İçeriğe atla

1824 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri

1824 ABD Başkanlık seçimleri
Amerika Birleşik Devletleri
← 182026 Ekim – 1 Aralık 1824
9 Şubat 1825 (koşullu seçim)
1828 →

261 seçici oylu Seçiciler Kurulu
Çoğunluk için 131 oy gerekli
Katılım26.9%[1] artış 16.8
 
Aday John Quincy Adams
(ABD Temsilciler Meclisi tarafından kararlaştırıldı)
Andrew Jackson
Parti Demokratik-CumhuriyetçiDemokratik-Cumhuriyetçi
İttifak Ulusal Cumhuriyetçi PartiLua hatası 80 satırında package.lua: module 'Modül:Siyasi parti/J' not found.
Bölgesi MassachusettsTennessee
Beraber aday John C. CalhounJohn C. Calhoun
Seçim oylaması 84 99
Delege sayısı 137
Taşıdığı eyalet 7 12
Aldığı oy 113,122 151,271
Oran 30.9% 41.4%

 
Aday William H. Crawford Henry Clay
Parti Demokratik-CumhuriyetçiDemokratik-Cumhuriyetçi
İttifak Old Republican Ulusal Cumhuriyetçi Parti
Bölgesi Georgia Kentucky
Beraber aday Nathaniel Macon Nathan Sanford
Seçim oylaması 41 37
Delege sayısı 4 0
Taşıdığı eyalet 2 3
Aldığı oy 40,856 47,531
Oran 11.2% 13.0%

Başkanlık seçimleri sonucu haritası. Mavi Jackson tarafından kazanılan eyaletleri, yeşil Adams tarafından kazanılan eyaletleri, turuncu Crawford tarafından kazanılan eyaletleri ve açık sarı da Clay tarafından kazanılan eyaletleri belirtir. Sayılar seçmenlerin kullandığı oy sayısını ifade eder.

Önceki Başkan

James Monroe
Demokratik-Cumhuriyetçi

Seçilen Başkan

John Quincy Adams
Demokratik-Cumhuriyetçi

1824 Birleşik Devletler başkanlık seçimi, onuncu dört yılda bir yapılan başkanlık seçimiydi. 26 Ekim Salı ile 1 Aralık 1824 Çarşamba tarihleri arasında yapılmıştır. Andrew Jackson, John Quincy Adams, Henry Clay ve William Crawford, başkanlık için adaylardı. Hiçbir aday Seçiciler kurulu çoğunluğunu kazanamadığı için seçimin sonucu belirsizdi. Başkan yardımcılığı seçiminde ise John C. Calhoun, açık ara bir farkla çoğunluğu elde ederek başkan yardımcısı seçildi. Başkan adaylarından hiçbiri Seçiciler kurulu çoğunluğunu elde edemediği için, ABD Temsilciler Meclisi, ABD Anayasasında yer alan On ikinci Değişiklik hükümleri uyarınca, koşullu bir seçim yaptı. Bu seçim sonucunda ise 9 Şubat 1825'te John Quincy Adams başkan seçildi.[2][3][4]

Demokratik-Cumhuriyetçi Parti arka arkaya altı başkanlık seçimini kazandı ve 1824'te tek ulusal siyasi parti oldu. Bununla birlikte seçim yaklaştıkça birden fazla adayın varlığı, parti'nin parçalandığını ve İyi Hissetme Çağı'nın sona erdiğini gösteren bir işaretti.

Bu seçim aynı zamanda ABD tarihinde Seçiciler kurulunun çoğunluğunu elde edemeyip ABD Temsilciler meclisi tarafından başkanın belirlendiği ikinci seçimdir. Diğer seçim ise 1800 yılı seçimleridir.

Adaylık Süreci

Demokratik-Cumhuriyetçilerin Başkanı James Monroe, 1820 seçimlerinde parti içi muhalefet olmadan aday olabilmişti. Sadece İki dönem için seçilen önceki başkanlar gibi, Monroe'da üçüncü bir dönem için yeniden aday gösterilmeyi reddetti.

