İçeriğe atla

1679 Saint-Germain Barışı

1679 Saint-Germain Barışı
Saint-Germain-en-Laye Şatosu
TürBarış antlaşması
İmzalanma29 Haziran 1679 (345 yıl önce) (1679-06-29)
YerParis, Fransa
DilLatince


1679 Saint-Germain Barışı, Fransa ile Brandenburg-Prusya arasında 19 Haziran veya 29 Haziranda yapılmış bir barış anlaşmasıydı. Antlaşma, Fransa'nın müttefiki İsveç'e, İsveç-Brandenburg Savaşı'nda Brandenburg tarafından İsveç'in elinden alınan Bremen-Verden ve İsveç Pomeranya'sını geri vermesiyle sonuçlandı. İsveç anlaşmayı 28 Temmuz 1679'da onayladı.[1]

Anlaşma, bazılarına göre Elektör Friedrich Wilhelm'in "en kötü siyasi yenilgisi" olarak kabul ediliyor. Dört yıllık bir savaşta fethedilmiş olmasına rağmen, Fransa tarafından Pomeranya mirasının İsveç kısmını vermeye zorlandı.[2]

Arka planı

Elektör Friedrich Wilhelm

İsveç, Nisan 1672'de Fransa ile ittifaka girmişti. Bu sırada Büyük Britanya, Brandenburg-Prusya, Hollanda ve Danimarka İsveç'e düşmandı. Kutsal Roma İmparatoru I. Leopold, 30 Ağustos 1673'te Fransa'ya karşı Hollanda ve İspanya ile ittifak kurdu ve 1674'ün başlarında savaş ilan etti. Ardından, Elektör Friedrich Wilhelm, Fransız karşıtı ittifaka katıldı.

Fransa Kralı XIV.Louis'i desteklemek için İsveç kralı XI. Charles 1674'te Brandenburg'u işgal etti, ancak 1675'te Fehrbellin Savaşı'nda kesin bir şekilde yenildi. Danimarka daha sonra 1658'de İsveç'e kaybedilen Skåne eyaletini işgal etti ve yeniden Malmö şehri hariç hepsini fethetti. İsveç kuvvetleri, ikmallerini ve birliklerini artırmak için İsveç'e çekildi ve ardından 1676 yazının sonuna doğru Skåne'ye girdi. Sonraki üç yıl boyunca Skåne, Danimarka ve İsveç birlikleri arasında şiddetli bir muharebe alanı oldu.

Skåne Savaşı sırasında Brandenburg, Kuzey Almanya'daki İsveç egemenliklerini yani İsveç Pomeranya'sını (Rügen hariç) ve Bremen-Verden'i ve ayrıca Kurlandiya'yı işgal etti; Danimarka Rügen'i işgal etti ancak Skåne'de Lund (1676) ve Landskrona (1677) savaşlarında yenildi.

Nijmegen Antlaşmaları Fransız-Hollanda Savaşı'nı bitirdikten sonra, Fransa İsveç'i yeniden destekleyebildi ve aşağı Ren'deki Brandenburg hakimiyetindeki Cleves Dükalığı'nı işgal etti. Bölgede asker sıkıntısı çeken ve Nijmegen anlaşmaları tarafından müttefiklerinden yoksun bırakılan Brandenburg'un, İsveç'ten elde ettiği kazanımlar pahasına Fransa ile barışa razı olmaktan başka seçeneği yoktu. Aynı şekilde Danimarka-Norveç de Eylül 1679'da İsveç ile Fontainebleau Antlaşması'nı sonuçlandırmak zorunda kaldı.[3]

Müzakereler

Stettin (1653) ve Saint-Germain (1679) antlaşmaları arasında İsveç Pomeranyası (mavi) ve Brandenburg ile Brandenburg Pomeranyası (turuncu)

Brandenburg'un müttefiki Kutsal Roma İmparatoru I. Leopold, Şubat 1679'da Fransa Kralı XIV. Louis ile Bremen-Verden ve İsveç Pomeranyası'nın İsveç'e bırakılmasını içeren ve 1648 Vestfalya Antlaşması'nı onaylayan ayrı bir barış imzalamıştı. I. Leopold, Elektör Friedrich Wilhelm'in "Baltık'taki Vandalların yeni kralı" olmasını ve Brandenburg-Pomeranya çatışmasının Fransa ile müzakerelerini bozmasını da istemedi.[4]

Elektör Friedrich Wilhelm, diplomatlarına, XIV. Louis'nin İsveç Pomeranya'sını elinde tutmasına izin vermesi karşılığında, askeri destek ve Kutsal Roma İmparatoru'na karşı destek de dahil olmak üzere Fransa'ya koşulsuz destek teklif etti. Ayrıca Friedrich Wilhelm, İsveç'e İsveç Pomeranyası için "birkaç ton altın" ve Danimarka-Norveç'e karşı askeri destek teklifinde bulundu.[5]

