğü Kayseri Devlet Hastanesi'nin önüne Polis Koleji öğrencileri yerleştirildi.[9]

Başbakan Süleyman Demirel, Rusya'ya yapacağı ziyareti erteledi.[14] Radyodan yaptığı konuşmada şu sözleri söyledi: Şuursuz tahriklerle devam ettirilmek istenilen bu hadisenin futbol tarihimizde tek kalmasını temenni ederim[15] Ayrıca, spor işleriyle görevli Devlet Bakanı Kamil Ocak yaptığı açıklamada, Türkiye İkinci Ligi'nin kaldırılmasını teklif edeceğini ve bunun da gerçekleşmesi için de bu sebebin kâfi gelebileceği açıklamasında bulundu.[16]

Kayseri'de olaylara neden olan 8'i Sivas 18'i Kayserispor taraftarı 26 kişi tutuklandı.[9] Maç esnasında ve sonrasında çıkan olaylar nedeniyle iki takım 17 maç saha kapama cezası aldı. Olayları iyi yönetemediği için birkaç hafta içerisinde Kayseri Valisi Ali Rıza Aydos[17] ve emniyet müdürü görevden alındı.[15][18] İki takım arasında yarım kalan maç 1968 yılında Ankara'da oynandı, Kayserispor maçta 1-0 galip geldi. Bu maçın ardından uzun süre Kayserispor ve Sivasspor aynı gruplarda mücadele etmedi.[18]

Bu olayın küçük bir kopyası, 4 ölü ve yüzden fazla yaralıyla sonuçlanan 25 Haziran 1969 tarihli Kırıkkalespor - Tarsus İdman Yurdu maçında yaşandı.[19]

Maçta Kayserispor'un kaptanlığını yapan Şevki Karaferya başta olmak üzere sahada yer alan ve hayatta olan birçok futbolcu yıllar sonra yapılan röportajlarda kendilerinin tanıklıklarına başvurulmadığını ve olayların yeterince araştırılmadığını belirtmiştir.[20]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b Başaran, Kenan (15 Eylül 2007). "Kayseri-Sivas maçı, ihtilal gibi Sivas'ı 50 yıl geri götürdü". Referans. 17 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2009. 
  2. ^ a b Birsay, Can (15 Nisan 2009). "Ölmüşe çare yok!". Habertürk. Erişim tarihi: 13 Eylül 2009. []
  3. ^ a b Toprak, Veli (24 Eylül 2005). "'Kanlı Pazar'dan dostluk derbisine". Yeni Şafak. 10 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2009. 
  4. ^ a b c d e "İlk Maç - 17 Eylül 1967". HayatımFutbol.com. 25 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2009. 
  5. ^ a b c "Kayseri-Sivas Faciası". HayatımFutbol.com. 25 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2009. 
  6. ^ Öcalan, Mehmet. "Futbolun Toplum Üzerine Etkisi". Fırat Üniversitesi. 10 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2009. 
  7. ^ a b Dilek, Hakan (14 Ağustos 2003). "Makus tarihi futbolun". NTVMSNBC. 5 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2009. 
  8. ^ Alpman, Cengiz (4 Kasım 2003). "Bundan 36 yıl, 46 gün önceydi..." Radikal. 28 Mayıs 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2009. 
  9. ^ a b c d e f "Öldüren Gol". HayatımFutbol.com. 25 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2009. 
  10. ^ Kenan Başaran (2017). Sivas-Kayseri Türkiye’nin En Büyük Futbol Faciası. İstanbul: İletişim Yayınları. s. 212. ISBN 9750522703. 
  11. ^ Başaran, s. 172-173
  12. ^ "Olayın hemen sonrası". HayatımFutbol.com. 25 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2009. 
  13. ^ "Türkiye'deki futbolun kara tarihi". NTVMSNBC. 1 Aralık 2008. 5 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2009. 
  14. ^ "40 ölü 600 yaralı". Hürriyet. 18 Eylül 1967. s. 1. 
  15. ^ a b Berberoğlu, Enis (10 Nisan 2000). "Kayseri-Sıvas maçını unutmayın". Hürriyet. 16 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2009. 
  16. ^ Taşğın, Ö. (2000). "Fenerbahçe Futbol Seyircisinin Sosyo-Ekonomik Profili" (PDF). Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı. 16 Aralık 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2010. 
  17. ^ "Görev Yapmış Valiler". 1 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2024. 
  18. ^ a b "Yöneticiler görevden alınıyor". HayatımFutbol.com. 26 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2009. 
  19. ^ Adnan, Güllü (8 Eylül 2010). "Futbol ve Toplum". Bizim Elbistan. 8 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2010. 
  20. ^ Başaran, s. 116

