İçeriğe atla

1881 Sakız Adası depremi

Koordinatlar: 38°15′N 26°15′E / 38.25°K 26.25°D / 38.25; 26.25
1881 Sakız Adası depremi
Depremden sonraki görüntü. Charles Barbant tarafından çizilmiştir.
Yunanistan üzerinde 1881 Sakız Adası depremi
1881 Sakız Adası depremi
Yerel tarih3 Nisan 1881
Yerel saat13.40[1]
Büyüklük6,5 Mw, 7,3 Ms
Merkez üs38°15′N 26°15′E / 38.25°K 26.25°D / 38.25; 26.25
Maks. şiddetXI (Aşırı)[2]
Etkilenen ülkeler/bölgelerSakız Adası, Çeşme, Alaçatı
Kayıplar7.866 ölü[2]

1881 Sakız Adası depremi, 3 Nisan 1881 tarihinde Sakız'da meydana gelen 6,5 Mw büyüklüğündeki bir depremdir. Deprem, Sakız Adası başta olmak üzere Çeşme ve Alaçatı'yı etkiledi ve 7.866 can kaybına neden oldu. Deprem, 19. yüzyılda Sakız Adası'nı etkileyen en büyük üç olaydan biridir.[3]

Tektonik durum

Ege Denizi, Afrika levhasının Ege Denizi levhasının altına girmesinden kaynaklanan, genişlemeli tektonik bir bölgedir.[4]

Deprem

Deprem, 3 Nisan 1881 tarihinde yerel saate göre 13.40'da (UTC: 11.40) gerçekleşti. Merkez üssü Sakız Adası'nın güneydoğu kesimindeydi ve burada şiddet, Mercalli şiddet ölçeğine göre IX (Çok yıkıcı) seviyesine ulaştı. İzoseist haritalar, Türkiye anakarasının Karaburun Yarımadası'nın batı ucunu etkileyen VIII (Yıkıcı) yoğunluk alanıyla batıdan doğuya doğru bir uzama gösterdi. 2.5 m'ye kadar dikey hareketler gözlemlendi.[1] Deprem büyüklüğü için, 6,5 Mw ve 7,3 Ms arasında değişen büyüklükler tahmin edilmiştir.[2]

Hasar

Sakız şehri büyük ölçüde harap oldu ve sokakların darlığı nedeniyle birçok can kaybına neden oldu.[1] Adanın geri kalanında 64 köyden 25'i yıkıldı, 17'si ağır hasar gördü. Çeşme ve Alaçatı'da evlerin yaklaşık %40'ı yıkıldı.[1]

Türkiye anakarasında depremin etkilediği bölgede, yolcu gemisi Aya Evangelistra'nın kıyıdan geçişini izlemek için çoğu kişi evinde değildi. Muhtemelen bu sebepten dolayı Türkiye'deki can kaybı sayısı az oldu.[1]

Sonrası

Depremden önce, adada 1822 yılında Sakız Adası Katliamı ve 1833 yılında portakal kıtlığı yaşanmıştı. Deprem yaşandıktan sonra birçok Sakız Adası sakini adayı terk etti.[5] Bu olaylar, Sakız Adası'nda yaygın bir yoksulluğa ve yetersiz nüfusa sebep oldu.[3]

Kaynakça

  1. ^ a b c d e Altinok, Y.; Alpar B.; Özer N.; Gazioglu C. (2005). "1881 and 1949 earthquakes at the Chios-Cesme Strait (Aegean Sea) and their relation to tsunamis" (PDF). Natural Hazards and Earth System Sciences. 5 (5): 717-725. Bibcode:2005NHESS...5..717A. doi:10.5194/nhess-5-717-2005. 11 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 31 Temmuz 2010. 
  2. ^ a b c National Geophysical Data Center / World Data Service (NGDC/WDS): NCEI/WDS Global Significant Earthquake Database. NOAA National Centers for Environmental Information (1972). "Significant Earthquake Information". NOAA National Centers for Environmental Information. doi:10.7289/V5TD9V7K. 4 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2022. 
  3. ^ a b Argenti, P. (1941). Chius Vincta: or, The occupation of Chios by the Turks, 1566 and their administration of the island 1566-1912 : described in contemporary diplomatic reports and official dispatches. Cambridge University Press. s. 264. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2010. 
  4. ^ Karakostas, V. G.; Papadimitrio, E. E.; Trano, M. D.; Papazachos, C. B. (2007). "Active seismotectonic structures in the area of Chios Island, North Aegean sea, revealed from microseismicity and fault plane solutions" (PDF). 21 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2010. 
  5. ^ Woodward, J. (2009). The physical geography of the Mediterranean. s. 485. ISBN 978-0-19-926803-0. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">526 Antakya depremi</span>

