İçeriğe atla

1916 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri

1916 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri
Amerika Birleşik Devletleri
← 19127 Kasım 1916 (107 yıl önce) (1916-11-07)1920 →
 
Aday Woodrow WilsonCharles Hughes
Parti Demokratik Parti|Demokratik Parti (Amerika Birleşik Devletleri)|Demokratik Parti Cumhuriyetçi Parti|Cumhuriyetçi Parti (Amerika Birleşik Devletleri)|Cumhuriyetçi Parti
Bölgesi New JerseyNew York
Beraber aday Thomas MarshallCharles Fairbanks
Seçim oylaması 277254
Taşıdığı eyalet 3018
Aldığı oy 9.126.8688.548.728
Oran 49,246,1

Mavi - Wilson/Marshall
Kırmızı - Hughes/Fairbanks

Önceki Başkan

Woodrow Wilson
Demokratik Parti (ABD)

Seçilen Başkan

Woodrow Wilson
Demokratik Parti (ABD)

1916 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri, Avrupa'daki I. Dünya Savaşı'nın sürekli gündemde bulunduğu 7 Kasım 1916 tarihinde gerçekleşmiştir. Demokratik Parti'nin adayı önceki seçimi de kazanmış ve önceki görev süresinde özellikle savaş karşıtı duruşu ve emek dostu reformlarıyla sevilen Woodrow Wilson'dı. Cumhuriyetçi Parti'nin adayı 1910 yılından adaylığına kadar ABD Yüce Mahkemesi'nde yargıç olan Charles Evans Hughes'dı. Eski başkan Theodore Roosevelt ise Hughes'ın adaylığı için bu seçime aday olmamayı tercih etti.

Bu seçimlerin ana konuları ilerlemeci reformlar ve ABD’nin olası savaşa katılımıydı. Wilson’un savaşa nötr kalma fikri karşı, Hughes, halk arasında kısmen de olsa savaş yanlısı aday algısına yol açan, olası bir savaş katılımı durumu için daha hazırlıklı olma fikrindeydi. Woodrow Wilson seçimleri küçük bir farkla kazanmış böylelikle Wilson’un ikinci başkanlık dönemi başlamıştır.

Seçimbilim açısından bu seçimlerde özellikle I. Dünya Savaşı’nın etkisi büyüktür. Woodrow Wilson’un seçim döneminde belirttiği görüşünün aksine ABD, yemin töreninden sadece bir ay sonra, ülkenin sosyal ve politik hayatında birçok uzun süreli etkisi olacak, Üçlü İtilaf tarafında savaşa katılmıştır. İkinci görev süresinin içişlerinde önemli olayları, ülke genelinde kadınlara oy hakkı ve gerçekleştirilememiş olan kanunen çocuk işçiliği yasaklama çalışmaları olmuştur. Planladığı gibi Mayıs 1921 tarihine kadar başkan olmuş olan Woodrow Willson 1919 yılında, I. Dünya Savaşı’nı bitirme ve Milletler Cemiyeti’ni kurma çalışmalarından dolayı Nobel Barış Ödülü’nü almıştır.

Seçim Öncesi Dönem

1916 seçimleri öncesinin siyaset doğası, Woodrow Wilson’un, yeniden adaylığını koymuş olan, mevcut başkan Cumhuriyetçi William Howard Taft’a karşı kazandığı, 4 yıl önceki seçimlerin sonuçlarından etkilenmişti.[1] Bu sonucun temel nedeni, Taft’ın aksine Cumhuriyetçi Parti’nin liberal tarafında olan ve partisi tarafından başarısızca aday olmayı beklemiş, eski Başkan Theodore Roosevelt’in 3. aday olarak seçime katılması olmuştur. Adaylığın yeniden muhafazakâr Taft’a verilmesi üzerine Roosevelt, Kaliforniya valisi Hiram Johnson’un aynı sene içerisinde kurduğu, Progressive Party'e katılmıştır. Bu olay Cumhuriyetçiler ve potansiyel seçmenleri arasında bölünmeye yol açmıştır. Bunun sonucunda Roosevelt seçimleri Wilson’a karşı kaybetmiş ve Taft seçimde üçüncü olmuştur.

