İçeriğe atla

1915 Çanakkale Köprüsü

1915 Çanakkale Köprüsü
1915 Çanakkale Köprüsü, Mart 2022
Harita
TaşınanMotorlu taşıt
GeçişÇanakkale Boğazı
KonumKocaveli ve Sütlüce, Çanakkale,[1] Türkiye
Koordinatlar40°20′24″K 26°38′24″D / 40.34000°K 26.64000°D / 40.34000; 26.64000
TürüAsma köprü
MalzemeBeton · Çelik
Şerit sayısı3+3
Ayak sayısı2
Uzunluk4.608 m (15.118 ft)
Genişlik45 m (148 ft)
Yükseklik334 m (1.096 ft)
En geniş açıklık2.023 m (6.637 ft)
Alt açıklık70 m (230 ft)
Başlangıç tarihi3 Mart 2017 (2017-03-03)
Bitiş tarihiŞubat 2022
Yapım maliyeti9.843.000.000 ₺
Açılış18 Mart 2022 (2 yıl önce) (2022-03-18)
KullanımOtoyol 6 / Kınalı-Tekirdağ-Çanakkale-Balıkesir Otoyolu
Tarihî durumuKullanımda
Geçiş ücreti419 ₺ (Otomobil)
₺105 (Motorsiklet)
₺525 (3,20 metreden büyük her türlü iki akslı araçlar)
₺945,00 (3 akslı araçlar)
₺1050,00 (4 ve 5 akslı araçlar)
₺1990,00 (6 ve üstü akslı araçlar)[2]
Türkiye üzerinde 1915 Çanakkale Köprüsü
1915 Çanakkale Köprüsü
1915 Çanakkale Köprüsü (Türkiye)

1915 Çanakkale Köprüsü, Çanakkale'nin Lapseki ile Gelibolu ilçeleri arasında bulunan asma köprüdür. Çanakkale Boğazı'nın ilk ve Marmara Bölgesi'nin beşinci asma köprüsüdür. Malkara-Çanakkale Otoyolu'nun bir parçası olan köprü, 18 Mart 2022'de hizmete girdi. 2.023 metre orta açıklık uzunluğu ile Japonya'daki Akashi Kaikyō Köprüsü'nü geçerek dünyanın en uzun orta açıklığına sahip asma köprüsü olmuştur.

Tarihçe

Çanakkale Boğazı'na köprü yapma düşüncesi ilk kez 1984-1989 yılları arasında ortaya atıldı. Daha sonra 1994'te tekrar gündeme gelen köprü projesi için 1995'te ihaleye çıkıldı. 18 yabancı firmanın katıldığı ihaleyi kazanan firma, projenin yapılabilir olmadığını belirterek projeden çekildi.[3]

3 Mart 2016 tarihinde dönemin Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım, yeniden gündeme alınan köprünün adının "1915 Çanakkale Köprüsü" olacağını açıkladı.[4] 26 Ocak 2017 tarihinde 1915 Çanakkale Köprüsü’nün ihalesini en kısa işletme süresini teklif eden Daelim (Güney Kore) – Limak – SK (Güney Kore) – Yapı Merkezi OGG kazandı. İhale sürecinin tamamlanmasıyla, köprünün temeli 18 Mart 2017 tarihinde Başbakan Binali Yıldırım, Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Ahmet Arslan ve Güney Kore Altyapı ve Ulaştırma Bakanı Ho-In Kang'ın da katıldığı törenle Lapseki'de atıldı.[5] 16 Mayıs 2020'de köprünün kuleleri tamamlandı.[6][7] Şubat 2022'de tamamlanan köprü, 18 Mart 2022'de trafiğe açıldı.[8] Seyit Onbaşı'nın kaldırdığı top mermilerini simgeleyen her biri 16 metre boyundaki metal figürler, Kasım 2022 ve Aralık 2022 tarihlerinde köprü kulelerinin tepelerine yerleştirildi.[9]