Dış bağlantılar


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kayserispor</span> Türk futbol kulübü

Kayserispor veya sponsorluk anlaşması gereği Bellona Kayserispor, Kayseri merkezli Türk futbol kulübü. Sarı kırmızı renklere sahip kulüp Süper Lig'de mücadele etmektedir. Kulübün ayrıca Kadınlar 1. Ligi'nde mücadele eden kadın futbol takımı da mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Sivasspor</span> Türk spor kulübü

Sivasspor veya sponsorluk anlaşması gereği Net Global Sivasspor, 9 Mayıs 1967 tarihinde Sivas'ta kurulan ve Süper Lig'de mücadele eden futbol takımı. Kulüp, futbol dışında e-Spor, masa tenisi, judo, bilardo, cirit ve briç branşlarında faaliyetini sürdürmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Heysel Faciası</span> 29 Mayıs 1985te Brükseldeki futbol taraftarlarının çıkardığı olaylar

Heysel Faciası, 29 Mayıs 1985 günü Brüksel'de oynanacak olan Juventus ile Liverpool arasındaki Avrupa Şampiyon Kulüpler Kupası final maçının başlamasından önce Liverpool taraftarlarının İtalyanlara saldırması ve çıkan panik sonucu bir duvarın çökmesi ve taraftarların tel örgülere sıkışması sebebiyle 32 İtalyan, 4 Belçikalı, 2 Fransız ve 1 Kuzey İrlandalı taraftarın öldüğü olaylara verilen isim.

<span class="mw-page-title-main">Serkan Balcı</span> Türk futbolcu

Serkan Balcı, eski Türk millî futbolcudur. Profesyonel kariyerine başladığı Gençlerbirliği'nde daha çok orta sahada oynamış, daha sonra ise genellikle defansın sağında forma giymiştir.

Kayseri Atatürk Stadyumu, Kayseri'de 1956 yılında temelleri atılmış ve 1960 yılında hizmete açılmış olan stadyumdur. Kayserispor ve Kayseri Erciyesspor'un maçlarına ev sahipliği yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">2006-07 Süper Lig</span>

2006-07 Süper Lig, Süper Lig'in 49. sezonudur. 4 Ağustos 2006 tarihinde oynanan Ankaraspor-Galatasaray karşılaşmasıyla başladı. 34 hafta süren mücadele 27 Mayıs 2007'de son buldu. İddia Lig A 2005-06 sezonunda ilk iki sırayı alan Bursaspor, Antalyaspor ve play-off galibi Sakaryaspor 2006-07 sezonunda Süper Lig'de yer aldı. Sezonu Fenerbahçe, kuruluşunun 100. yıldönümünde şampiyon olarak tamamladı. Lig sonunda son 3 takım olan Antalyaspor, Kayseri Erciyesspor ve Sakaryaspor, 1. Lig'e düştü.

Yusuf Soysal doğumlu Türk futbolcudur.

2004-05 2. Futbol Ligi A Kategorisi, günümüzde 1. Lig olarak adlandırılan ligin 42. sezonudur. 18 takımın tek grupta mücadele ettiği sezonunun sonunda ligi ilk üç sırada bitiren Sivasspor, Vestel Manisaspor ve Kayseri Erciyesspor bir üst lige yükselmiş, son üç sırada yer alan Sarıyer, Adanaspor ve Fatih Karagümrük ise küme düşmüştür.

Türkiye Kupası 1977-1978 Sezonu Türkiye Kupası turnuvasının 16. organizasyonudur ve Türkiye Futbol Federasyonu tarafından düzenlenmiştir. 1977-78 Türkiye Kupası'na; amatör liglerde oynayan 16 ve profesyonel liglerde oynayan 73 olmak üzere toplam 89 takım katılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Gökhan Değirmenci</span> Türk futbolcu

Gökhan Değirmenci, Türk kaleci. 1. Lig ekiplerinden Kocaelispor'da oynamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Furkan Özçal</span> Türk futbolcu

Furkan Özçal, Alman-Türk eski futbolcudur.

