Türkiye Futbol Şampiyonası ya da Türkiye Futbol Birinciliği, Türkiye'de ülke çapında yapılan ilk futbol şampiyonasıdır. Türk İdman Cemiyetleri İttifakı'nın 1924 yılında Ankara'da yapılan bir genel kurul toplantısında düzenlenmesi kararlaştırıldı. Futbol Heyet-i Müttehidesi adıyla kurulan Türkiye Futbol Federasyonu tarafından düzenlendi. Lig formatında düzenlenen bölge ve şehir liglerinde şampiyon olan takımları, eliminasyon usulüne göre karşılaştıran organizasyon, farklı şehir takımlarını bir araya getiren ilk ulusal futbol şampiyonası olma özelliğini taşımaktadır.
Muhafızgücü Spor Kulübü, 18 Temmuz 1920 tarihinde Türkiye'nin kurucusu ve cumhurbaşkanı olan Mustafa Kemal Atatürk'ün emri ile Ankara'da kurulmuş eski spor kulübüdür.
Trabzon İdmanocağı, Trabzon şehrinde kurulan ilk spor kulübüdür. Futbol takımı Trabzon Futbol Ligi, Türkiye Futbol Birinciliği ve Türkiye Amatör Futbol Şampiyonası'nda mücadele etmiştir. Kulüp aynı zamanda kadın voleybol ve kadın futbol dallarında da etkindir. Bölgesel Amatör Ligde mücadele etmektedir.
Ankara Futbol Ligi, Ankara'da 1922 ile 1959 yılları arasında düzenlenen futbol ligiydi. Ankara ili ile Kırıkkale gibi civar illerden takımlar barındıran lig, profesyonel döneme dek bölgesel nitelikte olmuştur. 1924 ile 1935 yılları arasında ligin şampiyonu Türkiye Futbol Şampiyonası'na katılmaya hak kazanmıştır. 1937'de Türk futbol tarihinde Millî Küme adı altında ilk kez millî bir lig kurulmuştur. Bu lige Ankara Ligi'nde ilk iki sırada yer alan takımlar katılabilmiştir.
İzmir Futbol Ligi 1923'te Cumhuriyetin ilanından sonra Türkiye İdman Cemiyeti İttifakı'na bağlı Futbol Heyet-i Müttehidesi'nin İzmir mıntıkasının çabaları sonrasında İzmir'deki ilk resmî futbol ligi olarak kurulmuştur. 1924 ile 1935 yılları arasında ligin şampiyonu Türkiye Futbol Şampiyonası'na katılmaya hak kazanmıştır. 1937'de Türk futbol tarihinde Millî Küme adı altında ilk kez millî bir lig kurulmuştur. İzmir Ligi'nde ilk iki sırada yer alan takımlar Millî Küme'ye katılabilmiştir.
1951 Türkiye Futbol Şampiyonası, Mayıs 1951'de Balıkesir'de düzenlenen Türkiye Futbol Şampiyonası'nın 16. ve son sezonudur. Gruplar şampiyonluğunu kazanan Adana Demirspor Final Grubu'na katılma hakkı elde etti. Üç büyük ligin birincileri Beşiktaş, Gençlerbirliği ve Altay'ın doğrudan katıldığı grup, tek devreli lig formatında oynandı. Bütün rakiplerini yenen Beşiktaş Türkiye şampiyonluğunu ikinci kez kazanmıştır. 24 Eylül 1951'de futbolda profesyonelliğe geçilmesi nedeniyle Türkiye Futbol Şampiyonası format değiştirdi ve sadece amatör takımların mücadele ettiği bir hâle dönüştü.
1934 Türkiye Futbol Şampiyonası şampiyonanın 5. sezonudur. 29 Ekim tarihinde Bursa'nın Gazi Stadyumu'nda oynanan finalde Beşiktaş Altay'ı uzatmalarda yenerek tarihinde ilk kez Türkiye futbol şampiyonu olmuştur.
