İçeriğe atla

1701 Veraset Yasası

Hannoverli Elektör Sophia'ya gönderilen yasanın kopyası

Veraset Yasası, İngiltere ve İskoçya tahtının yalnızca Protestanlara verileceğini[1] kabul edilen İngiltere Parlamentosu yasasıdır. Yasa ile I. Charles’in soyundan gelen katolikler taht sıralamasından çıkarılmış, (daha sonra Kraliçe olacak tek Protestan torunu Prenses Anne dışında) ve taht I. James’in torunu Sophia’nın katolik olmayan varislerine geçmiştir.

1558 tarihli Üstünlük Yasası, İngiliz hükümdarı altındaki İngiltere Kilisesi'nin Roma Katolikliğinden bağımsızlığını yasa ile garanti altına almıştı. 1688 Muhteşem Devrim olarak bilinen siyasi krizlerde sorun, bir Roma Katoliği olan Kral II James’in İngiltere Kilisesi'ne yönelik saldırı olarak algılanan tutumuydu. James görevden alındı ve yerine kızı II. Mary ve onun kocası III. William III geçti. William ve Mary'nin tahta geçebilecek çocukları yoktu. Mary'nin kız kardeşi de (gelecek Kraliçe Anne) tahta bir varis verememişti. Taht sırasındaki Stuart Hanedanı’nın diğer üyeleri ise katolikti. Hannover'li Sophia'nın soyu, Stuartlar arasında çok sonra gelen bir soydu. Ancak İngiltere Kilisesi'ni desteklemeye istekli ve inançlı Protestanlardan oluşuyordu. Sophia, 8 Haziran 1714'te, Kraliçe Anne'nin 1 Ağustos 1714'teki ölümünden önce öldü. Kraliçe Anne'nin ölümü üzerine, Sophia'nın oğlu usulüne uygun olarak Kral I. George oldu ve İngiltere'de Hanover hanedanını başlattı.

Yasa, Büyük Britanya Krallığı'nın oluşumunda önemli bir rol oynadı. İngiltere ve İskoçya, 1603'ten beri bir hükümdarı paylaştılar, ancak ayrı ayrı yönetilen ülkeler olarak kaldılar. İskoç parlamentosu Stuart Hanedanı üyelerini tahttan indirmekte İngiltere’ye daha isteksizdi. Stuartlar İngiltere tahtına geçmeden çok daha önce İskoç hükümdarı olarak İskoçya’yı yönetmişlerdi. İskoçya'ya Veraset Yasasını kabul etmesi için yapılan İngiliz baskısı iki ülkenin 1707'de parlamenter birliğine yol açan bir faktördü.

Kaynakça

  1. ^ The act received Royal Assent in 1701.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">I. Elizabeth</span> İngiltere ve İrlanda Kraliçesi (1558–1603)

I. Elizabeth, 17 Kasım 1558'den 1603'teki ölümüne kadar İngiltere ve İrlanda kraliçesi idi. Bakire Kraliçe olarak da bilinen Elizabeth, Tudor Hanedanı'nın beş hükümdarının sonuncusudur.

<span class="mw-page-title-main">I. Mary</span> İngiltere ve İrlanda Kraliçesi

I. Mary İngiltere'nin ilk hükümdar kraliçesidir. Tahta geçtiğinde İngiltere Protestanlığın etkisi altındaydı lakin İngilizler hâlâ büyük ölçüde Katolik idi. Kraliçe katı kurallar uygulayarak protestanları idam ettirdi hatta canlı canlı yaktırdı ve koyu katolik olan İspanya kralı II. Felipe ile evlendi, hiç çocuğu olmadı. II. Felipe ile evlenerek Habsburg ve Tudor hanedanları birleşmiştir ve I. Mary ve II. Felipe şu unvanları kullanmışlardır: "Philip ve Mary, Tanrının lütfuyla, İngiltere, İspanya, Fransa, Napoli, Kudüs, İrlanda ve Sicilya Kralı ve Kraliçesi, inancın Savunucuları, Avusturya Arşidük ve Arşidüşesi, Burgunya, Milano ve Brabant Dükü ve Düşesi, Habsburg, Flandre ve Tirol Kontu ve Kontesi". Protestanları idam ettirmesinden ve Protestan propagandasından dolayı Kanlı Mary olarak anılır. I. Elizabeth döneminde geliştirilen birçok yeniliğin temeli, Mary'nin hükümdarlığında başlamıştır.

York dükü Birleşik Krallık'ta kullanılan asalet unvanlarından biridir. 15. yüzyıldan bu yana genellikle İngiltere ve Britanya hükümdarlarının ikinci oğullarına verildi. İskoçya'da kullanılan eşdeğer unvan Albany düküdür.

