İçeriğe atla

1839-1841 Osmanlı-Mısır Savaşı

1839-1841 Osmanlı-Mısır Savaşı
Osmanlı-Mısır Savaşı
Tarih1839-1841
Bölge
Levant, Orta Doğu
Sonuç Kesin Osmanlı zaferi
Taraflar

Osmanlılar ve Müttefikleri:

Osmanlı İmparatorluğu Osmanlı Devleti
Birleşik Krallık Britanya İmparatorluğu
Avusturya İmparatorluğu
Prusya Krallığı Prusya Krallığı

Mısırlılar ve Müttefikleri:

Mısır Hidivliği
Fransa Fransa Krallığı
İspanya İspanya Krallığı
Komutanlar ve liderler
Osmanlı İmparatorluğu II. Mahmut
Osmanlı İmparatorluğu Abdülmecid
Osmanlı İmparatorluğu Hafız Osman Paşa
Prusya Krallığı Helmuth von Moltke
Birleşik Krallık Charles John Napier
Birleşik Krallık Robert Stopford		 Kavalalı Mehmet Ali
Kavalalı İbrahim Paşa

1839-1841 Osmanlı-Mısır Savaşı veya İkinci Osmanlı-Mısır Savaşı, 1839-1841 döneminde hukuken Osmanlı Mısır Eyaleti valisi olan Kavalalı Mehmet Ali Paşa'nın ordusu ile önce Osmanlı Devleti arasında Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde kara savaşı ve sonra Osmanlı Devleti ve başta Britanya olan müttefiklerinin Beyrut, (günümüzde Lübnan); Akka, Filistin ve İskenderiye kıyılarında yapılan denizden karaya bir seri hücum savaşlarıdır. Bu savaş, 1840 Londra Antlaşması ile sona ermiştir.[1]

Geri plan

1831-1833 Osmanlı-Mısır Savaşı Kavalalı İbrahim Paşa Mısır ordusuyla Filistin ve Suriye'yi işgal etmesi; Belen Geçidi Muharebesi ve Konya Muharebesi ile Osmanlı ordularını yenik düşürmesi sonucunda ve Osmanlıların Rusya ile Hünkar İskelesi Antlaşmasını yapmasından sonra Avrupa Büyük Güçlerinin müdahale etmesiyle Mayıs 1833'te imzalanan Kütahya Antlaşması ile sonuç bulmuştu. Kavalalı Mehmet Ali Paşa Mısır yanında Hicaz ve Kandiye (Girit) valiliklerine ve oğlu Kavalalı İbrahim Paşa Şam (Suriye) valiliğini kazanmıştır ve Filistin, Suriye, Lübnan Akdeniz kıyıları Mısırlılara verilmiş olmaktaydı. Fakat bu antlaşma iki tarafı da memnun etmemişti.

Kavalalıların Mısır'da uyguladıkları ve yeni ele geçirdikleri bölgelerde de aynı Mısır'daki gibi uyguladıkları asker alma ve halkın devlet ve devletin imtiyaz verdiklerine angarya çalışmaya zorlanmalarından ve Mısır idarecilerinin halka tavır ve tutumlarından büyük hoşnutsuzluk duymakta idiler. Suriye ve Filistin'de Mısırlı idarecilere karşı ayaklanmaları ortaya çıkmıştı. Bu bölgelerde bulunan Mısır güçleri sulh ve asayişi koruyamaz olmuşlardır. Böylece Mısır askerî güçleri savaş içinde kazandıkları askerî galibiyetlere rağmen bu baskılar ve zorlamalar yüzünden Mısır askerî gücünün morali ve disiplini gittikçe bozulduğu açıkça ortaya çıkmaya başlamıştı.

Osmanlı-Mısır orduları arasında Nizip Muharebesi

Ana madde: Nizip Muharebesi

Osmanlı donanmasının Mısır'a teslimi

Lübnan kıyılarına denizden hücum ve Beyrut'un alınması

Filistin kıyılarına denizden hücum ve Akka kalesinin alınması

İskenderiye hücumu ve barış antlaşması

Londra Antlaşması 1840

Ana madde: Londra Antlaşması (1840)

Kavalalı Mehmet Ali Paşa Akka'yı kaybettikten sonra, Londra Antlaşması'nın şartlarına uymayı kabul etmek zorunda kaldı. Ancak bu antlaşma şartları yanında Sultan Abdülmecit onun Mısır ve Sudan üzerindeki hükümranlık haklarını açıkça teyit eden fermanlar da ilan etti.