Ancak XIV. Louis'nin Brandenburg'un herhangi bir arzusunu yerine getirmek için ne bir çıkarı ne de askeri bir ihtiyacı vardı. Aksine, İsveç'in ittifakı ve Fransa'ya verdiği desteğin bir sonucu olarak herhangi bir toprak kaybetmeyeceği konusunda güçlü bir çıkarı vardı. Cleves işgali ve Minden kuşatması ile Fransa, Frederick William'in İsveç Pomeranyası karşılığında Ren eyaletlerinden vazgeçme teklifini de reddetti.[6]

Antlaşmanın hükümleri

XIV. Louis

29 Haziran 1679'da Brandenburg Elektör Friedrich Wilhelm anlaşmayı imzaladı ve böylece Fransa'nın Brandenburg'a yapacağı ödeme, takip eden iki yıl içinde ödenmek üzere 300.000 taler olarak sabitlendi.

Brandenburg, Gollnow ve Damm hariç, Oder nehrinin eski İsveç doğu kıyısını daha da kazandı. İsveç Pomeranyası, üç ay içinde Brandenburg işgal güçlerinden temizlenecekti.

Antlaşma ayrıca Hollanda kuvvetlerinin Cleves Dükalığı'nda garnizon kurmasını yasaklayan bir paragraf da içeriyordu.

Uygulama ve sonrası

XI. Karl

Stettin, Aralık 1679'da son Brandenburg kalesi olarak İsveç'e iade edildi. Skåne Savaşı sırasında Rügen'i işgal eden Danimarka, İsveç ile ayrı bir anlaşma imzaladı: 26 Eylül 1679 tarihli Lund Antlaşması'nda Danimarka, Rügen'i İsveç'e iade edeceğine dair güvence verdi.

Yine de 1679'da Brandenburg, Fransa ile gizli bir ittifak kurdu: Brandenburg'un egemenliğine Fransa tarafından on yıl boyunca saygı gösterilecek ve Fransa'nın Brandenburg topraklarından serbest geçiş hakkı karşılığında yıllık 100.000 livre ödenecekti. Bu ittifak kısmen, Hohenzollern Hanedanlığı'nın, kendisini yalnız bırakan anlaşmayı onaylayan ve güçlü bir Brandenburg'a karşı çıkan Habsburg Kutsal Roma İmparatoruna duyduğu hayal kırıklığına uğramasından kaynaklandı. Fransa'nın yayılmacılığının ve "Fransız boyunduruğu" dediği şeyin farkında olan I. Frederick William, "yalnızca Tanrı'nın koruması ve Fransız Kralı'nın gücünün bize güvenliği getirebileceği"ni düşünüyordu.

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İspanya Veraset Savaşı</span>

{{İspanya Veraset Savaşı muharebeleri kutusu (Avrupa)}} İspanya Veraset Savaşı (1701–1714) çocuksuz İspanya Kralı II. Charles'ın Kasım 1700'deki ölümüyle tetiklenmiş, 18. yüzyılın başlarında yaşanmış bir Avrupa savaşıydı. Hanedan haklarının farklı ülkeler arasındaki güç dengesini korumakta ikinci planda olduğu ilkesini oluşturdu. 1700–1721 Büyük Kuzey Savaşı, Macaristan'da Rákóczi'nin Bağımsızlık Savaşı, Fransa'nın güneyindeki Camisard isyanı, Kuzey Amerika'daki Kraliçe Anne Savaşı ve Sömürge Hindistanı'ndaki küçük mücadeleler ilgili çatışmalar arasında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Prusya Krallığı</span> Alman devleti (1701-1918)

Prusya Krallığı (Almanca: Königreich Preußen, [ˈkøːnɪkʁaɪç ˈpʁɔʏsn̩] olarak telaffuz edilir) 1701 ile 1918 yılları arasında Alman İmparatorluğu'nun Prusya eyaletini oluşturan bir krallıktı. 1866'da Almanya'nın birleşmesinin arkasındaki itici güçtü ve 1918'de dağılıncaya kadar Alman İmparatorluğu'nun önde gelen devletiydi. Adını Prusya denilen bölgeden alsa da merkezi Brandenburg Margravlığı'ydı. Başkenti Berlin'di.

