19. Ordu (Sovyetler Birliği)
| 19. Ordu | |
|---|---|
| Etkin | 1941- 1947 |
| Ülke |  Rusya SFSC Sovyetler Birliği |
| Bağlılık | Kızıl Ordu |
| Tipi | Ordu |
| Parçası | Stavka ihtiyat Batı Cephesi 2. Belarus Cephesi |
| Savaşları | Smolensk Muharebesi |
| Komutanlar | |
| Ünlü komutanları | İvan Konev |
19. Ordu, Sovyetler Birliği'nin Kızıl Ordu'na bağlı bir kara ordusudur. II. Dünya Savaşı'nın hemen öncesinde 1941 yılı Haziran ayında teşkil edilmiş, 1945 ya da 1947 yılında lağvedilmiştir.
İlk kuruluşu
Ordu teşkilatının ilk kuruluşu 1941 yılı Haziran ayında Kuzey Kafkasya Askeri Bölgesi'nde, eski Bölge Komutanı olan General İvan Konev'in komutası altında olmuştur. 19. Ordu'nun ilk teşkilatı,
- 25. Piyade Kolordusu (127. Piyade Tümeni, 134. Piyade Tümeni, 162. Piyade Tümeni)
- 34. Piyade Kolordusu (129. Piyade Tümeni, 158. Piyade Tümeni, 171. Piyade Tümeni)
- 38. Piyade Tümeni
- 442. Kolordu Topçu Alayı
- 471. Kolordu Topçu alayı ve bağlı birliklerdir.[1]
Barbarossa Harekâtı'nın başlamasından üç hafta önce [] orduya bağlı birlikler demiryolu üzerinden Ukrayna'da Çerkassi bölgesine sevk edildi. Orduya Savunma Halk Komiseri Semyon Timoşenko'nun emriyle Kiev tahkimatı savunması görevi verildi.[2] Stavka ihtiyatına 25 Haziran'da dahil edilen ordu Vitebsk, Rudnia, Smolensk bölgesine sevk edilmiştir. Demiryolu üzerinden yapılan yolculuk savaşın getirdiği güçlüklerle umulduğundan daha uzun sürmüş, halen katar üstündeyken 2 Temmuz'da Batı Cephesi Komutanlığı emrine verilmiştir. Bölgeye yaklaşan ilk birlikler, Vitebesk'e gitmemek, batı yönünde taarruz ederek Batı Dvina'nın batı kıyılarına ulaşmak emri aldılar.[3][4] Ancak 11 Temmuz'da Alman taarruzu Sovyet kuvvetlerini Vitebsk'ten sürdü. Aynı gün 7. Mekanize Kolordu ile takviye edilen 19. Ordu, ertesi gün Vitebsk'e yeniden taarruz etti. Ordu Karargahı 14 Temmuz'da birliklerin Yartsevo'dan Kardumovo'ya hareket etmesini ve 16. Ordu'ya katılmasını emretti. Alman kuvvetleri 16 Temmuz'da Yartsevo üzerinden Smolensk'e taarruz ettiğinde üç Sovyet ordusu (16. Ordu, 19. Ordu ve 20. Ordu) kendilerini bir kuşatma operasyonu içinde buldular. 19. Ordu karargahı büyük bir çaba harcayarak Wadino civarında kuşatmayı yarmayı başardı. Bu durumda Vol Nehri'nde savunma düzeninde bulunan bazı tümenler, Ordu emrine verildi.
Ağustos ve Eylül aylarında 19. Ordu, Smolensk'in Wehrmacht kuvvetlerinin eline geçmesiyle sonuçlanan Smolensk Muharebesi sonrasında, Smolensk'in 57 km. kuzeybatısındaki Duhovşçina'daki Alman kuvvetlerine karşı girişilen Duhovşçina Taarruzu'na katılmıştır. Ordu, Ağustos ortalarında piyade, süvari, tank tümenlerinin yanı sıra güçlü topçu birlikleri ve iki Katyuşa bataryasıyla takviye edildi. Ayrıca hava desteği olarak da 43. Karma Hava Tümeni, ordu emrine verildi.[5][6] Bu takviyelere karşın 19. Ordu taarruzu başarılı olamadı. 1 Eylül'de yenilenen taarruz da başarısızdı. İki başarısız taarruz ardından Ordu 10 Eylül'de savunmaya çekilmiştir. Batı Cephesi Komutanlığı'na 12 Eylül'de General İvan Konev'in getirilmesi ardından 19. Ordu Komutanı da değişti, General M. F. Lukin atandı.
