İçeriğe atla

1860 Boden Sanskritçe Profesörü seçimi

Monier Williams, 1860 yılında ikinci Boden Sanskrit Profesörü olarak seçilmiştir; bu fotoğraf Lewis Carroll tarafından çekilmiştir.

1860 yılında Oxford Üniversitesi'nde Boden Sanskritçe Profesörlüğü için yapılan seçim, Sanskritçe bilimine farklı yaklaşımlar sunan iki aday arasında bir yarışa sahne oldu. Adaylardan biri, 14 yılını Britanya Doğu Hindistan Şirketi için Britanya Hindistanı'nda çalışmaya hazırlananlara Sanskritçe öğreterek geçirmiş, Oxford mezunu bir İngiliz olan Monier Williams'tı. Diğeri, Max Müller, Oxford'da karşılaştırmalı filoloji, yani dil bilimi konusunda uzmanlaşmış, Almanya doğumlu bir öğretim görevlisiydi. Uzun yıllarını Rig Veda'nın (eski bir Vedik Sanskrit ilahiler derlemesi) bir baskısı üzerinde çalışarak geçirmiş ve bilimsel çalışmalarıyla uluslararası bir ün kazanmıştı. Williams ise daha geç dönem materyalleri üzerinde çalışıyordu ve Müller'in örneklediği "kıtasal" Sanskritçe ekolüne ayıracak pek zamanı yoktu. Williams Sanskritçe çalışmayı bir amaca, yani Hindistan'ın Hristiyanlığa geçmesine yönelik bir araç olarak görüyordu. Müller'e göre, kendi çalışmaları misyonerlere yardımcı olacak olsa da, kendi başına bir amaç olarak da değerliydi.

Seçim, 1857 Hint Ayaklanması'nın ardından İngiltere'nin Hindistan'daki rolü hakkında kamuoyunda tartışmaların yaşandığı bir döneme denk geldi. Görüşler, Hindistan'ı dinselleştirmek için daha fazla çaba gösterilmesi mi yoksa yerel kültür ve geleneklere duyarlı kalınması mı gerektiği konusunda bölünmüştü. Her iki adam da manifestolar ve gazete yazışmaları aracılığıyla seçmenlerin (3.700'den fazla mezundan oluşan üniversite konvansiyonu) oyları için mücadele etti. Williams kampanyasında, kürsünün ilk kurucusunun, Hrristiyan kutsal kitaplarının yayılması yoluyla Hindistan'ın dinselleşmesine yardımcı olma amacına büyük vurgu yaptı. Müller, Rig Veda üzerine yaptığı çalışmanın misyonerlik çalışmaları için büyük değer taşıdığını düşünüyordu ve bu doğrultuda referanslar yayınladı. Ayrıca misyonerlere, akademisyenlere ve devlet memurlarına yardımcı olmak için Hint tarihi ve edebiyatı gibi daha geniş konuları öğretmek istiyordu - Bu Williams'ın asıl bağışçının isteklerine uygun olmadığı için eleştirdiği bir öneri idi. Rakip adaylar gazete ilanları verip manifestolar yayınladılar ve farklı gazeteler her birini destekledi. Genel olarak akademik açıdan Williams'tan üstün görülse de, Müller'in (bazılarının gözünde) Alman olması ve liberal Hrristiyan görüşlere sahip olması gibi çifte dezavantajı vardı. Williams lehine yapılan bazı gazete açıklamaları, Hindistan'ı yönetme ve din değiştirme çalışmalarına yardımcı olması için Boden profesörü olarak bir İngiliz'e sahip olmanın ulusal çıkar olduğu iddiasına dayanıyordu.

