İçeriğe atla

1893 Osmanlı İmparatorluğu nüfus sayımı

1893 Osmanlı İmparatorluğu nüfus sayımı, Osmanlı Dahiliye Nazırlığı tarafından 1882'de başlayıp 1893 yılında tamamlanan sayım.[1] Sayım 19. yüzyıl Osmanlı toplumu hakkındaki en güvenilir veri olmakla birlikte sayım süreci uzun sürdüğünden dolayı bazı hatalar olma ihtimali de göz ardı edilmemektedir. Verilere göre 1893 yılında Osmanlı nüfusu 20.488.562 kişiden oluşmakta ve nüfusun %80'inden fazlasını Müslümanlar oluşturmaktaydı.[2]

Nüfus verileri

Sayıma göre veriler şu şekildedir:[3]

Vilayet/Sancak Müslüman Rum Ermeni Bulgar Yahudi Diğer[not 1]Toplam
Aydın Vilayeti1.119.323 196.664 14.140 428 22.153 57.822 1.410.424
Edirne Vilayeti434.366 267.220 16.642 102.245 13.717 1.847 836.041
Erzurum Vilayeti445.548 3.356 101.138 Yok6 8.977 559.025
Adana Vilayeti341.376 6.262 44.799 YokYok3.912 396.349
İşkodra Vilayeti78.600 5.913 YokYokYok2.859 87.372
Ankara Vilayeti735.766 34.915 67.490 Yok415 8.546 847.132
İzmit Sancağı133.117 23.724 37.220 13 169 1.432 195.675
Bağdat Vilayeti150.108 Yok349 Yok12.715 34.584 197.756
Basra Vilayeti10.154 Yok35 Yok421 243 10.853
Beyrut Vilayeti462.034 54.976 86 Yok3.541 47.372 568.014
Bitlis Vilayeti167.054 Yok101.358 YokYok8.586 276.998
Biga Sancağı99.468 15.101 1.741 402 1.755 368 118.835
Cezayir-i Bahr-i Sefid Vilayeti27.481 226.817 78 1 2.952 6.261 263.590
Çatalca Sancağı15.091 35.848 899 5.586 966 432 58.822
Halep Vilayeti684.629 7.552 52.407 Yok9.913 33.243 787.714
Hüdavendigâr Vilayeti 1.132.763 133.017 57.818 1.284 3.037 7.965 1.335.884
Diyarbekir Vilayeti289.591 1.166 46.823 73 1.051 30.326 369.030
Deyr-i Zor Vilayeti33.863 Yok83 Yok2 302 34.250
Suriye Vilayeti338.931 29.399 199 Yok6.277 25.942 400.748
Selanik Vilayeti447.904 277.237 201 222.684 37.206 4.612 989.844
Sivas Vilayeti776.558 37.813 116.545 Yok209 5.546 926.671
İstanbul Mülhakatı 40.455 35.271 2.809 21 66 2.080 80.702
İstanbul Vilayeti384.910 152.741 149.590 4.377 44.361 137.586 873.565
Trabzon Vilayeti857.280 155.039 41.786 Yok5 2.127 1.056.237
Kastamonu Vilayeti929.300 15.000 2.777 2 Yok1.902 948.981
Kosova Vilayeti409.510 29.393 Yok274.793 1.706 5.685 721.087
Konya Vilayeti877.232 56.561 9.813 Yok216 220 944.042
Kudüs Sancağı199.613 16.702 939 Yok8.110 9.406 234.770
Mamûretü'l-Azîz Vilâyeti 300.188 543 73.178 Yok2 7.435 381.346
Musul Vilayeti164.593 3 45 Yok4.286 7.184 176.111
Manastır Vilayeti225.534 227.766 29 205.892 5.072 106 664.399
Van Vilayeti59.412 Yok60.448 YokYokYok119.860
Yanya Vilayeti225.415 286.304 YokYok3.677 1.081 516.477
Toplam12.587.1372.332.1971.001.465817.801184.006465.98917.388.604

Notlar

  1. ^ Katolikler, Protestanlar, Latinler, Monofizitler, gayrimüslim Çingeneler ve yabancı uyruklular.