526 Antakya depremi, 526 yılında Mayıs sonlarında olasılıkla 20. ve 29. günler gerçekleşen, Antakya başta olmak üzere Suriye ve Türkiye'de yaklaşık 250.000 kişinin ölmesine neden olan bir depremdir. Depremi bir yangın takip etti ve deprem sonrası ayakta kalan binaların çoğunu tahrip etti. Mercalli şiddet ölçeğindeki zarar tahminleri: VIII Antakya, VII Dafna & Seleukia'dır. Seleukia limanında bir 0,7 - 0,8 m'lik arazi çıkıntısı hesap edildi ve limanın sonradan gelen çamurla dolması onu kullanılamaz şekilde bıraktı. Bu olay tarihte altıncı ölümcül doğal felaket ve üçüncü ölümcül depremdi.

<span class="mw-page-title-main">1268 Kilikya depremi</span> Türkiyede deprem

1268 Kilikya depremi, 1268 yılında 60.000'den fazla insanın ölümüne yol açan çok şiddetli bir depremdir. Deprem Güney Ön Asya'daki Kilikya Ermeni Krallığı'nda meydana geldi. Merkez Adana şehrinin kuzeydoğusuydu. O zamanki adıyla Sis yani Kozan'da olduğu sanılmaktadır. Adana ve çevresi büyük yıkıma uğradı. Deprem günü insanlar günlük rutinlerini gerçekleştirirken hiç beklenmedik korkunç bir ses duyuldu. Ardından sarsıntılar ile şehir yerle bir oldu. Evlerin neredeyse tamamı yıkıldı. İnsanlar kıyametin koptuğunu sandı. Bunların yanı sıra yangınlar ve tsunami de meydana geldi. Adana'ya giden yollar da yerle bir oldu. Enkaz altından kurtulan insanlar bu yüzden şehirde hapsoldu. Açlık, susuzluk vb. pek çok olaydan dolayı enkazda ölmeyen pek çok insan da hayatını kaybetti. Anadolu coğrafyasındaki en ölümcül depremlerden biridir.

<span class="mw-page-title-main">1921 Massava depremi</span>

1921 Massava depremi, 14 Ağustos 1921 günü, günümüzde Eritre'de bulunan Massava yakınlarında, denizde meydana gelmiş olan bir depremdi. Depremden sonraki ilk artçı şok da ana depreme yakın bir büyüklükteydi. Massava limanında büyük hasar meydana geldi, çok sayıda kişi öldü. Artçı şoklar Asmara ve Dekemhare kadar uzakta hissedildi. Limanın tamamıyla tamir edilmesi ancak 1928 yılında mümkün olabildi.

<span class="mw-page-title-main">1938 Banda Denizi depremi</span>

1938 Banda Denizi depremi, 1 Şubat 1938 günü Banda Denizi'nde meydana gelen bir depremdi. Büyüklüğü 8.5 Mw olarak tahmin edilen deprem, 20. yüzyılın en büyük dokuzuncu depremiydi. Mercalli şiddet ölçeğinde ise şiddeti VII olarak ölçülmüştü. 1.5 metrelik tsunami dalgalarına yol açan deprem sonucu can kaybı yaşandığına dair herhangi bir kayıt yoktur.

<span class="mw-page-title-main">1926 Kars depremi</span> 1926da Türkiyede Gerçekleşen Deprem

1926 Kars depremi 22 Ekim yerel saat ile 21.59'da Kars'ta meydana geldi. 360 can kaybına yol açan ve 6.0 büyüklüğünde meydana gelen deprem. Mercalli şiddet ölçeğine göre en büyük şiddet VIII (Yıkıcı) olarak hissedildi. Can kayıplarının hemen hepsi o zamanki Sovyet Ermenistanı'nda meydana gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">1946 Varto-Hınıs depremi</span>

1946 Varto-Hınıs depremi, 31 Mayıs günü yerel saat ile 05.12'de 5.9 Ms büyüklüğünde (tahmini) meydana gelen deprem. Mercalli şiddet ölçeğine göre en büyük şiddet VIII (Yıkıcı) olarak hissedildi. 7 saniye süren Varto ve Hınıs depremi, 839 can kaybına yol açtı. Depremin sabah saatlerinde meydana gelmesinden ve bu saatlerde yöre halkının büyük bölümünün yayla veya tarlada iş başında bulunmasından ötürü can kaybı tahminlerden düşük seviyede gerçekleşti.