Tasarım

Lastik tekerlekli araçların geçebildiği köprünün orta açıklığı 2.023 m, toplam uzunluğu 3.563 m'dir. Bu orta açıklık uzunluğu ile köprü, Japonya'daki Akashi Kaikyō Köprüsü'nü 32 metre geçerek "Dünyanın En Uzun Asma Köprüsü" unvanını aldı. Orta açıklığı cumhuriyetin 100. yılına atfen 2.023 metre olarak belirlenmiştir. Yan açıklıklar ve yaklaşım viyadüklerinin uzunluğu ile birlikte köprünün toplam uzunluğu 4.608 metredir.[10] İki çelik kulesi olan köprünün kule yüksekliği 318 metredir. Kule yüksekliği ise, Osmanlı ordusunun Çanakkale Savaşı'nda 18 Mart 1915'te aldığı galibiyetine atıfla, üçüncü ayın on sekizinci günü anlamına gelecek şekilde, 3 ve 18 sayılarından oluşturulmuştur.[11] Kulelerin üzerine Seyit Onbaşı'nın savaş sırasında tek başına kaldırdığı top mermilerini temsilen 16 metre uzunluğunda ve 78 ton ağırlığında mermi figürleri yerleştirilmiştir. Böylece köprünün toplam yüksekliği 334 metreye ulaşmış; köprü, dünyanın en yüksek kulelerine sahip asma köprüsü olmuştur.[10][12] Kulelerde kullanılan kırmızı ve beyaz renkler, Türk bayrağına atfen seçilmiştir.[10]

Köprünün logosu

Trafik

Malkara-Çanakkale Otoyolu'nun bir parçası olan köprü Silivri'deki O-3 ve O-7 ile Balıkesir'deki O-5 arasında bağlantı kurulmasını sağlamaktadır.

Yapım maliyeti ve geçiş ücretleri

1915 Çanakkale Köprüsü Lapseki gişeleri

Türkiye-Güney Kore ortaklığında yapılan 1915 Çanakkale Köprüsü'nün toplam maliyeti 2 milyar 545 milyon euro olarak açıklanmıştır.[13][14] 2034 yılından itibaren köprü, devlete tamamıyla devredilecektir. Sözleşmede yüklenici firma ile geçiş ücreti eşdeğer araç başına 15 euro + %18 KDV olarak belirlenmiş, ancak köprü açılışında geçiş ücreti 200 Türk lirası olarak açıklanmıştır.[15] 2024 yılı itibarıyla KDV dâhil otomobil geçiş ücreti 419 lira; hafif ticari araç geçiş ücreti 525 lira; motosiklet geçiş ücreti 105 liradır.[16][17]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Emen, İdris (23 Eylül 2014). "Çanakkale köprüsü ilk kez imar planına girdi". Hürriyet. İstanbul. 6 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2016. 
  2. ^ "YİD Projeleri 2024 yılı 1915 Çanakkale Köprüsü Geçiş Ücretleri Tarifesi". KGM. 1 Ocak 2024. 25 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 
  3. ^ Ateş, Hamdi (1 Aralık 2009). "Çanakkale Boğaz Köprüsü Sarıçay-Kilitbahir arasında". sabah.com.tr. Ankara. 20 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2016. 
  4. ^ "Çanakkale 1915 Köprüsü 2023'e kadar hizmete girecek". www.aa.com.tr. Anadolu Ajansı. 3 Mart 2016. 16 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2022. 
  5. ^ "1915 Çanakkale Köprüsü´nün Temeli Atıldı". canakkale.com. Çanakkale Haber. 18 Mart 2017. 26 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2020. 
  6. ^ "1915 Çanakkale Köprüsü'nde tarihi gün". hurriyet.com.tr. Hürriyet. 30 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2020. 
  7. ^ "1915 Çanakkale Köprüsünün 318 metrelik çelik kuleleri tamamlanıyor". bloomberght.com. Bloomberg HT. 31 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2020. 
  8. ^ "Cumhurbaşkanı Erdoğan: 1915 Çanakkale Köprümüzün açılışını, 18 Mart'ta gerçekleştirme kararı aldık". haberturk.com. Habertürk. 20 Şubat 2022. 20 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2022. 
  9. ^ Şen, Cemhan; Aktuğ, Orhan (12 Aralık 2022). "Karaismailoğlu: 1915 Çanakkale Köprüsü tarihe geçti". hurriyet.com.tr. Hürriyet (gazete). 12 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2022. 
  10. ^ a b c "Çanakkale Boğazı'nın iki yakasını birleştirecek projede sona yaklaşıldı". aa.com.tr. Anadolu Ajansı. 6 Şubat 2022. 20 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2022. 
  11. ^ "1915 Çanakkale Köprüsü'nün 318 metrelik çelik kuleleri tamamlandı". ahaber.com.tr. A Haber. 24 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2020. 
  12. ^ "Ulaştırma Bakanı Karaismailoğlu: Çanakkale Köprüsü'yle yılda 567 milyon lira tasarruf sağlayacağız". tr.sputniknews.com. 5 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021. 
  13. ^ "Cumhurbaşkanı Erdoğan: 1915 Çanakkale Köprüsü her bir teknik özelliğiyle de farklı anlamlar taşıyor". aa.com.tr. Anadolu Ajansı. 18 Mart 2022. 18 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2022. 
  14. ^ "Çanakkale Köprüsü: Köprüyle ilgili bilinenler ve tartışmalar". bbc.com. BBC Türkçe. 18 Mart 2022. 18 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2022. 
  15. ^ "Cumhurbaşkanı Erdoğan: Köprü geçiş ücreti 200 lira olacak". dunya.com. 18 Mart 2022. 18 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2022. 
  16. ^ "Geçiş Ücretleri". kgm.gov.tr. Karayolları Genel Müdürlüğü. 4 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  17. ^ "Çanakkale Köprüsü'nde dev zarar". 11 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2024. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Fatih Sultan Mehmet Köprüsü</span> İstanbul Boğazında yer alan ve Asyayı Avrupaya bağlayan ikinci köprü

