İçeriğe atla

1828 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri

1828 ABD Başkanlık seçimleri
Amerika Birleşik Devletleri
← 182431 Ekim – 2 Aralık 18281832 →

261 seçici oylu Seçiciler Kurulu
Çoğunluk için 131 oy gerekli
Katılım57.6%[1] artış 30.7
 
Aday Andrew JacksonJohn Quincy Adams
Parti Demokratik Parti|Demokrat Parti (Amerika Birleşik Devletleri) |Demokratik PartiUlusal Cumhuriyetçi Parti
Bölgesi TennesseeMassachusetts
Beraber aday John C. CalhounRichard Rush
Seçim oylaması 17883
Taşıdığı eyalet 159
Aldığı oy 642,553500,897
Oran 56.4%43.6%

Başkanlık seçimleri sonucu haritası. Mavi Jackson ve Calhoun tarafından kazanılan eyaletleri ve açık sarı da Adams ve Rush tarafından kazanılan eyaletleri belirtir. Sayılar seçmenlerin kullandığı oy sayısını ifade eder.

Önceki Başkan

John Quincy Adams
Ulusal Cumhuriyetçi Parti

Seçilen Başkan

Andrew Jackson
Demokratik Parti|Demokrat Parti (Amerika Birleşik Devletleri) |Demokratik Parti

1828 Birleşik Devletler başkanlık seçimi, on birinci dört yılda bir yapılan başkanlık seçimiydi. 31 Ekim Cuma ile 2 Aralık 1828 Salı günleri arasında yapılmıştır. Ulusal Cumhuriyetçi Parti Başkanı John Quincy Adams'ın, Demokrat Parti'den Andrew Jackson ile karşı karşıya gelmesi, 1824 seçimlerden sonra adeta bir rövanş maçı gibiydi. İki partide yeni örgütlenmişti ve adayların itiraz ettiği ilk başkanlık seçimiydi. Jackson'ın Adams karşısındaki zaferi, federal politikada Demokratik egemenliğin başlangıcına işaret ediyordu.

Adaylıklar

Demokrat Parti Adayları

1828 seçimleri için Demokrat Parti kadrosu
Andrew JacksonJohn C. Calhoun
Başkanlık içinBaşkan yardımcılığı için
Eski Senatör
(1797-1798 & 1823-1825)
Amerika Birleşik Devletleri Başkan yardımcısı
(1825-1832)
Kampanya

John Quincy Adams'ın 1825'te göreve başlamasından birkaç ay sonra, Tennessee yasama organı Jackson'ı yeniden başkanlığa aday gösterdi ve böylece üç yıl sonra bu iki çok farklı politikacı arasında yeniden bir rekabet için zemin hazırlanmış oldu. Eski William H. Crawford destekçisi Martin Van Buren de dahil olmak üzere Adams karşıtları, Jackson'ın adaylığını desteklediler. Jackson'ın destekçileri kendilerini Demokratlar olarak adlandırdılar ve onun seçilmesinden kısa bir süre sonra resmen Demokrat Parti adı altında örgütleneceklerdi.[2] Jackson, Adams'a muhalif olanları birleştirme umuduyla, Başkan Yardımcısı John C. Calhoun ile birlikte seçime katılmıştır. Calhoun, Demokrat Parti'ye katılma davetini reddedecek ve bunun yerine seçimden sonra Nullifier Partisi'ni kuracaktı; Nullifierslar önümüzdeki birkaç yıl boyunca büyük ölçüde Demokratlarla aynı çizgide kalacaktı, ancak Jackson'ın ilk döneminde eyalet hakları konusunda anlaşmazlığa düştüler.

