İçeriğe atla

1917 Rusya Kurucu Meclisi seçimleri

1917 Rusya Kurucu Meclisi seçimleri
Rusya
← 191225 Kasım 19171938 →

Rusya Kurucu Meclisi'nin 703 sandalyesi
Katılım% 48.44
  Birinci parti İkinci parti
 
Lider Victor Çernov Vladimir Lenin
Parti SR|Sosyalist Devrimci Parti|SRBolşevik|Bolşevik Partisi|Bolşevik
Sandalye
380 / 703
168 / 703
Aldığı oy 17,100,0009,800,000
Oran 41.0%23.5%

  Üçüncü parti Dördüncü parti
 
Lider Julius MartovPavel Milyukov
Parti MenşevikKadet|Anayasal Demokrasi Partisi|Kadet
Sandalye
18 / 703
17 / 703
Aldığı oy 1,360,000 2,000,000
Oran 3.3% 4.8%

1917 Rusya Kurucu Meclisi seçimleri, 1917 Rus Devrimi dönemindeki gelişmeler sonucu, Rusya Cumhuriyeti içinde 25 Kasım 1917 tarihinde (bazı bölgelerde farklı tarihlerde) Rusya Kurucu Meclisi'nin oluşturulması amacıyla düzenlenen seçimlerdir.

Seçim sonuçları

Parti Oy[1]% Sandalye
Sosyalist Devrimci Parti (SRlar) 17.100.000 41,0 380
Bolşevikler9.800.000 23,5 168
Anayasal Demokrasi Partisi (Kadetler) 2.000.000 4,8 17
Menşevikler1.360.000 3,3 18
Diğerleri 11.140.000 26,7 120
Toplam (katılım %48,44)41.700.000 100 703
Parti Oy %
Sosyalist Devrimci Parti (SRlar) 17.943.000 40,4
Bolşevikler10.661.000 24,0
Ukrayna Sosyalist-Devrimci Parti 3.433.000 7,7
Anayasal Demokrasi Partisi (Kadetler) 2.088.000 4,7
Gürcistan Sosyal Demokrat Partisi (Menşevik) 662.000 1,5
Müsavat Partisi (Azerbaycan) 616.000 1,4
Ermeni Devrimci Federasyonu (Taşnagsütün) (Ermenistan) 560.000 1,3
Sol SR (Borotbistler) 451.000 1,0
Alaş Orda (Kazakistan) 407.000 0,9
Çeşitli liberal partiler 1.261.000 2,8
Çeşitli milliyetçi etnik partiler 407.000 0,9
Çeşitli sosyalist partiler 401.000 0,9
Açıklanmamış 4.543.000 10.2
Seçim sonuçları.[2][3]
BölgeBolşevik Oyları %[4]
Toplam23.4
Baltık Filosu62.6
Karadeniz Filosu20.5
Kuzey Cephesi56.1
Batı Cephesi66.9
Güneybatı Cephesi29.8
Romanya Cephesi14.8
Petrograd45
Moskova47.9
Transkafkasya4.6
Estonya40.4
Livonya71.9
Vitebsk51.2
Minsk63.1
Smolensk54.9
Belarus57.5
Sibirya9.9
İşçiler86.5
Parti% Kafkasya Oyları[4]
Menşevikler30.1
Taşnaklar (Ermeni milliyetçileri)18.5
Sosyalist Devrimci Parti5.6
Bolşevikler4.6
Anayasal Demokrasi Partisi (Kadetler)1.3
Diğerleri39.8

