İçeriğe atla

1950 Türkiye yerel seçimleri

1950 Türkiye yerel seçimleri
Türkiye
← 194613 Ağustos 1950 (74 yıl önce) (1950-08-13)1955 →
Katılım%53,2
  Birinci parti İkinci parti Üçüncü parti
 
Lider Adnan Menderesİsmet İnönüYusuf Hikmet Bayur
Parti DPCHPMP
Aldığı oy 875.355570.606 58.131
Oran %57,6%37,5 %3,8

1950 Türkiye yerel seçimleri, 13 Ağustos - 15 Ekim 1950 tarihleri arasında Türkiye'de üç aşamalı olarak yapılan yerel seçimlerdir. Belediye başkanları halk tarafından doğrudan değil, halkoyuyla seçilerek oluşturulan meclisin kendi içerisinden birini başkan olarak belirlemesi yoluyla seçilmiştir. Seçimlere Demokrat Parti, Cumhuriyet Halk Partisi ve Millet Partisi katıldı.

13 Ağustos 1950 tarihinde Köy ve Mahalle Muhtarlığı ve İhtiyar Heyeti seçimleri, 3 Eylül 1950 tarihinde Belediye Meclisi ve Belediye Başkanlığı seçimleri ve 15 Ekim 1950 tarihinde de İl Genel Meclisi seçimleri yapıldı.[1]

Seçim sonuçları

Ülke genelinde 1950 seçimlerine iştirak %53,2 oldu; bu katılım oranı nispetinde ise DP %57,6, CHP %37,5, MP %3,8 ve Bağımsızlar %3,3 oy alarak seçimleri tamamladı.[2]

Muhtarlık (13 Ağustos 1950)

Siyasi PartiMuhtarlık Sayısı
Demokrat Parti17.393
Cumhuriyet Halk Partisi12.337
Bağımsızlar3.171

Belediye Başkanlıkları ve Meclis Üyelikleri (3 Eylül 1950)

DP, belediyelerin toplamda % 55,4'ünü kazanmıştır. 45 merkez ilçe, 222 bağlı ilçe ve 89 bucak olmak üzere toplamda 356 belediye DP tarafından kazanılmıştır. CHP belediyelerin % 38,6'sını kazanırken bunlardan 12'si merkez ilçe, 188'i bağlı ilçe ve 48'i bucaktan oluşmuştur. MP 4 merkez ilçe, 3 bağlı ilçe ve 1 bucak olmak üzere toplamda 8 belediye kazanmış ve kazandığı belediyelerin oranı % 1,2 olmuştur. Karma listeler Siirt merkez ilçeyi, 12 bağlı ilçeyi ve 2 bucak belediyesini kazanmıştır. Bağımsız listeler ise Çorum merkez ilçeyi ve 9 bağlı ilçeyi kazanmıştır.[3]

Siyasi PartiBelediye Meclis ÜyelikleriKazanma Oranı
Demokrat Parti5.900%60,5
Cumhuriyet Halk Partisi3.448%35,4
Millet Partisi147%1,5
Bağımsızlar250%2,6

Seçim sonrası

Seçimden sonra Başbakan Adnan Menderes, seçim sonuçlarını şu şekilde değerlendirmiştir:

“ Türk milleti, Halk Partisi'ni 14 Mayıs'tan iktidardan tasfiye etmişti. 3 Eylül'de muhalefetten de tasfiye etti.[4]„

Kaynakça

  1. ^ "SEÇİM SONUÇLARI DEĞERLENDİRMESİ 1950 YILI RAPORU". 3 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2015. 
  2. ^ Güneş, Gönül (2013). "Çanakkale'de Demokrat Parti Döneminde Seçimler". Siyasal Bilimler Dergisi. 1 (1). dergipark.org.tr. s. 75. ISSN 2147-6934. 4 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2020. 
  3. ^ Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi, Fon Kodu: 030.01, Yer No: 51.309.4.
  4. ^ Cumhuriyet Gazetesi, 05.09.1950, sf. 1