<span class="mw-page-title-main">Cem Can</span> Türk futbolcu

Cem Can, Türk futbolcudur.

1972-73 Türkiye 2. Futbol Ligi, günümüzde 1. Lig olarak adlandırılan ligin 10. sezonudur. Kırmızı Grup ve Beyaz Grup olarak iki ayrı torba oluşturularak oynanan ligden bir üst lige yükselen takımlar Kayserispor ve Adana Demirspor olmuştur. Gruplarını son iki sırada bitiren DÇ Karabükspor, Afyonspor, Feriköy ve Karşıyaka ligden düşerken Kayserispor ve Adana Demirspor arasında oynanan şampiyonluk maçını ise Kayserispor kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hakan Arslan (1988 doğumlu futbolcu)</span>

Hakan Arslan, Türk futbolcudur. Süper Lig takımlarından Sivasspor'da forma giymektedir.

1985 Şampiyon Kulüpler Kupası finali, UEFA'nın en büyük kulüp turnuvası olan Şampiyon Kulüpler Kupası'nın 1984-85 sezonunun şampiyonunu belirleyen maç. İngiltere'nin Liverpool ile İtalya'nın Juventus takımları arasında oynanmıştır. 1955'ten beri düzenlenen turnuvanın otuzuncu finali olan maçı İsviçreli hakem André Daina yönetmiştir. Belçika'nın başkenti Brüksel'deki Heysel Stadyumu'nda oynanan maçı 59.000 kişi izlemiştir.

<span class="mw-page-title-main">1969 Kırıkkalespor-Tarsus İdman Yurdu maçı</span> 25 Haziran 1969 tarihinde Kırıkkalespor ve Tarsus İdman Yurdu arasında oynanan futbol maçı

1969 Kırıkkalespor-Tarsus İdman Yurdu maçı, 25 Haziran 1969 tarihinde Kırıkkalespor ve Tarsus İdman Yurdu arasında oynanan ve sonunda çıkan olaylarda ölü ve yaralıların olduğu 3. Lig'deki futbol maçıdır. 4 kişinin öldüğü, yüzlerce kişinin yaralandığı maç ve sonrasındaki olaylar; 17 Eylül 1967'de oynanan Kayserispor-Sivasspor maçı sırasında çıkan ve 43 kişinin öldüğü olayların ardından Türk futbol tarihinde en çok kişinin hayatını kaybettiği futbolla ilgili olaylardır.

<span class="mw-page-title-main">Hillsborough faciası</span>

Hillsborough Felaketi, 15 Nisan 1989'da, Sheffield şehrinin takımı olan Sheffield Wednesday'in sahası Hillsborough Stadyumu'nda gerçekleşen kaza. Bu olayda tamamı Liverpool taraftarı olan 97 seyirci ezilerek ölmüş, 766 kişi ise yaralanmıştır. Olay, İngiltere ve dünya futbolunun en ölümcül ve en kötü kazasıdır.

Kayserispor - Sivasspor rekabeti veya diğer adıyla İç Anadolu Derbisi, İç Anadolu Bölgesi merkezli iki Türk spor kulübü olan Sivasspor ile Kayserispor'un futbol takımlarının karşılaştığı maçları tanımlayan bir ifadedir. Bu mücadelede 17 kez Sivasspor kazanırken 16 kez Kayserispor kazanmıştır. Süper Lig'de mücadele eden iki takımdan Sivasspor iç saha maçlarını Sivas'taki Yeni 4 Eylül Stadyumu'nda oynarken, Kayserispor'un iç saha maçlarına Kayseri'deki Kayseri Kadir Has Şehir Stadyumu ev sahipliği yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Şevki Karaferya</span> Türk futbolcu

Şevki Karaferya, orta saha pozisyonunda görev yapmış Türk futbolcudur.

Bu sayfada, 1967 yılında Türkiye'de görevdeki siyasi kurumlar ve kişiler, yaşanan olaylar, doğan ve ölen kişiler yer alır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.