Seçim sonrası

Ekim Devriminde iktidarın ana gücü haline gelen Bolşevikler, iktidarlarını daha da güçlendirebileceklerine ve mutlak bir yönetim için yeterli bir halk desteğine sahip olduklarını bu seçimlerle birlikte ispatlayabileceklerene inanıyorlardı. Ayrıca Şubat Devrimi sonrasında Geçici Hükûmet'i sıkıştırmak için sürekli seçim ve meclisin açılması eleştirilerini dile getirmekteydiler. 1917 boyunca oluşturdukları söylemin tersini halka açıklamaları kolay olmayacaktı. Bolşeviklerin beklentilerinin aksine seçim, Bolşeviklerin neredeyse iki katı oy kazanan Sosyalist Devrimci Parti (SRlar) için net bir zafer olarak sonuçlandı. Bununla birlikte, aday listeleri SR bölünmesinden önce hazırlandığından, sağ SRlar oylarına göre çok daha büyük çoğunlukla temsil edildi ve Tüm Rusya Merkezi Yönetim Komitesi adlı mevcut koalisyon hükûmetinin içinde Bolşeviklerle birlikte bulunan sol SRlardan ayrıldılar.[5]

Aslında Geçici Hükûmet'in daha önce almış olduğu karara göre Meclis 28 Kasım tarihinde toplanmalıydı. Fakat o gün sadece 60 milletvekili toplantı salonunda hazır bulundu. Oysa 26 Kasım'da Geçici İşçi ve Asker 5ovyeti Hükûmeti, meclisin açılması için en az 400 milletvekilinin toplanması gerektiğine dair bir karar yayınlamıştı. Bu nedenle 28 Kasım günü meclis toplanamadı.[6]

5 Ocak 1918 tarihinde Kurucu Meclis toplandı. Toplantıda diğer partilerin, Bolşevik lider Vladimir Lenin'i ve onun Sovyet Sovyet Cumhuriyeti adlı iktidar modelini desteklemedikleri görüldü. Ertesi gün Tüm Rusya Merkezi Yönetim Komitesi koalisyonu meclisi feshetti ve iktidarı Tüm Rusya Sovyetler Kongresi'ne bıraktı.

Önemi

Kurucu meclis kapatıldığı sırada Bolşevik karşıtı Güney Rusya Gönüllü Ordusu. (Ocak 1918)

Rusya tarihindeki ilk serbest seçim olarak kabul edilir. Hatta 1990 Rusya yasama seçimleri'ne kadar son serbest seçim olarak kalmıştır. Zira 1918 sonuna gelindiğinde tüm muhalefet partilerinin seçimlere girmesi yasaklanmıştı.

Bu seçim, 15 Mart 1917 tarihinden Ekim Devrimi'ne kadar eski Rus İmparatorluğu topraklarında varlığını sürdüren Rusya Cumhuriyeti yönetiminin de sona ermesi anlamına gelmiştir.

Şubat Devrimi sonrası iktidar olan Geçici Hükûmet, Kurucu Meclis seçimlerinin yapılmasına kesin kararını vermişti. Fakat Ekim Devrimi ile hükûmet değişmiş, iktidara gelen Bolşevikler gerçekte istemeseler bile seçimlerin açıklanan tarihte yapılmasına engel olmamış, ancak sonuçların istediği gibi çıkmaması üzerine Kurucu Meclis'i feshederek Rusya'nın demokratik gelişimine büyük bir darbe vurmuşlardır.[6]

Meclisin feshedilmesi, Rus İç Savaşı'nın başlamasını adeta kaçınılmaz duruma getirdi.

Okuma listesi

  • Kurucu Meclis Seçimleri Ve Proletarya Diktatörlüğü 26 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. bölümü, Viladimir İliç Lenin Burjuva Demokrasisi ve Proletarya Diktatörlüğü, Sol Yayınları, kutuphane.halkcephesi.net, Haziran 1977. (Türkçe)
  • Badcock, Sarah. "'We're for the Muzhiks' Party!'Peasant Support for the Socialist Revolutionary Party During 1917." Europe-Asia Studies 53.1 (2001): 133-149. (İngilizce)
  • Rabinovitch, Simon. "Russian Jewry goes to the polls: an analysis of Jewish voting in the All‐Russian Constituent Assembly Elections of 1917." East European Jewish Affairs 39.2 (2009): 205-225. (İngilizce)
  • Radkey, Oliver Henry. Russia goes to the polls: the election to the all-Russian Constituent Assembly, 1917 (Cornell University Press, 1989) (İngilizce)
  • Smith, Scott Baldwin. Captives of Revolution: The Socialist Revolutionaries and the Bolshevik Dictatorship, 1918–1923 (University of Pittsburgh Pre, 2011) (İngilizce)
  • Von Hagen, Mark. Soldiers in the proletarian dictatorship: the Red Army and the Soviet socialist state, 1917-1930 (Cornell University Press, 1990) (İngilizce)