Seçim günü olan 7 Aralık 1860'ta Oxford'da ikamet etmeyen üyelerin oylarını kullanabilmeleri için özel trenler tahsis edildi. Zorlu geçen kampanyanın sonunda Williams 220'nin üzerinde bir oyla seçimi kazandı. Daha sonra Oxford'da Hint Enstitüsü'nün kurulmasına yardımcı oldu, şövalyelik unvanı aldı ve 1899'daki ölümüne kadar kürsüde kaldı. Müller, yenilgisi nedeniyle derin bir hayal kırıklığına uğramış olsa da, kariyerinin geri kalanında Oxford'da kaldı, ancak burada hiçbir zaman Sanskritçe öğretmedi. 1860 seçimleri Meclis'nin Boden profesörünü seçtiği son seçim oldu, zira bu yetki 1882'de Meclis tarafından, dayatılan reformların bir sonucu olarak, kaldırıldı. 2017 itibarıyla kürsü halen varlığını sürdürmektedir ve Birleşik Krallık'ta kalan son Sanskritçe kürsülerinden biridir.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mahatma Gandi</span> Hint bağımsızlık aktivisti (1869–1948)

Mohandas Karamçand Gandi, Hindistan'ın ve Hindistan Bağımsızlık Hareketi'nin siyasi ve ruhani lideri. Görüşleri Gandizm olarak anılır. Kötülüğe karşı aktif ama şiddetsiz direniş ve gerçek ile ilgili olan Satyagraha felsefesinin öncüsüdür. Bu felsefe Hindistan'ı bağımsızlığına kavuşturmuş ve dünya üzerinde vatandaşlık hakları ve özgürlük savunucularına ilham kaynağı olmuştur. Gandi, Hindistan'da ve dünyada, Tagore tarafından verilen ve yüce ruh anlamına gelen Mahatma ve baba anlamına gelen bapu adlarıyla anılır. Hindistan'da resmî olarak "Ulusun Babası" ilan edilmiştir ve doğum günü olan 2 Ekim Gandhi Jayanti adıyla ulusal tatil olarak kutlanır. 15 Haziran 2007'de Birleşmiş Milletler Genel Kurulu oybirliği ile 2 Ekim gününü "Dünya Şiddetsizlik Günü" olarak ilan etmiştir. Gandi, hakkında en fazla eser yazılan kişiler listesinde 8. sırada yer almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hinduizm</span> Hindistan merkezli bir din

Hinduizm, çok kapsamlı inanç ve yaşam felsefesinin toplamıdır. Özellikle Hindistan, Nepal ve Bangladeş'te yaygındır. Günümüzde yaklaşık 1.25 milyar izleyeni ile Hristiyanlık ve İslam'dan sonra üçüncü sırada yer alan Hinduizm inancının neredeyse tüm takipçileri Hindistan ve çevresinde bulunmaktadır. Budizm ve Zen Budizmi gibi çeşitli ekoller Hinduizm'den kaynaklanıp ayrılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Din bilimleri</span>

Din bilimleri, dinle teolojik bakış açısıyla ve normatif yöntemlerle ve apolejetik amaçla ilgilenen ilahiyatın aksine dinleri sosyal bilimler perspektifinden ve herhangi bir dini veya dinleri apolejetik (savunmacı) gaye gütmeden ve ideolojik muhalefet tavrı içine girmeden olgusal temelde araştıran ve analiz eden çeşitli sosyal bilim disiplinlerinin ortak adı.

<span class="mw-page-title-main">İndira Gandi</span> 3. Hindistan başbakanı

İndira Priyadarşini Gandhi, Hindistan'da 2 defa başbakanlık yapmış politikacı. Hindistan tarihindeki tek kadın başbakan olan Gandhi, ayrıca en uzun süre görev yapan ikinci başbakandır.