Kongre parti oylaması
Başkan adayıOyBaşkan yardımcısı adayıOy
William H. Crawford64Albert Gallatin57
Henry Clay2Erastus Root 2
John Quincy Adams2John Quincy Adams1
Andrew Jackson1William Eustis1
William Rufus King1
William Lowndes1
Richard Rush1
Samuel Smith1
John Tod1

Kongre grubu, Crawford'u başkanlığa ve Albert Gallatin'i de başkan yardımcılığına aday gösterdi, ancak toplantıya parti içi katılım az oldu ve bunun demokratik olmadığını savunan kesim tarafından eleştrilere maruz kaldı. Gallatin adaylık istememişti ve kısa süre sonra Crawford'un isteği üzerine çekildi. Yerine Kuzey Carolina Senatörü Nathaniel Macon getirildi.

Başkanlık için adaylıklar

Seçimden önce çekilen adaylar

Seçime katılan adaylar

Dört adayın tamamı en az bir eyalet yasama organı tarafından aday gösterildi. Andrew Jackson, Tennessee eyalet yasama organı tarafından başkanlık makamına aday gösterildi. Jackson başkanı adayı olmayı düşünmüyordu bunun yerine Nashville'deki mülkünde istirahate çekilmek istiyordu ama böyle bir teklifide reddecek biri değildi.

Seçim sonuçları

Başkanlık seçim sonuçları
AdayPartisiEyaletKazandığı OyYüzdesel MiktarSeçim Oyu
Andrew JacksonDemokratik-Cumhriyetçi PartiTennessee151,27141.36%99
John Quincy AdamsDemokratik-Cumhriyetçi PartiMassachusetts113,12230.92%84
William Harris CrawfordDemokratik-Cumhriyetçi PartiGeorgia40,85611.21%41
Henry ClayDemokratik-Cumhriyetçi PartiKentucky47,53112.99%37
Bağımsız adaylarYokMassachusetts6,6161.81%0
Diğer6,4371.71%0
Toplam365,833100.00%261
Kazanmak için gerekli131
Başkan Yardımcılğı seçim sonuçları
AdayPartisiEyaletSeçim Oyu
John C. CalhounDemokratik-Cumhuriyetçi PartiGüney Carolina182
Nathan SanfordDemokratik-Cumhuriyetçi PartiNew York30
Nathaniel MaconDemokratik-Cumhuriyetçi PartiKuzey Carolina24
Andrew JacksonDemokratik-Cumhuriyetçi PartiTennessee13
Martin Van BurenDemokratik-Cumhuriyetçi PartiNew York9
Henry ClayDemokratik-Cumhuriyetçi PartiKentucky2
Toplam260
Kazanmak için gerekli131

1825 koşullu seçim

Temsilciler Meclisi delege oylarının haritası
1825 Koşullu Birleşik Devletler başkanlık seçimi
9 Şubat 1825
Adaylar Oylar %
John Quincy Adams1354.17
Andrew Jackson7 29.17
William H. Crawford 4 16.67
Toplam Oylar 24100
Gerekli oylar 1354.17
Eyalet delegeleri için oylama:
Adams Jackson Crawford

Connecticut
      6 
 0   0 
Illinois
      1 
 0   0 
Kentucky
      8 
 4   0 
Louisiana
      2 
 1   0 
Maine
      7 
 0   0 
Maryland
      5 
 3   1 
Massachusetts
      12 
 1   0 
Missouri
      1 
 0   0 
New Hampshire
      6 
 0   0 
New York
      18 
 2   14 
Ohio
      10 
 2   2 
Rhode Island
      2 
 0   0 
Vermont
      5 
 0   0 

Alabama
      0   3   0 
Indiana
      0   3   0 
Mississippi
      0   1   0 
New Jersey
      1   5   0 
Pensilvanya
      1   25   0 
South Carolina
      0   9   0 
Tennessee
      0   9   0 

Delaware
      0   0   1 
Georgia
      0   0   7 
North Carolina
      1   2   10 
Virginia
      1   1   19 

