İçeriğe atla

16 Numara (örümcek)

16 Numara
TürüGaius villosus
CinsiyetiDişi
Doğum1972 veya 1973
North Bungulla Reserve, Batı Avustralya
Ölüm2016 (yaklaşık olarak 43 yaşında)
North Bungulla Reserve, Batı Avustralya

#16 olarak da bilinen[1] Numara 16 (y. 1974 - 2016), Batı Avustralya'daki Tammin yakınlarındaki North Bungulla Reserve'de yaşayan, Idiopidae familyasına ait Gaius villosus türü vahşi bir dişi trapdoor örümceğiydi. Yaklaşık 43 yıl yaşadı ve daha önce rekoru elinde tutan 28 yaşındaki bir tarantulayı geride bırakarak kayıtlara geçen en uzun ömürlü örümcek oldu.[1] Numara 16, 2016 yılında öldüğünde, yaşlılıktan değil, parazit bir yaban arısının sokmasından dolayı ölmüştür.[2]

Uzun vadeli gözlemi

Mart 1974'te, Avustralyalı araknolog Barbara York Main, örümcek familyaları üzerine uzun vadeli bir çalışma başlattı. On örümceği işaretledi ve ertesi yıl, muhtemelen 1974'ün ilk sonbahar yağmurundan sonra doğmuş olan Numara 16 da dahil olmak üzere yeni örümcek yavrularını bulmak için geri döndü.[1][a] Main, kırk yıldan fazla bir süre boyunca yıllık olarak, bazen daha da sık, siteye dönmekteydi.

Diğer trapdoor örümcekleri gibi, Numara 16 da tüm yaşamını aynı yuva içinde geçirdi ve yuvasının tuzak kapısı benzeri ipek çatısında yürüyen yenilebilir böceklerle beslendi.[1][2] Numara 16 yaşlandıkça, Main ve araştırmacıları ilk olarak onun yuvasını kontrol etme geleneği geliştirdi.[4] Kırkıncı doğum günü için, araştırma asistanı Leanda Mason örümceğe bir un kurdu vermek istedi. Ancak Main, bunun çalışmaya müdahale edeceği gerekçesiyle bu talebi reddetti.[4]

Numara 16 sayesinde Main'in projesi beklediğinden çok daha uzun sürdü. 80'lerinin sonlarına kadar çalışmaya devam etse de The Washington Post'un bildirdiğine göre, "projenin sonunu dört gözle beklemeye başlamıştı." Main'in kendi sağlığı örümceğinkinden önce kötüleştiğinde projeyi Leanda Mason'a devretti.[5]

Ölümü

31 Ekim 2016'da araştırmacı Leanda Mason, Numara 16'nın yuvasının harap halde olduğunu keşfetti. Örümcek gitmişti. Kanıtlar yuvasının ipek tıkacını delen parazitli bir örümcek yaban arısı tarafından öldürüldüğünü göstermekteydi.[1][4] Altı ay önce yapılan bir inceleme sırasında Numara 16 hayattaydı.[1] Mason, "O tam anlamıyla en iyi zamanında öldü [...] Bunun farkına varmak biraz zaman aldı." dedi.[4] Örümceğin ölümü, Nisan 2018'in sonunda Pacific Conservation Biology dergisinde bir araştırma makalesinin yayımlanmasıyla geniş çapta ses getirdi. Türünün dişilerinin yuva sadakatine dayanarak araştırmacılar, Numara 16'nın ölüm anında 43 yaşında olduğu sonucuna "yüksek bir kesinlikle" vardılar.[1]

Emekli olduktan sonra Barbara York Main Alzheimer hastalığı sebebiyle bir bakım evine taşındı. Leanda Mason, 2018'de Barbara'nın "Numara 16'yı hatırladığını" ancak "onun öldüğünü unuttuğunu" söyledi.[5]

Kaynakça

Notlar

  1. ^ Numara 16, 1972'nin sonlarında veya 1973'ün başlarında yumurtadan çıkmış olmalıydı. Aganippine trapdoor örümceklerinde: "Yumurtalar geç ilkbahar ve erken yaz döneminde (Ekim'den Kasım'a kadar) bırakılır. Yavrular, yaz ortasında (Aralık sonundan Ocak ortasına kadar) yumurta kozasından çıkar. Yavrular, yalnızca toprak ıslak ve yumuşak olduğunda, önemli yağmurlardan sonra, erken kışa kadar dişinin yuvasında kalır ve yuva dışına çıkar."[3]