<span class="mw-page-title-main">Vedalar</span>

Vedalar, Aryan din edebiyatının tamamını içine alan bir terimdir. Hinduizm dinine inananlar için kutsaldırlar ve yine bu dine inananlar için açığa çıkmış bilgidirler. Veda kelimesi bilgi manasına gelir ve İngilizce farkında olmak manasına gelen wit sözcüğüyle aynı kökene sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Profesör</span> pek çok ülkede orta dereceli eğitimin ardından gelen eğitim ve araştırma kuruluşlarında ve üniversitelerde akademik aşama, üniversite öğretmeni

Profesör, en yüksek düzeydeki akademik rütbe ve akademik ünvana sahip kişilere verilen ünvandır. Bilimler akademisi, üniversite, okul ve diğer yükseköğretim kurumlarında çalışır. Profesörler üniversite dersi ve seminerler, bilimsel araştırmalarlar yapabilir. Bazı ülke ve kurumlarda "profesör" kelimesi üye profesör, yardımcı doçent ve doktora gibi ünvanlarda da kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mantra</span>

Mantra, genellikle Sanskritçe olan dini hece veya şiirdir. Kullanımı mantra ile ilişkili ve okul ve felsefesine göre değişiklik gösterir. Esasen ruhani kanallar olarak kullanılırlar, kelimeler ve oluşan titreşimlerden faydalanarak kişinin daha yüksek bir bilince ulaşmasını amaçlar. Diğer amaçları, dini törenlerde bolluğa sahip olmak, tehlikeden uzak olmak veya düşmanları elemek içindir. Mantralar Hindistan'da Vedik Hinduizmi ile çıkmıştır ve daha sonra Budistler, Sikhler ve Jainler tarafından benimsenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ramsay MacDonald</span> Birleşik Krallığın Başbakanı (1929-1935)

James Ramsay MacDonald Büyük Britanyalı siyasetçi, Birleşik Krallık'ın İşçi Partili ilk başbakanı.

<span class="mw-page-title-main">Dravid dilleri</span> yoğunlukla Güney Hindistanda ve Sri Lankada konuşulan 73 dil

Dravid dil ailesi, yoğunlukla Güney Hindistan'da ve Sri Lanka'da konuşulan 73 dili içerir. Pakistan, Nepal ve Bangladeş'teki bölgelerde, bunlardan daha az olarak da Afganistan ve İran'da konuşulur. Ayrıca, ABD, Birleşik Krallık, Kanada, Malezya ve Singapur'da Dravid'li göçmenler tarafından konuşulur.

Leslie Eleazer Orgel, İngiliz kimyacı.

Manabendra Nath Roy, bilinen adıyla M. N. Roy, Bengal kökenli Hint devrimci, teorist ve aktivist. Meksika ve Hindistan Komünist Partileri'nin kurucusu. Hayatına devrimci bir nasyonalist olarak başlamıştır. Daha sonra devrimci bir komünist oluyor. Hayatının son dönemlerinde de Radikal Hümanist olarak hayatına veda ediyor.

Hindoloji, bir bilim dalıdır. Hintçe dilin, edebiyat, tarih, din ve Hint toplumların manevi, maddi kültürünü sistematik şekilde toplar ve araştırır. Geçmiş ve günümüz Hintçesi ve Hint toplumları ana konusunu oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Hint felsefesi</span>

Hint (Hindu) Felsefesi Hindistan'ın eski çağlarında ortaya çıkmış, içinde felsefeleri, dünya görüşlerini, öğretileri barındıran kendilerinin ise Darşana dedikleri geniş bir yelpazeyi içine alır. Milattan önce 15. yüzyılda geç vedalar döneminde oluşturulan upanişadlar ilk yazılı ve hala önemsenen kaynaklardır. Radhakrishnan'a göre dünyanın en eski felsefi yapıtlarıdır. Modern yorumcular Hint Felsefesinde iki ana gelenek olduğunu öne sürerler. Veda'da söylenenleri kaynak olarak görüp kabul eden geleneğe Astika, Veda'lara mesafe koyan geleneklere de Nastika geleneği denir. Nastika akımından olan okullar arasında Budizm, Cainizm, Ajivika, Carvaka vs. bulunur. Hint felsefesinde Veda'ları kabul eden Astika akımında altı sistem bulunur. En eskisi Samkhya'dır ve ondan ortaya çıkan Yoga'dır. Diğer dördü Nyaya, Vaiseşika, Mimamsa, Vedanta'dır. Yoga adlı eserinde inançlar üzerine çalışan felsefeci Eliade'e göre Hindu düşünce sisteminin olmazsa olmaz dört temel kavramı karma, maya, nirvana ve yoga'dır. Karma, insanı kozmosa bağlayan evrensel nedensellik yasasıdır, "eden, ettiğini bulur" diye algılanır. Maya, kozmosu doğurur ve onun geri dönüşünü de yönetir. İnsanlar cehaletle körleştiği sürece bu kozmik yanılsamayı besler. Nirvana, Karma ve Maya'nın ötesinde konumlanmış asıl hakikat, koşullanmamış, aşkın bir hal, durumdur. Yoga ise varlığa erişmenin yollarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Max Müller</span> Alman doğumlu filolog ve oryantalist

