İçeriğe atla

1927 Temmuz İsyanı

1927 Temmuz İsyanı
Tarih15 Temmuz 1927
KonumViyana, Avusturya
KatılanlarAvusturya Sosyal Demokratlar
Sonuç

1927 Temmuz İsyanı (Viyana Adalet Sarayı yangını olarak da bilinir, AlmancaWiener Justizpalastbrand) 15 Temmuz 1927'de Avusturya'nın başkenti Viyana'da başlayan büyük bir isyandı. Olay, polis güçlerinin öfkeli kalabalığa ateş açması sonrası 89 protestocunun[1] ve beş polis memurunun ölmesiyle sonuçlandı. 600'den fazla protestocu ve yaklaşık 600 polis yaralandı.

Arka plan

Çatışma, Avusturya Sosyal Demokrat Partisi ile zengin sanayiciler ve Katolik Kilisesi dahil olmak üzere sağcı bir ittifak arasındaki çatışmanın sonucuydu. 1920'lerin başlarında Avusturya'da, Albay Hermann Hiltl yönetimindeki milliyetçi Frontkämpfervereinigung Deutsch-Österreichs ve sosyal demokrat Republikanischer Schutzbund'un da aralarında bulunduğu birçok paramiliter güç oluşturulmuştu.

Olaylar

30 Ocak 1927'de Schattendorf, Burgenland'da bir toplantı sırasında bu gruplar arasında çıkan bir çatışma, bir I. Dünya Savaşı gazisinin ve sekiz yaşındaki bir çocuğun ölümüyle sonuçlandı. Üç Frontkämpfer, temmuz ayında bir Viyana mahkemesinde suçlandı. Avukat Walter Riehl tarafından savunulan ve nefsi müdafaa talebinde bulunanlar, bir jüri duruşmasında beraat ettiler.

Bu "Schattendorf Kararı", Hristiyan Sosyal Parti şansölyesi Ignaz Seipel başkanlığındaki hükûmeti devirmeyi amaçlayan bir genel greve yol açtı. 15 Temmuz sabahı, öfkeli bir kalabalığın Ringstrasse'deki Viyana Üniversitesi'nin ana binasını basmaya çalışmasıyla büyük protestolar başladı. Protestocular, Avusturya Parlamento Binası'na geçmeden önce yakındaki bir polis karakoluna ve bir gazete binasına saldırdılar ve polis tarafından zorlanarak Adalet Sarayı önündeki meydana geldiler. Öğle saatlerinde protestocular binaya camları kırarak girdiler, daha sonra mobilyaları yıktılar ve dosyaları ateşe vermeye başladılar. Bina kısa süre içinde alevler içinde kaldı. Yangın hızla yayıldı, çünkü Viyana itfaiyesi hortumları kesen birkaç gösterici tarafından saldırıya uğradı ve sabahın erken saatlerine yangının kadar kontrol altına alınmasını engellediler.

Eski (ve daha sonra yeniden) Avusturya başbakanı Johann Schober - o zamanki Viyana polis şefi - protestoları güç kullanarak bastırdı. Schober, sosyal demokrat belediye başkanı Karl Seitz'den Avusturya Silahlı Kuvvetleri'ni göreve çağırmasını istedi, ancak Seitz bu çağrıyı Hristiyan Sosyal Parti savunma bakanı Carl Vaugoin gibi reddetti. Buna karşılık Schober polis birliklerine ordu tüfekleri sağladı ve Seitz ile Schutzbund meclis üyesi Theodor Körner'ın boş yere kalabalığı teslim olmaya ikna etmeye çalışmasının ardından itfaiye ekiplerinin engelsiz çalışamaması halinde alanın zorla boşaltılacağını kamuoyuna duyurdu. Polisin açtığı ateş sonucu 5 polis memuru ve 89 gösterici hayatını kaybetti.

Önem ve anma

Yanmış belgeler

Yirminci yüzyıl filozofu, bilim adamı ve sosyal yorumcu Karl Popper 24 yaşındaydı ve kargaşa sırasında Viyana'da yaşıyordu. 1976 otobiyografisinde, olayı aşırıcılığın habercisi olarak hatırladı: "En kötüsünü beklemeye başladım: Orta Avrupa'nın demokratik kalelerinin düşeceğini ve totaliter bir Almanya'nın başka bir savaş başlatacağını."[2]