Kaynakça

  1. ^ Caplan, Bryan. "Lenin and the First Communist Revolutions, IV" (İngilizce). George Mason University. 14 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2016. 
  2. ^ "Constitutional Assembly in the History of Russian Parliament". Echo of Moscow (Rusça). 3 Mart 2008. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2016. 
  3. ^ "Electoral System of Russia". Bestreferat.ru (Rusça). 3 Mart 2008. 21 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2016. 
  4. ^ a b Oliver Henry Radkey, The Election to the Russian Constituent Assembly.
  5. ^ Sheila Fitzpatrick, The Russian Revolution, Oxford: Oxford University Press (2008), s. 66.
  6. ^ a b Sadıgov, Ramin. "Rusya Kurucu Meclisi: Tarihi Gelişimi ve Bolşevikler Tarafından Feshi" [The Russian Constituent Assembly: Its Historical Development and Abrogated by the Bolsheviks] (Türkçe ve İngilizce). Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi (The Journal of International Social Research). s. Cilt:9, Sayı:43, Nisan 2016. ISSN 1307-9581. 15 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ekim Devrimi</span> Sovyetler Birliğinin kurulmasının yolunu açan, Lenin ve diğer devrimcilerin önderliğinde gerçekleştirilen devrim

Ekim Devrimi, Bolşevik Devrimi, Rus Devrimi ya da Büyük Ekim Sosyalist Devrimi, ayrıca bilinen adı ile Ekim Ayaklanması, Rusya’da Jülyen takvimine göre 25 Ekim 1917’de, Petrograd’daki geçici hükûmetin devrilerek iktidarın Lenin önderliğindeki Bolşeviklere geçmesini sağlayan ve Sovyetler Birliği’nin kurulmasına yol açan olaydır.

<span class="mw-page-title-main">Rus İç Savaşı</span> 1917den 1922ye kadar süren bir iç savaş

Rus İç Savaşı, 1917 Ekim Devrimi'nden sonra 1918-1922 yılları arasında Bolşeviklerle muhalifleri arasında yaşanan savaştır. Savaş Beyaz Ordu birliklerinin 1918 baharında Beyaz Terör saldırılarıyla başladı. Ana muharebe Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlı Bolşevik Kızıl Ordusuyla komünizm karşıtlarının Beyaz Ordusu arasında geçti. Ancak savaşa Beyaz Ordu'ya finansal destek ile silah ve asker yardımında bulunan ABD, İngiltere, Fransa, Polonya ve Japonya da müdahil oldu. 1921 yılında Bolşevikler Beyaz Terör'ü ve destekçilerini yenerek tüm ülkeye hâkim oldular. 1922 yılında da Sovyetler Birliği kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği Komünist Partisi</span> Sovyetler Birliğini yöneten parti

Sovyetler Birliği Komünist Partisi, Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin Bolşevik kanadınca kurulan ve 1917 Büyük Ekim Sosyalist Devrimi'nden sonra 1991 yılına dek Sovyetler Birliği'ni yöneten parti. Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi olarak iktidara gelen parti 1918 yılında Komünist Parti adını aldı.

<span class="mw-page-title-main">Nisan tezleri</span>

Nisan Tezleri, 1917 Şubat Devrimi ile Rusya'daki Çarlık rejiminin devrilmesi üzerine sürgünde bulunduğu İsviçre’den, Mühürlü Tren ile Rusya’nın başkenti Petrograd’a gelen Bolşevik lider Lenin tarafından ilan edilen ve parti tarafından izlenmesi gereken siyasi hattı anlatan açıklamalar. Tezler daha çok Rusya’nın içinde bulunduğu durumu tahlil etmekte ve Bolşevikler tarafından yapılması gerekenleri sıralamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Şubat Devrimi</span>

Şubat Devrimi, I. Dünya Savaşı sırasında 1917'de ortaya çıkan devrimci harekettir. Devrim, 1917'de Rusya'da gerçekleşen iki devrimden ilkiydi.