Londra Antlaşması (1840) ile Sultan'ın ilan ettiği fermanlar Mısır'ın özel imtiyazlı bir Osmanlı Eyaleti'nin hukuki temelini sağladı. Bundan sonra Kavalalı Mehmet Ali Paşa Suriye'den, Girit'ten, Hicaz ve Arabistan'dan askerlerini geri çekti ve Osmanlı Donanmasını İstanbul'a geri gönderdi.

Kaynakça

  1. ^ Goldschmidt, Arthur (2013). Historical dictionary of Egypt (4. bas.). Lanham: Rowman & Littlefield Publishers. ISBN 978-0810861893. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Londra Antlaşması veya Londra Konferansı aşağıdaki anlamlara gelebilir:

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Emin Rauf Paşa</span> 168. Osmanlı sadrazamı

Mehmet Emin Rauf Paşa iki kez II. Mahmud ve üç kez Abdülmecid döneminde toplam 5 kez 14 sene 7 ay 36 gün sadrazamlık yapmış olan Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kavalalı Mehmed Ali Paşa</span> Mısır ve Sudanın ilk Osmanlı valisi

Kavalalı Mehmed Ali Paşa, Osmanlı paşası ve Mısır eyaletinin valisi, Kavalalılar Hanedanı'nın kurucusu.

<span class="mw-page-title-main">Koca Hüsrev Mehmed Paşa</span> 179. Osmanlı sadrazamı

Koca Hüsrev Mehmed Paşa, Abdülmecid saltanatında 2 Temmuz 1839-29 Mayıs 1840 tarihleri arasında on bir ay yedi gün sadrazamlik yapmış Osmanlı devlet adamıdır. Koca Hüsrev Mehmed Paşa 1811-1818 arasında ve 1823-1827 dönemlerinde kaptan-ı derya olarak iki dönem görev yapmıştır. Yeni kurulan Asakiri Mansuriye'nin kurucu seraskerliğini yapmıştır. Ayrıca birçok eyalet valiliğinde de bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Reşid Paşa</span> 180. Osmanlı sadrazamı

Koca Mustafa Reşid Paşa, Osmanlı sadrazamı, devlet adamı ve diplomat.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Naili Paşa</span> 184. Osmanlı sadrazamı

Giritli Mustafa Naili Paşa, 1832 ile 1851 yılları arasında Girit valiliği ve Abdülmecid saltanatında 14 Mayıs 1853 - 29 Mayıs 1854 ve 6 Ağustos 1857 - 22 Ekim 1857 tarihleri arasında iki defa sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Sadık Rıfat Paşa</span> Diplomat ve devlet adamı

Sadık Rıfat Paşa, iki kez Osmanlı Hariciye Nazırlığı yapmış diplomat ve devlet adamıdır.

Hünkâr İskelesi Antlaşması 8 Temmuz 1833 tarihinde İstanbul'un Beykoz ilçesinde bulunan Hünkar kasrında imzalanmıştır. Kasrın denize açılan kapısına da Hünkâr İskelesi denir. Antlaşmanın adı da buradan gelmektedir. Osmanlı İmparatorluğu'nun Rus İmparatorluğu ile imzaladığı bir karşılıklı yardımlaşma ve saldırmazlık antlaşmasıdır.

Kütahya Antlaşması, Osmanlı İmparatorluğu ile Mısır Valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşa arasında 14 Mayıs 1833 tarihinde imzalanan, Birinci Mısır-Osmanlı Savaşını sona erdirip Şam, Girit ve Adana vilayetlerinin yeni statüsünü belirleyen bir barış ve düzenleme antlaşmasıdır.

