İçeriğe atla

1925 Finlandiya cumhurbaşkanlığı seçimi

1925 Finlandiya cumhurbaşkanlığı seçimi
Finlandiya
← 191915-16 Ocak 19251931 →
 
Aday Lauri Kristian RelanderRisto Ryti
Parti Tarım Birliği|Merkez Parti (Finlandiya) |Tarım BirliğiUlusal İlerici Parti (Finlandiya) |Ulusal İlerici
Seçim oylaması 172109
Aldığı oy 123,93271,199

Önceki Cumhurbaşkanı

Kaarlo Juho Ståhlberg
Ulusal İlerici Parti (Finlandiya) |Ulusal İlerici

Seçilen Cumhurbaşkanı

Lauri Kristian Relander
Tarım Birliği|Merkez Parti (Finlandiya) |Tarım Birliği

Finlandiya'da 1925 yılında İki turlu cumhurbaşkanlığı seçimleri yapılmıştır. Halk 15 ve 16 Ocak tarihlerinde cumhurbaşkanını belirleyecek olan seçiciler kurulu üyeleri içi oy kullanmıştır.[1] Seçilen kurul üyeleri üçüncü tur oylamasında Lauri Kristian Relander'ı cumhurbaşkanı seçmiştir. Bu onun için büyük bir zaferdi.[2] Halk oylamasına katılım sadece %39.7 ile sınırlı kaldı.[3] Görevden ayrılan cumhurbaşkanı K.J. Ståhlberg ikinci bir dönem için aday olmayı reddetmişti. Cumhurbaşkanı Ståhlberg, Finlandiya'ya cumhurbaşkanı olarak siyasi hizmetini çoktan tamamladığını iddia etti. Dahası, birçok sağcı Fin (özellikle İç Savaş gazileri ve Büyük Finlandiya hareketinin destekçileri) kendisine karşı çıktığı için istifa etmek istedi. Finlandiyalı tarihçi Pentti Virrankoski'ye göre, Cumhurbaşkanı Ståhlberg emekliliğinin Finlandiya'da parlamenter siyaseti geliştireceğini umuyordu. Ståhlberg'in partisi İlericiler, Finlandiya Merkez Bankası Başkanı Risto Ryti'yi cumhurbaşkanı adayı olarak seçti. Tarımcılar ancak Şubat 1925 başlarında Lauri Kristian Relander'i cumhurbaşkanı adayı olarak seçti. Ulusal Koalisyoncular başlangıçta eski Naip ve Başbakan Pehr Evind Svinhufvud'u cumhurbaşkanı adayı olarak seçtiler, ancak daha sonra Svinhufvud'un yerine Helsinki Üniversitesi'nde rektör (müdür) olarak çalışan bir akademisyen olan Hugo Suolahti aday gösterildiler (Heikinheimo, Ilmari, Suomen elämäkerrasto (Finlandiya Biyografi Derlemesi), sf. 731, Helsinki: Werner Söderström Publications Ltd., 1955). Relander, Finlandiya Parlamentosu Başkanlığı ve Viipuri Eyaleti Valiliği görevlerinde bulunmuş olmasına rağmen, Ryti'yi karanlık bir aday olarak yenerek birçok politikacıyı şaşırttı. Ståhlberg, Ryti'yi ilkeli ve bencil olmayan bir siyasetçi olarak gördüğü için halefi olarak sessizce Ryti'yi tercih etmişti. Relander'in zaferi karşısında hayal kırıklığına uğramış ve kızlarından birine, Relander'in halefi olarak seçileceğini önceden bilseydi, ikinci bir dönem için aday olmayı düşünebileceğini söylemiştir (bkz. örneğin, Sakari Virkkunen, Finland's Presidents I / Suomen presidentit I. Helsinki: Otava Ltd., 1994, sf. 183-187 (Ståhlberg), sf. 10-17; Johannes Virolainen, Son Seçim Dönemi / Viimeinen vaalikausi. Helsinki: Otava Ltd., 1991; Raimo Salokangas, "The Independent Republic" (Itsenäinen tasavalta), pgs. 631-632 in Seppo Zetterberg et al., eds., Fin Tarihinin Küçük Devi / Suomen historian pikkujättiläinen. Helsinki: WSOY, 2003; Pentti Virrankoski, A History of Finland / Suomen historia, volumes 1&2. Helsinki: Fin Edebiyat Derneği (Suomalaisen kirjallisuuden seura), 2009, sf. 791-792).

