İçeriğe atla

1948 Çekoslovakya darbesi

Darbe öncesinde komünizm yanlısı gösteriler

1948 Çekoslovakya darbesi (Çekçe: Únor 1948; Slovakça: Február 1948) veya Prag darbesi, Şubat 1948'de Çekoslovakya Komünist Partisi'nin Sovyetler Birliği'nin desteği ile Çekoslovakya'nın kontrolü ele geçirerek ülkedeki 40 yıllık sosyalist yönetimin başlangıcı olan olaydı.[1][2]

Darbe, Soğuk Savaş'a giden yolda açık bir belirteç olduğu için ülke sınırlarının çok ötesine uzandı. Olay, Batılı ülkelerde endişelere neden oldu ve Marshall Planı'nın çabucak benimsenmesine, Batı Almanya'da bir devletin kurulmasına, NATO'nun kurulmasına ve Fransa'da ve özellikle İtalya'da komünistlerin iktidardan uzak tutulmasına yönelik güçlü tedbirler ve karşılıklı güvenliğe yönelik adımlar atıldı. Darbe, Demir Perde'nin 1989'daki devrimlere kadar kesin olarak çizilmesine neden oldu.

Kaynakça

  1. ^ Smith, S. A. (2017). The Oxford handbook of the history of communism. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0198779414. 
  2. ^ Pons, Silvio (2020). The Cambridge history of communism. Cambridge, Birleşik Krallık: Cambridge University Press. ISBN 978-1316634578. 

Konuyla ilgili yayınlar

  • Kaplan, Karel. Pět kapitol o Únoru. Brno: Doplněk, 1997, 80-85765-73-X.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Estonya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Estonya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, kısaca: Estonya SSC, II. Dünya Savaşı sırasında, 21 Haziran 1940'ta Sovyetler Birliği'ne katılan bir cumhuriyettir. Kısa bir süre sonra bağımsızlığını ilan eden ülke 6 Ağustos 1940'ta tekrar Sovyetler'e katılmıştır. 1941'de Almanya tarafından işgal edilen ülke 1944'te Sovyet askerleri tarafından tekrar alınmıştır. Estonya'nın bağımsızlığı döneminde Narva'nın bir parçası olan Jaanilinn, 1945'in Ocak ayında Rusya SFSC'nin Leningrad iline bağlanmış ve İvangorod isimini almış ve 1954'te kent statüsü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kominform</span>

Kominform, Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin ve Doğu Avrupa ülkelerinin, 5 Ekim 1947'de "Amerikan emperyalizminin bir aleti" olarak tanımladığı Marshall Planı'na karşıt bir girişim olarak; SSCB, Polonya, Bulgaristan, Çekoslovakya, Romanya, Macaristan, Yugoslavya, Fransa, İtalya komünist partileri liderlerini bir araya getiren Kominform'u kurmuştur. Kominform, görünüşte Marshall Planı'na mukabele amacına yönelik bir adım olarak takdim edilmişse de, gerçekte amacı, dünya ve özellikle Avrupa Komünist hareketinin koordinasyonu ve Alman-Sovyet Saldırmazlık Paktı ertesinde lağvedilen 3. Enternasyonal'in fonksiyonlarını üstlenmekteydi. Bu nedenle Kominform bir nevi 3. Enternasyonal'in ardılı olarak nitelendirilebilir.

Doğu Emekçileri Komünist Üniversitesi, Nail Çakırhan, Nâzım Hikmet, Şevket Süreyya Aydemir, Vala Nurettin gibi çoğu TKP üyesi aydının da öğrenim gördüğü Sovyet eğitim kurumu. Sun Yat-sen Üniversitesi de denir. Sıkça Rusça kısaltması olan KUTV olarak da adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Unidad Popular</span>

Unidad Popular, Şili'de 1970 Şili başkanlık seçiminde Salvador Allende'nin başarılı adaylığı arkasında durmuş olan politik partilerin koalisyonudur.

<span class="mw-page-title-main">Özgür Avrupa Radyosu</span> ABD hükümeti tarafından finanse edilen yayın kuruluşu

Özgür Avrupa Radyosu ABD Kongresi tarafından desteklenen radyo yayımı ve iletişim kurumunun adıdır. Özgür Avrupa için Ulusal Komite tarafından 1950'de kurulmuş ve John Foster Dulles başkanlığındaki kurum CIA tarafından anti-komünist propaganda yapmak amacıyla özellikle Soğuk Savaş döneminde yoğun şekilde kullanılmıştır. Bugün 28 farklı dilde kısa dalga, AM, FM ve internet üzerinden yayınlanan Özgür Avrupa Radyosu haftada 100 saat yayın yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Samizdat</span>

Samizdat Sovyet bloğunu oluşturan ülkelerdeki kaçak yayınları ve bu yayınların el altından dağıtılmasını kapsayan terimdir. Komünist rejim tarafından sansürlenen yayınların kopyaları kısa bir sürede basılır ve bu kopyaları alanlar da kopyalayarak dağıtmaya devam ederdi. Bu kopyalar çoğunlukla el yazısı ya da daktilo yazısı olurdu.