Kaynakça

  1. ^ Çimen, Adnan. "SAYIM, KAYIT DÜZENİ VE TEŞKİLATLANMA AÇISINDAN OSMANLIDA NÜFUS HİZMETLERİ". gazi.edu.tr. 22 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2014. 
  2. ^ "KARADENİZ BÖLGESİ'NİN DEMOGRAFİK YAPISINA DAİR BİR İNCELEME" (PDF). historystudies.net. 4 Aralık 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2014. 
  3. ^ Karpat, Kemal (2003). Osmanlı Nüfusu (1830-1914). İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları. ss. 310-314. ISBN 9789753331692. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Afyonkarahisar</span> Afyonkarahisar ilinin merkezi olan şehir

Afyonkarahisar veya eski ve halk arasındaki ismiyle Afyon, Afyonkarahisar ilinin merkezi olan şehirdir. Mermercilik ve gıda sektöründe Türkiye içinde ve dışında isim yapmıştır. Şehrin Afyon olan ismi, 2005 yılında Afyonkarahisar olarak değiştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Amasya (il)</span> Türkiyenin Karadeniz Bölgesinde bir il

Amasya, Türkiye'nin Karadeniz Bölgesi'nde bulunan bir ildir. Merkez ilçesi Amasya'dır. Bölümü Orta Karadeniz'dir.

<span class="mw-page-title-main">Artvin (il)</span> Türkiyenin Karadeniz Bölgesinde bir il

Artvin, Türkiye'nin Karadeniz Bölgesi'nin Doğu Karadeniz Bölümü'nde yer alan, Karadeniz'e kıyısı bulunan bir ildir. İl, Türkiye'nin Gürcistan'la olan sınırında yer alan kuzeydoğu köşesidir. Doğusunda Ardahan ili, güneyinde Erzurum ili ve batısında Rize ili vardır.

<span class="mw-page-title-main">Kayseri</span> Kayseri ilinin merkezi olan şehir

Kayseri, Türkiye'nin Kayseri ilinin merkezi olan şehirdir. Türkiye'nin İç Anadolu bölgesindeki şehirlerden birisidir. Nevşehir iline Kapadokya sınırı ile birleşir. Yılkı atlarının olduğu Hörmetçi/Hürmetçi Sazlığı vardır. Kapusbaşı Şelalesi ile de ünlüdür. Mantı, yağlama gibi yemekleri de yöreseldir.

<span class="mw-page-title-main">Hakkâri</span> Hakkâri ilinin merkezi olan şehir

Hakkâri, Hakkâri ilinin merkezi olan şehirdir. Türkiye'nin en güneydoğusundadır.

<span class="mw-page-title-main">Gümüşhane</span> Gümüşhane ilinin merkezi olan şehir

Gümüşhane, Gümüşhane ilinin merkezi olan şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Kırklareli (il)</span> Türkiyenin Marmara Bölgesinde bir il

Kırklareli, Türkiye'nin Marmara Bölgesi'nin Trakya yakasında, doğuda Karadeniz, güneyde Tekirdağ, batıda Edirne ve kuzeyde Bulgaristan'ın Burgaz ili ile çevrili ildir.

