İçeriğe atla

1746 Lima depremi

1746 Lima depremi, 28 Ekim 1746'da Peru'nun başkenti olan Lima yakınlarında saat 22:30 UTC'de meydana geldi. Deprem, Nazca levhası ile Güney Amerika levhası arasındaki sınır boyunca meydana geldi. Deprem Nazca levhasının Güney Amerika levhasının altına batmasıyla oluşan bir mega bindirme deprem olarak kabul edilir.[1]

Tahmini büyüklüğü 8,6–8,8 Mw olan deprem, kayıtlı tarihte Peru'nun ortasını vuran en büyük ve ülkenin güneyindeki 1868 Arica depreminden sonra tüm zamanların en büyük ikinci Peru depremi olarak kabul edilir. Depremden kaynaklanan önemli hasar yaklaşık 44.000 kilometrekarelik bir alanı etkiledi ve 750 kilometreye kadar hissedildi. Deprem, Lima şehrini 3-4 dakikada tamamen yok etti ve ayrıca Callao'yu ve kuzeyde Chancay'dan güneyde Cañete'ye kadar orta Peru kıyılarındaki her şeyi yok etti.[2][3] Deprem, şoktan yarım saat sonra kıyıya ulaşan ve tüm Peru limanlarında büyük hasara neden olan bir tsunamiyi tetikledi. Callao, limanındaki 23 geminin tamamını yok eden 24 metrelik bir akıntı ve 5 kilometrelik su baskını ile en kötü şekilde etkilendi. Callao'nun duvarları yıkıldı ve şehir sular altında kaldı, 5.000-6.000 sakinin çoğu öldü ve hayatta kalan iki yüzden az kişi kaldı.[4]

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2023. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2023. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2023. 
  4. ^ National Geophysical Data Center. "Comments for the Tsunami Event". 25 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2011. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Lima</span> Perunun başkenti

Lima, bir Güney Amerika ülkesi olan Peru'nun başkentidir. Büyük Okyanus kıyısında bir liman olan Callao'dan 12 km içeride Rimac nehri üzerinde kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">1766 İstanbul depremi</span>

1766 İstanbul depremi, Marmara Denizi'nin doğusunda 22 Mayıs 1766 Perşembe sabahı olmuş büyük bir depremdir. Deprem İzmit'ten Tekirdağ'a kadar uzanan geniş bir alanda etkili olmuştur. Tsunami yaratmış, bu alanda önemli hasarlar meydana gelmiştir. 4.000'den fazla kişi ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Callao</span> Peruda bir liman şehri

Callao, Peru'nun 1.453.720 nüfuslu bir liman şehridir. 146,98 km² bir alana sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">2007 Peru depremi</span> Şiddetli doğal afet

2007 Peru depremi, 15 Ağustos 2007'de Peru'nun Ica bölgesinde yaşanan 8.0 Mw  büyüklüğünde bir depremdir. Yerel saat itibarıyla 18:40:58'de başlamış ve yaklaşık üç dakika sürmüştür. Depremin merkez üssü Lima'nın 150 kilometre güneydoğusunda ve 39 kilometre derinliktedir. Amerika Birleşik Devletleri Jeoloji Araştırmaları Kurumu, depremin şiddetinin Mercalli ölçeğine göre IX olduğunu açıklamıştır.

<span class="mw-page-title-main">2011 Tōhoku depremi ve tsunamisi</span> 11 Mart 2011de Japonyada gerçekleşen deprem ve tsunami

2011 Tōhoku depremi ve tsunamisi, 11 Mart 2011 tarihinde, merkez üssü Japonya'nın Tōhoku bölgesindeki Oshika Yarımadası'nın 72 km doğusunda, Pasifik Okyanusu'nda 9,1 Mw büyüklüğünde meydana gelen deprem. Yaklaşık 6 dakika süren deprem bazı bölgelerde 40.5 metreye kadar ulaşan tsunamiye neden oldu. Tsunami dalgaları saatte 500 km hızla 6.372 km uzaklıktaki Amerika Birleşik Devletleri'nin Hawaii adalarını vurdu. Yerin 29 km derinliğinde olan deprem, yerel saatte 14.46'da gerçekleşti. Japonya hükûmeti, felaketi resmi olarak Büyük Doğu Japonya depremi olarak adlandırdı.