Friedrich Max Müller, genelde bilinen ismiyle Max Müller, Alman filolog ve oryantalist. Hayatının önemli kısmını Britanya'da geçirmiş ve batı akademisinde kabul gören Hindoloji ve Karşılaştırmalı Din disiplinlerine büyük katkı yapmış ve ayrıca Turan Dil Ailesi gruplandırmasını yapan kişidir.

Hindistan'da çeşitli dinî inanç ve uygulamalar ile bulunur. Hindistan'da laiklik, bütün dinlerin devlet tarafından eşit bir şekilde muamele görmesi demektir. Hindistan, 1976'da anayasa değişikliği ile laik devlet olmuştur. Hint altkıtası, Hristiyanlık ve İslam haricindeki dünyanın dört büyük dininin doğduğu yerdir, bunlar; Hinduizm, Budizm, Jainizm ve Sihizm. Hindistan tarihi boyunca din, ülkenin kültürünün önemli bir parçası olmuştur. Dinsel çeşitlilik ve dini hoşgörü, hem yasayla hem de gelenekle ülkede kurulmuştur; Hindistan anayasası, din özgürlüğünün temel bir hak olduğunu ilan etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Britanya Seylanı</span> günümüzde Asya kıtasına bağlı bir ada konumunda Sri Lankada 1815 ile 1948 yılları arasında kurulu olan Büyük Britanya koloni bölgesi

Britanya Seylanı, günümüzde Asya kıtasına bağlı bir ada konumunda Sri Lanka'da 1815 ile 1948 yılları arasında kurulu olan Büyük Britanya koloni bölgesi.

Hint Müslüman Hareketi olarak da anılan Hint Hilâfet Hareketi (1919-1924), Sünni Müslümanların lideri kabul edilen Osmanlı halifesini etkin bir siyasi otorite haline getirmek amacıyla Şevket Ali, Muhammed Ali Cevher, Hakim Ecmel Han ve Ebul Kelam Azad liderliğindeki Britanya Hindistanı Müslümanları tarafından başlatılan pan-İslamcı bir siyasi protesto kampanyasıydı. Hareket, Türkiye'nin daha olumlu bir diplomatik mevki kazandığı ve laikliğe yöneldiği 1922 sonlarında çöktü. 1924'e gelindiğinde Türkiye halifenin rolünü ortadan kaldırdı.

<span class="mw-page-title-main">Siyasi kampanya</span>

Bir siyasi kampanya belirli bir grup içindeki siyasi görüşü etkilemeyi amaçlayan organize bir çabadır. Modern siyasette, en yüksek profilli siyasi kampanyalar, genel seçimlere ve devlet başkanı veya hükûmet başkanı adaylarına, genellikle cumhurbaşkanı veya başbakana odaklanır.

Mysore Narasimhachar Srinivas (1916-1999) Hint sosyolog.

<span class="mw-page-title-main">William Carey (Misyoner)</span>

William Carey, Hindistan'da ilk derece veren üniversite olan Serampore Koleji ve Serampore Üniversitesi'ni kuran İngiliz Hristiyan misyoner, Reformcu Baptist din adamı, çevirmen, sosyal reformcu ve kültürel antropologdu. William Carey "Baptist misyonerliğin babası" olarak bilinir.