İçeriğe atla

1921 Yunan İşgal Bölgesi Nüfus Sayımı

Sevr Antlaşması'na göre Yunanistan'a kontrol hakkı verilen ve Yunanların 1919-1920 arasında işgal ettikleri ve Sevr sınırlarına bitişik bölgelerde 1921 senesi ortalarında İzmir İşgal Yüksek Komiserliği tarafından bir sayım yapılmıştır.[1] Bu sayım 1917 Osmanlı Resmı Sayımı'ndan[2] sonra yapılan ilk resmi sayımdır.

Sevr bölgesi dahilinde 1914 Osmanlı İmparatorluğu nüfus sayımı'nda 272.308 olan Rum nüfusun[3] 1921'de 56,4% artarak 425.805'e ulaşması Batı Anadolu'ya Yunanistan tarafından İşgal sırasında nüfus yerleştirme çabalarıyla açıklanmaktadır.[4]

1921 Yunan İşgal (Sevr) Bölgesi Nüfus Sayımı[5]
Kazalar TürklerRumlarErmenilerYahudilerYabancılar Toplam
İzmir (Merkez)110.949 234.646 14.637 25.076 19.871 405.179
Karaburun6.507 9.217 - - - 15.724
Foça3.765 13.550 - - - 17.315
Menemen18.653 6.588 120 405 - 25.766
Nif (Kemalpaşa)17.832 5.751 - - - 23.583
Çeşme4.085 32.863 - 19 - 36.967
Urla8.064 33.678 35 440 - 42.217
Seferihisar8.579 2.350 - - - 10.929
Bayındır20.524 3.851 272 80 - 24.727
Tire36.667 3.258 14 1.805 - 41.744
Ödemiş72.037 6.802 1.708 23 - 80.570
Bergama60.514 13.647 606 400 - 75.167
Manisa76.719 19.016 2.399 2.184 272 100.590
Akhisar48.356 7.638 489 503 - 56.986
Kasaba (Turgutlu)37.320 3.880 399 926 - 42.525
Ayvalık5.819 29.070 - - - 34.889
Genel Toplam536.390425.80520.67931.86120.1431.034.878
1921 Yunan İşgal (Sevr dışında kalan) Bölgesi Nüfus Sayımı[6]
Kazalar TürklerRumlarErmenilerYahudilerYabancılar Toplam
Edremit33.174 9.299 - - - 42.473
Soma20.935 2.500 - - - 23.435
Kırkağaç16.791 5.374 - 32 - 22.197
Aydın (Merkez)19.458 9.682 - - - 29.140
Nazilli21.717 2.179 107 75 - 24.078

Kaynakça

  1. ^ ΝΟΤΑΡΑΣ, ΜΙΧΑΗΛ Ι. (1972). ΕΙΣ ΤΗΝ ΙΩΝΙΑΝ ΑΙΟΛΙΑΝ ΚΑΙ ΛΥΔΙΑΝ ΠΡΙΝ ΠΕΝΗΝΤΑ ΧΡΟΝΙΑ (Yunanca). ss. 87-115. 16 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2023. 
  2. ^ Serçe, Erkan, (Ed.) (1998). İzmir ve çevresi Nüfus istatistiği 1917. İzmir kitapları. İzmir: Akademi Kitabevi. ISBN 978-975-7395-71-3. 
  3. ^ Karpat, Kemal H. (1985). Ottoman population 1830 - 1914: demographic and social characteristics. 1. print (İngilizce). Madison, Wisc. u.a: University of Wisconsin Press. ss. 174-175, 186. ISBN 978-0-299-09160-6. 
  4. ^ Sarisir, Serdar (1 Temmuz 2006). "Yunanlıların Batı Anadolu'da Nüfus Çoğunluğunu Sağlama Gayretleri ve Yunan Hükümeti'nin Bir Genelgesi". Atatürk Yolu Dergisi. 10 (37): 127-139. doi:10.1501/Tite_0000000065. ISSN 1303-5290. 
  5. ^ ΝΟΤΑΡΑΣ, ΜΙΧΑΗΛ Ι. (1972). ΕΙΣ ΤΗΝ ΙΩΝΙΑΝ ΑΙΟΛΙΑΝ ΚΑΙ ΛΥΔΙΑΝ ΠΡΙΝ ΠΕΝΗΝΤΑ ΧΡΟΝΙΑ (Yunanca). s. 87. 16 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2023. 
  6. ^ ΝΟΤΑΡΑΣ, ΜΙΧΑΗΛ Ι. (1972). ΕΙΣ ΤΗΝ ΙΩΝΙΑΝ ΑΙΟΛΙΑΝ ΚΑΙ ΛΥΔΙΑΝ ΠΡΙΝ ΠΕΝΗΝΤΑ ΧΡΟΝΙΑ (Yunanca). ss. 111-115. 16 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Lozan Antlaşması</span> İsviçrenin Lozan şehrinde Türkiye ile İtilaf Devletleri arasında imzalanan barış antlaşması

