Deprem, yer sarsıntısı, seizma veya zelzele, yer kabuğunda beklenmedik bir anda ortaya çıkan enerji sonucunda meydana gelen sismik dalgalanmalar ve bu dalgaların yeryüzünü sarsması olayıdır. Sismik aktivite ile kastedilen, meydana geldiği alandaki depremin frekansı, türü ve büyüklüğüdür. Depremler sismograf ile ölçülür. Bu olayları inceleyen bilim dalına da sismoloji denir. Depremin büyüklüğü Moment magnitüd ölçeği ile belirlenir. Bu ölçeğe göre 3 ve altı büyüklükteki depremler genelde hissedilmezken 7 ve üstü büyüklükteki depremler yıkıcı olabilir. Sarsıntının şiddeti Mercalli şiddet ölçeği ile ölçülür. Depremin meydana geldiği noktanın derinliği de yıkım kuvveti üzerinde etkilidir, bu sebepten yeryüzüne yakın noktalarda gerçekleşen depremler daha çok hasara neden olmaktadır.
Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti, Azerbaycan'a bağlı özerk bir cumhuriyettir.
1960 Valdivia depremi veya Büyük Şili Depremi, 22 Mayıs 1960 tarihinde tüm zamanların Richter ölçeği ile ölçülmüş en büyük depremi. UTC saat 19.11'de deprem moment magnitüd ölçeği ile 9,5 büyüklüğüne ulaşmış ve Şili'yi vurmuştur. Depremin merkez üssü başkent Santiago, Şili'nin yaklaşık 700 km güneyindeki Valdivia şehridir. Deprem Büyük Okyanus'ta yayılan tsunamiye sebebiyet vermiştir. Tsunami, 10.000 kilometre mesafedeki Hilo, Hawaii ve Güney Afrika'nın sahil bölgelerini tahrip etmiştir. Deprem kurbanlarının sayısının 1.000 ila 6.000 kişi civarında olduğu tahmin edilmektedir.
Gümrü Depremi olarak da adlandırılan Spitak Depremi, o tarihte Sovyetler Birliği bünyesinde bulunan Ermenistan'ın Spitak bölgesinde 7 Aralık 1988 günü yerel saatle 11.41'de meydana gelen 6.8 büyüklüğünde bir sarsıntıdır.
1939 Erzincan depremi veya Büyük Erzincan Depremi, 27 Aralık 1939 tarihinde merkez üssü Erzincan olan 7,9 büyüklüğünde gerçekleşen deprem. Amerika Birleşik Devletleri Jeoloji Araştırmaları Kurumu (USGS) ise depremin büyüklüğünü 7,8 Mw olarak kaydetti. Mercalli şiddet ölçeğine göre depremin şiddeti, ölçeğin en yüksek değeri olan XII (Afetsel) olarak saptanırken 116 bin 720 bina bütünüyle yıkıldı. Sarsıntı sonucunda resmî sayılara göre 32 bin 968 kişi yaşamını yitirdi, 100 binden fazla kişi ise yaralandı. Ölüm oranlarının yüksek olmasının ana nedenleri arasında; çetin kış koşullarının olması, yardımların ve arama-kurtarma faaliyetlerinin güç koşullar altında yürütülmesi gösterildi.
Büyük Ermenistan veya Birleşik Ermenistan, Ermenilerin anavatanı olarak kabul edilen, tarihsel olarak Ermenilerin çoğunlukta olduğu ve bir kısmında hâlâ Ermenilerin çoğunluk olarak yaşadığı Ermeni Yaylası'ndaki bölgelere atıfta bulunan etno-milliyetçi ve irredantist kavramdır. Ermenilerin tarihi topraklarının birleştirilmesi olarak görülen ve 20. yüzyıl boyunca Ermeni düşünürlerce yaygın olan fikir başta Ermeni Devrimci Federasyonu, ASALA ve Miras olmak üzere çeşitli milliyetçi örgüt ve partilerce savunuldu.
Bu liste, Türkiye'de ve etkisini gördüğü yakın çevrelerde şu ana kadar yaşanmış en şiddetli depremleri barındırmaktadır.
Doğu Anadolu Fay Hattı, Türkiye'nin doğusunda olan doğrultu atımlı bir fay hattıdır. Anadolu Levhası ile kuzeye doğru hareket eden Arap Levhası arasındaki dönüşüm tipi tektonik sınırı oluşturur. İki levhanın göreli hareketlerindeki fark, fay boyunca sol yanal harekette kendini gösterir. Doğu ve Kuzey Anadolu fayları, Avrasya Levhası ile devam eden çarpışma nedeniyle sıkıştırılan Anadolu Levhasının batıya doğru hareketini birlikte barındırır.
2004 Hint Okyanusu depremi ve tsunamisi, 26 Aralık 2004 günü saat 00:58:53 UTC'de meydana gelmiş, merkezi Endonezya'nın Sumatra adasının batı kıyısı açıklarında olan depremdir.
1921 Massava depremi, 14 Ağustos 1921 günü, günümüzde Eritre'de bulunan Massava yakınlarında, denizde meydana gelmiş olan bir depremdi. Depremden sonraki ilk artçı şok da ana depreme yakın bir büyüklükteydi. Massava limanında büyük hasar meydana geldi, çok sayıda kişi öldü. Artçı şoklar Asmara ve Dekemhare kadar uzakta hissedildi. Limanın tamamıyla tamir edilmesi ancak 1928 yılında mümkün olabildi.
