İçeriğe atla

1855 Bursa depremi

1855 Bursa depremi
Marmara üzerinde 1855 Bursa depremi
1855 Bursa depremi
Yerel tarih28 Şubat 1855
Büyüklük7,5 Ms[1]
Merkez üsMustafakemalpaşa, Bursa
Maks. şiddetX (Yoğun)
Etkilenen ülkeler/bölgeler Osmanlı Devleti
Kayıplar1.900 ölü

28 Şubat 1855'te, resmî olarak kaydedilen büyüklüğü 7,5 olan Mustafakemalpaşa, Bursa merkezli bir deprem gerçekleşti.[1][2] Deprem, bütün Bursa'da ve diğer komşu şehirlerde şiddetli yıkıma sebep oldu.[3] 300 kişi öldü ve binlerce ev ve işyeri harabe oldu ve bazı tarihsel anıtlar ve camileri de içeren yapılar çöktü. Daha sonra yangın şehir içinde yayıldı ve toplam ölü sayısını artırdı.

11 Nisan 1855[4] 28 Şubat depreminin bir artçı şoku resmi olarak 7,0 büyüklüğünde kaydedildi. Bu artçı şok Gemlik'ten Mudanya'ya kadar olan bölgeyi etkiledi. 1.300 kişi öldü.[5] Bursalı Gökmenzade Hacı Çelebi, Osmanlı Türkçesi ile yazdığı İşaretnüma adlı eserinde bu ve Bursa bölgesinde yaşanmış diğer depremleri aktarır.[6]

Kaynakça

  1. ^ a b "Boğaziçi Üniversitesi - Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü". 31 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2010. 
  2. ^ "Bursa Sağlık Müdürlüğü - Bursa ve Sağlık". 30 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2010. 
  3. ^ "T.C. Bursa Valiliği". 22 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2010. 
  4. ^ "USGS Earthquake Hazards Program: Earthquake Lists: TURKEY". 25 Eylül 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2010. 
  5. ^ (Japonca) トルコ災害地震年表 6 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  6. ^ Arslantaş, Nuh. "Zelzele". İslam Ansiklopedisi. Türkiye Diyanet Vakfı. 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Deprem</span> yer kabuğunda beklenmedik anda ortaya çıkan enerji atımı

Deprem, yer sarsıntısı, seizma veya zelzele, yer kabuğunda beklenmedik bir anda ortaya çıkan enerji sonucunda meydana gelen sismik dalgalanmalar ve bu dalgaların yeryüzünü sarsması olayıdır. Sismik aktivite ile kastedilen, meydana geldiği alandaki depremin frekansı, türü ve büyüklüğüdür. Depremler sismograf ile ölçülür. Bu olayları inceleyen bilim dalına da sismoloji denir. Depremin büyüklüğü Moment magnitüd ölçeği ile belirlenir. Bu ölçeğe göre 3 ve altı büyüklükteki depremler genelde hissedilmezken 7 ve üstü büyüklükteki depremler yıkıcı olabilir. Sarsıntının şiddeti Mercalli şiddet ölçeği ile ölçülür. Depremin meydana geldiği noktanın derinliği de yıkım kuvveti üzerinde etkilidir, bu sebepten yeryüzüne yakın noktalarda gerçekleşen depremler daha çok hasara neden olmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">1999 Gölcük depremi</span> 17 Ağustos 1999da Kocaelide meydana gelen 7.4-7.6 büyüklüğündeki deprem

1999 Gölcük Depremi, İzmit Depremi, Marmara Depremi veya 17 Ağustos 1999 depremi, 17 Ağustos 1999 sabahı, yerel saatle 03.02'de meydana gelen Kocaeli/Gölcük merkezli deprem. Aletsel büyüklüğü Mw=7,4 veya Mw=7,6 (USGS) ölçülen deprem, büyük çapta can ve mal kaybına neden olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">2009 L'Aquila depremi</span>

2009 L'Aquila depremi Ocak 2009'dan beri süren eden bir dizi sarsıntının devamında 6 Nisan 2009'da İtalya'nın Abruzzo bölgesinde 6.3 moment magnitüd büyüklüğü ile meydana gelen depremdir. Deprem sonrası en büyük hasar Orta Çağ kenti L'Aquila'da oldu. 1980 Irpinia depreminden bu yana İtalya'da meydana gelen bu en ölümcül depremde 10 Nisan saat 14:25 (OAYS) itibarı ile en az 294 kişi öldü.