Lozan Antlaşması, 24 Temmuz 1923 tarihinde İsviçre'nin Lozan şehrinde, Türkiye Büyük Millet Meclisi temsilcileriyle Britanya İmparatorluğu, Fransız Cumhuriyeti, İtalya Krallığı, Japon İmparatorluğu, Yunanistan Krallığı, Romanya Krallığı ve Sırp, Hırvat ve Sloven Krallığı (Yugoslavya) temsilcileri tarafından, Leman Gölü kıyısındaki Beau-Rivage Palace'ta imzalanmış bir barış antlaşmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Türk Kurtuluş Savaşı</span> Mustafa Kemal Paşa önderliğindeki direniş hareketinin işgal kuvvetleri ve iş birlikçilerine karşı verdiği siyasi ve askerî mücadele

Türk Kurtuluş Savaşı, I. Dünya Savaşı'ndan yenik çıkan Osmanlı İmparatorluğu'nun İtilaf Devletleri'nce işgali sonucunda Mîsâk-ı Millî sınırları içinde ülke bütünlüğünü korumak için 1919-1922 yılları arasında gerçekleştirilen çok cepheli siyasi ve askeri mücadeledir. Batı Anadolu'da İtilaf Devletleri'nin harekete geçirdikleri Yunan ordusuna; güneyde Fransız ordusuna; doğuda Ermenistan'ın kuvvetlerine; İstanbul rejimine sadık milislere, feodal güçlere ve ayrılıkçılara karşı savaşılmıştır. Bu mücadelenin Batı Cephesi Yunan millî belleğine "Küçük Asya Felaketi" adıyla kazınmıştır. Savaş sırasında Yunan ve Ermeni kuvvetleri, bir etnik temizlik harekâtı olarak, Türk halkına karşı katliamlar, yağmalar ve tecavüzler gerçekleştirmiştir. Savaş, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla sonuçlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sevr Antlaşması</span> Osmanlı İmparatorluğu ile İtilaf Devletleri arasında imzalanan ve Ankara Hükûmetince fiilen ve hukuken geçersiz kılınan barış antlaşması

Sevr Antlaşması, I. Dünya Savaşı sonrasında İtilâf Devletleri ile Osmanlı İmparatorluğu hükûmeti arasında 10 Ağustos 1920'de Fransa'nın başkenti Paris'in 3 km batısındaki Sevr (Sèvres) banliyösünde bulunan Seramik Müzesi'nde imzalanmış antlaşmadır. Antlaşma imzalandığı dönemde devam eden Türk Kurtuluş Savaşı'nın sonucunda Türklerin galibiyetiyle, bu antlaşma yerine 24 Temmuz 1923'te Lozan Antlaşması imzalanıp uygulamaya konulduğundan Sevr Antlaşması geçerliliğini kaybetmiştir. Sevr Antlaşması 433 maddeden oluşmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Eleftherios Venizelos</span> Yunanistan başbakanı (1864-1936; hd. 1910-1915 & 1917-1920 & 1924 & 1928-1933)

Elefterios Venizelos, Yunanistan'ın eski başbakanı, Megali İdea'nın mimarı ve modern Yunanistan'ın en önemli siyasetçilerinden biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye-Yunanistan nüfus mübadelesi</span> Türkiye ile Yunanistan arasında din esasına dayanılarak gerçekleştirilmiş zorunlu göç

Türkiye-Yunanistan nüfus mübadelesi, 1923 yılında Lozan Barış Antlaşması'na ek olarak yapılan sözleşme uyarınca Türkiye Cumhuriyeti ve Yunanistan Krallığı'nın kendi ülkelerinin yurttaşlarını din esası üzerine tehcir ve zorunlu göçe tabi tutmasına verilen addır. Göçe tabi tutulan kişilere ise mübadil denir.

<span class="mw-page-title-main">Türk Kurtuluş Savaşı Batı Cephesi</span> Türk Kurtuluş Savaşının bir cephesi

Türk Kurtuluş Savaşı Batı Cephesi, Yunan ordusunun 15 Mayıs 1919'da İzmir'e çıkmasıyla başlayıp aynı kentin 9 Eylül 1922'de Türkiye'nin TBMM Hükûmeti ordusu tarafından geri alınmasıyla biten savaş veya Türk Kurtuluş Savaşı'nın cephelerinden birine verilen ad. Aynı zamanda askerî tarih açısından savaş sırasında Batı Anadolu'da Yunan ordusunun genel taarruzuna karşı 25 Haziran 1920'de kurulup 1923'te kaldırılan askerî birimlerden birine verilen ad.