<span class="mw-page-title-main">İsveç İmparatorluğu</span> Bir Avrupa İmparatorluğu

İsveç İmparatorluğu, 17. yüzyılda ve 18. yüzyılın başlarında Baltıklar ile İskandinavya bölgesinde hüküm sürmüş bölgesel bir güçtür. 1711' de Büyük Kuzey Savaşı'nda topraklarını kaybetmesiyle son bulmuştur

<span class="mw-page-title-main">Dokuz Yıl Savaşı</span> Augsburg Birliği Savaşı

Kutsal İttifak Savaşı ya da Augsburg Birliği Savaşı olarak da adlandırılan Dokuz Yıl Savaşı (1688-97) 17. yüzyılın büyük savaşlarından biridir. Savaş, Avrupa kıtası merkez olmak üzere İrlanda ve Kuzey Amerika'da yaşanmıştır. İrlanda'da Williamite Savaşı olarak adlandırılan savaş, Kuzey Amerika'da Kral William Savaşı adıyla anılır. Eski kaynaklarda bu savaştan Palatin Savaşı olarak söz edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">IV. Ludwig (Kutsal Roma imparatoru)</span> Bavyera dükü ve Kutsal Roma imparatoru (1282-1347)

İngilizce: Louis IV, Bavyeralı olarak anılır, Wittelsbach hanedanından, 1294/1301 den beri kardeşi I. Rudolf ile birlikte Bavyera Dükü, Kont Palatine (Ren) 1329 yılına kadar, Almanya Kralı 1314 yılından beri ve 1328 yılından beri Kutsal Roma İmparatoru. Ludwig, bir ayı avı sırasında Puch'ta Fürstenfeldbruck yakınlarında geçirdiği inmeden öldü. Münih'te Frauenkirche Kilisesi'nde gömüldü.

<span class="mw-page-title-main">Kara Kartal Nişanı</span> Prusya Krallığının en yüksek onur madalyası

Kara Kartal Nişanı, Prusya Krallığı'nın en yüksek onur madalyasıydı. Brandenburg elektörü III. Friedrich tarafından 17 Ocak 1701 tarihinde yürürlüğe konan nişan, son Prusya Kralı Kayzer II. Wilhelm'in 1918 yılında tahttan indirilmesiyle son bulmuştur. Ne var ki, Hollanda sürgününe gönderilen İmparator bu ödülü aile üyelerine vermeyi sürdürmüş ve ikinci eşi Hermine Reuss'u Kara Kartal Nişanı'na sahip ilk kadın yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Georg Friedrich</span>

Georg Friedrich, (Prens Waldeckli Georg), (Georg Friedrich von Waldeck) Almanya ve Hollanda kökenli mareşal.

<span class="mw-page-title-main">Ren Birliği</span> XIV. Louis tarafından 14 Ağustos 1658 Ren Nehri boyunca kurulan şehirleri savunmak üzere 50 Alman prensliğinin bir araya gelmesiyle kurulan devletler birliği

Ren Birliği Ren Nehri boyunca kurulan şehirleri savunmak üzere 50 Alman prensliğinin bir araya gelmesiyle Fransa Kralı XIV. Louis tarafından 14 Ağustos 1658 tarihinde kurulan devletler birliğidir.

<span class="mw-page-title-main">Friedrich Wilhelm (Brandenburg elektörü)</span>

Friedrich Wilhelm, Brandenburg elektörü ve Prusya Dükü. Bu görevleri 1640'tan ölümüne dek üstlenmiştir. 30 Yıl Savaşları'nda Brandenburg topraklarını geri aldı ve güneye doğru genişletti. 1648'te imzalanan Vestfalya Barış Antlaşması sonucunda Doğu Pomeranya toprakları savaş tazminatı olarak Prusya'ya verildi. Savaşın sonucunda nüfusun neredeyse yarısı yaşamını yitirmiş, Berlin viran olmuştu ve Berlin nüfusunun 4'te 3'ü ölmüştü. Savaşın getirdiği bu etkilerin ardından William, hiç gecikmeden reform hareketlerine başladı. Şehirleri yeniden inşa ettirdi, köylülere yardım sağladı ve orduyu revize ederek geliştirdi ve 1675'te İsveç'in işgal girişimini engelledi. Brandenburg Prusya'nın en önemli güçlerden birisi haline gelmesini sağladı. 1688'de hayatını kaybetmesinin ardından tahta III. Friedrich geçti.

<span class="mw-page-title-main">Alman ikiliği</span> Avusturya ile Prusya arasında 18. ve 19. yüzyıllarda Orta Avrupada hakimiyet kurmak için uzun yıllar süren rekabet

Avusturya ve Prusya arasında 18. ve 19. yüzyıllarda Orta Avrupa'da hakimiyet kurmak için uzun yıllar süren rekabete Almancada Almanca: Deutscher Dualismus denilmektedir. Bu rekabetin bir parçası olarak savaşlar yapılırken, rekabet aynı zamanda Almanca konuşan halkları temsil eden bir siyasi güç olma yolunda da bir prestij yarışı haline gelmiştir. İki ülke arasındaki çatışma ilk olarak Yedi Yıl Savaşları'nda kendini gösterirken, Napolyon Savaşları ve İkinci Schleswig Savaşı gibi durumlarda zaman zaman aynı safta bulundukları da olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Prusya'da Kral</span>

Prusya'"da" Kral, Brandenburg Elektörleri tarafından 1701-1772 yılları arasında kullanılan unvan. Daha sonra Prusya Kralı unvanını almışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Prusya Kraliyet Ordusu</span>

Prusya Kraliyet Ordusu, Prusya Krallığı'nın ordusu olarak hizmet etti. Brandenburg-Prusya'nın bir Avrupa gücü olarak gelişmesinde önemli bir rol oynadı.