Sonuçlar

Halk oylaması

PartiOy%Sandalye
Sosyal Demokrat Parti165.09126.5579
Ulusal Koalisyon Partisi141.24022.7168
Tarım Birliği123.93219.9369
İsveç Halk Partisi78.42212.6135
Ulusal İlerici Parti71.19911.4533
Sosyalist İşçi Partisi41.2136.6316
Diğerleri8220.130
Toplam621.919100.00300
Geçerli oy621.91999.64
Geçersiz/boş oy2.2580.36
Toplam oy624.177100.00
Kayıtlı seçmen/katılım1.572.48539.69
Kaynak: Nohln & Stöver

Seçiciler kurulu

Aday Parti İlk tur İkinci tur Üçüncü tur
Oylar % Oylar % Oylar %
Väinö TannerSosyal Demokrat Parti7826.0020.67
Lauri Kristian RelanderTarım Birliği6923.009732.4417261.21
Hugo SuolahtiUlusal Koalisyon Partisi6822.678026.76
Risto RytiUlusal İlerici Parti3311.0010434.7810938.79
Karl Söderholmİsveç Halk Partisi3511.67
Matti VäisänenSosyalist İşçi Partisi165.33165.35
Väinö VoionmaaSosyal Demokrat Parti10.33
Toplam300100.00299100.00281100.00
Geçerli oylar300100.0029999.6728193.67
Geçersiz/boş oylar00.0010.33196.33
Toplam oy sayısı300100.00300100.00300100.00
Kaynak: Nohlen & Stöver

Kaynakça

  1. ^ Dieter Nohlen & Philip Stöver (2010) Elections in Europe: A data handbook, p606 978-3-8329-5609-7
  2. ^ Nohlen & Stöver, s627
  3. ^ Nohlen & Stöver, s622

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Finlandiya</span> Kuzey Avrupa ya da diğer adıyla İskandinavya yarım adasında yer alan devlet, ülke

Finlandiya, resmî adıyla Finlandiya Cumhuriyeti, Kuzey Avrupa'daki bir İskandinav ülkesi. Doğuda Rusya, kuzeyde Norveç ve batıda İsveç'le komşudur. Batıda Botniya ve güneyde Finlandiya körfezlerine kıyısı vardır. Yüz ölçümü 338.455 km² ve nüfusu 5,5 milyondur. Helsinki ülkenin başkenti ve en büyük şehridir. Finlerin ana dili olan Fince, yeryüzündeki az sayıda Baltık-Fin dilinden biridir. Finlandiya'nın iklim özellikleri enleme göre değişkenlik gösterir: Güneyde nemli karasal iklim, kuzeyde kutup altı iklimi görülür. Ülke genel olarak tayga biyomuna dahildir. Ayrıca Finlandiya'da 180 binden fazla göl bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Alvar Aalto</span> Fin mimar ve tasarımcı

Hugo Alvar Henrik Aalto, Fin mimar. 20. yüzyılın en önemli mimarları arasında yer alan Aalto mimarlık, mobilya, tekstil ve cam işleri alanlarında tasarımlar yaptı. Aalto'nun erken dönem kariyeri, 20. yüzyılın ilk yarısında Finlandiya'daki ekonomik gelişime ve sanayileşmeye rast gelmekte olup Ahlström-Gullichsen ailesi başta olmak üzere müşterilerinin pek çoğu sanayiciydi. 1920'lerden 70'lere kadar süren kariyeri boyunca yapıtları sırasıyla İskandinav Klasisizmi, 1930'larda daha rasyonel Uluslararası Üslup Modernizmi, 1940'larla beraber daha organik modernist anlayışının etkileriyle tasarlandı. Yine de kariyeri boyunca en belirgin özelliği Gesamtkunstwerk, bir bütün sanat olarak taşıdığı kaygıdır; öyle ki - ilk eşi Aino Aalto ile beraber – sadece binayı değil, onun iç yüzeylerinden mobilyalarına, lambalarına, cam işlerine kadar pek çok bileşeniyle müdahale etti. Kendisi tarafından tasarlanan Alvar Aalto Müzesi, onun memleketi olarak kabul edilen Jyväskylä'dadır.

