İçeriğe atla

1911 Moğol Devrimi

1911 Moğol Devrimi (Moğolca: Үндэсний эрх чөлөөний хувьсгал, ᠦᠨᠳᠦᠰᠦᠨ ᠦ ᠡᠷᠬᠡ ᠥ‍ᠥ‍ᠯ‍ᠥ᠋‍ᠥ‍ᠥ‍ᠰ‍ᠠ‍ᠠ‍ᠠ‍ᠠ‍ᠯ‍ᠨ‍ᠨ‍ᠢ‍ᠢ᠋‍, Ündèsnij èönjhai č‍ᠨ č‍ᠨ‍ᠠ‍ᠠ‍ᠠ‍ᠯ‍ᠨ‍ᠨ‍ᠢ‍ᠢ᠋‍;) Ekonomik zorluklar ve Batı emperyalizmine direnememesi gibi faktörlerin bir araya gelmesi, Çin'deki birçok kişinin Qing hükûmetinden memnun olmamasına neden oldu. Çin'in Moğolistan'da yerlileri asimile etmek için yeni bir program açıklandığında,bu Moğollar tarafından hoş karşılanmadı ve direnişle karşılandı ve bu da Qing İmparatorluğu'ndan nispeten kansız bir ayrılıkla sonuçlandı. Birçok Barga ve İç Moğol reisi devrime yardım etti ve devrim liderleri oldu.

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Çing Hanedanı</span> Doğu Asyada kurulan Çinin son imparatorluk hanedanı

Çing Hanedanı, 1644-1911 yılları arasında Çin'de hüküm sürmüş hanedandır. Kurucusu, Çin'in kuzeydoğusunda yaşayan Mançuların Aisin Gioro klanıdır; bu nedenle Mançu Hanedanı olarak da adlandırılır. Çin'in son imparatorluk hanedanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mançurya</span> Doğu Asyadaki coğrafi bir bölge

Mançurya, Doğu Asya'da bugünkü Çin'in kuzeydoğu bölgesi ve Rusya'nın Primorski bölgesini kapsayan tarihî bir bölge.

<span class="mw-page-title-main">Mançular</span> Mançuryanın yerel halkı

Mançular, günümüzde Kuzeydoğu Çin'de olan Mançurya kökenli Tunguz halkıdır. Tarihte pek çok kez devlet kuran Mançuların kurdukları en büyük devletler Mançurya İmparatorluğu, Kin Hanedanı (1115-1234) ve Qing İmparatorluğu'dur. 17. yüzyılda Çin'deki Ming Hanedanını yenmiş ve Qing Hanedanını kurmuşlardır. Qing Hanedanı Çin'i 1912 yılında Xinhai Devrimi'ne kadar yönetmiştir. Bu devrimle Çin Cumhuriyeti kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">İç Moğolistan</span> Çinin kuzeydoğusunda özerk bölge

İç Moğolistan ya da resmî adıyla İç Moğolistan Özerk Bölgesi, Çin Halk Cumhuriyeti'ne bağlı bir özerk bölge. Ülkenin kuzey ve kuzeydoğusunda bulunur. Kuzeyde Moğolistan, doğuda Heilongjiang, Jilin ve Liaoning, güneyde Hebei, Şansi ve Şensi yönetim bölgeleri ile Ningxia özerk bölgesi, batıda da Gansu yönetim bölgesi ile çevrilidir. Yüzölçümü 1.183.000 km², yönetim merkezi Huhhot'tur. Nüfus; 24.049.155 (2020).

Çin Operası Çin’de popüler bir drama ve müzikal tiyatro formudur. Çin’de değişik bölgelerde, kimileri kökeni yüzlerce yıl öncesine dayanan operalar bulunmaktadır. Bunlar arasında Pekin Operası ve Kunqu sayılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Yugurlar</span> Türk halkı

Yugurlar veya Sarı Uygurlar bir Türk etnik grubu ve Çin'in resmi olarak tanınan 56 etnik grubundan biridir, 2000 nüfus sayımına göre 16.719 kişilerdir. Yugurlar çoğunlukla Çin'in Kansu eyaletindeki Sünen Yugur Özerk bölgesinde yaşamaktadırlar. Çoğunlukla Tibet Budizmine inanmaktadırlar. Yugurların çoğu Türk dili, doğu eyaletlerinde ise Moğolca ve Çince konuşurlar.

<span class="mw-page-title-main">Huiler</span> Çinde etnik bir grup

Huiler,, Çin Halk Cumhuriyeti'nin 56 resmî etnik grubundan biri olan bir etno-dinî topluluktur. Huiler, dil ve fiziksel yapı açısından Han ulusu ile aynı olup İslam dinine bağlıdırlar. Dilleri Çince olan Huilerin dinî kelime hazinelerinde geniş kapsamlı Arapça, Farsça ve Türkçe kökenli kelimeler de mevcuttur.

Sibolar Çin Halk Cumhuriyeti'nin 56 resmî etnik grubunun biri olan etnik grupdur. Çin'in kuzeybatısında ve Sincan Eyaletinde yaşarlar.