Ulusal Cumhuriyetçi Parti Adayları

1828 Ulusal Cumhuriyetçi Parti kadrosu
John Quincy AdamsRichard Rush
Başkanlık içinBaşkan yardımcılığı için
Amerika Birleşik Devletleri başkanı
(1825-1829)
ABD Hazine Bakanı
(1825-1829)
Kampanya

Başkan Adams ve ABD Dışişleri Bakanı Clay ve Massachusetts Senatörü Daniel Webster dahil müttefikleri Ulusal Cumhuriyetçiler olarak biliniyordu. Ulusal Cumhuriyetçiler, Demokratlardan önemli ölçüde daha az örgütlüydü. Adams, eyalet yasama meclislerinin ve partizan mitinglerinin desteğiyle yeniden aday gösterildi. Demokratlarda olduğu gibi, aday gösterme veya ulusal kongre yapılmadı. Adams, korumacı görüşleri ile tanınan bir Pennsylvanyalı olan Hazine Bakanı Richard Rush ile beraber aday olmayı tercih etti. New England'da kişisel olarak popüler olan Adams, Clay'in Batılı seçmenleri cezbettiği, Rush'ın orta eyaletlerdeki seçmenleri cezbettiği ve Webster'ın Federalist Parti'nin eski üyelerini kazandığı bir koalisyon kurmayı umuyordu.

Sonuçlar

Seçim 31 Ekim'de Ohio ve Pennsylvania'da yapılan seçimlerle başladı ve 13 Kasım'da Kuzey Carolina'daki seçimlerle sona erdi. Seçici Kurul 3 Aralık'ta toplandı.

Adams, babasının 1800 seçimlerinde kazandığı aynı eyaletleri kazandı, ancak Jackson diğer tüm eyaletleri kazandı ve seçimde büyük bir galibiyet elde eldi.

Başkanlık Seçim sonuçları
Başkan adayıPartiAna EyaletKazandığı OyYüzdesel MiktarSeçim Oyu
Andrew JacksonDemokrat PartiTennessee642,55355.97%178
John Quincy AdamsUlusal CumhuriyetçilerMassachusetts500,89743.63%83
Diğer 4,5680,40%
Toplam 1,148,018100%261
Kazanmak için gerekli 131
Başkan yardımcılığı Seçim sonuçları
Başkan yardımcısı adayAna EyaletSeçim oyu
John Caldwell CalhounGüney Karolina171
William SmithGüney Karolina7
Richard RushPennsylvania83
Diğer
Toplam 261
Kazanmak için gerekli 131

Seçim Sonrası

Rachel Jackson (eşi) kampanya boyunca göğüs ağrısı çekiyordu ve evliliğine yönelik kişisel saldırılar yüzünden travma geçirdi. 22 Aralık 1828'de hastalandı ve öldü. Jackson, Adams kampanyasını ve Henry Clay'i eşinin ölümünün sebebi olarak gördü ve onları suçladı.

Andrew Jackson, 4 Mart 1829'da başkan olarak yemin etti. Yemin töreninden sonra beyaz saray'a gelen bir grup mobilyalara ve eşyalara zarar verdi, Jackson arkadan kaçmak zorunda kaldı. Muhafazakarlar ise bu olay karşısında adeta dehşete kapıldı.

Kaynakça

  1. ^ "Voter Turnout in Presidential Elections". The American Presidency Project. UC Santa Barbara. 23 Ekim 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ Yenne, Bill (15 Mart 2016). The Complete Book of US Presidents (İngilizce). Voyageur Press. ISBN 978-0-7603-5007-2. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">2004 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span> ABDnin başkanını belirleyen seçim

2004 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri Amerika Birleşik Devletleri'nde 2 Kasım 2004 tarihinde gerçekleştirilen Amerikan tarihinin 55'inci başkanlık seçimine verilen genel isimdir. Seçimler sonucunda, Cumhuriyetçi Parti adayı George W. Bush Demokrat Parti adayı John Kerry'den daha fazla oy alarak ikinci defa ABD başkanlığına seçilmiştir. Özellikle seçimlere yakınlaşılan aylarda, dış politika konuları adaylar arasındaki tartışmaların odağını oluşturmuş, Irak Savaşı ve adayların birbirlerinin askerlik zamanlarına ilişkin suçlamalar medyada geniş yer bulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Andrew Jackson</span> 7. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (1829–1837)

Andrew Jackson, 7. Amerika Birleşik Devletleri başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Maine</span> Amerika Birleşik Devletlerinde eyalet

Maine, Amerika Birleşik Devletleri'nin en kuzeydoğusunda bulunan New England bölgesindeki bir eyalettir.