Ağa Hüseyin Paşa, Osmanlı ordusu kumandanı, serasker, vali, vezir ve devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Kavalalı İbrahim Paşa</span> Mısırlı general ve Mısır ve Sudan valisi (1789-1848)

Kavalalı İbrahim Paşa, kazandığı askeri başarılarla Mısır'da Kavalalı yönetiminin yerleşmesinde önemli rol oynayan Mısır valisi.

<span class="mw-page-title-main">Nizip Muharebesi</span> İkinci Osmanlı-Mısır Savaşı esnasında yaşanmış bir muharebe

Nizip Muharebesi, 24 Haziran 1839 tarihinde Nizip'te Mısır ile Osmanlı Devleti arasında meydana gelen savaşın adı.

<span class="mw-page-title-main">Mısır Sultanlığı</span> Mısır Sultanlığı veya Mısır İngiliz Protektorası, bugünkü Mısır topraklarında 1914-1922 yılları arası varlığı sürdürmüş olan devlet

Mısır Sultanlığı veya Mısır İngiliz Protektorası, bugünkü Mısır topraklarında 1914-1922 yılları arası varlığı sürdürmüş olan devlet. Fransız Ekvatoral Afrikası, Birleşik Krallık Filistin Mandası, Trablusgarp ve Sirenayka ile komşu idi.

<span class="mw-page-title-main">Şihab ailesi</span>

Şihablar ("Shihabs" veya "Chehabs" Lübnan'ın asil ailesidir. Şihaplar aslen kökeni Mekkedeki Kureyş kabilesine dayanan Wadi-al-Taym'ın geleneksel prensleridir.

<span class="mw-page-title-main">Mısır Hidivliği</span>

Mısır Hidivliği, 1867 yılında Osmanlı İmparatorluğu'nun Mısır Valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşa torunu tarafından kurularak 1914 yılına kadar Mısır ve Sudan'ın büyük bir bölümünün yönetimini elinde tutan, iç işlerinde serbest dış işlerinde Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı Türk özerk devlettir. Mısır Hidivliği, kurulduğu 1867'ten 1914 yılına kadar Kavalalı Mehmed Ali Paşa'nın soyundan gelen Kavalalılar Hanedanı tarafından yönetilmiştir. Devamında 1953 senesine kadar Mısırı Kavalalılar İngilizlerin himayesinde kontrol ettiler.

Bu madde, Osmanlı Devleti'nin Levant, Anadolu, Orta Doğu ve Kafkasya'da yaptığı savaşları; ve Osmanlı'ya karşı çıkmış isyanları kapsar.

<span class="mw-page-title-main">1831-1833 Osmanlı-Mısır Savaşı</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Mısır Eyaleti arasında 1831-1833 yıllarında süren savaş

1831-1833 Osmanlı-Mısır Savaşı, Birinci Osmanlı-Mısır Savaşı ya da İlk Suriye Savaşı, Kavalalı Mehmet Ali Paşa'nın Osmanlı Devleti'ne karşı Filistin, Lübnan, Suriye ve Anadolu'ya düzenlediği seferdir.

Londra Antlaşması (1840) 15 Temmuz 1840 tarihinde bir taraf olarak Osmanlı Devleti ve ikinci taraf olarak Mısır Hidivliği, Birleşik Krallık, Avusturya İmparatorluğu, Prusya, Rusya devletlerinden oluşan Büyük Avrupa Güçleri arasında imzalanmış bir barış ve düzenleme antlaşmasıdır. 1839-1841 Osmanlı-Mısır Savaşını sona erdirmiştir.

Ahmed Fevzi Paşa

Akabe Krizi veya Akabe meselesi aynı zamanda "Taba Meselesi" veya "Taba Krizi (1906)" olarak da bilinen bir krizdir. Osmanlı İmparatorluğu, Britanya İmparatorluğu ve Britanya İmparatorluğu'nun işgali ile İngiltere'ye bağlanan Mısır Hidivliği arasında 1906 yılında patlak veren krizdir. Kriz Akabe'nin Osmanlı'ya Taba'nın ise Mısır'a bırakılıp Osmanlı'nın 13 Mayıs 1906'da Taba'yı boşaltması ile sona ermiştir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.