Kaynaklar

  1. ^ a b c d e f g Mason, Leanda Denise; Wardell-Johnson, Grant; Main, Barbara York (2018). "The longest-lived spider: mygalomorphs dig deep, and persevere". Pacific Conservation Biology. 24 (2). s. 203. doi:10.1071/PC18015Özgürce erişilebilir. hdl:20.500.11937/68826Özgürce erişilebilir. 
  2. ^ a b "World's oldest known spider dies at 43 after a quiet life underground". www.theguardian.com. Agence France-Presse. 30 Nisan 2018. 
  3. ^ Main, Barbara York (1957). "Biology of Aganippine trapdoor spiders (Mygalomorphae: Ctenizidae)". Australian Journal of Zoology. 5 (4). ss. 402-473. doi:10.1071/ZO9570402. 15 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2024. 
  4. ^ a b c d Selk, Avi (1 Mayıs 2018). "The extraordinary life and death of the world's oldest known spider". The Washington Post. 25 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2024. 
  5. ^ a b Burdick, Alan (5 Mayıs 2018). "Elegy for the World's Oldest Spider". The New Yorker (İngilizce). ISSN 0028-792X. 22 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ağaç serçesi</span> Ilıman bölgede üreyen bir serçe türü

Ağaç serçesi, serçegiller (Passeridae) familyasından Avrasya ve Güneydoğu Asya'nın ılıman çoğu bölgesinde üreyen bir serçe türü. Orman serçesi ya da dağ serçesi de denir. Doğal olarak bulunduğu bölgenin dışında bulunan bazı bölgelere de sokulmuş bir kuş türüdür. Birbirine benzeyen erkek ve dişinin tepesi ve ensesi kızıl kahverengi, göğsündeki siyah leke küçüktür. Ayrıca beyaz yanaklarında da birer siyah benek bulunur. Alt türleri arasında farklılık çok azdır.

<span class="mw-page-title-main">Muhabbet kuşu</span> Avustralyaya özgü küçük papağan türü

Muhabbet kuşu, papağan türleri içerisinde yer alan, evcil bir kuş türü.

<span class="mw-page-title-main">Bayağı doğan</span> Yırtıcı bir kuş türü ve dünyanın en hızlı hayvanı

Bayağı doğan, gökdoğan, alaca doğan ya da yalnızca doğan doğangiller (Falconidae) familyasından oldukça yaygın bir gündüz yırtıcı kuş türüdür. Büyük bir kuş olan gökdoğanın sırtı kül grisi, başı kara ve alt kısımları beyaz üzerine çubukludur. Kuşlarla beslenen yırtıcı kuşlarda görüldüğü üzere, gökdoğan eşeysel dimorfizm sergiler ve dişileri erkek bireylerden biraz daha büyüktür. Gökdoğan hızıyla tanınır; avına doğru yaptığı kendine özgü dalış sırasında maksimum hızının anlık olarak saatte 360 km'nin üzerine çıkabildiği tahmin edilmektedir. Bu hız, gökdoğanı hayvanlar âleminin en hızlı türü yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Örümcek</span>

Örümcek, eklembacaklılar (Arthropoda) şubesinin örümceğimsiler (Arachnida) sınıfından Araneae takımının üyelerine verilen genel ad. Hemen hemen dünyanın her tarafında yaşar. 2012 rakamlarına göre 112 familyada ve 3879 cinste toplanan 43.244 türü bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Örümcek Adam</span> Marvel Comics süper kahramanı

Örümcek Adam, Marvel Comics tarafından yayınlanan Amerikan çizgi romanlarında görünen bir süper kahramandır. Yazar-editör Stan Lee ve sanatçı Steve Ditko tarafından yaratıldı, ilk olarak Silver Age of Comic Books'ta antoloji çizgi romanı Amazing Fantasy #15'te göründü. O zamandan beri filmlerde, televizyon şovlarında, video oyunlarında ve oyunlarda yer aldı. Örümcek Adam, May Teyze ve Ben Amca tarafından New York'ta ebeveynlerinden sonra büyütülen yetim Peter Parker'ın takma adıdır. Richard ve Mary Parker bir uçak kazasında öldüler. Lee ve Ditko, karakterin ergenlik ve finansal sorunlarla mücadelesini ele aldı ve ona Flash Thompson, J. Jonah Jameson ve Harry Osborn gibi birçok destekleyici karakter verdi; romantik ilgi alanları Gwen Stacy, Mary Jane Watson, Kara Kedi; Doktor Octopus, Green Goblin ve Venom gibi düşmanlar. Onun başlangıç hikâyesinde, radyoaktif bir örümceğin ısırmasından örümcekle ilgili güçler ve yetenekler alır; bunlar arasında yüzeylere tutunma, insanüstü güç ve çeviklik ve "örümcek hissi" ile tehlikeyi tespit etme sayılabilir. Ayrıca, kendi tasarımı olan yapay örümcek ağlarını çeken, bileğe takılan "ağ atıcı" cihazlar da yapıyor.