<span class="mw-page-title-main">Bao'anlar</span>

Bonanlar veya Bao'anlar, Çin'de Moğol asıllı Müslüman bir azınlık halkıdır. Donşianlar gibi Bao'anlar da Kuzeybatı Çin'de yaşayan azınlık bir halk grubudur. Bao'anlar bir Moğol dili olan Bao'anca dilini konuşurlar ve çoğunluğu Müslümandır. Qinghai Eyaletinde yaşayan Bao'anlar Gansu Eyaletindeki Bao'anlardan oldukça farklı bir diyalektle konuşurlar. Gansu'da yaşayanlar Çincenin, Qinghai'de yaşayanlar da Tibetçenin etkisi altında kalmışlardır.

Dörtlü Çete 1960'larda ve 1970'lerin başında yapılan Çin Kültür Devrimi sırasında belirlenen politikaların sürdürülmesinden yana olan grubun önderlerine sonradan verilen ad. Bu önderler Mao Zedong'un karısı Jiang Qing, Wang Hongwen, Zhang Chunqiao ve Yao Wenyuan idi.

<span class="mw-page-title-main">Roman Ungern von Sternberg</span>

Kan Dökücü Baron ve Deli Baron olarak da tanınan Roman Nickolai Maximilian von Ungern-Sternberg, Baltık-Almanı kökenli bir subay ve Moğolistan'ı Mart-Ağustos 1921 tarihleri arasında yöneten korgeneraldir. Moğolistan ve Baykal Gölü çevresinde monarşik bir yapı kurmayı amaçlayan Sternberg, Mihail Aleksandroviç Romanov önderliğindeki Rus egemenliğini diriltmek ve Bogd Han'ın yönetimindeki Moğol Hanlığı'nı bu oluşuma destek vermeye çağırmayı amaçlamaktaydı. Baron, çoğunlukla komünistler ve Yahudilere karşı savaşmıştır. Sternberg, Kızıl Ordu tarafından ele geçirildikten sonra birçok savaş suçuyla yüz yüze kalmış ve idam edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Huhhot</span>

Huhhot veya Hohhot, hem de Huhehot, Çin'e bağlı İç Moğolistan Özerk Bölgesi'nin başkentidir. Günümüzde "Çin'in Süt Deposu" olarak bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">1921 Moğol Devrimi</span>

1921 Moğol Devrimi, Moğolistan'da gerçekleşmiş komünist devrimdir. Devrim sonucunda Moğolistan Çin'den bağımsızlığını kazanarak Moğolistan Halk Cumhuriyeti ilan edildi.

<span class="mw-page-title-main">Chengde</span>

Chengde, Çin'in Hebei eyaletinde bulunan bir il düzeyi şehirdir. Şehir, Pekin'nin kuzeydoğusunda yer almaktadır. Yüzölçümü 39,519 km² olan şehrin nüfusu 2010 yılı itibarı ile 3,473,201'dir.

<span class="mw-page-title-main">Çin tarihi</span> ulusal tarih

Çin tarihi, yazılı kaynaklara göre 3500 yıldan fazla geriye uzanmakta olup yazılı Çin tarihi ise MÖ 1500'lerde Shang Hanedanı döneminden başlamaktadır. Çin binlerce yıllık tarihi ile dünyanın en eski medeniyetlerinden biri ve uygarlığın beşiği olarak kabul edilmektedir. Çin uzun tarihi boyunca değişimli olarak birleşik bir devlet olarak veya birçok devlet halinde parçalanmış olarak varlığını sürdürmüştür.

Sancak, Çin'in İç Moğolistan Özerk Bölgesi'nde bulunan ilçe düzey idari bölümleridir.

<span class="mw-page-title-main">Çin imparatoru</span>

Çin İmparatoru, MÖ 221'de Qin Hanedanı'nın kurulmasından Qing Hanedanı'nın 1912'de yıkılmasına kadar Çin hükümdarlarının unvanıydı. İmparator, aynı zamanda "Cennetin Oğlu" olarak kabul edilmekteydi. Uygulamada, çoğunlukla olsa da Çin'de her imparator yüksek güç sahibi değildi.

<span class="mw-page-title-main">Moğolistan Halk Cumhuriyeti</span> 1924-1992 yılları arasında Doğu Asyada hüküm sürmüş sosyalist devlet.

Moğolistan Halk Cumhuriyeti (Moğolca: Бүгд Найрамдах Монгол Ард Улс, Bügd Nairamdakh Moğol Ard Uls, 1924 ile 1992 yıllar arasında Asya kıtasında bugünkü Moğolistan sınırları içerisinde egemen olan sosyalist devlet.

<span class="mw-page-title-main">Aymak (Çin)</span> Çinin İç Moğolistan Özerk Bölgesinde bulunan il düzey idarî bölümleri

Aymak, Çin'in İç Moğolistan Özerk Bölgesi'nde bulunan il düzey idari bölümleridir.