Yurt içinde Wilson, demokrat çoğunluğun bulunduğu kongre ile birlikte, “The New Freedom” (“Yeni Özgürlük”) sloganı eşliğinde planlarını gerçekleştirmişti. Özellikle değişimleri rekabet hukuku, gümrük, bankacılık sektörü ve para birimi ile ilgili olmuştur.[2] En önemli reformları 1913 yılında Federal Reserv Sistemi'nin merkez bankası olarak oluşturulması ve sonraki yılda tröst, pazar ve üretim tekeline karşı Federal Ticaret Komisyonu'nun oluşturulması olmuştur. İki kurum da hala günümüzde Amerikan Ekonomi Sistemi'nde büyük öneme sahiptir. Bunların haricinde ekonomi sektöründe çeşitli bölümlerde çalışma durumunun iyileştirilmesi konusunda yasalar kabul ettirmiştir.[3] Bunların arasında günlük çalışma süresinin 8 saat olarak belirlenmesi ve ticaret filosunda bulunan denizcilerin hayat ve iş koşullarını iyileştiren Seamen’s Act vardır. Wilson'un başkanlık döneminin ilk anlarında Amerika'nın ekonomik durumunda konjonktür devresi görülse de sonrasında başlayan savaş ile talep artmıştır.[1]

Dışişlerinde ise Wilson 1914'te Amerika'nın, Avrupa'da başlamış olan I. Dünya Savaşı'na girişini engellemişti.[1] Savaş yanlısı partilerle başarısızca bu anlaşmazlıkta uzlaşmayı denemiştir. Özellikle Theodore Roosevelt önderliğinde Cumhuriyetçiler, onun Amerikan Silahlı Kuvvetleri'ni olası bir savaş durumuna hazırlamaması konusunda eleştirmişlerdir. Roosevelt'e göre bu tutum Amerika'nın savaşa katılımına zorlamıştır. Roosevelt bu görüşünden dolayı, I. Dünya Savaşı'nın tüm savaşları bitirecek savaş olarak görüldüğü için, Amerikan Barış Hareketi yanlılarının da desteğini kazanmıştır. Wilson 1916 seçimleri öncesinde savaş karşıtı duruşu ve işçiler yararına yaptığı reformlardan dolayı halkın büyük bir kesiminde seviliyordu.

Seçim Dönemi

Adaylar

Woodrow Wilson
Charles Evans Hughes
Thomas Riley Marshall
Charles Fairbanks

Woodrow Wilson birinci görev süresinde iç ve dış politikada gösterdiği başarılar sayesinde Demokratik Parti içinde tartışmasız aday olarak görülüyordu. Amerika tarihinde sadece az kişi kendi partisinde bu kadar baskınlık gösterebilmiştir.[4] Bu yüzden 14-16 Haziran 1916 tarihlerinde St. Louis'de yapılmış olan Democratic National Convention (Demokratik Ulusal Kongre) sırasında ilk turda ezici çoğunlukla yeniden aday seçilmiştir.[1] Rakip aday sadece o dönemde az bilinen, 1930'lu yıllarda Franklin D. Roosevelt'in başkanlığında Adalet Bakanı olacak olan Homer S. Cummings olmuştur. Görevdeki başkan vekili olan Thomas Riley Marshall rakip adaysız olarak yeniden aynı görev için aday olmuştur.

