Çanakkale Savaşı veya Çanakkale Muharebeleri, I. Dünya Savaşı sırasında 1915-1916 yılları arasında Gelibolu Yarımadası'nda Osmanlı İmparatorluğu ile İtilaf Devletleri arasında yapılan deniz ve kara muharebeleridir. İtilaf Devletleri; Osmanlı İmparatorluğu'nun başkenti İstanbul'u alarak İstanbul ve Çanakkale boğazlarının kontrolünü ele geçirmek, Rusya ile güvenli bir erzak tedarik ve askeri ikmal yolu açmak, başkent İstanbul'u zapt etmek suretiyle Almanya'nın müttefiklerinden birini savaş dışı bırakarak İttifak Devletleri'ni zayıflatma amaçları ile ilk hedef olarak Çanakkale Boğazı'nı seçmişlerdir. Ancak saldırıları başarısız olmuş ve geri çekilmek zorunda kalmışlardır. Kara ve deniz savaşı sonucunda iki taraf da çok ağır kayıplar vermiştir.
III. Selim, divan edebiyatındaki mahlasıyla İlhami, 28. Osmanlı padişahı ve 107. İslam halifesidir.
Londra Antlaşması veya Londra Konferansı aşağıdaki anlamlara gelebilir:
- Londra Antlaşması (1359),
- Londra Antlaşması (1518), bir saldırmazlık paktı.
- Londra Antlaşması (1604), İngiliz-İspanyol Savaşı'nı bitiren antlaşma.
- Londra Antlaşması (1700), "ikinci dağılmala antlaşması".
- Londra Antlaşması (1786),
- Londra Antlaşması (1794),.
- Londra Antlaşması (1814), Birleşik Krallık-Hollanda arasında.
- Londra Antlaşması (1818), Birleşik Krallık ile Amerika Birleşik Devletleri arasında.
- Londra Antlaşması (1824), Birleşik Krallık-Hollanda arasında.
- Londra Antlaşması (1827), Birleşik Krallık, Rusya ve Fransa arasında imzalanan, Yunanistan'ın kurulmasını ve bağımsızlığını esas alan antlaşma.
- Londra Antlaşması (1830)
- Londra Antlaşması (1832), Birleşik Krallık, Rusya ve Fransa arasında imzalanan, Yunanistan için.
- Londra Antlaşması (1839), Belçika'nın bağımsızlığı için.
- Londra Antlaşması (1840), Osmanlı Devleti ve Mısır Hidivliği için.
- 1841
- Londra Boğazlar Sözleşmesi, İstanbul ve Çanakkale Boğazları için.
- Londra Antlaşması, Afrika-ABD köle ticareti için.
- Londra Protokolu (1852), Danimarka Kralları için.
- Londra Antlaşması (1861), Birleşik Krallık-Fransa-İspanya arasında.
- Londra Antlaşması (1864), Yunanistan ve İyon Adaları için.
- Londra Antlaşması (1867), Lüksemburg için.
- Londra Antlaşması (1890), Birleşik Krallık-Almanya-Portekiz arasında.
- Londra Antlaşması (1909), deniz hukuku için.
- Londra Antlaşması (1913), Birinci Balkan Savaşı için.
- Londra Antlaşması (1915), İtalya ve I. Dünya Savaşı için.
- Londra Konferansı (1921)
- Londra Antlaşması (1924)
- Londra Antlaşması (1930)
- Londra Konferansı (1933)
- Londra Antlaşması (1936)
- Londra Antlaşması (1946)
- Londra Antlaşması (1949)
- Londra Antlaşması (1959)
Sevr Antlaşması, I. Dünya Savaşı sonrasında İtilâf Devletleri ile Osmanlı İmparatorluğu hükûmeti arasında 10 Ağustos 1920'de Fransa'nın başkenti Paris'in 3 km batısındaki Sevr (Sèvres) banliyösünde bulunan Seramik Müzesi'nde imzalanmış antlaşmadır. Antlaşma imzalandığı dönemde devam eden Türk Kurtuluş Savaşı'nın sonucunda Türklerin galibiyetiyle, bu antlaşma yerine 24 Temmuz 1923'te Lozan Antlaşması imzalanıp uygulamaya konulduğundan Sevr Antlaşması geçerliliğini kaybetmiştir. Sevr Antlaşması 433 maddeden oluşmaktaydı.