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Demokrat Parti (1946)</span> Türkiyede bir siyasi parti (1946–1960)

Demokrat Parti, 7 Ocak 1946'da kurulan, kurulduğu yıl yapılan seçimlerde azınlıkta kalıp 4 yıl sonra yapılan seçimlerde 27 yıllık tek parti dönemini sona erdiren Türk siyasi partisi olarak bilinir. Sırasıyla 1950, 1954 ve 1957 seçimlerini kazanmış ve 10 yıl boyunca iktidar olmuştur. Demokrat Parti, 27 Mayıs 1960 askeri darbesi ile iktidardan düşürülmüş ve 29 Eylül 1960'ta kapatılmıştır. Demokrat Parti'nin kısaltması DP olarak yazılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">1950 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 9. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1950 Türkiye genel seçimleri, 14 Mayıs 1950 tarihinde düzenlenen ve TBMM 9. dönem milletvekillerinin belirlendiği seçim. "Gizli oy, açık tasnif" yönteminin ilk kez uygulandığı 1950 seçimleri, Türkiye tarihinin ilk demokratik seçimi olarak kabul edilir. 1946 genel seçimlerinden sonra, Cumhuriyet tarihinde tek dereceli olarak düzenlenen ve birden fazla partinin katıldığı ikinci milletvekilliği genel seçimidir.

<span class="mw-page-title-main">1954 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 10. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1954 Türkiye genel seçimleri, 2 Mayıs 1954 tarihinde TBMM'de görev yapacak 10. dönem milletvekilleri için yapılan seçimlerdir.

<span class="mw-page-title-main">1957 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 11. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1957 Türkiye genel seçimleri, 27 Ekim 1957 tarihinde TBMM 11. dönem milletvekillerini belirlemek için yapılan genel seçimlerdir.

<span class="mw-page-title-main">1961 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 12. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1961 Türkiye genel seçimleri, 15 Ekim 1961 tarihinde, Türkiye Büyük Millet Meclisi 12. yasama döneminde görev yapacak 450 milletvekilini belirlemek için yapılan genel seçim. 27 Mayıs Darbesi'nin ardından yapılan ilk genel seçimlerdir. 1961 Senato seçimleri ile aynı gün yapılan seçimlerde milletvekili seçimi zarfları "pembe", Cumhuriyet Senatosu seçimi zarfları ise "yeşil" renkli olarak belirlenmişti.

<span class="mw-page-title-main">1965 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 13. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1965 Türkiye genel seçimleri, 10 Ekim 1965 tarihinde yapılan bu genel seçimler ile TBMM 13. dönem milletvekilleri seçildi. İlk kez Millî bakiye sisteminin uygulandığı bu seçimlerde, Türkiye tarihinde ilk defa bir sosyalist parti olan Türkiye İşçi Partisi milletvekili çıkararak meclise girdi.

<span class="mw-page-title-main">1969 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 14. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1969 Türkiye genel seçimleri, 12 Ekim 1969 tarihinde TBMM 14. dönem milletvekillerini belirlemek için yapılan genel seçimlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Demokrat Parti (2007)</span> Türkiyede bir siyasi parti

Demokrat Parti, 23 Haziran 1983 tarihinde kurulan, 27 Mayıs 2007 tarihinde Demokrat Parti adını alan, Türkiye'de faaliyet gösteren siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması "DP" şeklindedir. Simgesi kırattır. TBMM'de 3 milletvekili ile temsil edilmektedir. Genel Başkanı Gültekin Uysal'dır. Yargıtay kayıtlarına göre Türkiye'de kayıtlı olan en eski kuruluşlu siyasi partidir.

<span class="mw-page-title-main">Millet Partisi (1948)</span> Türkiyede bir siyasi parti (1948–1954)

Millet Partisi, 1948-1954 yılları arasında etkin olan Türk siyasi partisi. Partinin kurulmasının en önemli nedenlerinden biri Demokrat Parti'nin Cumhuriyet Halk Partisi'ne sert muhalefet yapmamasıydı.