Cumhuriyetçi Parti'nin ön seçimlerinde 13 aday görevdeki başkana meydan okumak için adaylığını koymuştur. Bunların arasında; eski başkan vekili Charles W. Fairbanks, araba üreticisi Henry Ford, eski adalet ve dışişleri bakanı Philander C. Knox, yüce mahkemesi yargıcı Charles Evans Hughes, Pensilvanya eyaletinin valisi Martin Brumbaugh ve farklı eyaletlerden yedi Senatör bulunur. 7-10 Haziran 1916 tarihlerinde Chicago'da yapılmış olan Republican National Convention (Cumhuriyetçi Ulusal Kongre) sırasında Charles Evans Hughes, 3. turda aday olma hakkı kazanmıştır.[1] Kazanmasındaki temel neden ılımlı duruşuydu. Cumhuriyetçiler bu duruşu ile partinin liberal ve muhafazakâr bölümlerine ulaşabilmeyi amaçlamıştır. Başkan vekili adaylığına, bu görevi 1905-1909 yılları arasında Başkan Roosevelt başkanlığında da yapmış olan, Charles W. Fairbanks seçildi. Hughes adaylığını kabul etmesinin ardından 16 Haziran 1916 tarihinde ABD'deki en yüksek mahkemedeki yargıç görevinden ayrılmıştır.

Aslında Progressive Party ile yeniden seçime katılmayı düşünen Theodore Roosevelt, seçim mücedelesinde Charles Evans Hughes'i desteklemek amaçlı bu fikrinden vazgeçmiştir.[5] Bu seçimini Wilson'a karşı duyduğu aşırı karşıtlık büyük oranda etkilemiştir. Progressive Party'nin sonunu getiren ve seçmenlerinin büyük bir kısmının yeniden Cumhuriyetçilere dönmesini sağlayan bu seçimiyle özellikle Demokratların yeniden seçimi kazanmasını engellemek istiyordu. 1895-1897 yılları arasında Demokratlar için Temsilciler Meclisi'nde milletvekilliği yapmış ve 1905-1909 yılları arasında Indiana eyaletinin valiliğini yapmış olan Frank Hanly Prohibition Party adına adaylığını koymuştur. Amerika Sosyalist Partisi adına yazar ve gazeteci Allan Louis Benson seçime katılmıştır.

Kaynakça

  1. ^ a b c d e Binning, William C.; Esterly,, Larry E.; Sracic, Paul A. (1999). "1916". Encyclopedia of American Parties, Campaigns, and Elections. Westport, Conn.: Greenwood Press. ss. 131/132. ISBN 0-313-30312-6. 
  2. ^ Binning, William C.; Esterly,, Larry E.; Sracic, Paul A. (1999). "Wilson, Woodrow.". Encyclopedia of American Parties, Campaigns, and Elections. Westport, Conn.: Greenwood Press. ss. 443-446. ISBN 0-313-30312-6. 
  3. ^ Foner, Philip Sheldon (1982). "Election of 1916.". History of the Labor Movement in the United States: On the Eve of America's Entrance Into World War 1, 1915–1916. History of the Labor Movement in the United States. Band 6. New York: International Publishers Co. ss. 222-231. ISBN 0-7178-0595-6. 
  4. ^ Link, Arthur S. (1956). "Woodrow Wilson and the Democratic Party.". The Review of Politics. Cambridge University Press. ss. 146-156. ISSN 0034-6705. 
  5. ^ Beatson, James Allen (1961). "The Election the West Decided: 1916.". Arizona and the West. University of Arizona Press. ss. 39-58. ISSN 0004-1408. 


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Woodrow Wilson</span> 28. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (1913–1921)

Thomas Woodrow Wilson, Amerikalı akademisyen, tarihçi ve siyasetçidir. Amerika Birleşik Devletleri'nin 28. başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Theodore Roosevelt</span> 26. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (1901–1909)

Theodore "Teddy" Roosevelt, ABD'nin 26. Başkanı. 14 Eylül 1901 yılında henüz 42 yaşında iken başkanlığa geldi ve Amerikan tarihinin o döneme kadarki en genç devlet başkanı oldu. 1906'da Nobel Barış Ödülü'nü aldı. Cumhuriyetçi Parti'nin üyesi idi ve ikinci kez seçildiği bu görevden 1908 yılının sonunda kendi isteği ile ayrıldı. Sonrasında ise William H. Taft göreve geldi.