<span class="mw-page-title-main">Nazca levhası</span> Perunun güneybatısı ile Büyük Okyanusun güneydoğusunda yer alan bir okyanus levhası

Nazca Levhası, Adını Nazca bölgesinden alan Peru'nun güneybatısında yer alan ve Büyük Okyanus'un güneydoğusunda yer alan ve Güney Amerika'nın kıyısında yer alan bir okyanus levhasıdır. Doğusunda ise Güney Amerika levhası, güneyinde ise de Antarktika levhası batısında ise de Pasifik levhası bulunmaktadır. Nazca levhası, 23 milyon yıl önce Farallon levhasının ortadan kalkmasıyla ortaya çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">2017 Ege Denizi depremi</span>

2017 Ege Denizi depremi, 21 Temmuz 2017 tarihinde merkez üssü Türkiye'nin Muğla ilinin Bodrum ilçesinin 10 km güneydoğusunda ve Yunanistan'ın İstanköy adası açıklarında yerin 5 km altında richter ölçeğine göre 6.6 Mw büyüklüğünde meydana gelen deprem.

<span class="mw-page-title-main">Karayip levhası</span>

Bölge sismik açıdan oldukça aktiftir ve 1943'te Porto Riko'nun kuzeybatısında meydana gelen 7,5 büyüklüğündeki deprem ve 1946 ve 1953'te kuzeyde meydana gelen 8,1 ve 6,9 büyüklüğündeki depremler gibi büyük büyüklükte depremlerin yaşandığı bir geçmişe sahiptir. Hispaniola'nın. Bölgede daha önce birçok önemli deprem meydana geldi; bunlardan biri 1787'de Porto Riko Çukuru'nda meydana gelmiş olabilir, diğeri ise 1867'de Virgin'in güneyindeki Anegada Çukuru'nda meydana geldi.

<span class="mw-page-title-main">Helen yayı</span> Aktif tektonik alan

Helen yayı ya da Girit yayı, Afrika levhası'nın Ege denizi altına daldığı alanda oluşan aktif deprem ve volkan üreten bir tektonik alandır. Yunanistan'ın güneybatısındaki İyon Denizi'nden başlar, Girit'in ve Rodos'un güneyinden geçer, Fethiye Körfezine doğru uzanır. Alan, Kuzey Anadolu Fayı, Ölüdeniz Fayı, Yunan kesme zonu ve Batı Anadolu'nun GB yönlü açılma hareketinin etkisindedir.

Peru-Şili Çukuru , Büyük Okyanusun doğu kıyılarında, Şili ve Peru kıyılarının 160 km uzağındaki denizaltı okyanus çukurudur. En derin yeri Richards Deep olan çukurun genişliği 64 km, uzunluğu 5.898 km, alanı 590.000 km2'dir.

<span class="mw-page-title-main">2019 Peru depremi</span>

2019 Peru depremi, Peru ve civarında, 26 Mayıs 2019 tarihinde, yerel saate göre 02.41'de gerçekleşen 8,0 büyüklüğündeki depremdir. 2019 yılının en büyük depremi olarak kayıtlara geçti. VII şiddetindeki depremde iki kişi öldü, 30 kişi ise yaralandı.

<span class="mw-page-title-main">1810 Girit depremi</span>

1810 Girit depremi 16 Şubat saat 22:15'te meydana geldi. Kandiye'de büyük yıkıma neden oldu, Malta'dan kuzey Mısır'a bir miktar zarar verdi ve orta İtalya'dan Suriye'ye kadar hissedildi. Candia'dan (Kandiye) 2.000 ölüm bildirildi.

<span class="mw-page-title-main">1835 Concepción depremi</span>

1835 Şili Depremi, 20 Şubat 1835'te yerel saatle öğleden önce 11.30'da Şili'nin Concepcion kentini vuran ve 8.5 büyüklüğünde olduğu düşünülen büyük bir depremdir.

<span class="mw-page-title-main">1964 Alaska depremi</span> 9.2Mw Büyüklüğünde Deprem

1964 Alaska depremi, 27 Mart 1964 tarihinde merkez üssü Amerika Birleşik Devletleri'nin Alaska eyaletinin güney kıyılarında 9.2 Mw büyüklüğünde meydana gelen deprem. Saat 17.36'da meydana gelen deprem, 1960'ta yaşanan Şili depreminden sonra yeryüzündeki en büyük ikinci deprem olarak kayıtlara geçti. Deprem, dört dakika otuz sekiz saniye sürdü ve Alaska kıyılarında 67 metre yüksekliğe kadar ulaşan tsunami meydana getirdi. 131 kişinin hayatını kaybetmesine sebep olan deprem yaklaşık 311 milyon dolarlık hasar oluşturdu.