1948 Aşkabat depremi, 6 Ekim 1948 tarihinde Sovyetler Birliği'nin Türkmenistan SSC'nin başkenti Aşkabat yakınlarında meydana gelen bir depremdir. Deprem richter ölçeğine göre 7,3 şiddetinde olup Mercalli ölçeği göre X (yoğun) olarak kaydedilmiştir. Türkmenistan hükûmetinin sansürü nedeniyle deprem Sovyet medyasında geniş bir şekilde rapor edilmedi. Tarihçiler, zayiat ve hasarın kapsamını bildirme yasağının Sovyet hükûmetinin yeterli tepki için yeterli mali kaynak tahsis etmesine izin vermediği konusunda hemfikirdir.
Zengezur Koridoru veya Nahçıvan Koridoru, 2020 Dağlık Karabağ Savaşı'nın Azerbaycan tarafından kazanılmasının ardından Azerbaycan ve Ermenistan arasında imzalanan ateşkes antlaşmasının 9. maddesi gereğince Azerbaycan ile eksklav parçası olan Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti arasında bağlantıyı kuracak olan koridordur. Koridor Ermenistan topraklarında inşa edilecektir. Koridorun güvenliği Rusya Federasyonu Federal Güvenlik Servisi Sınır Muhafıza Servisi tarafından sağlanacaktır.
1668 Kuzey Anadolu Depremi, 17 Ağustos 1668 tarihinde Kuzey Anadolu'da oluşan çok şiddetli bir depremdi. Dünya'nın büyük depremleri arasında sayılan bu deprem, Anadolu coğrafyasında bilinen en büyük deprem olarak tarihe geçmiştir ve 1668 yılında Dünya'nın çeşitli yerlerinde gerçekleşen 8 Richter ölçeğindeki deprem felaketlerinden birisidir. Depremin merkez üssü Ladik Gölü'nün güney kıyısındaydı.
1908 Messina depremi, 28 Aralık 1908'de İtalya'nın Messina kentinde gerçekleşen deprem.
Uluslararası Sismoloji Merkezi (ISC), küresel depremlerin nihai toplanması, kesin analizi ve yayınlanması ile görevli, kâr amacı gütmeyen, hükümet dışı bir kuruluştur. ISC, 1964 yılında, dünyanın dört bir yanından sismik verilerin toplanması ve analiz edilmesinde Uluslararası Sismolojik Özet çalışmalarını yürütecek ve özellikle Dünya Çapında Standarttan artan veri akışını idare edecek ulusal hükûmetlerden bağımsız uluslararası bir organizasyon olarak kuruldu. O yıl Sismograf Ağı (WWSSN) da kuruldu. ISC, depremler hakkında kesin veriler üretmek için mevcut tüm deprem sismik tarihinin toplanması ve yeniden analiz edilmesinin birincil görevi olduğunu düşünmektedir. ISC'nin kataloğu, "küresel deprem parametre verilerinin en eksiksiz ve yetkili nihai deposu" olarak kabul edilir.
2002 Denali depremi, 3 Kasım 22:12:41 UTC'de meydana geldi ve merkez üssü Denali Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi, Alaska, Amerika Birleşik Devletleri'nin 66 km DGD idi. 7.9 Mw büyüklüğündeki bu deprem, Amerika Birleşik Devletleri'nde 1965 Rat Adaları depreminden sonra 37 yılda kaydedilen en büyük depremdi. Şok, Alaska'nın iç kesimlerinde şimdiye kadar kaydedilen en güçlü şoktu. Uzak konum nedeniyle, ölüm olmadı ve yalnızca bir yaralanma oldu.
1986 Malatya depremi, 5 Mayıs 1986'da yerel saat ile 06.35'te Malatya'nın Doğanşehir ilçesinde gerçekleşen 6.1 büyüklüğündeki deprem. Mercalli şiddet ölçeğine göre maksimum şiddet VIII (Yıkıcı) olarak ölçüldü. Toplam 7 can kaybına yol açtı.
Aşağıda, 21. yüzyılda meydana gelen önemli depremlerin bir özeti bulunmaktadır. Ölümler açısından, 2004 Hint Okyanusu depremi yaklaşık 227.898 ölümle en yıkıcı olaydı, ardından yaklaşık 160.000 ölümle 2010 Haiti depremi, 87.587 ölümle 2008 Sichuan depremi, 87.351 ölümle 2005 Keşmir depremi ve en az 59.259 ölümle sonuçlanan 2023 Kahramanmaraş depremleri gelir.
Advanced National Seismic System (ANSS), neredeyse gerçek zamanlı bilgi sağlamak için önemli depremler hakkında acil müdahale ekipleri, yetkililer, haber medyası ve halk için veri toplayan ve analiz eden Amerika Birleşik Devletleri Jeoloji Araştırmaları Kurumu (USGS) ile bölgesel, eyalet ve akademik ortakların işbirliği ile oluşturulan bir sistemdir. Bu veriler, hasarın ciddiyetini ve kapsamını tahmin etmek ve gereken müdahaleler hakkında verilen kararlara rehberlik etmek için kullanılır.
Bu liste, merkez üssü Fas olan veya ülkede önemli bir etkiye sahip olan önemli depremlerin listesidir.