<span class="mw-page-title-main">Cumhuriyetçi Parti (Amerika Birleşik Devletleri)</span> Amerikada iki büyük siyasi partiden biri

Cumhuriyetçi Parti, kısaltması ile GOP, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki iki büyük çağdaş siyasi partiden biridir. Demokrat Parti'nin ana siyasi rakibi olarak 1850'lerin ortalarında ortaya çıktı.

<span class="mw-page-title-main">Franklin D. Roosevelt</span> 32. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (1933–1945)

Franklin Delano Roosevelt, adının ve soyadının baş harfleri FDR ile de anılır, 1933'ten 1945'teki ölümüne kadar 32. Amerika Birleşik Devletleri başkanı olarak görev yapan Amerikalı siyasetçi. En uzun süre görev yapan ABD başkanı olan FDR, iki dönemden fazla görev yapan tek başkandır. İlk iki dönemi Büyük Buhran'la mücadeleye odaklanırken, üçüncü ve dördüncü dönemlerinde odağını Amerika'nın İkinci Dünya Savaşı'na katılmasına çevirdi.

<span class="mw-page-title-main">William Howard Taft</span> 27. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (1909–1913)

William Howard Taft Amerika Birleşik Devletleri'nin 27. Başkanı ve Amerika Birleşik Devletleri Yüksek Mahkemesi'nin 10. Başkanı. ABD tarihinde yaşamı boyunca devletin hem yürütme hem de yargı organlarının başkanlığını yapmış tek kişidir.

<span class="mw-page-title-main">William McKinley</span> 25. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (1897–1901)

William McKinley, 1897'den 1901'deki suikastına kadar 25. Amerika Birleşik Devletleri başkanı olarak görev yapan Amerikalı siyasetçi. Cumhuriyetçi Parti'nin bir üyesi olarak, Cumhuriyetçilerin sanayi eyaletlerinde ve ülke genelinde on yıllar boyunca büyük ölçüde egemen kılan bir yeniden yapılanmaya öncülük etti. 1898'deki İspanya-Amerika Savaşı'nda zafere başkanlık etti; Hawaii, Porto Riko, Guam ve Filipinler'in kontrolünü ele geçirdi; derin bir buhranın ardından refahı yeniden sağladı. Ülkeyi altın standardında tutarak serbest gümüşün enflasyonist para politikasını reddetti ve korumacı vergileri yükseltti.

<span class="mw-page-title-main">2008 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span> ABDnin 44. başkanını belirleyen seçim

2008 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri 4 Kasım 2008 tarihinde yapılmış, Demokratik Parti'nin adayı Illinois senatörü Barack Obama ABD'nin 44. devlet başkanı seçilmiştir. 4 yılda bir yapılan Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimlerinin sonucu seçiciler kurulu esasına göre belirlenmektedir. Bu sisteme göre ABD'nin her eyaleti başkanlık seçimlerinde nüfuslarıyla orantılı bir temsil hakkına sahiptir. 2008 yılındaki bu seçimlerde Obama Cumhuriyetçi Parti'nin adayı olan Arizona senatörü John McCain'yle yarışmış, seçiciler kurulundaki 538 üyeden 365'ini kazanarak başkan seçilmiştir. Seçimi kazanan Barack Obama 20 Ocak 2009 tarihinde yemin ederek göreve başladı.