<span class="mw-page-title-main">Bolşeviklere karşı sol ayaklanmalar</span> bir dizi askerî karışıklıklar

Bolşeviklere karşı sol ayaklanmalar, Ekim Devrimi'ni izleyen dönemde Sovyetler Birliği henüz resmen kurulmamışken SRlar, Sol SRlar, Menşevikler ve anarşistlerce iktidardaki Bolşeviklere yönelik planlanan ve yürütülen bir dizi ayaklanma eylemidir. Bu ayaklanmaların bazıları sürmekte olan Rus İç Savaşında Bolşevik iktidarına karşı oluşturulan Beyaz Orduyu desteklerken bazıları bağımsız hareketlerdir. Bu ayaklanmalar 1918 yılında başlayacak ve 1922 yılına kadar sürecektir. Bu ayaklanmalar sonucunda o döneme kadar diğer sol grupları da iktidara dahil etmek isteyen Bolşevikler bu çabaları bir kenara bırakarak ayaklanmaları askeri kuvvetle bastırma yoluna gitmiştir. Bazı çevreler tarafından gündeme getirilen sol ve devrimci partilerin koalisyon olarak iktidarı gerçekleşmeyecek Bolşevikler tek başlarına iktidarlarını sürdüreceklerdir.

<span class="mw-page-title-main">Sol SR</span>

Sol SR’lar, 1917 yılından itibaren Sosyalist Devrimci Partiden ayrılarak Bolşeviklerden yana tavır alan siyasi grup.

<span class="mw-page-title-main">Temmuz Günleri</span>

Temmuz Günleri, 1917 yılında Rusya’da Sankt-Peterburg şehrinde 3 - 7 Temmuz günleri arasında meydana gelen olayları anlatır. Olaylarda askerler ve sanayi işçileri Geçici Hükûmete karşı yoğun protesto gösterileri düzenlemişlerdir. Gösterilerin örgütlenmesinde bulunmamalarına rağmen Bolşevikler çoğu kendi parti sempatizanlarından oluşan gösterilere öncülük yapmaya çalışmışlar ve kontrol altına almaya çalışmışlardır. Geçici Hükûmete bağlı ordu birlikleri göstericileri ateş açarak dağıtmış ve Bolşeviklere karşı saldırılarda bulunmuşlardır. Bolşeviklerin lideri Lenin yeraltına çekilmiş ve çok sayıda Bolşevik önder tutuklanmıştır. Temmuz Günleri, Ekim Devrimi öncesinde Bolşeviklerin büyümesinde ve etkisinde bir düşüş dönemine karşılık gelir.

<span class="mw-page-title-main">Viktor Çernov</span> Rus Politikacı

Viktor Mihailoviç Çernov Rus devrimci, SR partisinin kurucularından. Partinin teorik hattının oluşturulmasında önemli rol oynamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Komuç</span>

Kurucu Meclis Üyeleri Komitesi veya Komuç, Ekim Devrimi ile Bolşeviklerin iktidarı almasının ardından Bolşevik iktidarını tanımadığı için kapatılan Kurucu Meclis vekillerinin Bolşeviklere karşı başlatılan Rus İç Savaşı sırasında Samara kentinde 8 Haziran 1918 günü oluşturdukları iktidar organı.

<span class="mw-page-title-main">Fanya Kaplan</span>

Fanni veya Fanya Yefimovna Kaplan, Bolşevik lideri Vladimir Lenin'e suikast girişiminde bulunan bir Rus sosyalist devrimci suikastçı. Çeka tarafından 1918 yılında tutuklandı ve idam edildi.