<span class="mw-page-title-main">Fin İç Savaşı</span> 1918 yılı Fin İç Savaşı

Fin İç Savaşı, sürmekte olan I. Dünya Savaşı sırasında bağlı bulunduğu Rus İmparatorluğunda Çarlık rejiminin devrilmesinin ardından yaşanan Ekim Devrimi sonrasında bağımsızlığını kazanan Finlandiya'da 27 Ocak-15 Mayıs 1918 tarihleri arasında yaşanan iç savaştır. Solcularla sağcılar arasında yaşanan iç savaş sırasında sosyalistler Kızıllar olarak, karşı taraftaki anti-sosyalistler ise Beyazlar olarak adlandırılmıştır. Kızıllar Sovyetler Birliği, Beyazlar ise Alman İmparatorluğu tarafından askeri ve ekonomik olarak desteklenmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Eurovision Şarkı Yarışması'nda Finlandiya</span>

Finlandiya, 1961 yılından beri kez katılmıştır. Finlandiya yarışmada ilk kez 2006 yılında Lordi müzik grubunun seslendirdiği "Hard Rock Hallelujah" adlı şarkısıyla birinci olmuştur. Finlandiya'nın önceki en iyi sonucunu 1973 yılında Marion Rung'un seslendirdiği "Tom Tom Tom" adlı şarkısıyla altıncı olarak almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Helsinki Üniversitesi</span>

Helsinki Üniversitesi, Finlandiya'nın başkenti Helsinki'de 1829'dan bu yana bulunan yükseköğretim kurumudur. Ancak Helsinki Üniversitesi'nin kuruluşu ülkenin Turku şehrinde 1640 yılında Turku Kraliyet Akademisi olarak kabul edilir. Ülkedeki en eski ve en büyük üniversite olup,ülkede en çok sayıda alanda eğitim veren yükseköğretim kuruluşudur. 38.000 civarında öğrencisi bulunmakla birlikte, bu öğrencilerin 5.500'ü yükseklisans eğitimi görmektedir. Üniversiteye giriş elemelidir. Üniversiteye başvuranlardan ancak %15'i üniversiteye kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Risto Ryti</span> 5. Finlandiya cumhurbaşkanı

Risto Heikki Ryti, hukuk eğitimi almış, Fin politikacı.

<span class="mw-page-title-main">Kaarlo Juho Ståhlberg</span> Finlandiyanın ilk cumhurbaşkanı

Kaarlo Juho Ståhlberg (IPA: ˈkɑːrlɔ ˈjuhɔ ˈstoːlbærj), Finlandiya Cumhuriyeti'nin ilk devlet başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Lauri Kristian Relander</span> 2. Finlandiya cumhurbaşkanı

Lauri Kristian Relander, 1925 ile 1931 yılları arasında Finlandiya'nın ikinci cumhurbaşkanı'ydı.

<span class="mw-page-title-main">Pehr Evind Svinhufvud</span> 3. Finlandiya cumhurbaşkanı

Pehr Evind Svinhufvud, soylu bir aileden gelen ve bu sebeple Svinhufvud af Qvalstad olarak da anılan, Finlandiyalı politikacı ve devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Finlandiya Krallığı</span> Eski ülke

Finlandiya Krallığı, Finlandiya Bağımsızlık Bildirgesinden sonraki günlerde ilan edilen rejimdir. Alman İmparatorluğu’nun desteklerine karşılık tahta Prens Frederik Charles Hesse getirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Finlandiya Parlamentosu</span>

Finlandiya Parlamentosu, 9 Mayıs 1906'da kurulan Finlandiya'nın tek kamaralı yüksek yasama organıdır. Finlandiya Anayasası uyarınca, egemenlik halka aittir ve bu güç Parlamentoya verilmiştir. Parlamento, her dört yılda bir, D'Hondt sistemi kullanılarak seçilen 200 üyeden oluşur. Bu üyelerin 199'u Finlandiya'dan 1 tanesi ise Åland'dan seçilir.