<span class="mw-page-title-main">İzmir'in İşgali</span> Yunanistanın 1919-1922 yıllarında İzmirde gerçekleştirdiği işgal

İzmir'in İşgali, I. Dünya Savaşı sonrasında Paris'te toplanan uluslararası barış konferansının kararıyla İzmir kentinin 15 Mayıs 1919'da Yunanistan Krallığı tarafından işgaliyle başlayan ve 7 Eylül 1922'de Yunan ordusunun İzmir'i terk etmesinin ardından 9 Eylül 1922'de Türk ordusunun kente girmesiyle sona eren işgal.

<span class="mw-page-title-main">Anastasios Papulas</span> Yunan asker

Anastasios Papulas, 1919–1922 Türk-Yunan Savaşı'nda Anadolu'daki Yunan kuvvetlerinin başkomutanlığını yapmış korgeneral.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandros (Yunanistan kralı)</span> Yunanistan Kralı

I. Aleksandros, 1917-1920 arasında hüküm süren Yunanistan kralı.

<span class="mw-page-title-main">Şefik Aker</span>

Mehmet Şefik Aker, Türk asker.

<span class="mw-page-title-main">Aristidis Steryadis</span>

Aristidis Steryadis, Osmanlı doğumlu Yunan avukat ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">İtalya-Türkiye ilişkileri</span> İkili ilişkiler

İtalya-Türkiye ilişkileri 1856 yılında başlamıştır. İki ülkenin de Akdeniz'e sınırı vardır. Avrupa Birliği’nin kurucu üyeleri arasında bulunan İtalya, Türkiye'nin Avrupa Birliği üyelik sürecini desteklemektedir. İtalyan Hükûmetleri, Türkiye'nin jeopolitik konumu nedeniyle Avrupa Birliği'ne çok şey katacağını düşünmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı Rumları</span>

Osmanlı Rumları Osmanlı Devletinde yaşayan Rumlara verilen isimdir. Kuruluşundan itibaren pek çok Rum topluluğu Osmanlı sınırları içindeki İç Anadolu (Kapadokya), Ege ve Karadeniz bölgelerinde yaşamıştır ve devletin son dönemlerine kadar önemli rol oynamışlardır. Bugün büyük çoğunluğu Rum Kırımı ve Mübadele'den dolayı Yunanistan'da yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Leonidas Paraskevopulos</span> Yunan asker ve siyasetçi

Leonidas Paraskevopulos, Yunan kıdemli subay ve siyasetçi.

Ayvalık tehciri, Osmanlı hükûmetinin Rumlara yönelik uygulanan tehcirin bir sonucu olarak Mayıs 1917'de meydana geldi. Ege Denizi'nin doğu kıyısında çoğunlukla Rumların yaşadığı Ayvalık kasabasının nüfusu Anadolu'nun iç kısımlarına tehcir edildi. Tehcir, Osmanlı mareşali ve Alman generali Otto Liman von Sanders tarafından organize edildi ve ölüm yürüyüşü, yağmalama ve katliam gibi hadiseler sıklıkla görüldü.

<span class="mw-page-title-main">Mihal Suço</span> Boğdan Prensi, Bâb-ı Âli tercümanı

Mihal Suço veya Vodas Fenerli Rumlardan Suço ailesinden gelen, 12 Haziran 1819 ve 29 Mart 1821 yılları arasında Boğdan Prensliği yapmış bir soyludur. Filiki Eterya'ya üyeydi, Boğdan ve Eflak'ta Yunan Devrimi'ni destekledi ve Yunanistan'ın kurulmasından sonra ülke dışında büyükelçisi olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Sofakles Hüdaverdioğlu</span>

Sofakles Hüdaverdioğlu, seçkin bir Osmanlı Rum bilgini, tarihçi, stenografdır. Niğde'nin Kemerhisar köyünden gelen bir ailenin çocuğu olan Hüdaverdioğlu, Rum Soykırımı döneminde kendi memleketinden kaçmak zorunda kaldı.

İtalya'nın Antalya'yı işgali, Osmanlı İmparatorluğu'nun parçalanmasının ardından Sevr Antlaşması'na (1919-1922) yol açan çalkantılı dönemde gerçekleşti.

<span class="mw-page-title-main">Ayasofya (Drama)</span> Drama, Yunanistandaki tarihi bir Ortodoks kilisesi

Ayasofya veya Kutsal Bilgelik Kilisesi, Yunanistan'ın Drama kentinde bulunan 10. yüzyıla tarihlenen bir Bizans kilisesidir.