13 eyalet

 83   13   17 

7 eyalet

 2   55   0 

4 eyalet

 2   3   37 

Kaynaklar:[5][6][7]

Seçim sonrası

Adams'ın zaferi, hem halkın hem de seçiciler kurulu oyların'ın çoğunluğunu kazanan ve Meclisin kendisini seçmesini bekleyen Jackson'ı şok etti.[8]

Kaynakça

  1. ^ "National General Election VEP Turnout Rates, 1789-Present". United States Election Project. CQ Press. 25 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ Robin Kolodny, "The Several Elections of 1824." Congress & the Presidency: A Journal of Capital Studies 23#2 (1996) online[].
  3. ^ George Dangerfield, George. The Awakening of American Nationalism: 1815-1828 (1965) pp 212–230.
  4. ^ "Presidential Election of 1824: A Resource Guide (Virtual Programs & Services, Library of Congress)". www.loc.gov. 10 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  5. ^ "1 Cong. Deb. 527 (1825)". A Century of Lawmaking for a New Nation: U.S. Congressional Documents and Debates, 1774–1875. Washington, D.C.: Library of Congress. 27 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2019. 
  6. ^ McMaster, J. B. (1900). History of the People of the United States... V. New York: D. Appleton and Company. s. 81.  Reprinted in Bemis, Samuel Flagg (1965). John Quincy Adams and the Union. New York: Alfred A. Knopf. s. 54. 
  7. ^ "US President House Run-off (Contingent Election, 1825)". ourcampaigns.com. 27 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2019. 
  8. ^ "United States presidential election of 1824 | United States government". Encyclopedia Britannica (İngilizce). 6 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 

Dış bağlantılar


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">John Adams</span> 2. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (1797–1801)

John Adams, 1797'den 1801'e kadar Amerika Birleşik Devletleri'nin 2. başkanı olarak görev yapan, Amerikalı devlet adamı, avukat, diplomat, yazar ve ABD'nin kurucu babalarındandır. ABD'nin ilk başkan yardımcısı olması ile de bilinir.

<span class="mw-page-title-main">John Quincy Adams</span> 6. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (1825–1829)

John Quincy Adams, Amerika Birleşik Devletleri'nin 6. Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">2008 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span> ABDnin 44. başkanını belirleyen seçim

2008 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri 4 Kasım 2008 tarihinde yapılmış, Demokratik Parti'nin adayı Illinois senatörü Barack Obama ABD'nin 44. devlet başkanı seçilmiştir. 4 yılda bir yapılan Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimlerinin sonucu seçiciler kurulu esasına göre belirlenmektedir. Bu sisteme göre ABD'nin her eyaleti başkanlık seçimlerinde nüfuslarıyla orantılı bir temsil hakkına sahiptir. 2008 yılındaki bu seçimlerde Obama Cumhuriyetçi Parti'nin adayı olan Arizona senatörü John McCain'yle yarışmış, seçiciler kurulundaki 538 üyeden 365'ini kazanarak başkan seçilmiştir. Seçimi kazanan Barack Obama 20 Ocak 2009 tarihinde yemin ederek göreve başladı.

<span class="mw-page-title-main">2000 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span> ABDnin 43. başkanını belirleyen seçim

2000 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri 7 Kasım 2000 tarihinde Amerika Birleşik Devletleri'nin 50 eyaletinde yapıldı. Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Teksas valisi George W. Bush, Demokratik Parti'nin adayı ise Başkan yardımcısı Al Gore idi. ABD tarihinde sonuçları birbirine en yakın Başkanlık seçimi olan bu seçimin kesin sonucu aylarca belli olmadı. Sonuçlar kesinleştikten sonra Al Gore'un daha yüksek sayıda seçmenin oyunu almış olmasına rağmen, ABD'nin her eyalette ayrı çoğunluk sağlama esasına dayanan seçim sisteminden dolayı 271 seçiciler kurulu kazanan George W. Bush Başkan oldu.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri başkanı</span> ABDnin devlet ve hükûmet başkanı

Amerika Birleşik Devletleri başkanı, Amerika Birleşik Devletleri'nin ve ABD Hükûmeti'nin başıdır. Başkan adaylarının ABD'de doğmuş Amerikan vatandaşları olması gerekir. En az 35 yaşında ve en az 14 yıldır ABD'de oturuyor olmalıdırlar. Başkanın sorumlulukları arasında yürütmenin başı olması, antlaşma yapması, başkomutanlık ve devlet başkanlığı vardır. Uygulamada bu sorumluluklar, yasa önerisi hazırlamayı, dış politikanın oluşturulmasını, kişisel diplomasiyi de içine alacak biçimde genişlemiştir.