<span class="mw-page-title-main">1906 Valparaíso depremi</span>

1906 Valparaíso depremi, Şili'nin Valparaíso bölgesinde 16 Ağustos 1906'da yerel saatle 19:55'te gerçekleşen deprem. Merkez üssü Valparaíso Bölgesi'nde açık denizdi ve 8.2 Mw büyüklüğünde olduğu tahmin edildi.

<span class="mw-page-title-main">1931 Zengezur depremi</span>

1931 Zengezur Depremi 27 Nisan'da yerel saatle 20:50:45'te 6.5 moment magnitüd büyüklüğünde meydana geldi. Deprem, güneybatı Ermenistan ile Azerbaycan'ın eksklavı Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti arasındaki sınıra yakın Zengezur Dağları'nda meydana geldi. Her iki bölge de o zamanlar Sovyetler Birliği'nin bir parçasıydı.

<span class="mw-page-title-main">1481 Rodos depremi</span>

1481 Rodos depremi, 3 Mayıs sabah saat 03.00'te meydana gelmiştir. Yerel sellere neden olan küçük bir tsunamiyi tetikledi. Yaklaşık 30.000 can kaybı oldu. Bu deprem, 15 Mart 1481'de başlayıp Ocak 1482'ye kadar devam eden Rodos'u etkileyen deprem serisindeki en büyük deprem olarak kayıtlara geçti.

<span class="mw-page-title-main">1157 Hama depremi</span>

1157 Hama depremi, bir yıl süren ön sarsıntılardan sonra 12 Ağustos'ta meydana geldi. İsmini, en çok can kaybının yaşandığı batı-orta Suriye'deki Hama şehrinden almıştır. Suriye'nin doğusunda, Fırat yakınında, eski el-Rahba kalesinin yok etti ve daha sonra aynı stratejik bölgede yeniden inşa edildi. Deprem, Kudüs çevresindeki Hristiyan manastırlarını ve kiliselerini de etkiledi.

<span class="mw-page-title-main">447 Konstantinopolis depremi</span>

447 Konstantinopolis depremi, 447'de Konstantinopolis ve çevresindeki bölgeyi etkileyen büyük bir depremdir. Yakın zamanda tamamlanıp Konstantinopolis Surları'na eklenen Theodosius Surları'nda ciddi hasara neden oldu, 57 kuleyi ve geniş sur duvarlarını yok etti. Bu yıllarda Tanrının Kırbacı Attila, Roma ve Konstantinopolis'u tehdit ettiği için surların önemli bir kısmının yıkılması, kentte paniğe yol açtı; şehir sakinleri, bu tehdidi önleyebilmek için gece gündüz çalışarak surları birkaç ayda tamir etti.

<span class="mw-page-title-main">1822 Halep depremi</span>

Osmanlı İmparatorluğu'nun kuzey kesimi 13 Ağustos 1822'de büyük bir depremle sarsıldı. Tahmini büyüklüğü 7.0 Ms idi ve Avrupa makrosismik ölçeğinde (EMS) maksimum hissedilen yoğunluğu IX (Yıkıcı) idi. En yıkıcısı 5 Eylül 1822'de olmak üzere, iki yılı aşkın bir süre boyunca yıkıcı artçı sarsıntılar devam etti. Ayrıca depremin yakın kıyılarda bir tsunamiyi tetiklediği iddia edilir. Deprem; Rodos, Kıbrıs ve Gazze'yi de kapsayan geniş bir alanda hissedildi. Tüm bu deprem dizisi için bildirilen toplam ölü sayısı 30.000 ile 60.000 arasında değişmektedir ancak 20.000 daha olası bir sayı olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">1872 Amik depremi</span> 1872de Antakyada meydana gelen bir deprem

1872 Amik depremi veya 1872 Antakya depremi, 3 Nisan 1872 tarihinde merkez üssü Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı Halep Vilayeti sınırları içindeki Amik Ovası'nda 7.2 Ms büyüklüğünde meydana gelen deprem. Deprem katalogları, yüzey dalgası büyüklüğünü 7.2 Ms  ve Mercalli şiddet ölçeği derecelendirmesi XI (Felaket) olarak yerleştirir. Deprem Amik Ovası boyunca yerleşim birimlerinde yıkıma yol açtı ve 1800'den fazla kişi hayatını kaybetti.