<span class="mw-page-title-main">1920 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span>

1920 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri, I. Dünya Savaşı sonrası olaylar ve Demokrat Başkan Woodrow Wilson'a yönelik sert eleştirilerin öne çıktığı seçim sürecidir. Savaş dönemi sona erdiğinden kampanyalarda öne çıkan öge ABD'nin Milletler Cemiyeti'ne üyeliği konusu olmuştur. Denizaşırı ülkelerin çatışma ve devrimlerle çalkalandığı bu dönemde ABD'deki başlıca sorunlar Chicago ve diğer kentlerdeki ırksal ayaklanmalar ile et ve çelik endüstrisinde yaşanan grevlerdi. Wall Street'e yapılan saldırılar ise radikal ve terörist öbek korkusunu tetiklemiştir.

<span class="mw-page-title-main">1936 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span>

1936 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri, 3 Kasım 1936 tarihinde Mevcut Demokrat Başkan Franklin D. Roosevelt ile Cumhuriyetçi aday Alf Landon arasında gerçekleşti. Seçimleri, Mevcut Demokrat Başkan Franklin D. Roosevelt büyük bir zaferle kazanarak yeniden Başkan oldu. Franklin D. Roosevelt'in 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı'ndan sonra uyguladığı ekonomi politikaları zaferde başrolü oynadı.

<span class="mw-page-title-main">2016 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span> ABDnin 45. başkanını belirleyen seçim

2016 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri, 8 Kasım 2016 tarihinde yapılmıştır. ABD tarihindeki 58. başkanlık seçimleri olan bu seçimlerin yapıldığı sırada ABD başkanı olarak görev yapmakta olan Barack Obama ABD yasalarına göre bu göreve üst üste iki dönem seçilmiş olduğu için üçüncü kez aday olamamıştır. 2016 yılı boyunca partilerin kendi içlerinde her eyalette ayrı ayrı yaptıkları ön seçimlerin sonucu olarak Demokratik Parti'nin adayı Hillary Clinton, Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Donald Trump, Liberteryen Parti'nin adayı Gary Johnson ve Yeşil Parti'nin adayı Jill Stein olarak belirlenmiştir. Bu adayların birbirlerine karşı yarıştıkları genel seçimlerde toplam oy sayısı bakımından Hillary Clinton'a göre daha az oy almasına karşılık, seçiciler kurulunda 304-227 üstünlük sağlayan Donald Trump seçimi kazanmış, 20 Ocak 2017 günü yemin ederek 45. ABD başkanı olarak göreve başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">1912 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span>

1912 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri, ABD'de 1912 yılında yapılan seçimdir. Seçimde Woodrow Wilson % 41,08 oy alarak başkan seçilmiştir. Eski Başkan William Howard Taft ise 23,2 oy alarak 3. olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">2020 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span> ABDnin 46. başkanını belirleyen seçim

2020 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri, 3 Kasım 2020 Salı günü gerçekleştirilmiş olan ABD'nin 59. başkanlık seçimleridir. Demokratik parti adayları Eski başkan yardımcısı ve başkan adayı Joe Biden ve görevdeki Kaliforniya senatörü ve başkan yardımcısı adayı Kamala Harris, Cumhuriyetçi parti adayları olan görevdeki başkan Donald Trump ve başkan yardımcısı Mike Pence'i yendi ve Trump, 1992'den bu yana ülke tarihinde ikinci dönem için yeniden seçilemeyen on birinci ABD başkanı oldu.

<span class="mw-page-title-main">1808 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span>

1808 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri, 4 Kasım Cuma gününden 7 Aralık 1808 Çarşamba gününe kadar düzenlenen altıncı dört yıllık başkanlık seçimiydi.

<span class="mw-page-title-main">1812 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span>

1812 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri, 30 Ekim Cuma gününden 2 Aralık 1812 Çarşamba gününe kadar düzenlenen yedinci dört yıllık başkanlık seçimiydi.

