İçeriğe atla

1820 Devrimleri

1820 Devrimleri, Avrupa'da gerçekleşen devrimci bir dalga sonucunda meydana gelen ayaklanmalardır. Ayaklanmaların amacı anayasal monarşiler kurmaktır. İspanya, Portekiz, Rusya, İtalya bu devrimci dalgalanmadan etkilendi. Yunanistan da Osmanlıdan bağımsızlığını ilan etmek için devrimci harekete dahil oldu.

İtalya

1820 devrimleri sırasında Palermo

İtalya'da 1820 devrimleri Sicilya ve Napoli'de başladı. Kral Ferdinand ayaklanmalardan dolayı taviz vermek zorunda kalarak anayasal monarşiye geçileceğini sözünü verdi. Bu başarıdan ilham alan Carbonaria, İtalya'nın kuzeyinde ayaklanma başlattı. 1820'nin sonunda başlayan ayaklanmaya Kutsal İttifak devletleri müdahale etme kararı aldı. İtalya'nın komşusu olan Avusturya ordusu İtalya'ya girdi. Sayısıca üstün düşman ile karşı karşıya kalan Carbonaria, teslim oldu. Liderler sürgüne gitti.

İspanya

İspanyol partizanların elinde olan Cadiz'de ilan edilen 1812 İspanyol Anayasası ile İspanya'da demokratikleşme başladı. Ancak VII. Ferdinand bunu engelleyecek önlemler aldı. Bunun üzerine Albay Rafael del Riego, İspanyol ordusunun desteği ile krala demokratik bir anayasa talebinde bulundu. Kral talebi kabul etmek zorunda kaldı. Ancak bu kabule rağmen kral, 1822 yılında toplanan Verona Kongresi'nde, Fransa'dan yardım istedi. Bunun üzerine Fransa, İspanya'ya 100.000 kişilik bir kuvvet ile sefere çıktı. Çıkan çatışma ile mutlak monarşi tekrardan kuruldu.

Portekiz

Kral, Yarımada Savaşı başladıktan sonra Brezilya'ya kaçtı. Savaş sırasında İngiltere Portekiz'e çıkarma yaptı. Kısa zamanda savaş kazanılacak ve Fransızlar geri çekilecektir. Ancak siyasette İngilizler'in hakimiyeti arttı. Ordu bu durumdan memnun değildi ve Merkezi Porto kenti olmak üzere ülkenin kuzeyinde başlayan bir ayaklanma çıkardı. Ayaklanma kısa zamanda ülkenin geri kalanına yayıldı. Kral ülkeye geri döndü. Bunun üzerine Brezilya bağımsızlık ilan ederek Portekizlilerle savaşa tutuştu. Kısa zamanda Portekiz ordusu yenilgiye uğradı. Ülkede de monarşistler ile liberaller arasında iç savaş patlak verdi ve savaş durumu 1838 yılına kadar devam etti.

Yunanistan

1821 ve 1832 yılları arasında, Fransız Devrimi etkisinde kalan Yunan devrimciler Osmanlı Devleti'ne karşı savaştı. Dış yardımların etkisiyle Osmanlı devletinden bağımsızlık elde eden ilk azınlık grup oldular.

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Napoli Krallığı</span> 1282-1816 yılları arasında İtalyanın güneyinde hüküm sürmüş eski bir devlet

Napoli Krallığı, İtalyan yarımadasının güneyinde, Napoli'de kurulmuş bir devletin modern ismidir. Zamanında, biraz yanıltıcı olarak Sicilya Krallığı adı ile anılmaktaydı; çünkü Napoli Krallığı Sicilya adasında 1282'de çıkan Sicilya Vesperleri adlı bir isyan sonucunda Napoli Krallığı'nin Sicilya Krallığı'ndan ayrılması ile ortaya çıkmıştı. Napoli Krallığı'nın ortada bulunduğu dönemde bu Krallık ya İspanyol veya Fransız asıllı bir kral tarafından idare edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">XII. Alfonso</span>

XII. Alfonso, 1874-1885 arasında İspanya kralı. Kısa süren hükümdarlığı İspanya'da anayasal monarşi umutlarının yeşermesine yol açmıştır.

<span class="mw-page-title-main">XVIII. Louis</span> Fransa kralı (17 Kasım 1755 - 16 Eylül 1824)

XVIII. Louis, 1795'ten sonra Fransa kralı unvanını taşıyan ve Napolyon'un yeniden imparatorluğunu ilan ettiği Yüz Gün (1815) dışında, 1814-1824 arasında tahtta kalan hükümdar.