Fatih Sultan Mehmet Köprüsü veya halk arasında bilinen adıyla İkinci Köprü İstanbul'da Kavacık ile Hisarüstü arasında, Asya ile Avrupa'yı Boğaziçi Köprüsü'nden sonra ikinci kez bağlayan asma köprü. Ankraj blokları arasındaki uzunluğu 1.510 m, orta açıklığı 1.090 m, genişliği 39 m, denizden yüksekliği 64 m'dir.

<span class="mw-page-title-main">Akashi Kaikyō Köprüsü</span>

Akashi Kaikyō Köprüsü , Japonya'da, Kobe şehri ile Awaji adasını birbirine bağlayan, 1915 Çanakkale Köprüsü'nden sonra dünyanın en uzun 2. asma köprüsüdür. 1991 metre uzunluğundadır, en yüksek noktası 282,8 metredir.

<span class="mw-page-title-main">15 Temmuz Şehitler Köprüsü</span> İstanbul Boğazı üzerindeki üç köprüden biri

15 Temmuz Şehitler Köprüsü, eski adıyla Boğaziçi Köprüsü ya da boğaza inşa edilen ilk köprü olmasına atıfla halk arasında Birinci Köprü; Karadeniz ile Marmara Denizi'ni birbirine bağlayan İstanbul Boğazı üzerinde yer alan üç asma köprüden biri ve ilkidir. Köprünün ayakları Avrupa Yakası'nda Ortaköy, Anadolu Yakası'nda Beylerbeyi semtlerindedir.

<span class="mw-page-title-main">Galata Köprüsü</span>

Galata Köprüsü, İstanbul'da Haliç üzerine yapılmış, Karaköy'le Eminönü'nü birleştiren köprüdür.

<span class="mw-page-title-main">Malabadi Köprüsü</span> Tarihî köprü

Malabadi Köprüsü veya orijinal adıyla Akarman Köprüsü, Silvan'a 23,2 km uzaklıkta Silvan ilçe sınırları içerisinde yer alan ve Oğuz Türkleri'nden Artuklu beyliğinin önderi Hüsameddin Timurtaş tarafından yaptırılmış tarihi bir köprü. Silvan'dan rahatlıkla ulaşım imkânı vardır. Diyarbakır Tarihi Eserler Envanteri'ne kayıtlıdır. Malabadi Köprüsü 1989 yılında Silvan Belediyesi tarafından restore edilmiştir. Malabadi Köprüsü Silvan Belediyesi'nin logosunu oluşturan ana unsurdur. Malabadi Köprüsü Silvan ilçesine ait bir köprüdür.