İstanbul Antlaşması, Osmanlı İmparatorluğunun çeşitli tarihlerde başka ülkelerle yaptığı antlaşmalardan herhangi biri olabilir:
- İstanbul Antlaşması (1533), Avusturya Arşidükünün sadrazama denk sayıldığı antlaşma
- İstanbul Antlaşması (1547), I. Ferdinand ile V. Karl'ın, Osmanlı İmparatorluğu'nun Macaristan üzerindeki hâkimiyetini tanıdığı ve Habsburg Hanedanı'nın elinde bulundurduğu Macaristan toprakları için Osmanlı İmparatorluğu'na vergi vermeyi kabul ettiği antlaşma
- İstanbul Antlaşması (1553), Fransa kralının Osmanlı padişahını Avrupa'nın tek imparatoru kabul ettiği antlaşma
- İstanbul Antlaşması (1562), Avusturya Arşidüklüğü'nün Osmanlı İmparatorluğu'na vergi vermeyi kabul ettiği antlaşma
- Ferhat Paşa Antlaşması ya da diğer bir adıyla 1590 İstanbul Antlaşması
- İstanbul Antlaşması (1700), Azak Kalesi'nin Rusya'ya bırakıldığı antlaşma
- İstanbul Antlaşması (1724), Rusya'yla yapılan ilk dostluk antlaşması
- İstanbul Antlaşması (1736), 1735-1736 İran Savaşı'nı sona erdiren antlaşma
- İstanbul Antlaşması (1832), Osmanlı İmparatorluğu'nun Yunanıstan'ı bağımsız devlet olarak tanıdığı antlaşma
- İstanbul Antlaşması (1885), Büyük Britanya'nın Mısır'daki varlığının tanındığı antlaşma
- İstanbul Antlaşması (1888), Süveyş Kanalı'ndan geçişleri belirleyen antlaşma
- İstanbul Antlaşması (1897), Girit'e özerklik verilen antlaşma
- İstanbul Antlaşması (1913), Yunanistan sınırının Meriç Nehri üzerinden tanımlandığı antlaşma
- Boğazlar Antlaşması ya da diğer bir adıyla 1915 İstanbul Antlaşması, İtilaf Devletleri arasında imzalanan, İstanbul da dahil olmak üzere İstanbul Boğazı ile Çanakkale Boğazı'nın Rus İmparatorluğu'na bırakıldığı gizli antlaşma
Hünkâr İskelesi Antlaşması 8 Temmuz 1833 tarihinde İstanbul'un Beykoz ilçesinde bulunan Hünkar kasrında imzalanmıştır. Kasrın denize açılan kapısına da Hünkâr İskelesi denir. Antlaşmanın adı da buradan gelmektedir. Osmanlı İmparatorluğu'nun Rus İmparatorluğu ile imzaladığı bir karşılıklı yardımlaşma ve saldırmazlık antlaşmasıdır.
Kütahya Antlaşması, Osmanlı İmparatorluğu ile Mısır Valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşa arasında 14 Mayıs 1833 tarihinde imzalanan, Birinci Mısır-Osmanlı Savaşını sona erdirip Şam, Girit ve Adana vilayetlerinin yeni statüsünü belirleyen bir barış ve düzenleme antlaşmasıdır.
Kale-i Sultaniye Antlaşması veya Çanakkale Antlaşması, Osmanlı-İngiliz Savaşı'nın sonucu olarak 5 Ocak 1809 tarihinde, Osmanlı İmparatorluğu ile Birleşik Krallık arasında imzalanmış bir barış antlaşmasıdır. Antlaşmaya Osmanlı tarafını temsilen nişancı Mehmet Emin Vahat Efendi, Birleşik Krallık tarafını temsilen Robert Adair imza koymuştur.
Yaş Antlaşması; 1787-1792 Osmanlı-Rus Savaşı sonunda, 10 Ocak 1792 tarihinde imzalanan Osmanlı-Rus barış antlaşmasıdır.
Edirne Antlaşması, 14 Eylül 1829 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu ve Rus İmparatorluğu arasında Edirne şehrinde imzalanan barış antlaşması.