1944 Türkiye Futbol Şampiyonası turnuvanın 10. sezonudur. Gruplar şampiyonluğunu kazanan Mersin İdman Yurdu Final Grubu'na katılma hakkı elde etti. Üç büyük ligin birincileri Fenerbahçe, Harbiye ve Göztepe'nin doğrudan katıldığı grup, tek devrelik bir lig halinde oynandı. Bütün rakiplerini yenen Fenerbahçe, üçüncü kez Türkiye Futbol Şampiyonası'nı kazandı.
1927 Türkiye Futbol Şampiyonası ya da 1927 Türkiye Futbol Birinciliği turnuvanın 2. sezonudur. Şampiyona 1925 ve 1926 yıllarında maddî imkânsızlıklardan hayata geçirilememiştir. Hükûmetin gerekli tahsisatı sağlamasıyla şampiyona iki yıl aradan sonra 1927 yılının Eylül ayı içinde yine Ankara'nın İstiklâl Sahası'nda icra edilmiştir. Ankara şampiyonu Muhafızgücü finalde İzmir birincisi Altınordu'yu 5-1 yenerek tarihinde ilk kez Türkiye futbol şampiyonu olmuştur. Final karşılaşmasının ikinci yarısında 3 gol atan Muhafızgüçlü Şekip, Türk futbol tarihinde ulusal bir organizasyonda ilk hat trick yapan oyuncu olmuştur. 1924'te dahil edilen askerî mıntıkalar bu kez yer almazken Amasya, Bilecik, Kütahya, Giresun ve Uşak mıntıkaları ilk kez katılmıştır. Türkiye Futbol Birinciliği 1928 ve 1931 yılları arasında 1928 Yaz Olimpiyatları, maddî zorluklar ve Türkiye'deki finansal krizden dolayı düzenlenememiştir.
1932 Türkiye Futbol Şampiyonası şampiyonanın 3. sezonudur. 21 Ekim 1932 tarihinde İzmir'in Alsancak Stadyumu'nda oynanan final karşılaşmasında Altınordu'yu 3-0 yenen İstanbulspor tarihindeki ilk ve tek Türkiye şampiyonluğunu kazanmıştır.
1941 Türkiye Futbol Şampiyonası şampiyonanın 8. sezonudur. Bu yıl da turnuva yeni format ile düzenlendi. İstanbul Şampiyonu Beşiktaş, Ankara Şampiyonu Gençlerbirliği, İzmir Şampiyonu Altay ve 1940 Türkiye Futbol Şampiyonu Eskişehir Demirspor doğrudan katılırken, Kayseri Sümerspor, Trabzon İdman Gücü ile Gölcük İdman Yurdu kendi gruplarında birinci olarak şampiyonada yer almaya hak kazandı. Ankara'nın 19 Mayıs Stadyumu'nda oynanan finalde Beşiktaş'ı 4-1 yenen Gençlerbirliği tarihinin ilk Türkiye Futbol Şampiyonluğu'nu kazanmıştır.
1942 Türkiye Futbol Şampiyonası şampiyonanın 9. sezonudur. Turnuvada format bir kez daha değişti. Mayıs ayında Eskişehir, Mersin, Samsun ve Denizli grupları birincileri arasında düzenlenen turnuva sonucu Trabzon Lisesi Türkiye Gruplar şampiyonu olarak Ankara'da düzenlenen şampiyonaya katılma hakkını kazandı. İstanbul Şampiyonu Beşiktaş, Ankara Şampiyonu Harp Okulu İdman Yurdu ile İzmir Şampiyonu Göztepe doğrudan katıldılar. Bu dört takım Ankara 19 Mayıs Stadyumu'nda lig usulü karşılaştı. Grupta birinci olan ve daha önce 1924'te Harbiye adı altında şampiyonluğu kazanan Harp Okulu, tarihinde ikinci kez Türkiye futbol şampiyonu olmuştur.
1946 Türkiye Futbol Şampiyonası turnuvanın 12. sezonudur. Gruplar şampiyonluğunu kazanan Eskişehir Demirspor Final Grubu'na katılma hakkı elde etti. Üç büyük ligin birincileri Beşiktaş, Gençlerbirliği ve Altay'ın doğrudan katıldığı grup, tek devreli bir lig halinde oynandı. Bütün rakiplerini yenen Gençlerbirliği, ikinci kez Türkiye Futbol Şampiyonası'nı kazandı.