<span class="mw-page-title-main">Çanakkale Boğazı</span> Ege Denizi ile Marmara Denizi arasındaki boğaz

Çanakkale Boğazı ya da tarihî adıyla Dardanelya, Asya ile Avrupa kıtalarını birbirinden ayıran ve Ege Denizi ile Marmara Denizi'ni birbirine bağlayan bir boğaz ve uluslararası su yoludur.

<span class="mw-page-title-main">Kanunî Sultan Süleyman Köprüsü</span> tarihi yapı

Kanuni Sultan Süleyman Köprüsü, İstanbul ilinin Büyükçekmece ilçesinde bulunan, Büyükçekmece ile Mimarsinan Mahallesi arasında yer alan tarihi köprü.

<span class="mw-page-title-main">Türk Boğazları</span> Marmara Denizi ile Karadeniz ve Egeyi birbirine bağlayan boğazlar

Türk Boğazları terimi iki dar boğazı, bir tarafta Marmara Denizi ile Ege Denizi'ni ve diğer taraftan da Karadeniz'i bağlamayı ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Öresund Köprüsü</span> birleşik köprü

Öresund Köprüsü İsveç ile Danimarka arasında yer alan Öresund Boğazı'nda iki şeritli demiryoluna ve dört şeritli kara yoluna sahip olan birleşik bir köprüdür. Köprü Avrupa'da hem demiryolu hem kara yolu taşımacılığının yapıldığı en büyük birleşik köprüdür ve Öresund Bölgesi'nin iki metropolitan alanı olan Danimarka'nın başkenti Kopenhag ve İsveç'in önemli şehirlerinden Malmö'yü birbirine bağlar. Avrupa Birliği'nin uluslararası E20 yolu burada, Oresund Demiryolu gibi denizin ortasında iki şeritli bir otoyolla tünele bağlanır. Öresund dünyadaki en büyük sınırötesi köprü ve aynı zamanda özel teşebbüsle yapılıp işletilen en büyük köprüdür.

<span class="mw-page-title-main">Osmangazi Köprüsü</span> Yalova ile Kocaeli arasında bir asma köprü

Osmangazi Köprüsü ya da İzmit Körfez Köprüsü, Otoyol 5 kapsamında, İzmit Körfezi'ndeki Dilovası Dil Burnu ile Altınova Hersek Burnu arasında inşa edilen, 1.550 metre orta açıklığı ve 2.682 metre toplam uzunluğu ile dünyanın dördüncü en uzun açıklıklı asma köprüsüdür.

<span class="mw-page-title-main">Yavuz Sultan Selim Köprüsü</span> İstanbul Boğazında yer alan ve Asyayı Avrupaya bağlayan üçüncü köprü

Yavuz Sultan Selim Köprüsü ya da Üçüncü Boğaz Köprüsü, İstanbul Boğazı'nın Karadeniz'e bakan kuzey tarafında inşa edilen bir köprü. İsmi dokuzuncu Osmanlı padişahı ve ilk Osmanlı halifesi I. Selim'e ithafen verildi. Köprü güzergâhı, Avrupa Yakası'nda Sarıyer'in Garipçe mahallesi ile Anadolu Yakasında Beykoz'un Poyrazköy semtinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Atatürk Köprüsü</span>

Atatürk Köprüsü ya da eski adıyla Unkapanı Köprüsü, İstanbul'da tarihî yarımadayı Beyoğlu yakasına bağlayan bir köprüdür. Fatih ilçesine bağlı Unkapanı Küçükpazar bölgesiyle Beyoğlu ilçesine bağlı Azapkapı semtlerini birbirine bağlar. Aksaray semtinden başlayarak Unkapanı'na gelen Atatürk Bulvarı'nın devamı niteliğindedir.