<i>Caretta caretta</i> deniz kaplumbağası türü

İribaş deniz kaplumbağası ya da Caretta caretta, Caretta cinsine bağlı bir deniz kaplumbağası türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Sığırcık</span> Ötücü bir kuş türü

Sığırcık ya da bayağı sığırcık ; ötücü kuşlar (Passeri) takımından, sığırcıkgiller (Sturnidae) familyasına ait bir kuş türüdür. Yaklaşık 20 cm uzunluğunda ve metalik parıltılı parlak siyah tüylere sahip olan sığırcığın tüy örtüsünde, yılın bazı dönemlerinde beyaz benekler görülür. Genç bireylerin tüy örtüleri, erişkin bireylerinkinden daha kahverengi tonlardadır. Bacakları pembe olan türün gagası kışları siyah yazları ise sarı renklidir. Özellikle toplu tüneme durumlarında gürültücü olan bu kuşun şakıması, müzikal bir tonda olmasa da çeşitlilik arz eder. Türün taklitçilik yetisine, çeşitli edebi eserlerde atıflar verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Tepeli pelikan</span>

Melek ya da Tepeli Kutan, pelikangiller (Pelecanidae) familyasından çok büyük bir su kuşu türüdür. Avrupa'nın güneydoğusundan Hindistan ve Çin'e yayılan bölgede bataklıklar ve sığ göllerde yaşar. Yuvaları bitkiler ve dallardan oluşan kaba bir yapıdır. Geniş bir alana yayılmasına rağmen alt türü yoktur ancak boyut farklılıklarına dayanarak Azerbaycan'da bulunan fosillerden Pleistosen dönemine ait Pelecanus crispus palaeocrispus türü tanımlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Leylek</span> Büyük ve uzun bacaklı bir tür kuş

Leylek, leylekgiller (Ciconiidae) familyasından büyük ve uzun bacaklı bir kuş türü. Siyah kanat uçuş tüylerinin dışında tamamen beyazdır, gagası ve bacakları erişkinlerde kırmızı, yavrularda ise siyahtır. Büyük bir kuş olup 100–115 cm uzunluğunda, 2,3 ila 4,5 kg ağırlığındadır, kanat açıklığı ise 155–215 cm'dir. Cüssesi biraz farklı olan iki alt türü ise Avrupa'da, kuzeybatı Afrika'da ve güneybatı Asya'da bulunur. Leylekler uzun mesafelere göç ederler. Çoğunlukla tropikal Sahraaltı Afrika'dan Güney Afrika'nın güneyine ve hatta Hindistan alt kıtasının güneyine kadar olan bölgede kışı geçirirler. Avrupa'dan Afrika'ya göç ederken Akdeniz üzerinden değil, doğuda Levant üzerinden, batıda da Cebelitarık Boğazı'ndan geçerler. Bunun nedeni uçmak için gereksinim duydukları hava termallerinin deniz üzerinde oluşmamasıdır. Yerde yürürken durmadan, yavaşça hareket ederler. Leylekgiller ailesinin diğer üyeleri gibi boynu tamamen gerilmiş şekilde uçarlar.