Ekim ayının ilk yarısında (2 - 13 Ekim) Viyazma Cebi Muharebesi'ne katılan ordu, Vyazma'nın batısında kuşatıldı ve kısmen kuşatmadan çıkmayı başararak Mozhaisk Savunma Hattı'na ulaştı. Ordu Komutanı General Lukin ve Kurmay Başkanı General W.F. Malyşkin tutsak edildi. Siyasi Komiser Şeklanov ise, Hitler'in Komiser Yasası gereği Alman kuvvetlerinin eline geçtiğinde infaz edildi.
19. Ordu 20 Kasım 1941 tarihinde Stavka ihtiyatına alındı. Stavka'nın emriyle 23 Kasım 1941 tarihinden itibaren 1. Vurucu Ordu olarak yeniden tertip edildi.
İkinci kuruluş
Stavka'nın 27 Mart 1942 tarihli bir emriyle ordu, 4 Nisan 1942'de yeniden teşkil edilerek Karelya Cephesi'nin Kandalakhsa Operatif Grubu'na dahil edildi. Ordu bu tarihte 104. Piyade Tümeni, 122. Piyade Tümeni, 77. Deniz Piyade Tugayı 4. Kayak Tugayı, iki bağımsız tank taburundan, ordu topçusu ve bağlı birliklerden oluşmaktadır. Kandalakhsa bölgesi savunmasında 1944 yılı sonlarına kadar kalan ordu, 1945 Ocak ayında Stavka ihtiyatına, ay sonunda ise 2. Belarus Cephesi kuvvetlerine dahil edildi. Bu Cephe emrinde 10 Şubat - 4 Nisan 1945 tarihleri arası Doğu Pomeranya Taarruzu'na katılmıştır. Bu harekât sırasında Koslin'in kuzeyinde Baltık Denizi'ne ulaşmış ve Doğu Pomeranya'daki Alman kuvvetlerinin imha edilmesinde önemli bir rol üstlenmiştir. Daha sonra 1. Muhafız Ordusu, 70. Ordu ve Sovyet Baltık Filosu ile Gdynia'daki Alman grubunun imhasında yer almış, 28 Mart 1945 tarihinde Gdynia'ya girmiştir. Nisan ayı ve Mayıs ayının başlarında Danzig Körfezi'nin batı kıyılarındaki Alman kuvvetlerinin imhasına katılmıştır. Daha sonra 2. Vurucu Ordu ile birlikte Wolin Yarımadası'ndaki, Usedom ile Rugia adalarındaki Alman kuvvetlerini tasfiye etmiştir. Almanya'nın silah bıraktığı 9 Mayıs 1945 tarihinde 19. Ordu, Hel Yarımadası'na ulaşmış bulunuyordu.
Kaynakça
- ^ Stavka Page /19th Army 10 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Şema
- ^ [1] 5 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Smolensk Muharebesi sırasında 19. Ordu harekâtına ilişkin General Konev'in anıları / Rusça
- ^ 9 - 24 Temmuz 1941 tarihleri arasında 19. Ordu operasyonları hakkında muharebe raporu 8 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Rusça
- ^ Arşiv Rusça
- ^ Anatoly Trofimov'un Duhovşçina Taarruzu hakkındaki bir makalesi 21 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Rusça
- ^ [2] Rusça
| Ordular | 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10 • 11 • 12 • 13 • 14 • 15 • 16 • 17 • 18 • 19 • 20 • 21 • 22 • 23 • 24 • 25 • 26 • 27 • 28 • 29 • 30 • 31 • 32 • 33 • 34 • 35 • 36 • 37 • 38 • 39 • 40 • 41 • 42 • 43 • 44 • 45 • 46 • 47 • 48 • 49 • 50 • 51 • 52 • 53 • 54 • 55 • 56 • 57 • 58 • 59 • 60 • 61 • 62 • 63 • 64 • 65 • 66 • 67 • 68 • 69 • 70 • Bağımsız Sahil Ordusu |
|---|---|
| Muhafız orduları | |
| Tank orduları | 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10 |
| Muhafız Tank orduları | 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 |
| Şok orduları | 1 • 2 • 3 • 4 • 5 |
| Süvari orduları | 1 • 2 |
| Bağımsız | 1 • 3 • 6 • 7 • 8 • 10 |
| Cepheler | Beyaz Rusya • 1. Beyaz Rusya • 2. Beyaz Rusya • 3. Beyaz Rusya • Bryansk • Volhov • Voronej • Uzak Doğu • 1. Uzak Doğu • 2. Uzak Doğu • Don • Transbaykal • Transkafkasya • Batı • Kafkasya • Kalinin • Karelya • Kırım • Kursk • Leningrad • Mojaysk Savunma Hattı • Moskova Savunma Bölge • Moskova Rezerve • Orlov • Baltık • 1. Baltık • 2. Baltık • 3. Baltık • Primorsk • Rezerve • Kuzey • Kuzeybatı • Kuzey Kafkasya • Stalingrad • Step • 1. Ukrayna • 2. Ukrayna • 3. Ukrayna • 4. Ukrayna • Merkez • Güneydoğu • Güneybatı • Güney |