<span class="mw-page-title-main">2010 Elazığ depremi</span> doğal afet

2010 Elâzığ depremi, 8 Mart 2010 tarihinde Türkiye saati ile 04.32'de, Elazığ'ın Karakoçan ilçesinde 6,0 büyüklüğünde meydana gelen deprem. Depremde ilk belirlemelere göre en çok hasar, Kovancılar ilçesine bağlı üç köyde meydana gelmiştir. Bölgede incelemelerde bulunan dönemin Sağlık Bakanı Recep Akdağ, 51 kişinin hayatını kaybettiğini ve 34 kişinin yaralı olduğunu açıklamıştır. Dönemin başbakanı Recep Tayyip Erdoğan açıklamasında, depremdeki can kaybının asıl sorumlusunun kerpiç evler olduğunu ve bu evler yüzünden vatandaşların hayatını kaybettiğini söylemiştir. Daha sonra ölen 10 kişinin iki kez sayıldığı açıklanmış ve ölü sayısı 41 olarak duyurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">1976 Çaldıran depremi</span>

1976 Çaldıran depremi, 24 Kasım 1976 tarihinde yerel saatle 12:22'de merkez üssü Van'ın Muradiye ilçesi Çaldıran bucağı olan 7,5 Ms büyüklüğündeki deprem. 3840 kişi öldü, 9232 bina hasar gördü. 2000 kilometrekarelik bir alandaki evlerin %80'i yıkıldı. Deprem en çok Muradiye ve çevre ilçeler olan Erciş ve Özalp'de can ve mal kaybına sebep oldu. 3.304 kişilik nüfusa sahip Çaldıran'da evlerin %95'i yıkıldı ve 615 kişi öldü. Ağrı iline bağlı Diyadin ve Taşlıçay ilçeleri dolayları da etkilendi. Depremin yanı sıra bölgede gece hava sıcaklığının -17 dereceye kadar düşmesi sonucu donma nedeniyle de ölümler oldu. Yağmur ve kar yağışları nedeniyle kurtarma ve yardım çalışmaları gecikti.

<span class="mw-page-title-main">1971 Bingöl depremi</span> 22 Mayıs 1971 tarihinde Bingölde meydana gelen deprem

1971 Bingöl depremi, 22 Mayıs 1971 tarihinde merkez üssü Türkiye'nin Bingöl ili olan deprem. Depremin büyüklüğü 6,8 Ms olarak ölçüldü. 878 kişi öldü, 700 kişi yaralandı, 9111 bina hasar gördü veya yıkıldı.

<span class="mw-page-title-main">2004 Doğubayazıt depremi</span> 2 Temmuz 2004te yaşanan bir deprem

2004 Doğubayazıt depremi, 2 Temmuz 2004 tarihinde Türkiye saati ile ile 01.30'da Ağrı'nın Doğubayazıt ilçesinde 5,1 Mw veya 5,2 Mw büyüklüğünde meydana gelen deprem. Deprem sonucu 18 veya bazı kaynaklara göre 17 kişi öldü. Deprem sonucu 32 kişi de yaralanmıştır. Depremde en büyük hasarı Yığınçal köyü görmüş, Kutlubulak ve Sağlıksuyu köylerinde de hasar meydana gelmiştir. Kandilli Rasathanesi'ne göre depremde 1000 bina hasar almıştır. Deprem, Ağrı, Iğdır, Kars ve İran-Türkiye sınırının İran tarafında, sınıra yakın olan bölgelerde hissedildi. Depremin şiddeti VII, derinliği ise 5 km veya 27,1 idi. Deprem sırasında köy sakinlerinin çoğunun yaylada olması, can kaybını azalttı. Depremden sonra çeşitli kuruluşlar bölgeye yardım gönderdi, üç bakan bölgeye gitti, Yunanistan yardım teklif etti ve Fransa Türkiye'ye dayanışma mesajı gönderdi.