Eski Bolşevikler, 1917'de Ekim Devrimi'nin gerçekleşmesinin öncesindeki Bolşevik Parti üyelerini belirtmek için kullanılan, resmî olmayan ad.

<span class="mw-page-title-main">Karelo-Fin Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Karelo-Fin Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, kısa süreli bir Sovyet cumhuriyetidir. 1940'ta Karelo-Fin SSC adını alarak Sovyetlerde bağlı kalmıştır. 1956'ya kadar Sovyetlerin yönetiminde kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ekim Devrimi Nişanı</span>

Ekim Devrimi Nişanı 31 Ekim 1967'de, 1917 Ekim Devrimi'nin ellinci yıldönümü dolayısıyla, devlete çok değerli hizmetlerde bulunmuş Sovyet yurttaşlarını, ayrıca yabancı ülkelerle dostça ilişkilerin gelişmesine ya da barışın savunulmasına katkıda dokunmuş kişileri ödüllendirmek üzere 1967'de konulmuş olan Sovyet nişanı.

<span class="mw-page-title-main">Buryat Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Buryat Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti veya Buryat ÖSSC, Rusya SFSC içindeki bir Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'dir.

<span class="mw-page-title-main">Fyodor Tolbuhin</span>

Fyodor Ivanoviç Tolbuhin, Rus asıllı SSCB'li asker, Sovyetler Birliği Mareşali. II. Dünya Savaşı'nda Bulgaristan'a giren Sovyet Ordusunun başındaydı.

<span class="mw-page-title-main">Jenő Landler</span>

Jenő Landler, Macar komünist siyasetçi ve önder. Kısa ömürlü olan Macaristan Sovyet Cumhuriyeti yönetiminde yer almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sergey Biryuzov</span>

Sergey Semyonoviç Biryuzov, Kızıl Ordu'nun komutanlarından biri, Sovyetler Birliği Mareşali.

<span class="mw-page-title-main">Pavel Batitski</span>

Pavel Batitski, Kızıl Ordu'nun komutanlarından biri, Sovyetler Birliği Mareşali.

<span class="mw-page-title-main">Çuvaşistan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Çuvaş Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Sovyetler Birliği içinde bir Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti oldu.

<span class="mw-page-title-main">Halk Kardeşliği Nişanı</span> SSCB madalyası

Halk Kardeşliği Nişanı 17 Aralık 1972 tarihli SSCB Yüksek Sovyeti başkanlığı kararınca Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin 50. yıldönümünü anmak ve birlik cumhuriyetlerinde, ekonomik, sosyal, siyasal ve kültürel gelişime önemli katkılarda bulunarak sosyalist ulusların ve halkların kardeşçe iş birliğinin güçlenmesine katkı sağlayan kişilere çalışmalarından dolayı verilen ödüldür.

Gürcistan Komünist Partisi Gürcistan'da Komünist partidir. Parti, Sosyalist İşçi Partisi ismi ile 23 Şubat 1992 tarihinde kurulmuştur. Adalet Bakanlığı'na 27 Şubat 1998 tarihinde kaydettirilmiştir. 1992 seçimlerinde, 4 milletvekilliği kazanmıştır. 1994–1995 döneminde parlamentoda grubunu korumuştur. 1995 seçimlerinde % 3 oy almıştır.

Sovyetler Birliği Komünist Partisi 21. Kongresi 27 Ocak ile 5 Şubat 1959 tarihleri arasında Moskova'da toplanmıştır. Nikita Kruşçev'in, 1957 yılında "Karşı Parti Hareketi" darbe teşebbüsü sonrası rakiplerine karşı gücü elinde toplamaya çalıştığı, dönem arası ya da "olağanüstü" kongredir. Yedi yıllık ekonomik kalkınma planı kabul edilmiştir.

Uluslararası Sosyalist Gençlik Birliği, kısaltılışı IUSY, 24-27 Ağustos 1907'de 13 ülkeden 20 farklı genç vekilin Almanya'nın Stuttgart kentinde buluşmasıyla oluşan organizasyon. İkinci Enternasyonal'ın gençlik örgütü olarak "Uluslararası Sosyalist Gençlik" kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Kabardiya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span> Kabardiya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti

Kabardiya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, Balkarların sürgün edilmesinden sonra Kabardey-Balkarya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne verilen isimdir. 1957 yılında tekrar eski ismini almıştır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.