<span class="mw-page-title-main">I. Mary (İskoçya kraliçesi)</span> İskoçya Kraliçesi ve Fransa Konsort Kraliçesi

I. Mary, Mary Stuart veya İskoç kraliçesi Mary olarak da bilinir, 14 Aralık 1542'den 1567'de zorla tahttan indirilene kadar İskoçya kraliçesi idi.

<span class="mw-page-title-main">I. James (İngiltere kralı)</span> İskoçya, İngiltere ve İrlanda kralı

I. James, İskoçya, İngiltere ve İrlanda kralı.

<span class="mw-page-title-main">Anne (Büyük Britanya kraliçesi)</span>

Anne, 1702'den 1714'e değin Büyük Britanya kraliçesi. Ülkesini tek başına yönetmek istediyse de yetersizliği ve sağlığının bozuk olması nedeniyle büyük ölçüde bakanlarına dayanmak zorunda kaldı. Bakanları ise İspanyol Veraset Savaşı'nda (1701-1714) İngiltere'yi, Fransa ve İspanya karşısında yer almaya yöneltti. Hükümdarlık yıllarının belirleyici özelliği olan Whigler ile Toryler arasındaki amansız çekişmeler, tahtın varisinin belirsizliği nedeniyle daha da yoğunlaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">1707 Birlik Yasaları</span> Büyük Britanya Krallığını kuran Parlamento yasaları

1707 Birlik Yasaları, İngiltere Parlamentosu'nda kabul edilen 1706 İskoçya ile Birlik Yasası ile İskoçya Parlamentosu'nda kabul edilen 1707 İngiltere ile Birlik Yasası olmak üzere iki farklı yasadır. Aynı hükümdara bağlı olmalarına karşın farklı devletler olan ve farklı yasama organlarına sahip İngiltere Krallığı ile İskoçya Krallığı'nın birleşmesi amacıyla 22 Temmuz 1706'da imzalanan Birlik Antlaşması, bu yasalarla yürürlüğe girmiştir.

<span class="mw-page-title-main">II. James (İngiltere kralı)</span>

II. James, İngiltere, İskoçya ve İrlanda kralı. Britanya'nın son katolik hükümdarıdır.

<span class="mw-page-title-main">II. Mary</span>

II. Mary 1689'dan 1694'teki ölümüne kadar eşi III. & II. William ile birlikte hüküm süren İngiltere, İskoçya ve İrlanda kraliçesi'ydi.

<span class="mw-page-title-main">Stuart Hanedanı</span>

İskoçya Kralı II. Robert tarafından 1371 'de kurulan Stuart Hanedanı İskoçya tahtına egemen olmuş, Kraliçe Anne 'in veliaht verememesi üzerine 1649 yılına kadar ise Büyük Britanya Krallığına kadar egemen olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">St. James Sarayı</span>

Saint James Sarayı, İngiltere Krallığı, İrlanda Krallığı ve Fransa Krallığı Kralı olan VIII. Henry tarafından yaptırılan, Londra Şehri'ndeki Westminster İlçesi'nde bulunan bir kraliyet saraydır. Saray İsa'nın On İki Havârisi'nden biri olan Küçük Yakup'a adanmıştır. 1531 ve1536 yılları arasında kırmızı taş tuğla ağırlıklı malzemeler kullanılarak inşâ edilmiştir, büyük çoğunluk ile inşâ edildiği dönemin o bölgedeki baskın mimarî akımı olan Tudor Mimarîsi ile inşa edilmiştir. Saray kraliyet vârisinin ikâmetgahı olarak da hizmet vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">İskoçya Krallığı</span> 843ten 1707ye kadar Büyük Britanyanın kuzeyine egemen bir tarihî devlet

İskoçya Krallığı, 843'ten 1707'ye kadar Büyük Britanya'nın kuzeyine egemen bir tarihî devlet. Daha sonra İngiltere Krallığı ile birleşerek Büyük Britanya Krallığı oldu.

<span class="mw-page-title-main">İskoçya hükümdarları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

İskoçya Krallığı hükümdarları listesi İskoçya Krallığı devletinde hükümdarlık yapan kişilerin listesidir. İskoçya Krallığı 843'ten 1707'ye kadar devam eden Britanya adasının kuzeyinde kurulmuş bir devlettir. Bu İskoçya Krallığı devletinin hükümdarları İskoçya Krallarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Muhteşem Devrim</span> Şanlı Devrim

Muhteşem Devrim veya Şanlı Devrim, "1688 Devrimi" olarak da bilinen, İngiltere Kralı II. James'in, Hollanda genel valisi III. Wilhelm tarafından tahtından indirilmesi; Britanya adasının işgali; III. William'ın karısı II. Mary ile birlikte İngiltere, İskoçya ve İrlanda krallığını üstlenmesi ve ardından gelen süreçte İngiltere'de hâlâ yürürlükte olan meşrutiyet sistemin temellerinin atılması hadiseleridir.