<span class="mw-page-title-main">2011 Simav depremi</span>

2011 Simav depremi veya Kütahya depremi, 19 Mayıs 2011 günü TSİ 23:15'te Türkiye'nin Kütahya iline bağlı Simav ilçesi merkez üssünde 5.9 Mw büyüklüğünde gerçekleşen ve İstanbul, Kocaeli, Sakarya, Ankara, Çanakkale, Bilecik, Bursa, Balıkesir, Yalova, Afyonkarahisar, Isparta, Eskişehir, Uşak, İzmir, Manisa ve Edirne'de de hissedilen tektonik deprem.

<span class="mw-page-title-main">Ekim 2011 Van depremi</span> Türkiyenin Van şehrinde gerçekleşmiş bir deprem

Ekim 2011 Van depremi, 23 Ekim 2011 günü Türkiye saati ile 13.41'de Van'da meydana gelen ve 25 saniye süren bir depremdir. Depremin merkez üssü Van'a 17 kilometre uzaklıktaki Tabanlı köyüdür. Yapılan değerlendirmelerde depremin büyüklüğü; Kandilli Rasathanesi tarafından Richter ölçeğine göre 6.6ML, ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu tarafından ise Moment magnitüd ölçeğine göre 7.2 Mw olarak duyuruldu. Kandilli Rasathanesi'nden daha sonra yapılan açıklamada depremin moment büyüklüğü 7.2 Mw olarak düzeltildi.

<span class="mw-page-title-main">1914 Afyon-Bolvadin depremi</span> deprem

1914 Afyon-Bolvadin depremi 4 Ekim günü yerel saat ile 00.07'de ve 7.0 büyüklüğünde meydana gelen deprem. 300 kişi hayatını kaybetmiştir ve Mercalli şiddet ölçeğine göre en büyük şiddet IX (Şiddetli) olarak hissedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">1944 Bolu-Gerede depremi</span>

1944 Bolu-Gerede depremi ya da Gerede-Çerkeş depremi, 1 Şubat 1944 tarihinde yerel saat ile 05.22'de 7.4 Ms büyüklüğünde (tahmini) meydana gelen deprem. Mercalli şiddet ölçeğine göre en büyük şiddet IX–X (Şiddetli-Yoğun) olarak hissedildi. Depremin yaşandığı esnada uyanık olan bazı kimseler deprem olmadan hemen önce havada şiddetli bir ışık hüzmesinin olduğunu ve hemen ardından alttan yukarıya doğru şiddetli bir sarsıntının olduğunu, sonrasında ise çok şiddetli bir uğultu sesi ile sonlandığını belirtirler. Uzmanlar tarafından önümüzdeki 14-15 yıl içerisinde bu fay hattında 7 ve üzeri büyüklükte yeni bir deprem olabileceği öngörülüyor.

Artçı şok veya artçı deprem Sismolojide, ana şokla aynı bölgede yer değiştiren kabuğun ana şokun etkilerine uyum sağlaması nedeniyle ortaya çıkan daha büyük bir depremi takip eden daha küçük bir depreme verilen isimdir. Büyük depremler, tutarlı bir düzene göre büyüklüğü ve sıklığı sürekli olarak azalan ve aletle tespit edilebilen yüzlerce ila binlerce artçı şoka neden olabilir. Bazı depremlerde ana kırılma iki veya daha fazla aşamada meydana gelir ve bu da birden fazla ana şoka neden olur. Bunlar ikili depremler olarak bilinir ve genel olarak benzer büyüklüklere ve hemen hemen aynı sismik dalga biçimlerine sahip olmaları nedeniyle artçı depremlerden ayırt edilebilirler.