<span class="mw-page-title-main">Charles Evans Hughes</span>

Charles Evans Hughes Sr., 1930'dan 1941'e kadar Amerika Birleşik Devletleri'nin 11. Başyargıcı olarak görev yapan Amerikalı bir devlet adamı, politikacı ve hukukçuydu. Cumhuriyetçi Parti üyesi, aynı zamanda 36. New York Valisi, 1916 başkanlık seçimlerinde Cumhuriyetçi aday ve 44. Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı idi.

<span class="mw-page-title-main">James F. Byrnes</span> Amerikalı siyasetçi (1882 – 1972)

James Francis Byrnes, Güney Karolina eyaletinden Amerikalı yargıç ve politikacıdır. Demokrat Parti'nin bir üyesi olan Byrnes, Amerika Birleşik Devletleri Kongresinde, yürütme kolunda ve Amerika Birleşik Devletleri Yüksek Mahkemesinde görev yaptı. Aynı zamanda Güney Carolina'nın 104. valisi idi ve onu Amerikan federal hükûmetinin her üç şubesinin en üst kademelerinde görev yaparken aynı zamanda eyalet hükûmetinde de faal olan çok az sayıda politikacıdan biri yaptı.

<span class="mw-page-title-main">1908 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span>

1908 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimi, 3 Kasım 1908 Salı günü yapılan 31. dört yılda bir yapılan başkanlık seçimiydi. Savaş Bakanı ve Cumhuriyetçi Parti adayı William Howard Taft, üç kez Demokrat adayı William Jennings Bryan'ı mağlup etti.

<span class="mw-page-title-main">Leonard Wood (Asker)</span>

Leonard Wood Amerika Birleşik Devletler Ordusu'nda tümgeneral, doktor ve kamu görevlisiydi. Birleşik Devletler Ordusu Genelkurmay Başkanlığı, Küba Askeri Valiliği ve Filipinler Genel Valiliği görevlerinde bulunmuştur. Askeri kariyerine sınırda ordu doktoru olarak başladı ve burada Onur Madalyası aldı. İspanyol-Amerikan Savaşı sırasında, Theodore Roosevelt'in ikinci komutanı olduğu Rough Riders'a komuta etti. Wood, I. Dünya Savaşı'nda gerekli meziyetlere sahip olsa da ABD ordusunun başkomutanı yapılmadı, ancak daha sonra önde gelen bir Cumhuriyetçi Parti lideri ve 1920 başkanlık adaylığı için önde gelen bir aday oldu.

<span class="mw-page-title-main">Robert M. La Follette</span> Amerikalı siyasetçi (1855 – 1925)

Robert Marion " Dövüşen Bob " La Follette Sr., Amerikalı avukat ve politikacı. Wisconsin'i Kongre'nin her iki kanadında da temsil etmiş ve 1901'den 1906'ya kadar Wisconsin valisi olarak görev yapmıştır. Hayatının büyük bölümünde Cumhuriyetçi olan La Follette, 1924 başkanlık seçimlerinde İlerici Parti'nin adayı olarak Amerika Birleşik Devletleri başkanlığına adaylığını koymuştur. Tarihçi John D. Buenker, La Follette'i "Wisconsin tarihinin en ünlü ismi" olarak tanımlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İlerici Parti (Amerika Birleşik Devletleri, 1924–1934)</span>

İlerici Parti, Robert M. La Follette'in 1924 seçimlerinde başkan adayı olması için kurulmuş bir siyasi partiydi. Diğer makamlar için aday göstermedi ve seçimlerden sonra ortadan kayboldu. Parti, demiryolları ve elektrik hizmetlerinin devlet mülkiyetinde olması, çiftçiler için ucuz kredi, çocuk işçiliğinin yasaklanması, işçi sendikalarına yardımcı olacak daha güçlü yasalar, sivil özgürlüklerin daha fazla korunması, Latin Amerika'daki Amerikan emperyalizmine son verilmesi ve herhangi bir başkanın ulusu savaşa sokmadan önce referanduma gidilmesi gibi ilerici pozisyonları savunuyordu.