Viyana Zentralfriedhof'ta kurbanlar için bir anıt dikildi; Adalet Sarayı'ndaki bir plaket, 2007 yılında Başkan Heinz Fischer tarafından açıldı. Yangından zarar görmüş mahkeme kağıtları ve Schutzbund ile Frontkämpfer üniformaları gibi çeşitli eserler Heeresgeschichtliches Müzesi'nde sergileniyor.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ The Austrians : a thousand-year odyssey. HarperCollins. December 1996. s. 260. ISBN 0-00-638255-X. 
  2. ^ Unended Quest: An Intellectual Autobiography. Revised. New York: Fontana/Collins. 1976. ISBN 0006365922. 
  • GRE Gedye, Düşmüş Burçlar (Londra, 1939)
  • F. Carsten, Avusturya'da Faşizm (Londra, 1977)

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Romanya Devrimi</span> Aralık 1989da Çavuşeskunun iktidardan indirilmesi için halk ve Rumen ordusu tarafından gerçekleştirilen devrim

Romanya Devrimi, Aralık 1989'da Romanya devlet başkanı Nikolay Çavuşesku'nun iktidardan indirilmesi için halk ve Rumen ordusu tarafından gerçekleştirilen devrimdir. Romanya, Doğu Blokundaki sosyalist rejimlerin yıkıldığı sırada iktidarın kanlı bir yöntemle değiştiği tek ülke oldu.

<span class="mw-page-title-main">Johann Schober</span> 3. Avusturya şansölyesi

Johannes Schober Avusturyalı siyasetçi, dışişleri bakanı ve şansölye.

<span class="mw-page-title-main">2011 Mısır Devrimi</span> ayaklanma

2011 Mısır Devrimi, 2010-2011 Yasemin Devrimi'nin öncülüğünde, 25 Ocak 2011'den beri Mısır'da devam eden, halkı mevcut yönetime karşı seferber olmaya çağıran sokak gösterileri, protestolar ve sivil itaatsizliklerin bütünüdür. Gösteriler ve isyanların polis şiddeti, olağanüstü hâl, işsizlik, asgari ücretleri azaltma isteği, barınma eksikliği, yiyecek sıkıntısı, yolsuzluklar, ifade özgürlüğünün kısıtlanması ve kötü hayat koşulları üzerine başladığı rapor edildi. 11 Şubat 2011 tarihinde Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek, gösteriler nedeniyle istifa etti.

Dera Kuşatması, yaklaşık 1,5 hafta süren ve Suriye İç Savaşı'nın sivil ayaklanma safhası kapsamında gerçekleşen olaylardandır. 25 Nisan 2011 tarihinde, Deyrizor ve Halep Kuşatmaları'nın hemen ardından, Dera'da protestoların iyice artması ve üçüncü büyük protesto olması sebebiyle, Suriye Silahlı Kuvvetleri'nin şehirde oldukça geniş çaplı bir operasyona koyulması sonucu başlamış, Mahir Esad ve 4 ayrı general önderliğindeki birliklerin, şehirdeki büyümeye başlayan protesto ve isyankar eylemleri bastırmasıyla 5 Mayıs 2011'de son bulmuştur. Ancak, protestolar kısa bir süre sonra büyüyerek tekrar alevlenmiş ve 2011 yılının, sonbaharında, Dera İli çapında yayılarak, Suriye Hükümeti ile başta Özgür Suriye Ordusu olmak üzere, Suriyeli muhaliflerin, ana çatışma noktalarından biri haline gelmiştir ve 2011-2013 Dera ili çatışmaları olarak adlandırılan çatışmaların başlamasına sebep olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kobani Olayları</span> 7-12 Ekim 2014 tarihinde Türkiyede çıkan eylemler

Kobani Olayları veya 6-7 Ekim Olayları, IŞİD'in Kobani'yi kuşatmasına karşılık YPG militanlarının Türkiye sınırları üzerinden silah nakli yapmasına izin vermeyen 62. Türkiye Hükûmeti'ne tepki olarak HDP Merkez Yürütme Kurulunun 6 Ekim'de aldığı kararla ve sokağa çıkma çağrısıyla başlayan protesto eylemleri ve silahlı çatışmalar bütünü. Silahlı çatışmalar, YDG-H üyelerinin öncülüğünde başlatıldı ve daha sonra HÜDA-PAR taraftarlarının ve ülkücülerin de çatışmalara katılımıyla ve ardından polis güçlerinin müdahaleleriyle büyüdü. Olaylar sırasında güneydoğu Anadolu'da Türk güvenlik güçleri ile PKK militanları arasında meydana gelen ve can kayıplarıyla sonuçlanan çatışmalar da gerginliğin tırmanmasına katkıda bulundu.