<span class="mw-page-title-main">1955 Türkiye yerel seçimleri</span> Türkiyenin yerel yöneticilerini belirleyen seçim

1955 Türkiye yerel seçimleri, 25 Eylül - 13 Kasım 1955 tarihleri arasında Türkiye'de iki aşamalı olarak yapılan yerel seçimlerdir. Seçimlere Demokrat Parti ve Türkiye Köylü Partisi katılırken Cumhuriyet Halk Partisi ile Cumhuriyetçi Millet Partisi katılmadı. DP, 877.618 oy ile %63,75'lik orana ulaşarak 597 belediye başkanlığı kazandı. Köylü Partisi 60.823 oy ile %4,4'lük orana ulaşarak 15 belediye başkanlığı kazandı. Büyük bölümü CHP tarafından desteklenen bağımsız adaylar ise 389.702 oy ile %28,21'lik orana ulaşarak 193 belediye başkanlığı kazandı.

<span class="mw-page-title-main">2009 Türkiye yerel seçimleri</span> Türkiyenin yerel yöneticilerini belirleyen seçim

2009 Türkiye yerel seçimleri, 29 Mart 2009 tarihinde yapılan ve Türkiye sınırları içindeki yerel yönetimleri belirleyen bir seçimdir. Seçime 19 parti katılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Samsun'da 2014 Türkiye yerel seçimleri</span>

Samsun'da 2014 Türkiye yerel seçimleri, 30 Mart 2014 tarihinde gerçekleşen 2014 Türkiye yerel seçimlerinin Samsun sonuçları. İldeki toplam 3.527 sandıkta oy kullanması beklenen 906.931 seçmenin 809.807'si oy kullanmış ve seçime katılım %89,29 oranında gerçekleşmiştir. Kullanılan oyların 40.072'si ise geçersiz sayılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">2018 Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti yerel seçimleri</span>

2018 Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti yerel seçimleri, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ndeki (KKTC) yerel yönetimlerin idarecilerinin belirlenmesi amacıyla 24 Haziran 2018'de gerçekleştirilen seçimlerdir. Bu kapsamda ülkedeki 28 belediyenin başkanları ve belediye meclis üyeleri; 237 muhtar ve 948 ihtiyar heyeti üyesi seçildi.

<span class="mw-page-title-main">Samsun'da 1950 Türkiye yerel seçimleri</span>

3 Eylül 1950 Yerel Seçimleri'nde Samsun Belediyesi ile 8 ilçenin belediye başkanlarının belirlenmesi için belediye meclis üyelerinin seçimi yapılmıştır. Samsun belediye seçimlerinde DP 4, CHP ise 5 merkezde seçimi kazandı. DP, Samsun il merkezi, Alaçam, Çarşamba ve Vezirköprü'de seçimleri kazanmıştır. Samsun Belediye Meclisine seçilen 27 üyenin tamamı DP'den teşkil olmuştur. Samsun il merkezinde seçimler sonucunda oluşan Samsun Belediye Meclisi, belediye başkanlığına Nurettin Ceritoğlu'nu seçmiştir. Ceritoğlu'nun sağlık sorunları gerekçesiyle istifa etmesi üzerine 1951 yılında Samsun belediye başkanlığına Hamit Erip Kember getirilmiştir. Ocak 1953'te istifa eden Kember'in yerine Nüzhet Ulusoy seçilmiştir.