<span class="mw-page-title-main">1788-1789 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span>

1788-1789 ABD başkanlık seçimleri, Amerika Birleşik Devletleri tarihindeki ilk başkanlık seçimi. Seçimlerde 43.782 oyun tamamını, Seçiciler Kurulunun 138 oyunun 69'unu alan George Washington ilk ABD başkanı olmuştur. Başkan yardımcısı ise Seçiciler Kurulunda Washington'ın ardından en çok oy alan John Adams olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">2016 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span> ABDnin 45. başkanını belirleyen seçim

2016 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri, 8 Kasım 2016 tarihinde yapılmıştır. ABD tarihindeki 58. başkanlık seçimleri olan bu seçimlerin yapıldığı sırada ABD başkanı olarak görev yapmakta olan Barack Obama ABD yasalarına göre bu göreve üst üste iki dönem seçilmiş olduğu için üçüncü kez aday olamamıştır. 2016 yılı boyunca partilerin kendi içlerinde her eyalette ayrı ayrı yaptıkları ön seçimlerin sonucu olarak Demokratik Parti'nin adayı Hillary Clinton, Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Donald Trump, Liberteryen Parti'nin adayı Gary Johnson ve Yeşil Parti'nin adayı Jill Stein olarak belirlenmiştir. Bu adayların birbirlerine karşı yarıştıkları genel seçimlerde toplam oy sayısı bakımından Hillary Clinton'a göre daha az oy almasına karşılık, seçiciler kurulunda 304-227 üstünlük sağlayan Donald Trump seçimi kazanmış, 20 Ocak 2017 günü yemin ederek 45. ABD başkanı olarak göreve başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">2020 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span> ABDnin 46. başkanını belirleyen seçim

2020 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri, 3 Kasım 2020 Salı günü gerçekleştirilmiş olan ABD'nin 59. başkanlık seçimleridir. Demokratik parti adayları Eski başkan yardımcısı ve başkan adayı Joe Biden ve görevdeki Kaliforniya senatörü ve başkan yardımcısı adayı Kamala Harris, Cumhuriyetçi parti adayları olan görevdeki başkan Donald Trump ve başkan yardımcısı Mike Pence'i yendi ve Trump, 1992'den bu yana ülke tarihinde ikinci dönem için yeniden seçilemeyen on birinci ABD başkanı oldu.

<span class="mw-page-title-main">1792 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span>

1788-89 Başkanlık seçimlerden 4 yıl sonra tekrarlanan başkanlık seçimidir. Mevcut Başkan George Washington bu seçimde Seçiciler Kurulunun 264 oyunun 132'sini alarak ikinci dönemi için seçilmiştir. Başkan yardımcısı ise Seçiciler Kurulunda Washington'ın ardından en çok oy alan John Adams olmuştur. İkincilik için George Clinton ile kıyasıya bir rekabeti olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">1796 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span>

1796 yılında Amerika Birleşik Devletleri'nin yeni başkanını belirlemek için yapılmış 3. seçimdir. Aynı zamanda tartışmalı geçen ilk başkanlık seçimidir. Görevdeki başkan yardımcısı John Adams, Seçiciler Kurulunun 276 oyunun 71'ini alarak Amerika Birleşik Devletleri'nin 2. Başkanı seçilmiştir. Başkan yardımcısı ise Adams'ın ardından en çok oyu alan aday Thomas Jefferson olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">1800 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span>

1800 yılında Amerika Birleşik Devletleri'nin yeni başkanını belirlemek için yapılmış 4. seçimdir. 31 Ekim ve 3 Aralık 1800 tarihleri arasında gerçekleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">1804 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span>

1804 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri, 2 Kasım Cuma gününden 5 Aralık 1804 Çarşamba gününe kadar düzenlenen beşinci dört yıllık başkanlık seçimiydi.