<span class="mw-page-title-main">1969 Alaşehir depremi</span> 1969 yılında gerçekleşen 6,7 Mw büyüklüğündeki deprem

1969 Alaşehir depremi, 28 Mart 1969 tarihinde, Manisa'ya bağlı Alaşehir ilçesi yakınlarında gerçekleşen 6,7 Mw büyüklüğündeki depremdir. Depremde 53 kişi yaşamını yitirmiş, 50 kişi yaralanmış, 4.651 ev ve iş yeri tamamen yıkılmış ya da ağır hasar almıştır.

<span class="mw-page-title-main">MS 17 Lidya depremi</span> Romanın Asya eyaletinde MS 17de gerçekleşen deprem

MS 17 Lidya depremi, Anadolu'da Roma'nın Asya eyaletindeki Lidya bölgesinde en az on iki şehrin yıkılmasına neden oldu. Deprem, Romalı tarihçiler Tacitus ve Yaşlı Plinius ile Yunan tarihçiler Strabon ve Eusebios tarafından kaydedildi. Pliny bunu "insan hafızasındaki en büyük deprem" olarak adlandırdı. Lidya İmparatorluğu'nun eski başkenti olan Sardes şehri en çok etkilenen ve yıkımdan asla tam olarak kurtulamayan şehirdi.

<span class="mw-page-title-main">1899 Aydın-Denizli depremi</span> Osmanlı İmparatorluğunda yaşanan bir deprem

1899 Aydın-Denizli depremi, 20 Eylül 1899 tarihinde günümüz Türkiye'sinde 6,5-7,1 Mw büyüklüğünde bir depremdir. Depremin şiddeti Mercalli şiddet ölçeğine göre IX idi. Aydın ve Denizli'de ağır hasar oluştuğu ve 1,117-1,470 arasında can kaybı olduğu kaydedildi.

<span class="mw-page-title-main">1856 Girit depremi</span> Ege Denizinde yaşanan bir deprem

1856 Kandiye depremi veya Rodos depremi olarak da bilinen 1856 Girit depremi, 12 Ekim sabahında yerel saatle 02.45'te meydana gelen bir depremdir. Mercalli şiddet ölçeğinde merkez üssünde XI(Aşırı) veya XII(afetsel) seviyesine ulaşan bu son derece yıkıcı deprem, Helen yayı adı verilen bir tektonik alan üzerinde meydana gelmiş olup yaklaşık 61 ile 100 kilometre derinliğinde Richter ölçeğinde tahmini olarak 7,7 Mw  ile 8,3 Mw  büyüklüğündeydi.

Mega bindirmeli depremler, bir tektonik plakanın diğerinin altına doğru zorlandığı yakınsak plaka sınırlarında meydana gelir. Depremler, iki plaka arasındaki teması oluşturan bindirme fayı boyunca yaşanan kaymadan ötürü kaynaklanır. Bu levhalar arası depremler, 9.0'ı geçebilen moment büyüklükleri (Mw) ile gezegenin en güçlü depremleridir. 1900'den bu yana, büyüklüğü 9.0 veya daha büyük olan tüm depremler, mega bindirmeli depremlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Xichang</span>

Xichang, Çin'in Siçuan eyaletine bağlı Liangshan Yi Özerk İli'nin merkezi olan şehirdir. Şehir, eyaletin güneyinde dağlık bir bölgededir.

<span class="mw-page-title-main">1668 Şantung depremi</span> Çinin Şantung eyaletinde Qing Hanedanlığı döneminde 25 Temmuz 1668de meydana gelen 8,5 büyüklüğündeki deprem

1668 Şantung Depremi veya Büyük Tancheng Depremi, 25 Temmuz 1668 tarihinde Doğu Çin'de, bugünkü Şantung eyaleti'nde gerçekleşen çok şiddetli bir depremdi. Dünya'nın büyük depremleri arasında sayılan bu deprem, Çin coğrafyasının en büyük depremlerinden biri olarak tarihe geçmiştir ve 1668 yılında Dünya'ın çeşitli yerlerinde gerçekleşen 8 Richter ölçeğindeki deprem felaketlerinden birisidir. Tahmini büyüklüğü 8,5 Ms ve Mercalli şiddet ölçeğinde XII'ydi. Deprem, bölgede yıkıcı bir etki yarattı; merkez üssünden 1.000 km'ye kadar hasara, birkaç yüz kilometre içinde ise ciddi hasara neden oldu ve 43.000 ila 50.000 insanın ölümüne neden oldu. Çin tarihinin en yıkıcı depremlerinden biri olarak kabul ediliyor. Deprem odağı Linyi'nin hemen kuzeydoğusundaydı. Bu deprem, Doğu Çin'de bilinen en güçlü depremdir, Çin'de bilinen en güçlü depremlerden biridir ve karada meydana gelen en güçlü depremlerden biridir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.