İçeriğe atla

1896-1897 Makedon isyanı

1896–1897 Makedon İsyanı (Yunanca: Μακεδονική επανάσταση του 1896–1897) Osmanlı'ya karşı 1896'da başlatılan bir Yunan isyanı ve Makedonya'da gerçekleşen bir gerilla hareketiydi. İlk itici güç Ethniki Etaireia(Yunan Ulusal Şirketi) tarafından verildi, ancak daha sonra birkaç Makedon şefi kendiliğinden ve koordinasyonsuz olarak olaylara dahil olurken, Makedonya'nın bazı bölgelerinde olaylar kitlesel ayaklanmalara dönüştü. 1896 Makedon Devrimi'nin başlıca isyan bölgeleri şunlardı: Manastır Sancağı (Florina, Bitola, Prespes), Korytsa Sancağı (Kastoria), Servia Sancağı (Grevena, Kozani), Selanik Sancağı (Selanik, Pieria, Imathia, Pella, Tikveš) ve Serez Sancağı (Serres, Yukarı Nevrokopi, Aşağı Nevrokopi).[1][2]

Kaynakça

  1. ^ (In Greek) Thessalonikia and other Macedonian studies, published between 1981 and 1990, Apostolos E. Vacalopoulos, Vanias publications, Thessaloniki 1991, pages 290 – 303
  2. ^ (In Greek) Constantinos Apostolos Vacalopoulos, Ethnic Strungle in Macedonia (1894–1904), Macedonia on the verge of the Macedonian Strungle, Thessaloniki 1999, pages. 103 – 126

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Makedonya</span> Balkanlarda bir ülke

Kuzey Makedonya, resmî adıyla Kuzey Makedonya Cumhuriyeti, Balkanlar'da denize kıyısı olmayan bir ülkedir. 1991'de Yugoslavya'dan ayrılarak bağımsız olmuştur. Kuzeyde Sırbistan ve Kosova, batıda Arnavutluk, güneyde Yunanistan, doğuda Bulgaristan ile komşudur. Makedonya'nın kuzeyden üçte birlik bölümünü kaplamaktadır. Nüfusu yaklaşık 2 milyondur. Başkenti ve en büyük şehri Üsküp'tür ve nüfusun dörtte biri bu şehirde yaşar. Ülkedeki en büyük etnik grup Güney Slavlarına dâhil olan Makedonlardır. Arnavutlar nüfusun %25'ini oluşturur ve en büyük azınlıktır. Türkler, Çingeneler, Sırplar, Boşnaklar ve Ulahlar diğer etnik gruplardır.

<span class="mw-page-title-main">Selanik</span> Kuzey Yunanistanda şehir

Selanik, metropol alanında bir milyondan fazla nüfusu ile Yunanistan'ın en büyük ikinci şehri ve Makedonya coğrafi bölgesinin, Orta Makedonya idari bölgesinin ve Makedonya ve Trakya Merkezi Olmayan İdaresi'nin başkentidir. Yunancada η Συμπρωτεύούσα, kelimenin tam anlamıyla "ortak başkent" olarak da bilinir. Συμβασιλεύουσα veya Konstantinopolis ile birlikte Bizans İmparatorluğu'na "birlikte hükmeden" şehir olarak tarihsel statüsüne atıfta bulunulur.

<span class="mw-page-title-main">Makedonlar</span> Güney Slav etnik grubu

Makedonlar, Balkan Yarımadası'nda çoğunlukla Kuzey Makedonya Cumhuriyeti'nde yaşayan bir Güney Slav etnik grubudur. Güney Slav dili olan Makedoncayı konuşurlar. Makedon etnik unsurunun yaklaşık üçte ikisi Kuzey Makedonya Cumhuriyeti'nde yaşar. Ancak diğer ülkelerde bir dizi topluluklar da vardır.

<span class="mw-page-title-main">Kaliopi</span>

Kaliopi Bukle, bilinen adıyla Kaliopi, Makedon şarkıcı, şarkıcı yazarı. Kariyerinde, Kaliopi kendi ismini verdiği grupta vokal olarak 80'lerde Yugoslavya ve Makedonya'da başarılar elde etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İç Makedon Devrimci Örgütü</span>

İç Makedon Devrimci Örgütü (İMDÖ), 19. yüzyıl sonu ile 20. yüzyılın başında Osmanlı’nın Avrupa topraklarında etkin olmuş devrimci ulusal bağımsızlık hareketi.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Makedonya'nın Avrupa Birliği üyelik süreci</span>

Kuzey Makedonya'nın Avrupa Birliği üyelik süreci, 2005'ten beri Avrupa Birliği'ne aday ülke olması ile başlamıştır ama henüz üye olamamıştır. Avrupa Birliği'ne girmek için ilk adımı 2004 yılında atmıştır. Şu anda Arnavutluk, İzlanda, Karadağ, Sırbistan ve Türkiye ile birlikte adaydır. Aday olduğu sırada Hırvatistan Avrupa Birliği'ne girmiştir. Üyeliği sırasında Makedonya ad sorunu ve Yunanistan ile ilişkileri yüzünden problem yaşamıştır.