1947 Türkiye Futbol Şampiyonası turnuvanın 13. sezonudur. Gruplar şampiyonluğunu kazanan Adana Demirspor Final Grubu'na katılma hakkı elde etti. İstanbul Şampiyonu Fenerbahçe ile Ankara Şampiyonu Ankara Demirspor'un doğrudan katıldığı grup, tek devreli bir lig halinde oynandı. Bu yıl İzmir Şampiyonu katılmadı. İki maçta da kazanan Ankara Demirspor, tarihinde ilk kez Türkiye futbol şampiyonu oldu.
1949 Türkiye Futbol Şampiyonası turnuvanın 14. sezonudur. Gruplar şampiyonluğunu kazanan Eskişehir Demirspor Final Grubu'na katılma hakkı elde etti. Üç büyük ligin birincileri Galatasaray, Ankaragücü ve İzmirspor'un doğrudan katıldığı grup, tek devreli lig formatında oynandı. Bütün rakiplerini yenen Ankaragücü, ilk kez Türkiye futbol şampiyonu olmuştur.
1945 Türkiye Futbol Şampiyonası turnuvanın 11. sezonudur. Gruplar şampiyonluğunu kazanan İzmit Deniz Harp Filosu Final Grubu'na katılma hakkı elde etti. Üç büyük ligin birincileri Beşiktaş, Harp Okulu ve Altınordu'nun doğrudan katıldığı grup, tek devreli lig formatında oynandı. Ankara'nın 19 Mayıs Stadyumu'nda 26-29 Mayıs tarihleri arasında oynanan grubu birinci bitiren Harp Okulu, üçüncü kez Türkiye futbol şampiyonu olmuştur.
Harbiye İdman Yurdu, eski adıyla Harp Okulu İdman Yurdu ya da kısaca Harbiye, Ankara merkezli Harp Okulu'nun spor kulübü. Aslen İstanbul'da Harbiye adıyla kurulan kulüp, 1936 yılında Ankara'ya taşınmış ve birkaç yıl sonra adı Harp Okulu olarak değiştirilmiştir. Farklı spor dallarında etkin olan kulüp, en büyük başarılarını futbol ile basketbol şubeleriyle yaşamıştır.
Acar İdman Yurdu merkezi Türkiye'nin Bursa şehrinde olan eski spor kulübü. 1924 yılında San'atkâran Spor Derneği adıyla kurulmuştur. 1 Haziran 1963 tarihinde Bursaspor'u kuran beş kulüpten biridir. Renkleri kırmızı ile kara idi.
Türkiye futbol şampiyonları, Türkiye'nin her yıl düzenlenen en üst düzey futbol şampiyonalarını kazanan takımlardır. Ülke çapında düzenlenen ilk futbol turnuvası, Türkiye Futbol Şampiyonası ya da diğer adıyla Türkiye Futbol Birinciliği'dir. İlk kez 1924 yılında Türkiye Futbol Federasyonu tarafından düzenlenen bu organizasyonda bölge (mıntıka) liglerinde şampiyon olan takımlar eleme usulüne göre karşılaşıp Türkiye şampiyonunu belirlemişlerdir. İlk şampiyonada askerî mıntıkasında birinci olup katılan Harbiye İdman Yurdu yenilgisiz ve tek bir gol yemeden Türk futbol tarihindeki ilk ülke şampiyonu olmuştur. 1937'de ise ülkenin ilk deplasmanlı millî futbol ligi olan Millî Küme hayata geçirilmiştir. Lig 1950'de son kez icra edilip sonlandırılmıştır.
Altay , 16 Ocak 1914'te İzmir'de Altay İdman Yurdu adıyla kurulan Altay SK'nın futbol takımı. Altay, Türk Futbol Tarihinde deplasman yapan ilk takımdır. Türkiye Kupası'nı kazanan ikinci Anadolu'dan ise kazanan ilk futbol kulübüdür. Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal, beraber İzmir'de izlediği maçlardan ve Altay'ın kültüründen dolayı Soyadı Kanunu çıktıktan sonra Fahrettin Paşa'ya Altay soyadını vermiştir.