Finlandiya, Danimarka'nın başkenti Kopenhag'da gerçekleştirilen 2014 Eurovision Şarkı Yarışması'na katılımını onaylamıştır. Finlandiya'nın şarkısı Finlandiya kanalı Yleisradio (Yle) tarafından düzenlenen Uuden Musiikin Kilpailu (UMK) adlı yarışmada seçilmiştir. Yapılan Ulusal Final sonucunda Finlandiya'yı Softengine'nin "Something Better" adlı şarkısı temsil etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Finlandiya hükümdarları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste, 1919'da cumhuriyet kurulana kadar Finlandiya hükümdarlarının listesidir. Bu listede ayrıca İsveç kralları, Kalmar Birliği hükümdarları ve Finlandiya Büyük Dükleri de yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hitler ve Mannerheim kaydı</span>

Hitler ve Mannerheim kaydı, Nazi Almanyası Führeri Adolf Hitler ile Finlandiya Savunma Kuvvetleri Komutanı Carl Gustaf Emil Mannerheim'ın Devam Savaşı sırasında 4 Haziran 1942'deki 75. doğum gününü onurlandıran gizli bir ziyaretin ses kaydıdır. Finlandiya yayın şirketi Yle'nin mühendisi Thor Damen, Hitler'in ilk 11 dakikasını ve Mannerheim'ın özel görüşmesini kaydetti. Damen resmî doğum günü konuşmalarını ve Mannerheim'ın yanıtlarını kaydetmek için görevlendirilmişti. Ancak Damen, konuşma resmî görevden özel konulara geçtikten sonra -Hitler'in bilgisi olmadan- kayıt yapmaya devam etti. Hitler'in gayriresmî bir tonda konuştuğu bilinen tek kaydıdır.

<span class="mw-page-title-main">1991 Kazakistan cumhurbaşkanlığı seçimi</span>

1991 Kazakistan başkanlık seçimi, Kazakistan'ın Sovyetler Birliği'nden bağımsızlığını kazanmasının ardından 1 Aralık 1991 tarihinde yapılan ilk başkanlık seçimidir. %88 oranında katılım gerçekleşen seçimleri, %98.78 oy oranıyla tek aday olan Nursultan Nazarbayev kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">1919 Finlandiya cumhurbaşkanlığı seçimi</span>

1919'da Finlandiya'da ilk kez cumhurbaşkanlığı seçimleri yapıldı. Ülke 9 Ekim 1918'de Hessen Prensi Frederick Charles'i kral ilan etmesine rağmen, 14 Aralık'ta Charles tahttan feragat etti. Cumhurbaşkanı parlamento vekilleri tarafından seçildi ve Ulusal İlerleme Partisi'nden Kaarlo Juho Ståhlberg 200 oy'un 143'ünü alarak Finlandiya'nın ilk cumhurbaşkanı seçildi.

Finlandiya Hristiyan İşçi Sendikası (Fince: Suomen Kristillisen Työväen Liitto; İsveççe: Finlands kristliga arbetarförbund, kısaltılmış SKrTL), Finlandiya'da yer alan bir siyasi partiydi. Partiye 1918 yılına kadar sanayi işçisi Antti Kaarne liderlik etti.

Finlandiya'dan Avrupa Parlamentosu'na temsilci seçilmesi için 7 Haziran 2009'da Avrupa Parlamentosu seçimleri gerçekleşti.

<span class="mw-page-title-main">Finlandiya Tatarları</span> etnik grup

Finlandiya Tatarları topluluğu yaklaşık 600-700 üyesi olan Finlandiya'daki etnik azınlık. Topluluk, 1800'lerin sonları ile 1900'lerin başları arasında, Mişer Tatar tüccarlarının Rusya İmparatorluğu'nun Nijni Novgorod Guberniyası göç etmesi ve sonunda Finlandiya'ya yerleşmesi ile kuruldu. Tatarlar, cemaatlerinin ana binasına Helsinki'de sahiptir. Farklı şehirlerde de kültür dernekleri kurdular. Finlandiya'daki ilk İslam topluluğudur.

<span class="mw-page-title-main">Pentti Linkola</span> Fin ekolojist, polemikçi, doğa bilimci, yazar ve balıkçı

Kaarlo Pentti Linkola önde gelen bir Fin derin ekolojisti, ornitolog, polemikçi, doğa bilimci, yazar ve balıkçıydı. Fikirleri hakkında geniş çapta yazılar yazdı ve Finlandiya'nın önde gelen düşünürlerinden biriydi. Linkola, 1959'dan 1995'e kadar yalnızca balıkçılıkla uğraştı. Keitele, Päijänne ve Finlandiya Körfezi'nde ve 1978'den itibaren Vanajavesi'de balık tuttu.