<span class="mw-page-title-main">2016 Erivan rehine krizi</span>

17 Temmuz 2016 tarihinde, Ermenistan'ın başkenti Erivan'ın Erebuni semtinde bir polis karakolu, kendilerini Sasna dzrer olarak adlandıran silahlı bir grup tarafından basıldı ve karakolun içinde bulunan 9 kişi, bu silahlı grup tarafından rehin alındı. Olayın cereyan ettiği ilk gün, karakolu rehin alan grup ile Ermenistan polisi arasında çıkan çatışmada 1 polis hayatını kaybetti, 4 kişi yaralandı. Saldırıyı düzenleyen isyancılar, 20 Haziran'da tutuklanan muhalif parti lideri Jirair Sefilyan'ın serbest bırakılmasını ve mevcut devlet başkanı Serj Sarkisyan'ın istifa etmesini talep etti.

<span class="mw-page-title-main">Suriye İç Savaşı'nın sivil ayaklanma safhası</span> 2011deki protestolar

Suriye İç Savaşı'nın sivil ayaklanma safhası, Suriye İç Savaşı'nın 15 Mart 2011'deki protestolarla başlayan ve 29 Temmuz 2011'de Özgür Suriye Ordusu'nun kuruluşuyla silahlı çatışmalara dönüşen safhası.

Jeltoksan Olayları ; Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri Mihail Gorbaçov'un, Kazakistan Komünist Partisi Birinci Sekreteri, Kazak kökenli Dinmuhammet Kunayev'i azlederek yerine Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'nden Genadi Kolbin'in ataması üzerine Aralık 1986'da Kazakistan'ın başkenti Almatı'da patlak veren olaylar. Bazı kaynaklar Kolbin'in Rus kökenli olduğunu söylemekte, bazıları ise Çuvaş kökenli olduğunu iddia etmektedir.

Cisr eş-Şuğur harekâtı, 4 Haziran 2011 tarihinde Suriye İç Savaşı'nın sivil ayaklanma safhası sırasında Suriye askerlerinin Suriye'nin Cisr eş-Şuğur şehrinde gerçekleştirdiği bir operasyon. Suriyeli muhalefet, bunu demokrasi yanlısı protestoculara karşı bir darbe olarak nitelendirirken hükûmet, askerlerin terörist grupları hedef aldığını söylemiştir. Operasyon 12 Haziran 2011'de sona ermiştir.

2017 Fransa ayaklanmaları 2 Şubat tarihinde medyaya yansıyan kamera kayıtlarında Paris'te bulunan "Aulnay-sous-Bois" banliyösünde kimlik kontrolü için polis tarafından durdurulan 22 yaşındaki Siyahi Théo adında gencin Fransız polisince tecavüze uğradığının görülmesinin ardından Paris banliyölerinde bir dizi ayaklanma meydana gelmiş, polis karşıtı protestolar Fransa'nın bazı bölgelerine yayılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Avusturya Cumhuriyeti</span> Avusturya devlet olma dönemi (1919–1934)

Birinci Avusturya Cumhuriyeti , I. Dünya Savaşı'nın sonunda 10 Eylül 1919'da Saint-Germain Antlaşması'nın imzalanmasından sonra kuruldu ve 1934'te Engelbert Dollfuss ve Anavatan Cephesi'nin diktatörlüğüne dayanarak Austrofascist Avusturya Federal Devleti'nin kurulmasıyla sona eren devlettir. Cumhuriyetin anayasası 1 Ekim 1920'de yürürlüğe girmiş ve 7 Aralık 1929'da değiştirilmiştir. Cumhuriyet döneminde sol ve sağ görüşlere sahip olanlar arasındaki şiddetli çekişmeler giderek daha belirgin hale geldi. Bu da 1927 Temmuz İsyanı'nı ve 1934 Avusturya İç Savaşı'nı başlattı.

<span class="mw-page-title-main">Kızıl Viyana</span>

Kızıl Viyana (Almanca: Rotes Wien), Sosyal Demokratların çoğunluğa sahip olduğu ve kentin ilk kez demokratik olarak yönetildiği 1918-1934 yılları arasında Avusturya'nın başkentinin takma adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya İç Savaşı</span> Savaş

Avusturya İç Savaşı ya da Şubat Ayaklanması, Avusturya'da 12 Şubat ve 16 Şubat 1934 arasında sosyalistler ve Avusturya ordusu arasında dört gün süren çatışmalar için kullanılan bir terimdir. Çatışmalar Linz'de başladı ve esas olarak Viyana, Graz, Bruck an der Mur, Judenburg, Wiener Neustadt ve Steyr kentleriyle aynı zamanda Doğu ve Orta Avusturya'nın bazı diğer sanayi kentlerinde gerçekleşti.