<span class="mw-page-title-main">Demokrat Parti (Amerika Birleşik Devletleri)</span> Amerikada iki büyük siyasi partiden biri

Demokratik Parti, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki iki büyük partiden biri. Diğeri Cumhuriyetçi Partidir. Demokratlar, ABD'de "modern liberalizm" olarak bilinen sosyal liberal ideolojinin temsilcisidir; bu ideoloji sivil özgürlük ve sosyal eşitlik kavramlarını karma bir liberal ekonomi desteğiyle harmanlar.

<span class="mw-page-title-main">Martin Van Buren</span> 8. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (1837–1841)

Martin Van Buren Amerika Birleşik Devletleri'nin 8. başkanıdır. 4 Mart 1837'den 4 Mart 1841'e kadar başkanlık görevini yürütmüştür. Başkanlık görevinden önce ABD'nin 8. başkan yardımcısı ve 10. Dışişleri Bakanı olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">John Quincy Adams</span> 6. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (1825–1829)

John Quincy Adams, Amerika Birleşik Devletleri'nin 6. Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">1996 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span> ABDnin başkanını belirleyen seçim

1996 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri Demokrat Parti adayı Amerika Birleşik Devletleri başkanı Bill Clinton ve ABD Başkan Yardımcısı Al Gore ile Cumhuriyetçi Parti adayı eski Senatör Bob Dole ve eski ABD Kongresi üyesi ve Kabine Sözcülerinden Jack Kemp arasında ABD Başkanlığı ve Başkan Yardımcılığı için yapılan seçimlerdir. Clinton 1990'ların başındaki ekonomik durgunluğun sona ermesinden ve dünyada göreceli olarak istikrarlı bir politik ortamının varlığından yararlanarak, yeniden Başkanlığa seçilmeyi ülke çapında seçim gecesinde garantilemiştir.

<span class="mw-page-title-main">1936 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span>

1936 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri, 3 Kasım 1936 tarihinde Mevcut Demokrat Başkan Franklin D. Roosevelt ile Cumhuriyetçi aday Alf Landon arasında gerçekleşti. Seçimleri, Mevcut Demokrat Başkan Franklin D. Roosevelt büyük bir zaferle kazanarak yeniden Başkan oldu. Franklin D. Roosevelt'in 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı'ndan sonra uyguladığı ekonomi politikaları zaferde başrolü oynadı.

Ulusal Cumhuriyetçi Parti, Amerika Birleşik Devletleri'nde bulunan bir siyasi parti idi. Parti, Demokrat-Cumhuriyetçi Parti'nin 1824 başkanlık seçimlerinde John Quincy Adams'ı destekleyen hizbinden ortaya çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">1804 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span>

1804 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri, 2 Kasım Cuma gününden 5 Aralık 1804 Çarşamba gününe kadar düzenlenen beşinci dört yıllık başkanlık seçimiydi.

<span class="mw-page-title-main">1808 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span>

1808 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri, 4 Kasım Cuma gününden 7 Aralık 1808 Çarşamba gününe kadar düzenlenen altıncı dört yıllık başkanlık seçimiydi.

<span class="mw-page-title-main">1812 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span>

1812 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri, 30 Ekim Cuma gününden 2 Aralık 1812 Çarşamba gününe kadar düzenlenen yedinci dört yıllık başkanlık seçimiydi.

<span class="mw-page-title-main">1816 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span> ABDnin sekizinci başkanlık seçimi

1816 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri 1 Kasım - 2 Aralık 1816 tarihleri arasında düzenlenen sekizinci dört yıllık başkanlık seçimiydi.