<span class="mw-page-title-main">Prusya Dükalığı</span>

Prusya Dükalığı veya Prusya Düklüğü, 1525'te Protestan Reformu sırasında Töton Tarikatı Devleti'nin sekülerleşmesi sonucu Prusya bölgesinde kurulan bir düklüktü.

<span class="mw-page-title-main">Georg von Derfflinger</span>

Georg von Derfflinger, Otuz Yıl Savaşı'nda Brandenburg-Prusya ordusunda bulunan feldmareşaldir.

<span class="mw-page-title-main">Prag Barışı (1635)</span>

Prag Barışı, 30 Mart 1635’te Saksonya’nın Otuz Yıl Savaşları’ndan barış ile çıkması için imzalandı. Daha sonra diğer Alman prensleri de bu antlaşmaya katıldı ve Otuz Yıl Savaşları devam etmesine rağmen Prag Barışı ile Kutsal Roma İmparatorluğu içindeki din savaşının sona erdirdiği kabul edilir. Bu antlaşmadan sonra çatışma büyük ölçüde İspanya, İsveç ve Fransa dahil olmak üzere yabancı güçler üzerinde döndü.

<span class="mw-page-title-main">1678 Stralsund Kuşatması</span>

1678 Stralsund Kuşatması, 20 Eylül 1678 ile 15 Ekim 1678 tarihleri arasında İsveç-Brandenburg Savaşı'nda İsveç ve Brandenburg-Prusya arasındaki askeri bir çatışmaydı.

<span class="mw-page-title-main">1677 Stettin Kuşatması</span>

Stettin Kuşatması, 1674'ten 1679'a kadar süren Kuzey Savaşı'nda Brandenburg-Danimarka-Lüneburg ordusunun 25 Haziran 1677'den 15 Aralık 1677'ye kadar İsveç-Pomeranya şehri Stettin'i kuşatması ve fethetmesidir.

<span class="mw-page-title-main">1678 Rügen'in İstilası</span>

Rügen'in işgali, İsveç-Brandenburg Savaşı veya Skåne Savaşı'nda İsveç yönetimindeki Rügen adasının 22-24 Eylül 1678 tarihleri arasında müttefikler tarafından ilhak edilmesiyle sonuçlanan askeri bir operasyondur.

<span class="mw-page-title-main">Wittelsbach Hanedanı</span>

Wittelsbach hanedanı Bavyera, Pfalz, Hollanda ve Zelanda, İsveç, Macaristan, Bohemya, Köln Elektörlüğü, Yunanistan ve diğer bazı prens-piskoposluklara hükmetmiş olan Alman hanedandır. Atalarının toprakları olan Pfalz ve Bavyera toprakları birer elektörlüktü ve ailenin üç üyesi Kutsal Roma İmparatorluğu'nun imparatorlarını ve krallarını seçti. 1805'te kurulan ve 1918'e kadar varlığını sürdüren Bavyera Krallığı'na da hükmettiler. Hanedandan olan ilk Bavyera dükü I. Otto dur. 1180'de Bavyera Dükalığı'nın Aslan Heinrich'ten alınmasıyla Bavyera dükü oldu. II. Otto, Pfalzlı Agnes ile evlenmişti. Agnes, Ren Pfalz kontu V. Heinrich'in kızı ve Aslan Heinrich'in torunuydu. Bu evlilikle Wittelsbach hanedanı Pfalz'ı da aldı.

<span class="mw-page-title-main">Fransa-Hollanda Savaşı</span>

Hollanda Savaşı (Fransızca: Guerre de Hollande; Felemenkçe: Hollandse Oorlog) olarak da bilinen Fransa-Hollanda Savaşı, Fransa ile müttefikleri Kutsal Roma, İspanya, Prusya Krallığı ve Danimarka-Norveç Krallığı tarafından desteklenen Hollanda Cumhuriyeti arasında yaşanmıştır. İlk aşamada Fransa, Münster ve Köln Elektörlüğü'nün yanı sıra İngiltere ile de müttefikti. 1672 ile 1674 yılları arasındaki Üçüncü İngiliz-Hollanda Savaşı ve 1675 ile 1679 yılları arasındaki Scanian Savaşı birbiriyle bağlantılı savaşlar olarak kabul edilmektedir.