26 Mayıs 1946 Yerel Seçimleri'nde Konya Belediyesi ile 13 ilçenin belediye başkanlarının belirlenmesi için belediye meclis üyelerinin seçimi yapılmıştır. Belediye seçimlerinde Konya ve ilçelerinde toplam 77.480 kayıtlı seçmenin bulunmaktadır. Her yerde olduğu gibi Konya'da da bu seçimlerde CHP adayları başkanlıklara getirilmiştir. 1 Haziran 1946 günü Konya Belediye Başkanı olarak eski başkan Muhsin Faik Dündar yeniden seçilmiştir. Ancak 19 Haziran 1946'da milletvekili adayı olmak isteyen Muhsin Faik Dündar'ın başkanlık görevinden çekilmesi üzerine, yeniden yapılan oylama sonucunda Mehmet Muhlis Koner Konya Belediye Başkanlığına seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kocaeli'de 1950 Türkiye yerel seçimleri</span>

3 Eylül 1950 Yerel Seçimleri'nde İzmit Belediyesi ile 9 ilçe ve 5 beldenin belediye başkanlarının belirlenmesi için belediye meclis üyelerinin seçimi yapılmıştır. Kocaeli ili belediye seçimlerinde DP 7, CHP ise 5 merkezde seçimi kazandı. DP, il merkezi olan İzmit, Adapazarı, Karasu, Geyve, Gölcük ve Karamürsel'de seçimleri kazanırken CHP ise Akyazı, Hendek, Kandıra'da kazandı. Değirmendere beldesinde DP kazanırken Darıca beldesinde CHP kazandı. Seçimler sonucunda belediye meclisleri Adapazarı'nda Suavi Damalı'yı, Akyazı'da Abdi Bayhan'ı, Geyve'de Fethi Çelebioğlu'nu, Karasu'da Selahattin Aslan'ı, İzmit'te Saadettin Yalım'ı ve Hendek'te Osman Yılmaz'ı belediye başkanlığına seçti.

13 Kasım 1955 Yerel Seçimleri'nde Urfa Belediyesi ile 8 ilçenin belediye başkanlarının belirlenmesi için belediye meclis üyelerinin seçimi yapılmıştır. Seçimleri Viranşehir ve Akçakale'de CHP destekli bağımsız adaylar kazanırken diğer ilçelerde DP kazanmıştır. İl merkezinde toplam 27 üyeliğin 25'ini kazanan Demokrat Parti üyeleri, Urfa Belediye Başkanlığına Reşit Rasgeldi'yi seçmişlerdir.

Bu sayfada 1950 yılında Türkiye'de görevdeki siyasi kurumlar ve kişiler, yaşanan olaylar, doğan ve ölen kişiler yer alır.

13 Kasım 1955 Yerel Seçimleri'nde Bolu Belediyesi ile 8 ilçenin belediye başkanlarının belirlenmesi için belediye meclis üyelerinin seçimi yapılmıştır. Bolu il merkezinde 5.255 seçmenden 772'si seçimlere katılmış ve seçimlere katılım oranı %14,7'de kalmıştır. Yapılan seçim sonucunda Demokrat Parti, Bolu Merkez ilçedeki 18 üyeliğin tamamını kazanmıştır. Bolu Belediye Meclis üyeleri arasındaki başkanlık seçimi 16 Kasım 1955 tarihinde yapılmış ve Bolu Belediye Başkanlığına 1950'den beri görevde olan DP'li Mustafa Hulusi Tüzmen yeniden seçilmiştir. Eylül 1957'de Hulusi Tüzmen sağlık sorunları olduğu gerekçesiyle görevinden istifa etmiştir. Bunun üzerine Bolu Belediye Meclisinin 1 Ekim 1957 tarihli toplantısında Tahir Hitit belediye başkanı seçilmiş ve 1960'a dek bu görevde kalmıştır.

13 Kasım 1955 Yerel Seçimleri'nde Eskişehir Belediyesi ile 5 ilçenin ve 3 beldenin belediye başkanlarının belirlenmesi için belediye meclis üyelerinin seçimi yapılmıştır. Seçime katılım oranı %14,33 olan Eskişehir il merkezinde, Demokrat Parti belediye meclis üyeliklerinin tamamını kazanmıştır. Sadece Seyitgazi ve Muttalip'te seçime giren Türkiye Köylü Partisi ise herhangi bir üyelik kazanamamıştır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.