|---|---|
| Hava savunma cepheleri Hava savunma orduları | Doğu • Transkafkasya • Batı • Moskova • Kuzey • Merkez • Güneybatı • Güney 1. Avcı • Bakü • Transbaykal • Leningrad • Moskova • Amur • Primorye |
| Filolar Filotillalar | Baltık • Kuzey • Pasifik • Karadeniz Аzak • Amur • Beyazdeniz • Volga • Dinyeper • Tuna • İlmen Gölü • Hazar Denizi • Ladoga Gölü • Onega Gölü • Pinsk • Kuzey Pasifik • Peipus Gölü |
| Ordular, Muhafız orduları ve Şok orduları | 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10 • 11 • 12 • 13 • 14 • 15 • 16 • 17 • 18 • 19 • 20 • 21 • 22 • 23 • 24 • 25 • 26 • 27 • 28 • 29 • 30 • 31 • 32 • 33 • 34 • 35 • 36 • 37 • 38 • 39 • 40 • 41 • 42 • 43 • 44 • 45 • 46 • 47 • 48 • 49 • 50 • 51 • 52 • 53 • 54 • 55 • 56 • 57 • 58 • 59 • 60 • 61 • 62 • 63 • 64 • 65 • 66 • 67 • 68 • 69 • 70 • Bağımsız Sahil Ordusu • 1G • 2G • 3G • 4G • 5G • 6G • 7G • 8G • 9G • 10G • 11G • 1U • 2U • 3U • 4U • 5U |
| Tank orduları ve Muhafız tank orduları | 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 1G • 2G • 3G • 4G • 5G • 6G |
| Hava orduları | 1. Bombardıman • 1. Avcı • 2. Avcı • 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10 • 11 • 12 • 13 • 14 • 15 • 16 • 17 • 18 |
| İstihkâm orduları | 1 • 3 • 6 • 7 • 8 • 10 |
| Piyade kolorduları | Özel • 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10 • 11 • 12 • 13 • 14 • 15 • 16 • 17 • 18 • 19 • 20 • 21 • 22 • 23 • 24 • 25 • 26 • 27 • 28 • 29 • 30 • 31 • 32 • 33 • 34 • 35 • 36 • 37 • 38 • 39 • 40 • 41 • 42 • 43 • 44 • 45 • 46 • 47 • 48 • 49 • 50 • 51 • 52 • 53 • 54 • 55 • 56 • 57 • 58 • 59 • 60 • 61 • 62 • 63 • 64 • 65 • 66 • 67 • 68 • 69 • 70 • 71 • 72 • 73 • 74 • 75 • 76 • 77 • 78 • 79 • 80 • 81 • 82 • 83 • 84 • 85 • 86 • 87 • 88 • 89 • 90 • 91 • 92 • 93 • 94 • 95 • 96 • 97 • 98 • 99 • 100 • 101 • 102 • 103 • 104 • 105 • 106 • 107 • 108 • 109 • 110 • 111 • 112 • 113 • 114 • 115 • 116 • 117 • 118 • 119 • 120 • 121 • 122 • 123 • 124 • 125 • 126 • 127 • 128 • 129 • 130 • 131 • 132 • 134 • 135 |
| Muhafız piyade orduları | 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10 • 11 • 12 • 13 • 14 • 15 • 16 • 17 • 18 • 19 • 20 • 21 • 22 • 23 • 24 • 25 • 26 • 27 • 28 • 29 • 30 • 31 • 32 • 33 • 34 • 35 • 36 • 37 • 38 • 39 • 40 • 41 |
| Tank kolorduları ve Muhafız tank kolorduları | 1 • 2 •3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 •9 • 10 • 11 • 12 • 13 • 14 • 15 • 16 • 17 • 18 • 19 • 20 • 21 • 22 • 23 • 24 • 25 • 26 • 27 •28 • 29 •30 • 31 • 1G • 2G •3G • 4G • 5G • 6G • 7G • 8G •9G • 10G • 11G • 12G |
| Mekanize kolordular ve Muhafız mekanize kolorduları | 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10 • 11 • 12 • 13 • 14 • 15 • 16 • 17 • 18 • 19 • 20 • 21 • 22 • 23 • 24 • 25 • 26 • 27 • 28 • 29 • 30 • 1G • 2G • 3G • 4G • 5G • 6G • 7G • 8G • 9G |
| Süvari kolorduları ve Muhafız süvari kolorduları | 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10 • 11 • 12 • 13 • 14 • 15 • 16 • 17 • 18 • 19 • Bağımsız • 1G • 2G • 3G • 4G • 5G • 6G • 7G |
| Topçu kolorduları | 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10 |
| Hava indirme kolorduları | 1 • 2 • 3 • 4 • 5 |