<span class="mw-page-title-main">1822 Halep depremi</span>

Osmanlı İmparatorluğu'nun kuzey kesimi 13 Ağustos 1822'de büyük bir depremle sarsıldı. Tahmini büyüklüğü 7.0 Ms idi ve Avrupa makrosismik ölçeğinde (EMS) maksimum hissedilen yoğunluğu IX (Yıkıcı) idi. En yıkıcısı 5 Eylül 1822'de olmak üzere, iki yılı aşkın bir süre boyunca yıkıcı artçı sarsıntılar devam etti. Ayrıca depremin yakın kıyılarda bir tsunamiyi tetiklediği iddia edilir. Deprem; Rodos, Kıbrıs ve Gazze'yi de kapsayan geniş bir alanda hissedildi. Tüm bu deprem dizisi için bildirilen toplam ölü sayısı 30.000 ile 60.000 arasında değişmektedir ancak 20.000 daha olası bir sayı olarak kabul edilmektedir.

1952 Severo-Kurilsk depremi Kamçatka Yarımadası kıyılarını vurdu. 9.0'lık deprem, 5 Kasım 1952'de saat 04:58'de Severo-Kurilsk, Kuril Adaları, Sakhalin Oblastı, Rusya SFSR, SSCB'yi vuran büyük bir tsunamiyi tetikledi. Bu, Sahalin Oblastı ve Kamçatka Oblastı'ndaki birçok yerleşim yerinin yıkılmasına yol açarken, asıl etki Severo-Kurilsk kasabasını vurdu.

<span class="mw-page-title-main">1868 Arica depremi</span>

1868 Arica depremi, 13 Ağustos 1868'de o zamanlar Peru'nun bir parçası olan, günümüzde ise Şili'de bir şehir olan Arica yakınlarında saat 21:30 UTC'de meydana geldi. Tahmini büyüklüğü 8.5 ile 9.3 arasındaydı. Hawaii, Japonya, Avustralya ve Yeni Zelanda'da da hissedilen deprem, Pasifik Okyanusu'nda bir tsunami meydana getirdi.

<span class="mw-page-title-main">1700 Cascadia depremi</span>

1700 Cascadia depremi, 26 Ocak 1700'de Cascadia yitim zonu bölgesi boyunca, tahmini moment büyüklüğü 9.0 olan bir depremdir. Büyük itici deprem, Vancouver Adası'nın ortasından, güneyde Pasifik Kuzeybatı kıyısı boyunca kuzey Kaliforniya'ya kadar uzanan Juan de Fuca levhasında meydana gelmiştir. Fay kırılmasının uzunluğu, ortalama 20 metre kayma ile yaklaşık 1.000 kilometre idi. Depremin olduğu yer günümüzde ABD ve Kanada sınırlarında bulunur. Deprem, Kuzey Amerika'nın batı kıyısı ile Japonya kıyılarını vuran bir tsunamiyi tetikledi. Japon tsunami kayıtları, okyanusta hareket eden dalganın rekonstrüksiyonları ile birlikte, depremin 26 Ocak 1700 akşamı saat 21.00 civarında olduğunu gösterdi.

1906 Ekvador-Kolombiya depremi, 31 Ocak 1906 Çarşamba günü 10:36:10'da (UTC+5) Ekvador kıyılarında, Esmeraldas yakınlarında meydana geldi. Depremin moment büyüklüğü 8.8'di ve Kolombiya kıyılarında en az 500 kişinin ölümüne neden olan yıkıcı bir tsunamiyi tetikledi.

<span class="mw-page-title-main">1856 Girit depremi</span> Ege Denizinde yaşanan bir deprem

1856 Kandiye depremi veya Rodos depremi olarak da bilinen 1856 Girit depremi, 12 Ekim sabahında yerel saatle 02.45'te meydana gelen bir depremdir. Mercalli şiddet ölçeğinde merkez üssünde XI(Aşırı) veya XII(afetsel) seviyesine ulaşan bu son derece yıkıcı deprem, Helen yayı adı verilen bir tektonik alan üzerinde meydana gelmiş olup yaklaşık 61 ile 100 kilometre derinliğinde Richter ölçeğinde tahmini olarak 7,7 Mw  ile 8,3 Mw  büyüklüğündeydi.