<span class="mw-page-title-main">Geçici Hükûmet (Rusya)</span> Rusya’da Şubat Devriminin ardından Çar II. Nikolay’ın tahttan feragat etmesi üzerine kurulan ve ülkeyi yönetmeye çalışan hükûmet

Rusya Geçici Hükûmeti, Rusya'da Şubat Devriminin ardından Çar II. Nikolay’ın tahttan feragat etmesi üzerine kurulan ve ülkeyi yönetmeye çalışan hükûmet. Geçici Hükûmet, öne çıkan lideri ve başbakan Aleksandr Kerenski’den dolayı Kerenski Hükûmeti olarak da bilinir. Ekim Devrimi ile birlikte iktidarı alan Bolşevikler, Geçici Hükûmetin ve hükûmetin kurduğu Rusya Cumhuriyeti'nin yaklaşık sekiz aylık iktidarına son vermiştir.

Tüm Rusya Kurucu Meclisi, Rusya’da 1917 Ekim Devriminden sonra toplanan ve demokratik seçimlerle seçilmiş olan yasama organı. 5-6 Ocak 1918 günlerinde sadece 13 saat toplanabilmiştir. Sovyet iktidarını tanımayı reddettiği için Bolşevikler tarafından lağvedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Rus Devrimi (1917)</span> 1917 - 1923 arasında Rusyada monarşiyi yıkan ve Sovyetler Birliğini kuran olaylar bütünü

Rus Devrimi, 1917 yılında Rusya'da yaşanan ve Çarlık yönetiminin yıkılıp yerine Sovyetler Birliği'nin kurulmasıyla sonuçlanan devrimlerin genel adı. Şubat 1917'de yaşanan ilk devrimde Çarlık yönetimine son verilmiş ve siyasi egemenlik Geçici Hükûmet'e bırakılmıştır. Aynı yılın Ekim ayında gerçekleşen ikinci devrim ise Geçici Hükûmet'i ortadan kaldırmış, demokratik seçimleri iptal etmiş ve bir Bolşevik (komünist) hükûmeti kurmuştur.

<i>Bolşevikler İktidarı Ellerinde Tutabilecekler mi?</i> Lenin eseri

Bolşevikler İktidarı Ellerinde Tutabilecekler mi?, Bolşevik lider Vladimir Lenin'in 1917'de, Ekim Devrimi'nin hemen öncesinde yayınlanan eseri.

<span class="mw-page-title-main">İkili iktidar</span>

İkili iktidar, Bolşevik lider Vladimir Lenin tarafından 1917 yılında ortaya atılan, Rusya'daki Şubat Devrimi sonra ortaya çıkan Geçici Hükûmet ve Sovyet iktidarının bir arada olmasını tanımlayan terim.

1907 Haziran Darbesi veya Stolipin Darbesi Rusya Çarlığında eski takvimle 3 Haziran 1907 tarihinde İkinci Devlet Dumasının kapatılmasını, bazı üye milletvekillerinin tutuklanmasını ve Çar II. Nikolay tarafından seçim yasasının değiştirilmesini kapsar. Yasal olarak çok tartışmalı olan olay birçok tarihçi tarafından 1905 Devriminin sonu olarak değerlendirilir.

Kiev Bolşevik Ayaklanması Rusya Geçici Hükümeti'nin Ekim Devrimi yüzünden yıkılmasının ardından Kiev'in kontrolü için yaşanan askeri olaylardır. Bolşevik Parti'nin Kiev Komitesi ve Ukrayna Merkez Konseyi'nin zaferi ile sonuçlandı.

<span class="mw-page-title-main">Geçici Sibirya Hükûmeti (Vladivostok)</span>

Geçici Sibirya Hükûmeti, Sibirya'da Beyaz Ordu tarafından oluşturulmuş kısa ömürlü hükûmet.

17 Ekim Birliği yaygın olarak Ekimci Part olarak bilinir, Rus İmparatorluğu'nun son döneminde liberal-reformist Meşrutî monarşist siyasi partidir.