<span class="mw-page-title-main">İspanyol İmparatorluğu</span> Beş kıtada toprağı olan, dünyanın ilk küresel imparatorluğu

İspanyol İmparatorluğu, beş kıtada toprağı olan, dünyanın ilk küresel imparatorluğudur. İspanyol İmparatorluğu, İspanya veya İspanya hükümdarları tarafından fethedilen, miras kalan veya el konan arazileri kapsar. Bu arazilere Kuzey ve Güney Amerika'nın geniş kesimleri de dahildir. Hak iddia edilen ancak hiç ele geçirilemeyen topraklar da mevcuttur. Toplam arazilerin yüzölçümü 18. yüzyılın sonunda 18 milyon kilometre kare civarındadır. 16. ve 17. yüzyıllardaki kıtalararası yapısına rağmen koloni imparatorluğu deyimi 1768 yılı itibarıyla kullanılmaya başlanmıştır. 19. yüzyılda ise devlet yapısı tamamen kolonisel bir yapıya dönüşmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Yarımada Savaşı</span>

Yarımada Savaşı veya İspanyol Bağımsızlık Savaşı, Napolyon Savaşları'nın İber Yarımadası'nda geçen bölümüdür. Fransız ordusu dağlık İber Yarımadası'nda modern savaş taktiklerinden mahrum savaşmış, düzenli ordular yerine gerillalara karşı savaşıldığı için yoğun kayıplar vermişlerdir. Bu sebeple Fransızlara karşı İngiliz, İspanyol ve Portekiz kuvvetleri arasında geçen savaş, Napolyon'un ordusunu yavaş yavaş tüketmiş ve devrilmesinde etkili olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">II. Felipe</span> İspanya Kralı

II. Felipe, 2. İspanya Kralı. Ayrıca Hollanda, Belçika, Napoli Kralı, Sicilya Kralı, İspanyol Amerikası ve sömürgeleri kralı, Portekiz Kralı, Malta ve Güney İtalya Dükü unvanlarını taşıdı. 1554-1558 yılları arasında İngiltere ve İrlanda Kraliçesi I. Mary'nin kocası olarak İngiltere Kralı oldu. Bu dönemde İspanya gücünün zirvesine ulaştı. Filipinler, Orta ve Güney Amerika İspanyolların eline geçti.

<span class="mw-page-title-main">José de San Martín</span> Arjantinli asker (1776-1850)

José de San Martín, Güney Amerikalı devrimcidir.

<span class="mw-page-title-main">İtalya Krallığı</span> 1861-1946 yılları arasında Güney Avrupada hüküm sürmüş bir krallık

İtalya Krallığı, 1861 yılında İtalya’nın birleşmesinden 1946 yılında İtalyan Cumhuriyeti’nin ilanına kadar devam etmiş bir krallıktır. İtalya Krallığı, Roma İmparatorluğu’nun dağılmasından sonra kurulmuş, bütün İtalya yarımadasını kapsayan ilk devlettir. Aradaki 12 yüzyıl boyunca İtalya yarımadasında çok sayıda devletçik kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">1848 Devrimleri</span>

1848 Devrimleri veya bazı ülkelerdeki kullanımıyla Halkların Baharı, 1848'den 1849'a kadar bir yıldan fazla bir süre boyunca Avrupa çapında gerçekleşen bir dizi devrimdir. Avrupa tarihinde bugüne kadarki en yaygın devrimci dalga olmaya devam etmektedir.

Üç Krallık Savaşları 1639 - 1651 yılları arasında İngiltere, İrlanda ve İskoçya'yı da içine alacak şekilde gerçekleşen çok sayıda olayı kapsar. Bu olaylardan en önemlisi İngiliz İç Savaşıdır ve savaşın sonunda 1649 yılında Parlamento tarafından alınan kararla kral I. Charles idam edilmiştir. Üç Krallık Savaşları dönemi 1660 yılında II. Charles'ın tahta çıkmasıyla başlayan Restorasyon dönemine kadar uzatılır. Savaşlar toplumsal hayatta dini ve sosyal meselelere dair biriken sorunların patlaması olarak da değerlendirilebilir. Din alanında halk, monarşisinin müdahalesi olmaksızın özgürce ibadet etme arzusunu dile getirmiştir. Sosyal alanda da monarşinin yetkilerinin parlamento tarafından düzenlenmesi arzusu bulunuyordu. İngiltere, İrlanda ve İskoçya topraklarında yaşanan bu toplumsal olayların bir de ulusal boyutu olmuştur. İrlanda ve İskoçya birleşik krallık altında İngiliz hakimiyetine de başkaldırmıştır. Oliver Cromwell komutasındaki Parlamento yanlılarının monarşi, İrlanda ve İskoçya'ya galip gelmesi günümüzdeki meşruti monarşiyle yönetilen Londra merkezli Büyük Britanya'nın da temellerini atmıştır. Aynı dönemde meydana gelen ve İspanyol İmparatorluğuna karşı yaşanan Portekiz ve Hollanda bağımsızlık savaşları da bu dönemde yaşanmıştır.