<span class="mw-page-title-main">Makaroni pengueni</span> Güney Amerika, Güney Afrika ve Antarktika Yarımadası arasında kalan bölgede yaşayan bir penguen türü

Makaroni pengueni, penguengiller (Spheniscidae) familyasından Güney Amerika, Güney Afrika ve Antarktika Yarımadası arasında kalan bölgede yaşayan bir penguen türüdür. Sorguçlu penguenler (Eudyptes) olarak adlandırılan penguen cinsinin altı türünden birisidir. Kraliyet pengueni ile akrabalığı vardır ve bazı kesimler bu ikisini tek tür olarak ele alırlar. Sarı bir sorgucu olup, yüzü ile üst kısmı siyahtır ve beyaz olan alt kısımdan keskin bir şekilde ayrılır. Yetişkinler ortalama 5,5 kg (12 lb) ağırlığında ve 70 cm uzunluğundadır. Erkek bireyleri, dişi bireylerinden daha büyük boyuttadır ve gagaları daha uzundur. Makaroni penguenleri göçmendir, istisnai durumlarda yuvalama mevsimi dışında karada görülürler. Yaşam süreleri 8 ila 15 yıl arasında değişir.

<span class="mw-page-title-main">Kızıl kuyruklu şahin</span> Şahin Türü

Kızıl kuyruklu şahin, atmacagiller (Accipitridae) familyasından Kuzey Amerika'da yaygın yırtıcı kuş türü. Batı Alaska'dan kuzey Kanada'ya, güneyde Panama'ya ve Karayipler'e kadar Kuzey Amerika'nın büyük bölümünde ürer ve bu bölgede en yaygın Buteo türlerinden biridir. Kızıl kuyruklu şahin yaşadığı bölgede tüm biyomlara uyum sağlayabilir. Görünüşleri ve yaşadıkları yerler ile birbirlerinden ayrılan on dört alt türü kabul edilmiştir. Boyları 45–65 cm, kanat açıklıkları 110–145 cm ve ağırlıkları 690-1600 gram arasında değişir. Bu boyutlarıyla, Kuzey Amerika'da yaşayan Buteo cinsi kuşların en büyük üyelerinden biridir. Eşeysel dimorfizm gösteren kızıl kuyruklu şahinin dişileri erkeklerinden daha büyüktür.

<i>Malurus leucopterus</i>

Malurus leucopterus, Maluridae familyasından ötücü kuş türü. Queensland’in ortasından ve Güney Avustralya’dan Batı Avustralya’ya Avustralya’nın kuru bölgelerinde yaşar. Eşeysel dimorfizm gösteren bu türün erkekleri üreme döneminde parlak mavi gövde tüylerine, kara gagaya ve beyaz kanatlara sahiptir. Dişinin tüyleri kum-kahverengi ve açık mavi kuyruk tüyleridir. Genç erişkin erkekler de dişiler ile aynı tüylere sahiptir. Üç alt türü tanınmıştır. Ana karada bulunan ana ırkın dışında diğer ırklardan biri Dirk Hartog Adası’nda diğeri ise Batı Avustralya’nın açığında bulunan Barrow Adası’nda yaşar. Bu adalarda bulunan ırkların üreme dönemi tüyleri maviden çok kara renklidir.

<span class="mw-page-title-main">Pabuç gagalı</span>

Pabuç gagalı ya da pabuç gagalı leylek, leyleğe benzeyen çok büyük bir kuş türüdür. Adını çok büyük ve ayakkabıya benzeyen gagasından alır. Genel biçim itibarıyla leyleğe benzese ve daha önceden leyleksiler (Ciconiiformes) takımında sınıflandırılmış olsa da diğer yaşayan kuşlarla olan akrabalık ilişkisi tam olarak belirlenememiştir. Bazı otoriteler pelikansılar (Pelecaniformes) takımı içinde sınıflandırmaya başlamıştır. Monotipik Balaenicipitidae familyasındaki monotipik Balaeniceps cinsinin tek türüdür. Erişkin kuşlar genel olarak gri tüylere sahip iken genç kuşlar daha kahverengi tüylere sahiptir. Afrika'nın tropikal doğu bölgesinde, Sudan'dan Zambiya'ya kadar büyük bataklıklarda yaşarlar.

<span class="mw-page-title-main">Hamerkop</span> Kuş türü

Hamerkop ya da çekiç başlı, çekiç başlı leylek, leyleğe benzeyen orta büyüklükte suda gezerek avlanan bir kuş türüdür. Uzun gagası ve kafasının arkasındaki sorguç şeklindeki tüyleri çekice benzediğinden dolayı bu adla anılır. Afrika'da Madagaskar'dan Arabistan'a kadar olan bölgede haliçler, göl ve akarsu kıyıları, kayalık sahiller gibi çeşitli su havzalarında yaşar. Göçmen olmayan ancak mevsimsel olarak yerel yer değişikliğinde bulunan hamerkop yöresel olarak Afrika ve Madagaskar'da yüksek popülasyona sahiptir ve korunma durumu asgari endişe altında türler arasındadır. Boyu ortalama 56 cm, ağırlığı ise ortalama 470 g'dır. Monotipik Scopidae familyasının monotipik Scopus cinsinde sınıflandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Amerika ak pelikanı</span>

Amerika ak pelikanı, pelikangiller (Pelecanidae) familyasından çok büyük bir su kuşu türüdür. Üreme dönemini Kuzey Amerika'nın iç su havzalarında geçirir, kışları güneye ve kıyılara Orta ve Güney Amerika'ya kadar göç eder.