<span class="mw-page-title-main">1808 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span>

1808 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri, 4 Kasım Cuma gününden 7 Aralık 1808 Çarşamba gününe kadar düzenlenen altıncı dört yıllık başkanlık seçimiydi.

<span class="mw-page-title-main">1812 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span>

1812 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri, 30 Ekim Cuma gününden 2 Aralık 1812 Çarşamba gününe kadar düzenlenen yedinci dört yıllık başkanlık seçimiydi.

<span class="mw-page-title-main">1816 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span> ABDnin sekizinci başkanlık seçimi

1816 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri 1 Kasım - 2 Aralık 1816 tarihleri arasında düzenlenen sekizinci dört yıllık başkanlık seçimiydi.

<span class="mw-page-title-main">1820 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span>

1820 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri dokuzuncu dört yılda bir yapılan başkanlık seçimiydi. 1 Kasım Çarşamba gününden 6 Aralık 1820 Çarşamba gününe kadar yapıldı. İyi Hisler Çağı'nın zirvesinde gerçekleşen seçim, Demokratik-Cumhuriyetçi Başkan James Monroe'nun büyük bir rakibi olmadan yeniden seçilmesiyle sonuçlandı. Bu, bir başkan adayının etkili bir şekilde rakipsiz yarıştığı üçüncü ve son Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimiydi. Aynı zamanda devrimci nesilden bir başkanın son seçimiydi.

<span class="mw-page-title-main">1828 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span>

1828 Birleşik Devletler başkanlık seçimi, on birinci dört yılda bir yapılan başkanlık seçimiydi. 31 Ekim Cuma ile 2 Aralık 1828 Salı günleri arasında yapılmıştır. Ulusal Cumhuriyetçi Parti Başkanı John Quincy Adams'ın, Demokrat Parti'den Andrew Jackson ile karşı karşıya gelmesi, 1824 seçimlerden sonra adeta bir rövanş maçı gibiydi. İki partide yeni örgütlenmişti ve adayların itiraz ettiği ilk başkanlık seçimiydi. Jackson'ın Adams karşısındaki zaferi, federal politikada Demokratik egemenliğin başlangıcına işaret ediyordu.

<span class="mw-page-title-main">1836 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span>

1836 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimi, 3 Kasım Perşembe ile 7 Aralık 1836 Çarşamba arasında dört yılda bir yapılan 13. başkanlık seçimiydi. Seçimi yeni kurulan Whig Partisi'nin dört başkan adayına karşı zafer elde eden Martin Van Buren kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">1840 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span>

1840 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimi, 30 Ekim Cuma ile 2 Aralık 1840 Çarşamba tarihleri arasında dört yılda bir yapılan 14. başkanlık seçimiydi. Büyük bir ekonomik durgunluğa yol açan 1837 Paniği'nin gölgesinde yapılan seçimde Whig adayı William Henry Harrison, görevdeki mevcut başkan Martin Van Buren karşısında seçimi kazanarak ABD'nin dokuzuncu başkanı seçilmiştir. Bu aynı zamanda Whig partili bir başkan adayının ilk seçim zaferiydi.

<span class="mw-page-title-main">1844 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span>

1844 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimi, 1 Kasım Cuma ile 4 Aralık 1844 Çarşamba tarihleri arasında yapılan dört yılda bir yapılan 15. başkanlık seçimiydi. Demokrat James K. Polk, kölelik ve Teksas Cumhuriyeti'nin ilhak'ı ile ilgili konular ekseninde tansiyonu oldukça yüksek gerçekleşen seçimde Whig adayı Henry Clay'a karşı başa baş geçen bir oylamada zafer elde ederek Amerika'nın 11. Başkanı seçilmiştir.