<span class="mw-page-title-main">İlinden İsyanı</span>

İlinden İsyanı veya İlinden-Başkalaşım İsyanı Ağustos-Kasım 1903 tarihleri arasında Makedonya'da Osmanlı İmparatorluğu'na karşı İç Makedon Devrimci Örgütü tarafından gerçekleştirilen bir isyandır.

Karpoş İsyanı veya Karpoş'un İsyanı, Ekim 1689'da Orta Balkanlar'da gerçekleşen Osmanlı kuvvetlerine karşı başlatılan Hristiyan ayaklanmadır. İsyan lideri Karpoş, Osmanlı Vardar Makedonya'sında, muhtemelen bugünkü Vojnica köyünde, Peter adıyla doğdu. Çok genç yaşta bir madenci olarak çalıştığı Eflak'a kaçtı, ancak daha sonra Rodop Dağları'na taşındı ve burada Osmanlı Bulgaristan'ın Dospat kasabasına yerleşti. Kötü şöhretli bir eşkıya oldu. Kutsal Roma İmparatorluğu'nun ordusu Osmanlı Balkanlarının içine kadar geldi sonra Karposh alanına taşındı. Znepole bugünün Bulgar-Sırp sınırındaki ve burada Osmanlı karşıtı direnç müfrezeleri örgütlemeye başladı.

<span class="mw-page-title-main">Makedonya Rum Ayaklanması</span>

1878 Makedonya Rum Ayaklanması, 1878'de Makedonya'da gerçekleşen bir ayaklanma idi. Ayaklanma, Ayastefanos Antlaşması'na tepki olarak Makedonya'nın büyük kısmı Bulgaristan'a bağlanması amacıyla ve Makedonya'nın Yunanistan Krallığı ile olan birliği lehine ortaya çıkmış olup 2 Şubat'ta Yunanistan, Osmanlı İmparatorluğu'na savaş ilan ettiği 1878 Türk-Yunan Savaşı'nın ardından gerçekleşmiştir. Ayaklanma, kötü hava koşulları ve örgütsüzlük nedeniyle aynı yılın kış ayında sona erdi.

<span class="mw-page-title-main">Andronikos Paleologos (II. Manuil'in oğlu)</span> Bizans valisi

Andronikos Paleologos ya da Andronicus Palaeologus Bizans prensi ve 1408 ile 1423 yılları arası despot (despotēs) unvanı taşıyan Selanik'in son valisi.

Yunanistan'ın 1912-1913 yıllarındaki Balkan Savaşları'na katılımı, Yunan devletinin büyüklüğünü neredeyse iki katına çıkarmasını ve bugünkü toprak büyüklüğünün çoğuna ulaşmasını sağladığı için modern Yunan tarihinin en önemli bölümlerinden biridir. Aynı zamanda, ilişkilerin sonraki on yıla hükmedeceği ve Yunanistan için uzun süren yankı uyandıran iki kişiliğin ön plana çıkmasıyla birlikte siyasi gelişmelerin bir katalizörü olarak da hizmet etti: Başbakan Elefterios Venizelos ve ordu komutanı, prens ve daha sonra kral olan I. Konstantin.

<span class="mw-page-title-main">Emmanuil Pappas</span> Yunan Aktivist

Emmanuil Pappas, Osmanlı İmparatorluğu'na karşı Yunanistan'ın bağımsızlığını savunan Filiki Eterya üyesi Yunan aktivist.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Makedonya'da tarihyazımı</span>

Kuzey Makedonya'da tarih yazımı, o ülkenin tarihçileri tarafından kullanılan tarihsel çalışmaların metodolojisidir. SR Makedonya'nın Yugoslavya'nın bir parçası olduğu 1945'ten beri geliştirilmiştir. Stefan Troebst'e göre, Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti dönemindeki Marksist tarih yazımı ile neredeyse aynı gündemi korudu. Yugoslav dönemiyle yakından ilişkili olan ve o dönemin gerçek ulusal mitleri üzerinde çalışan Makedon tarihçilerin nesli hala kurumlardan sorumlu. Aslında, tarih yazımı alanında Yugoslav komünizmi ve Makedon milliyetçiliği yakından ilişkilidir. Ulf Brunnbauer'e göre, modern Makedon tarih yazımı son derece siyasallaşmış, çünkü Makedon ulus inşa süreci hala gelişme aşamasında. Farklı yaklaşımlar önerilmez ve alternatif görüşleri ifade eden insanlar ekonomik sınırlamaları, akademik kariyerbaşarısızlığını ve "ulusal hainler" olarak damgalanmayı göze almaktadırlar. Troebst 1983 yılında, SR Makedonya'daki tarihi araştırmaların hümanist ve uygar bir son olmadığını, doğrudan siyasi eylemle ilgili olduğunu yazmıştı. Modern Avrupa'da historiyografi ve siyasetin karşılıklı bağımlılığı böyle bir olgu gözlenmemiştir. Etnik Makedonlar 20. yüzyıl öncesi birincil kaynaklarda nadiren yer alsalar da, son zamanlarda Makedon ulusunun Balkanlar'daki en eski millet olduğu şeklindeki aldatıcı fikri, Antik çağlardan Modern zamanlara kesintisiz bir şekilde dayatmak için bir ulus inşa projesi tanıtıldı. Bazı yerli ve yabancı bilim adamları, amacı tarih boyunca ayrı bir Makedon ulusunun sürekli varlığını onaylamak olan inkârcı bir tarih yazımının bu gündemini eleştirdiler. Bu tartışmalı dünya görüşü, modern etnik ayrımları geçmişe yansıttığı için tarih dışıdır. Tarihin böylesine güçlendirilmiş, etnosantrik bir okuması, Makedon ulusal kimliğinin çarpıtılmasına katkıda bulunur ve tarihi bir akademik disiplin olarak alçaltır. Bu tür tarihyazımları altında nesiller boyu öğrenci sahte tarih eğitimi aldı.