<span class="mw-page-title-main">2019-2020 Hong Kong protestoları</span>

2019-2020 Hong Kong protestoları, Hong Kong'da hükûmetinin önerdiği suçluların Çin anakarasına iade edilmesini kolaylaştıran yasa tasarısına karşı gerçekleşen bir dizi protesto hareketidir.

<span class="mw-page-title-main">Ignaz Seipel</span> 5. Avusturya şansölyesi

Ignaz Seipel 1920'lerde iki kez Federal Şansölye olarak görev yapan Hristiyan Sosyal Partinin (CS) Avusturyalı bir başrahip ve politikacıydı.

<span class="mw-page-title-main">1956 Gürcistan protestoları</span>

1956 Gürcistan protestoları, 1956 Tiflis ayaklanması veya 9 Mart Katliamı, Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde Nikita Kruşçev'in destalinizasyon politikalarına karşı Josef Stalin'i destekleyen Sovyet Gürcülerin düzenlediği protestolar dizisi. Eylemlerin merkezi cumhuriyetin başkenti Tiflis'te idi. Stalin'in ölümünün üçüncü yıldönümünde gerçekleştirilen spontan mitinglerde Kruşçev'in gizli söylevi yoğun şekilde protesto edildi ve hızla kontrol edilemez kitle gösterilerine dönüştü ve ortaya çıkan isyan dalgası kentin yaşamını felç etti. Protestolarda Sovyetler Birliği hükûmetinin değişmesi gerektiği ve Gürcistan'ın Sovyetler Birliği'nden bağımsızlığını ilan etmesi gibi siyasi talepler ortaya çıktı.

<span class="mw-page-title-main">2020-21 Ermenistan protestoları</span> Ermenistan başbakanı Paşinyanın istifa etmesi amacıyla yapılan protestolar

2020-21 Ermenistan protestoları, Ermenistan'da 9 Kasım 2020 tarihinde başlayan ve 25 Nisan 2021'de biten hükûmet karşıtı protesto gösterileridir. Protestolar, Başbakan Nikol Paşinyan'ın Facebook'ta Azerbaycan ile Dağlık Karabağ bölgesinde altı haftalık bir taktiksel geri çekilmenin ardından altı haftalık mücadeleye bir son veren bir ateşkes imzaladığını duyurmasının ardından binlerce kişinin sokağa çıkması ve yüzlerce kişinin başkent Erivan'daki Ulusal Meclis binasını basmasıyla başladı. Mitingler düzenlediği gerekçesiyle 12 kasım 2020'de Ermenistan'da 10 kişi tutuklandı.

Türkiye'deki 2011–2012 Kürt protestoları, ülkedeki Kürt azınlık haklarının kısıtlanmasına karşı BDP liderliğinde Türkiye'de yapılan protestolardır. Türkiye'deki Kürtlerin uzun protesto eylemlerin sonucu olarak, Orta Doğu ve Kuzey Afrika'da da protestolar olmuştur. Hürriyet gazetesi, Mısır ve Tunus'ta devrimlere neden olan ve "Arap Baharı" olarak adlandırılanın kalkınmanın, Ortadoğu'nun kuzey kesimlerinde bir "Kürt Yazı"na yol açabileceğini öne sürdü. Protestocular hem İstanbul'da hem de Türkiye'nin güneydoğusunda sokaklara döküldü. Bazı gösteriler de Anadolu ve İzmir'de yapıldı.

Şubat 1999 Kürt protestoları, PKK lideri Abdullah Öcalan'ın Yunanistan büyükelçiliğinden ayrıldıktan sonra Kenya'daki Nairobi havaalanında yakalanması ve bölücülüğü teşvik eden terörizm ve vatana ihanet suçlarından yargılanmak üzere Türkiye'ye getirilmesinin ardından Türkiye, İran ve dünya çapındaki Kürt diasporası tarafından düzenlendi.

Aralık 2009'da Türkiye'deki Kürt protestoları, Anayasa Mahkemesinin 11 Aralık 2009'da Kürt yanlısı Demokratik Toplum Partisini (DTP) yasa dışı Kürdistan İşçi Partisi (PKK) ile bağlantılı olmak ve "terör propagandası" yapmaktan suçlu bularak kapatma kararının ardından başlayan beş günlük protesto gösterileridir.