<span class="mw-page-title-main">2013 Belucistan depremleri</span>

2013 Belucistan depremleri Eylül 2013'te güneybatı Pakistan'da, Belucistan eyaletinde meydana gelen depremlerdir. Ana şok, 24 Eylül 2013 tarihinde Pakistan'ın güneybatısındaki Awaran şehri yakınlarında 7.7 Ml büyüklüğünde olan çok kuvvetli depremdi. En az 825 kişi öldüğü gibi, yüzlerce kişi de yaralandı. 1 dakika süren deprem Karachi'den, Lahor'a ve Hyderabad'a kadar geniş bir bölgede hissedildi ve panik yarattı. 28 Eylül 2013 tarihinde bu sefer 6.8 Ml büyüklüğünde bir deprem 14 kilometre kadar kuzeyde oldu ve 22 kişi öldü.

<span class="mw-page-title-main">2017 Kirmanşah depremi</span> Kasım 2017de İran-Irak sınırı yakınında gerçekleşen deprem

2017 Kirmanşah depremi, 12 Kasım 2017 tarihinde merkez üssü İran'ın Kirmanşah Eyaleti olan, Irak'ın Halepçe şehrinin 30 km güneyinde yerin 19 km altında richter ölçeği'ne göre 7.3 Mw büyüklüğünde meydana gelen deprem.

<span class="mw-page-title-main">2019 Cotabato depremleri</span>

2019 Cotabato depremleri, Ekim 2019'da Filipinler'deki Mindanao adasındaki Cotabato eyaletini vuran deprem serisiydi. Depremlerin üçü magnitüd ölçeği ile 6,0 şiddetinde VII. seviye Mercalli şiddetindeydi. Meydana gelen depremler neticesinde 30'dan fazla kişi öldü ve 700 kişi yaralandı.

<span class="mw-page-title-main">2020 İran-Türkiye depremleri</span>

2020 İran-Türkiye depremleri, 23 Şubat 2020 tarihinde merkez üssü İran'ın Batı Azerbaycan Eyaleti'nin Hoy şehri olan, Türkiye'nin Van ilinin Saray ilçesinin 25 km güneydoğusunda yerin 6.4 km altında richter ölçeği'ne göre 5.8 Mw büyüklüğünde meydana gelen deprem. Bu depremden 10 saat sonra 5.9 Mw büyüklüğünde ikinci bir deprem daha meydana geldi.

Öncü deprem, daha büyük bir depremden önce meydana gelen ve hem zaman hem de mekan açısından onunla ilişkili olan bir depremdir. Bir depremin öncü, ana şok veya artçı şok olarak adlandırılması ancak tüm depremler dizisi gerçekleştikten sonra mümkündür.

Ana sarsıntı, sismolojide bir dizideki en büyük depremdir, bazen öncesinde bir veya daha fazla öncü deprem olur ve hemen hemen her zaman birçok artçı deprem gelir.

<span class="mw-page-title-main">1986 Malatya depremi</span> 1986da yaşanan bir deprem

1986 Malatya depremi, 5 Mayıs 1986'da yerel saat ile 06.35'te Malatya'nın Doğanşehir ilçesinde gerçekleşen 6.1 Mw büyüklüğündeki deprem. Mercalli şiddet ölçeğine göre maksimum şiddet VIII (Yıkıcı) olarak ölçüldü. Toplam 7 can kaybına yol açtı.

<span class="mw-page-title-main">2024 Hualien depremi</span>

2024 Hualien depremi, 3 Nisan'da, yerel saatle 07:58:11, Tayvan'ın Hualien ilçesinin merkezi Hualien şehrinin 18 km güney-güneybatısında Mw 7,4 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Depremde en az 10 kişi öldü, 1000'den fazla kişi de yaralandı. Bu, 1999 Jiji depreminden bu yana Tayvan'daki en büyük deprem olup, ana şoktan sonra Mw 5.0'ın üzerinde birçok artçı sarsıntı meydana geldi.