<span class="mw-page-title-main">Pelagonya</span> tarihi bölge

Pelagonya, Antik krallığın adını taşıyan Makedonya'nın coğrafi bir bölgesidir. Antik Pelagonya, kabaca Kuzey Makedonya'daki günümüzdeki Prilepe, Mogila, Novaci, Kruševo ve Krivogaştani belediyelerine karşılık gelir.

<span class="mw-page-title-main">Yunanistan'daki Yahudilerin tarihi</span>

Yunanistan'daki Yahudilerin tarihi, MÖ 4. yüzyıla kadar izlenebilir. Yunanistan'da yaşayan en eski ve en karakteristik Yahudi grubu, "Yunan Yahudileri" olarak da bilinen Romanyotlardır. "Yunan Yahudisi" terimi ağırlıklı olarak Yunanistan'ın bugünkü modern bölgesinde yaşayan Yahudi kökenli veya inançlı herhangi bir kişi için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Makedon milliyetçiliği</span>

Makedon milliyetçiliği, ilk olarak 19. yüzyılın sonlarında Makedonya bölgesinin özerkliğini Osmanlı İmparatorluğu'ndan almaya çalışan ayrılıkçılar arasında oluşan etnik Makedonlar arasındaki milliyetçi fikir ve kavramların genel bir adıdır. Fikir, 20. yüzyılın başlarında, Makedonya Slavları arasında etnik milliyetçiliğin ilk ifadeleriyle birlikte gelişti. Ayrı Makedon milleti, II. Dünya Savaşı'ndan sonra Yugoslavya'nın bir parçası olarak "Makedonya Sosyalist Cumhuriyeti"nin kurulmasıyla tanındı. Daha sonra Makedon tarih yazımı, Orta Çağ'dan 20. yy'a kadar süregelen olayları anlatırken etnik Makedonlar ile Bulgar figürleri arasında tarihi bağlar kurdu.

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan-Kuzey Makedonya ilişkileri</span>

Bulgaristan-Kuzey Makedonya ilişkileri, Bulgaristan Cumhuriyeti ile Kuzey Makedonya arasındaki ikili ilişkileri ifade eder. Her iki ülke de Avrupa Konseyi ve NATO üyesidir. Bulgaristan, Avrupa Birliği üyesidir. Kuzey Makedonya 2004'ten beri AB'ye katılmaya çalışırken, AB hükûmeti Mart 2020'de üyelik müzakerelerine girme iznini resmen verdi. Bununla birlikte, Kuzey Makedonya ve Bulgaristan, komşuluk ilişkilerini karmaşıklaştırmıştır, bu nedenle Bulgar faktörü, Makedonya siyasetinde "B-kompleksi" olarak bilinir.

Miladinov kardeşler, Dimitar Miladinov (1810–1862) ve Konstantin Miladinov (1830–1862), Osmanlı Makedonya'sındaki Bulgar ulusal hareketinin şairleri, folklorcuları ve aktivistleriydi. En çok, Bulgar edebiyatına ve Bulgar Ulusal Dirilişi sırasında folklor çalışmalarının doğuşuna yaptıkları katkıların en büyüğü olarak kabul edilen Bulgar Halk Şarkıları adlı halk şarkıları koleksiyonlarıyla tanınırlar. Konstantin Miladinov, Rusya'da kaldığı süre boyunca yazdığı Taga za Yug şiiriyle de ünlüdür.

<span class="mw-page-title-main">Makedonyalı Thessaloniki</span>

Selanik, Makedonya Kralı II. Filip'in Selanikli karısı veya cariyesi Nicesipolis'ten kızı olan Makedon prensesiydi. Tarih onu Makedonya'daki en güçlü üç adamla ilişkilendirir: Kral II. Philip'in kızı, Büyük İskender'in üvey kız kardeşi ve Cassander'ın karısı.

<span class="mw-page-title-main">Villa Allatini</span> Selanik, Yunanistanda bulunan tarihi bir bina

Villa Allatini veya Allatini Köşkü, Yunanistan'a bağlı Selanik kentinin doğusundaki Depot bölgesinde, Vasilissis Olgas Caddesi üzerinde bulunan üç katlı barok bir binadır. 1898 yılında Selanik'in Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı olduğu dönemde inşa edilmiştir.