<span class="mw-page-title-main">Ak aynak</span>

Ak aynak Threskiornithidae familyasında yer alan bir aynak türüdür. ABD'nin doğu kıyılarının kuzeyinden güneye doğru Meksika Körfezi boyunca Yeni Dünya tropik kıyılarının çoğunda yaşar. Orta boyda bir kuş olan bu aynağın tüyleri beyaz, aşağıya doğru kıvrık uzun gagası ve uzun ayakları parlak kızıl-turuncu ve yalnızca uçuş sırasında görülen kanat tüylerinin ucu da siyah renklidir. Erkekler dişilerden daha büyüktür ve gagaları daha uzundur. Üreme döneminde ABD'nin Atlantik kıyısı boyunca Meksika ve Orta Amerika'nın doğu kıyılarında bulunurlar. Üreme dönemi dışında yaşadıkları alan Kuzey Amerika'nın içlerine ve Karayipler'e kadar uzanır. Ayrıca Güney Amerika'da Kolombiya ve Venezuela kıyılarında da bulunur. Venezuela'nın ortasındaki popülasyon kızıl aynak ile birlikte bulunur ve bu iki tür kendi aralarında çiftleşebilmektedir. Ak aynak ile kızıl aynak bazı otoriteler tarafından tek tür olarak sınıflandırılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kuluçka paraziti</span>

Kuluçka paraziti ya da kuluçka asalağı organizmalar, kuşlar, balıklar ve böcekler arasında bulunan ve üremek için kendi türlerinin ya da başka türlerin yuvalarına yumurtalarını bırakarak ve yavrularını konak organizmalara besleterek büyütme stratejisi olan ve bir çeşit kleptoparazitizm sayılabilecek kuluçka parazitliğini seçmiş olan organizmalardır. Bu sayede parazit ebeveyn yuva yapmak ve yavruları büyütmek gibi işlere vakit ayırmadan zamanlarını daha fazla besin aramak ve yavrulamak için kullanabilmektedir. Ayrıca yumurtaları birkaç yuvaya birden dağıtarak rakunlar gibi tehditler tarafından yumurtaların yok edilmesi riskini de en aza indirebilmektedirler. Bu davranış şekli konak tür için zarar verici olduğundan genellikle parazit ve konak tür arasında bir evrimsel silahlanma yarışına neden olur.

<span class="mw-page-title-main">Tukan</span> kuş familyası

Tukan, Ramphastidae familyasında sınıflandırılan Neotropikal biyocoğrafik bölgesinde yaşayan kuşlara verilen ortak ad. Tukanların en yakın akrabaları Capitonidae familyasıdır. Parlak renkli tüylerinin yanı sıra genellikle gagaları da renklidir. Beş cins altında kırktan fazla türü tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sokak kedisi</span>

Sokak kedisi veya yabani kedi, dışarıda yaşayan ve genellikle insanlarla temastan kaçınan, sahipsiz bir evcil kedidir. Kendisinin ele alınmasına veya dokunulmasına genellikle izin vermez ve insanlardan gizlenir. Terk edilen evcil hayvanlar, yavru kediler zamanla sokak kedilerine dönüşebilirler. Vahşi kediler onlarca nesil boyunca üreyebilir ve kentsel, savan ve çalılık ortamlarda agresif bir yerel süper avcı haline gelebilir. Bazı sokak kedileri, kedili kadınlar gibi onları düzenli olarak besleyen insanlarla daha rahat olabilir, ancak uzun süreli sosyalleşme girişimlerine rağmen, genellikle uzak dururlar ve en çok gün batımından sonra aktif olurlar.

Gaius villosus, Batı Avustralya'da çeşitli habitatlarda bulunan Idiopidae familyasına bağlı bir örümcek türüdür.