Bükreş Antlaşması, 28 Mayıs 1812 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu ve Rus İmparatorluğu arasında bugünkü Romanya'nın Bükreş şehrinde imzalanan, 5 Temmuzda onaylanan ve 1806-1812 Osmanlı-Rus Savaşı'nı sona erdiren barış antlaşmasıdır.
Paris Antlaşması, Rusya ile Kırım Savaşı'nı kazanan Osmanlı İmparatorluğu, Birleşik Krallık ve Fransa arasında 30 Mart 1856 tarihinde imzalanmış bir barış antlaşmasıdır.
Boğazlar Sorunu, İstanbul ve Çanakkale Boğazlarının stratejik askerî önemi nedeniyle hem Osmanlı Devleti’ni hedef alan, hem de Avrupa ülkelerinin kendi aralarında çekişmelere yol açan sorundur.
Osmanlı İmparatorluğu reform dönemi, Türk ve Türkiye tarihi için önemli bir dönem. Bu dönem 1828'de başlayıp 1908'e kadar devam eder.
Niş Antlaşması, Osmanlı Devleti'nin 3 Ekim 1739 tarihinde de Rusya'yla imzalamış olduğu Belgrad Antlaşması'nın eki niteliğinde 1735-1739 Osmanlı-Rus-Avusturya Savaşı'nı sona erdiren barış antlaşmalarının sonuncusudur. Bu sebeple bu antlaşma da Belgrad Antlaşması olarak da bilinir. Avusturya'nın savaştan çekilmesiyle yalnız kalan Rusya'da, 3 Ekim 1739'da, savaş beklentilerinin çok gerisinde bir barış antlaşması yaptı. Rusya'ya Azak Kalesi yıkılıp verildi. Rusya; Azak Kalesi'ni askerden arındırmayı, burada bir tahkimat kurmamayı, Azak Denizi ve Karadeniz'de savaş gemisi bulundurmamayı, Karadeniz'deki ticaretini Osmanlı gemileriyle yürütmeyi, Orta Kafkaslarda önemli dağ geçitlerini kontrol eden ve koruması altında tuttuğu Kabarda'dan çekilmeyi ve burasını tarafsız bir bölge olarak tanımayı kabul etti.
Akkerman Antlaşması, 7 Ekim 1826 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu ile Rusya arasında Romanya'nın Akkerman kentinde imzalanmış bir düzenleme ve ticaret antlaşmasıdır.
Londra Antlaşması (1840) 15 Temmuz 1840 tarihinde bir taraf olarak Osmanlı Devleti ve ikinci taraf olarak Mısır Hidivliği, Birleşik Krallık, Avusturya İmparatorluğu, Prusya, Rusya devletlerinden oluşan Büyük Avrupa Güçleri arasında imzalanmış bir barış ve düzenleme antlaşmasıdır. 1839-1841 Osmanlı-Mısır Savaşını sona erdirmiştir.
1839-1841 Osmanlı-Mısır Savaşı veya İkinci Osmanlı-Mısır Savaşı, 1839-1841 döneminde hukuken Osmanlı Mısır Eyaleti valisi olan Kavalalı Mehmet Ali Paşa'nın ordusu ile önce Osmanlı Devleti arasında Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde kara savaşı ve sonra Osmanlı Devleti ve başta Britanya olan müttefiklerinin Beyrut, ; Akka, Filistin ve İskenderiye kıyılarında yapılan denizden karaya bir seri hücum savaşlarıdır. Bu savaş, 1840 Londra Antlaşması ile sona ermiştir.
Boğazlar Antlaşması ya da İstanbul Antlaşması, 18 Mart 1915 tarihinde I. Dünya Savaşı çerçevesinde Üçlü İtilaf arasında imzalanan gizli antlaşma. Antlaşmaya göre Osmanlı İmparatorluğu'nun başkenti olan İstanbul da dahil olmak üzere İstanbul ve Çanakkale Boğazları Rusya'ya bırakılmıştır.
1923 Boğazlar Sözleşmesi veya 1923 Lozan Boğazlar Sözleşmesi, İstanbul ve Çanakkale Boğazları'nın statüsünü 1923-1936 yılları arasında düzenleyen sözleşmedir. 143 maddeden oluşan Lozan Antlaşması'nın bölümlerinden birini oluşturur. 1936 yılında Montrö Boğazlar Sözleşmesi'nin imzalanmasıyla birlikte hükmü sona ermiştir.