<span class="mw-page-title-main">Aksaray</span> Aksaray ilinin merkezi olan şehir

Aksaray, Aksaray ilinin şehir merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Ümraniye</span> İstanbul ilçesi (Anadolu Yakası)

Ümraniye, İstanbul ilinin ilçelerinden biridir. İstanbul'un nüfus bakımından en kalabalık beşinci, Anadolu Yakası'nın Pendik'in ardından en kalabalık ikinci ilçesidir. İlçe 35 mahalleden oluşur. 22 bin hektarlık bir yerleşim alanına sahiptir. Batıdan Üsküdar, güneyden Ataşehir, doğudan Sancaktepe, kuzeydoğudan Çekmeköy ve kuzeybatıdan Beykoz ilçeleriyle çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Haymana</span> Ankaranın ilçesi

Haymana, Ankara'da bir ilçedir. Geçmişte Hitit, Frigya, Pers, Galat, Roma-Bizans hâkimiyeti altına girmiş bir yerleşim yeridir. İlçe nüfusunu Türkler ve 16. ila 18. yüzyıllarda buraya iskân edilen Kürt aşiretleri oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Feke</span> İlçe, Adana, Türkiye

Feke, Adana ilinin bir ilçesidir. Adana'ya 122 km uzaklıkta olup deniz seviyesinden 620 m yüksekliktedir.

<span class="mw-page-title-main">Yenişehir, Bursa</span> Bursanın ilçesi

Yenişehir, Bursa ilinin bir ilçesidir. Bursa'nın doğusunda ve Bursa şehir merkezine uzaklığı 52 km'dir. Bursa'nın uluslararası havaalanı Yenişehir sınırları içindedir. Bu yüzden havaalanı "Yenişehir Havaalanı" olarak anılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mudurnu</span> Bolunun ilçesi

Mudurnu, Bolu'nun bir ilçesidir. İl merkezine 52 km uzaklıktaki Mudurnu İlçesi eski Türk evleri bakımından önemli bir özelliğe sahiptir. Yeşilin hakim olduğu ilçede 207 konut, 20 dini kültürel yapı, 2 askeri yapı, 2 doğal anıt, çeşme ve hamam olmak üzere toplam 231 adet mimari değeri yüksek yapı bulunmaktadır. Bu nedenle ilçe "Kentsel Sit Alanı" ilan edilmiştir. Türk sivil mimarisinin en güzel örneklerinden biri ise Armutçular Konağı ve Keyvanlar Konağıdır. Yöresel ev yemeklerinin tanıtıldığı konaklardan oda kiralamak da mümkün. İlçe sınırlarındaki Abant Gölü, Sülük Gölü, Karamurat Gölü, Şeyh-ül Ümran Tepesi görülmeye değer yerlerinden olup tüm Mudurnu'yu kuş bakışı izleme imkânı sunar. Ana gelir kaynağı hayvancılık olan Mudurnu'da bayanların hünerle işlediği iğne oyası da önemli bir gelir kaynağıdır. Ayrıca pişmaniye adıyla bildiğimiz Mudurnu Saray Helvalarının üretim merkezi olan Mudurnu birçok isimle kendini Türkiye ve dünya çapında duyurmuştur. Demirciler çarşısında eskilerin el işlerini bu güne taşıyan birkaç esnaf bulmak da mümkündür.

<span class="mw-page-title-main">Diyadin</span> Ağrı ilinin bir ilçesi

Diyadin, Ağrı ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Hizan</span> Bitlis ilçesi

Hizan, Bitlis ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kargı, Çorum</span>

Kargı, Çorum ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Şaphane, Kütahya</span> Kütahyanın ilçesi

Şaphane, Kütahya ilinin bir ilçesidir. İl merkezinin 130 km güneybatısında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Mesudiye</span> Ordunun ilçesi

Mesudiye, Ordu ilinin Sivas sınırındaki bir ilçesi. Yerli halkın önemli bir bölümü Türkmen/Çepnilerden oluşur. Ordu ilinin yüzölçümü en büyük ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Siverek</span> Şanlıurfanın ilçesi

Siverek Şanlıurfa'nın bir ilçesidir. 4.314 km²'lik yüzölçümü ile Türkiye'nin en büyük ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Bitlis (il)</span> Türkiyenin Doğu Anadolu Bölgesinde bir il

Bitlis İli, Türkiye'nin Doğu Anadolu Bölgesi'nin Yukarı Murat-Van Bölümü'nde yer alan bir ildir.