1830 Devrimleri, Avrupa'da 1830'da gerçekleşen devrimci bir dalgaydı. İki “ romantik milliyetçi ” devrimi içeriyordu : Hollanda Birleşik Krallığı'ndaki Belçika Devrimi ve Fransa'daki Temmuz Devrimi ile birlikte Polonya, İtalyan devletleri Kongresi'ndeki devrimler. Portekiz ve İsviçre bunu on sekiz yıl sonra, 1848 Devrimleri olarak bilinen çok daha güçlü bir başka devrim dalgası izledi.

<span class="mw-page-title-main">Birinci İspanya Cumhuriyeti</span>

Birinci İspanya Cumhuriyeti, kısa ömürlü cumhuriyet olmuştur. Cumhuriyet, İsabella'nın iktidardan düşmesinden ardından devam eden kaos ortamı I. Amadeo'nun kral olmasının ardından da devam etmesi üzerine ilan edildi. Martínez-Campos y Antón cumhuriyete darbe yaparak eski sistemi tekrar tesis ederek restorasyon hükûmeti kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Portekiz İç Savaşı</span>

Portekiz İç Savaşı, anayasal monarşi yanlıları ile kralcıların arasında gerçekleşen iç savaştır.

<span class="mw-page-title-main">İspanya tarihi (1810-1873)</span> İspanyada tarihi bir dönem

İspanya tarihi (1810-1873), Joseph Bonaparte'ın yönettiği İspanya Krallığı'na karşı kurulan İspanya'dan Birinci İspanya Cumhuriyeti'ne kadar olan dönemi kapsar. Bu dönem aynı zamanda İspanya tarhinin en karışık dönemidir.

<span class="mw-page-title-main">Devrimler ve ayaklanmalar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu listede tarih boyunca gerçekleşmiş devrimler ve isyanlar yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">III. Felipe</span> İspanya ve Portekiz Kralı

III. Felipe, İspanya, Portekiz, Napoli, Sicilya, Sardinya kralı, Milano dükü, Belçika Hollandası, Comté ve Şarole hükümdarı (1598-1621).

<span class="mw-page-title-main">Brezilya Krallığı</span> Brezilya Kolonisinin 1815te Krallık olmasıyla kurulan devlet

Brezilya Krallığı, Brezilya'nın statüsünün 1815'te Krallığa yükseltilmesiyle oluşan devlet. Portekiz, Algarve ve Brezilya Birleşik Krallığı'nı oluşturan üç krallıktan birisiydi. İçişlerinde bağımsızlaşan Brezilya bu dönemde dışişlerde Portekiz'e bağlı kalmaya devam etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Portekiz, Brezilya ve Algarve Birleşik Krallığı</span> 1815te kurulup Brezilyanın bağımsızlığı sonucunda yıkılan devlet

Portekiz, Brezilya ve Algarve Birleşik Krallığı, 1815 yılında Brezilya'nın statüsünün koloniden krallığa çıkarılmasıyla oluşmuş devlet. Normalde Algarve Krallığı 1249'dan beri içişlerinde ayrı, dışişlerinde Portekiz'e bağlı bir devlet olarak yaşamaktaydı. 1815 yılında Brezilya da bu statüye yükseltildi. Böylece Brezilya İçişlerinde bağımsızlaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bragança Hanedanı</span>

Bragança Hanedanı, Portekiz Kralı I. João'nun gayrimeşru çocuğu Bragança Dükü Afonso tarafından kurulan ve Aviz Hanedanının alt kolu niteliğindeki hanedan.

<span class="mw-page-title-main">Carbonari Örgütü</span>

Carbonari yaklaşık 1800'den 1831'e kadar İtalya'da faaliyet gösteren gizli devrimci topluluklardan oluşan gayrı resmi bir ağdı. İtalyan Carbonari, Portekiz, İspanya, Brezilya, Uruguay ve Rusya'daki diğer devrimci grupları da etkilemiş olabilir. Hedefleri genellikle vatansever ve liberal bir temele sahip olsa da, net bir acil siyasi gündemleri yoktu. 1815'ten sonra İtalya'da, özellikle de İtalya Yarımadası'nın güneyindeki baskıcı siyasi durumdan memnun olmayanlar için bir odak noktasıydılar. Carbonari üyeleri ve onlardan etkilenenler, İtalya'nın birleşme sürecinde, özellikle de başarısızlıkla sonuçlanan 1820 Devrimi'nde ve İtalyan milliyetçiliğinin daha da gelişmesinde yardımcı oldular. Başlıca amaç tiranlığı yenmek ve anayasal bir hükûmet kurmaktı. İtalya'nın kuzeyinde Adelfia ve Filadelfia gibi diğer gruplar ortak örgütlerdi.