<span class="mw-page-title-main">İngiltere tarihi</span> İngilterenin Tarihsel Gelişimi

İngiltere tarihi, günümüzde Birleşik Krallık içerisinde bir bölgeyi oluşturan ülkedir. Happisburgh, Norfolk'da bulunan çakmak taşı gibi aletler ve ayak izleri İngiltere'de 800.000 yıldan fazla önce yaşanmaya başlandığını göstermiştir. Modern insan için ilk kanıt, Kuzeybatı Avrupa'da 1927 yılında Devon, Kents Cavern'de keşfedilen bir çene kemiği olup yaşı 41.000 ila 44.000 arasında olduğu 2011 yılında tekrar belirlenmiştir. Devamlı olarak süregelen insan yerleşimi yaklaşık 12.000 yıl önce, son buzul çağının sonunda başlamıştır. Bölgede Orta Taş Çağı, Cilalı Taş Devri, Tunç Çağı gibi dönemlerde bulunan birçok türde kalıntıların yanı sıra, Stonehenge gibi yapıtlar ve Avebury türü anıtlar örnek olarak verilebilmektedir. Demir çağında İngiltere'nin güneyinde, İskoçya'da bulunan Firth of Forth (Haliçi) bölgesinde, Keltler ve Britonların yaşadığı ve aynı zamanda Belgae kabilelerinde ülkenin güney doğusunda yaşamış olduğu bilinmektedir. MS 43 yılında Roma'nın Britanya fethi başlamış olup dört yüzyıl sürmesine karşın ülke bu durumdan fazla etkilenmemiştir.

<span class="mw-page-title-main">V. James</span>

V. James,, 9 Eylül 1513'ten ölümüne kadar İskoçya kralıdır. V. James'in babası IV. James Annesi ise Margaret Tudor dur. V. James üçüncü oğulları olarak dünyaya gelmişti. Bu birliğin bebeklik döneminde ölmeyen tek soyundandı.İlk karısı Madeleine von Frankreich düğünden birkaç ay sonra öldü. İkinci karısı Marie de Guise ile bebeklik döneminde ölen iki oğlu ve tahtını devralacak bir kızı Mary Stuart vardı. İskoçya'yı Fransız-Papalık kampına sokma kararlılığı, İngiltere Kralı amcası Henry VIII'e karşı savaşa yol açtı. James V, İskoçlar tarafından Solway Moss Savaşı'nda ezici bir yenilgiden kısa bir süre sonra öldü.

<span class="mw-page-title-main">William (Gloucester dükü)</span> Gloucester Dükü

Prens William, Gloucester Dükü, Prenses Anne ve eşi Danimarka’dan Prens George’un oğlu. Çiftin bebeklik döneminde ölmeyen tek çocuğudur. Gloucester Dükü unvanı verilen Prens, o dönemde Protestanların umudu olarak görülüyordu. Önceki sene Muhteşem Devrim ile birlikte dedesi Katolik II. James tahttan indirilmişti ve doğumu tahtta protestan hükümdarlığının süreceğini simgeliyordu.

<span class="mw-page-title-main">Sophia (Hanover)</span> Alman soylu (1630-1714)

Hannover'lı Sophia (Palatinate Prensesi Sophia; 14 Ekim 1630 - 8 Haziran 1714) idi Hannover'in hükümdarı Elektör Ernest Augustus’un eşi ve 1701 Veraset Yasası uyarınca, İngiltere, İskoçya, İrlanda tahtının muhtemel varisi. Kraliçe olmadan iki aydan önce öldü. Onun yerine oğlu I. George Britanya tahtına çıkmıştır.

Jacobitism, büyük ölçüde 17. ve 18. yüzyılda yaşanan, Stuart Hanedanı'nı, Britanya tahtına tekrar çıkarmayı destekleyen bir hareketti. Adı, James'in Latince versiyonu olan Jacobus'tan türetilmiştir.

İngiliz kraliyet eşlerinin listesi İngiltere Krallığı’nın yöneten hükümdarların yaptığı görev yaptıkları süre boyunca olan eşlerini gösterir. Kraliyet eşleri normalde hükümdar yetkilerine sahip değildir. 16. yüzyılda birlikte hüküm süren Mary I ve Philip; 17. yüzyılda birlikte hüküm süren William III ve Mary II. bu durumun istisnalarıdır.