<span class="mw-page-title-main">1824 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span>

1824 Birleşik Devletler başkanlık seçimi, onuncu dört yılda bir yapılan başkanlık seçimiydi. 26 Ekim Salı ile 1 Aralık 1824 Çarşamba tarihleri arasında yapılmıştır. Andrew Jackson, John Quincy Adams, Henry Clay ve William Crawford, başkanlık için adaylardı. Hiçbir aday Seçiciler kurulu çoğunluğunu kazanamadığı için seçimin sonucu belirsizdi. Başkan yardımcılığı seçiminde ise John C. Calhoun, açık ara bir farkla çoğunluğu elde ederek başkan yardımcısı seçildi. Başkan adaylarından hiçbiri Seçiciler kurulu çoğunluğunu elde edemediği için, ABD Temsilciler Meclisi, ABD Anayasasında yer alan On ikinci Değişiklik hükümleri uyarınca, koşullu bir seçim yaptı. Bu seçim sonucunda ise 9 Şubat 1825'te John Quincy Adams başkan seçildi.

<span class="mw-page-title-main">1832 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span>

1832 Birleşik Devletler başkanlık seçimi, on ikinci dört yılda bir yapılan başkanlık seçimiydi. 2 Kasım ile 5 Aralık 1832 arasında yapılmıştır. Demokrat Parti adayı görevdeki başkan Andrew Jackson, Ulusal Cumhuriyetçi Parti adayı Henry Clay'a karşı zafer elde etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">1836 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span>

1836 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimi, 3 Kasım Perşembe ile 7 Aralık 1836 Çarşamba arasında dört yılda bir yapılan 13. başkanlık seçimiydi. Seçimi yeni kurulan Whig Partisi'nin dört başkan adayına karşı zafer elde eden Martin Van Buren kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">1840 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span>

1840 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimi, 30 Ekim Cuma ile 2 Aralık 1840 Çarşamba tarihleri arasında dört yılda bir yapılan 14. başkanlık seçimiydi. Büyük bir ekonomik durgunluğa yol açan 1837 Paniği'nin gölgesinde yapılan seçimde Whig adayı William Henry Harrison, görevdeki mevcut başkan Martin Van Buren karşısında seçimi kazanarak ABD'nin dokuzuncu başkanı seçilmiştir. Bu aynı zamanda Whig partili bir başkan adayının ilk seçim zaferiydi.

<span class="mw-page-title-main">1844 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span>

1844 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimi, 1 Kasım Cuma ile 4 Aralık 1844 Çarşamba tarihleri arasında yapılan dört yılda bir yapılan 15. başkanlık seçimiydi. Demokrat James K. Polk, kölelik ve Teksas Cumhuriyeti'nin ilhak'ı ile ilgili konular ekseninde tansiyonu oldukça yüksek gerçekleşen seçimde Whig adayı Henry Clay'a karşı başa baş geçen bir oylamada zafer elde ederek Amerika'nın 11. Başkanı seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">1848 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span>

1848 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri, 7 Kasım 1848 Salı günü dört yılda bir yapılan 16. başkanlık seçimleriydi. Meksika-Amerika Savaşı'nın ardından yapılan seçimde Whig Partisi'nden General Zachary Taylor, Demokrat Parti'den Senatör Lewis Cass'i mağlup ederek 12. Amerika Birleşik Devletleri başkanı seçilmiştir.

Jackson demokrasisi, Amerika Birleşik Devletleri'nde oy hakkını 21 yaşın üzerindeki beyaz erkeklerin çoğuna genişleten ve bir dizi federal kurumu yeniden yapılandıran bir 19. yüzyıl siyasi felsefesiydi. Yedinci ABD başkanı Andrew Jackson ve destekçileri ile ortaya çıkan bu felsefe, bir nesil boyunca ülkenin baskın siyasi dünya görüşü haline geldi. Terimin kendisi 1830'larda aktif olarak kullanılıyordu.