<span class="mw-page-title-main">Otoyol 6</span> Türkiyede bir otoyol

Kınalı-Tekirdağ-Çanakkale-Balıkesir Otoyolu, Çanakkale Boğazı'na inşa edilecek ilk köprü olan 1915 Çanakkale Köprüsü'nü bünyesinde bulunduran otoyol projesidir. İstanbul'u batıya ve güneye bağlayan ve gibi iki önemli otoyolu birbirine bağlayacak olan projenin Malkara ile Lapseki arasındaki kesimi, 1915 Çanakkale Köprüsü ile birlikte Yap-İşlet-Devret yöntemiyle inşa edilmiş ve 18 Mart 2022'de hizmete açılmıştır. Otoyolun Kınalı-Malkara kesimi an itibarıyla inşa hâlindedir. Çanakkale-Balıkesir kesiminin ise henüz ihalesi yapılmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ağın Köprüsü</span> Elazığ ilinin Ağın ilçesinde yer alan köprü

Ağın Köprüsü veya Karamağara Köprüsü, Türkiye'nin Elazığ ilinin Ağın ilçesinde yer alan bir köprü. Temeli 2001'de atılan köprünün 2012'de projesi değiştirildi ve yeniden ihalesi yapıldı. Uzunluğu 520 metre, orta açıklığı 280 metre, genişliği ise 13 metre olan köprü, Ekim 2015'te hizmete girdi.

<span class="mw-page-title-main">Humber Köprüsü</span>

Humber Köprüsü, İngiltere'nin doğusunda, Humber Halici üzerinde bulunan asma köprüdür. Tek açıklığa sahip köprü toplam 2.220 metre uzunluğundadır. Açıldığı 24 Haziran 1981'de dünyadaki tek açıklıklı asma köprüler arasında en uzun olandı.

<span class="mw-page-title-main">Tatara Köprüsü</span>

Tatara Köprüsü, genellikle Shimanami Kaidō olarak bilinen Nishiseto Otoyolu'nun bir parçası olan köprüdür. Köprünün 890 metre merkez açıklığı vardır. 1 Mayıs 1999'da açılan köprü, her yönde iki şeritli trafik taşır ve bisikletler, motorlu bisikletler ve yayalar için ek şeritlere sahiptir. Tatara Köprüsü aslen 1973 yılında bir asma köprü olarak planlandı. 1989 yılında, tasarım aynı açıklığa sahip bir kablo köprüsü olarak değiştirildi.

<span class="mw-page-title-main">Eğriboz Köprüsü</span>

Eğriboz Köprüsü, Yunanistan'da Halkida'te bulunan ve Yunan anakarasından Eğriboz'u ayıran kanalın merkezi ve en dar kısmı olan Eğriboz Boğazı'nı geçen 395 metre uzunluğunda (1.296 ft) askılı bir köprüdür.

<span class="mw-page-title-main">Nazilli Büyük Menderes Köprüsü</span>

Büyük Menderes Köprüsü, Nazilli Köprüsü veya Tarihi Menderes köprüsü Aydın ilinin Nazilli ilçesinde, şehir merkezine 4 km. mesafede Nazilli-Bozdoğan yolu üzerinde Büyük Menderes Nehri geçişinde bulunan köprüdür.

<span class="mw-page-title-main">En uzun asma köprülerin listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Dünyanın en uzun asma köprüleri, ana açıklıklarının uzunluğuna göre listelenir. Ana açıklığın uzunluğu; genellikle kulelerin yüksekliği, köprünün tasarımı ve inşasında yer alan mühendislik karmaşıklığıyla ilişkili olarak asma köprülerin boyutlarını karşılaştırmanın en yaygın yöntemidir. Bir köprünün diğerinden daha uzun bir açıklığı varsa bu köprünün, kıyıdan kıyıya daha uzun olduğu anlamına gelmez.

<span class="mw-page-title-main">Borçka Köprüsü</span> Türkiyede bir köprü

Borçka Köprüsü, Borçka Kırmızı Demir Köprü, Borçka Çelik Köprüsü, Borçka Demir Köprü, Perçinli Kemer Köprü, Borçka Merkez Asma Demir Köprü veya Borçka Merkez Asma Çelik Köprü, Artvin'in Borçka ilçesinde konumlanmış bir demir asma köprüdür.