I. Mustafa, ikinci saltanatı sırasında Deli Mustafa olarak anılmıştır., 15. Osmanlı padişahı ve 94. İslam halifesidir. Akli dengesi yerinde olmayan I. Mustafa'nın ilk saltanatı 96 gün, ikinci saltanatı ise 1 yıl 3 ay 22 gün sürdü. Psikolojik rahatsızlığının zamanla geçeceğini savunanların ısrarıyla padişah yapıldı. Menfaatlerini I. Mustafa'nın padişahlığının devamında gören kimseler, onun keramet sahibi bir veli olduğunu iddia ediyordu. Aklî zayıflığı nedeniyle padişahlık yapamayacağı anlaşılan I. Mustafa'nın tahttan indirilmesi sağlandı. Bulunduğu odanın kapıları üstüne kapatılarak hapsedilen I. Mustafa'nın yerine II. Osman tahta çıkarıldı. I. Mustafa'nın ikinci kez tahta oturması ise II. Osman'ın öldürülmesiyle sonuçlanan ayaklanma ile oldu.
II. Osman ya da Genç Osman, divan edebiyatındaki mahlasıyla Farisî, tahttan indirildikten sonraki adıyla Osman Çelebi ; 16. Osmanlı padişahı ve 95. İslam halifesidir. Babası I. Ahmed, annesi genel kanıya göre Mahfiruz Hatice Sultan'dır. II. Osman 13 yaşında iken, amcası Sultan I. Mustafa'nın tahttan indirilmesi üzerine Osmanlı tahtına oturdu. Annesi onun yetişmesi için çok titiz davrandı. II. Osman iyi bir terbiye ve tahsil gördü. Arapça ve Farsça öğrendi. Bazı batı kaynaklarında Latince, Yunanca ve İtalyanca gibi batı dillerini öğrendiği kaydedilirse de bunun doğru olma ihtimali olmadığı iddiasına karşın yabancı asıllı olan annesi tarafından bu dillere eğitildiği söylenir. Osmanlı şehzadeleri arasında en kültürlüsü olduğu belirtilir.
IV. Murad, dîvân edebiyatındaki mahlası Murâdî, 17. Osmanlı padişahı ve 96. İslam halifesi. 1623 ile 1640 yılları arasında hüküm sürdü. Revan ve Bağdat fatihidir. IV. Murad İstanbul'da, Sultan I. Ahmed'in ve Kösem Sultan'ın oğlu olarak dünyaya geldi. Ağabeyi II. Osman'ın Yedikule Zindanları'nda bir grup isyancı tarafından öldürülmesi üzerine amcası I. Mustafa tahta geçmişti. Aklî dengesi bozuk olan amcası I. Mustafa'nın yerine 11 yaşındaki IV. Murad padişah yapıldı.
I. Ahmed, 14. Osmanlı padişahı ve 93. İslâm halifesidir. Sultan III. Mehmed ve Handan Sultan'ın oğludur. Sancağa gitmeyip tahta çıkan ilk Osmanlı padişahıdır. Saltanatı boyunca sefere gitmemiştir. Saltanatında Celali isyanları bastırılmıştır. Tarihi yarımadada bulunan ve Mavi Camii olarak da bilinen Sultanahmet Camii, 1609-1617 yılları arasında saltanatı döneminde yaptırılmıştır.
Sultan İbrahim, 18. Osmanlı padişahı ve 97. İslam halifesidir. İbrahim, 8 Şubat 1640'ta ağabeyi IV. Murad'ın ölümü üzerine 25 yaşında ve 18. padişah olarak Osmanlı tahtına çıktı. Şehzadeliğinde çok sıkı bir saray hayatı yaşamış, erkek kardeşleri IV. Murad tarafından öldürtülmüş olduğundan korku içinde büyümüştü.
Sultan, tarihte pek çok farklı anlamda kullanılmış olan İslamî bir sıfattır. Sözcük olarak "güç", "otorite", "yönetici" anlamlarına gelir. Genelde bağımsızlığını ilan eden İslam hükümdarları tarafından kullanılmıştır.
Mahpeyker Kösem Sultan, Osmanlı İmparatorluğu tarihinin en güçlü kadın figürlerinden birisi, Sultan I. Ahmed'in nikâhlı eşi ve IV. Murad ve İbrahim'in annesidir. Osmanlı tarihinin en güçlü ve etkili kadınlarından biri ve aynı zamanda sonradan Kadınlar Saltanatı olarak adlandırılan dönemin merkezi bir figürü oldu. Naip olarak, Osmanlı İmparatorluğu'nu yaklaşık 20 yıl boyunca etkin bir şekilde yönetti.
Valide sultan, Osmanlı padişahlarının saltanatları sırasında hayatta olan annelerine verilen ünvandı.
Sofu Mehmet Paşa veya Mevlevi Mehmed Paşa, Osmanlı Padişahı I. İbrahim'in saltanatının son döneminde ve IV. Mehmed saltanatında 7 Ağustos 1648-21 Mayıs 1649 tarihleri arasında dokuz ay on beş gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamı. 18 Ağustos 1648'de İstanbul'da liderliğini yaptığı isyanda Sultan İbrahim'in boğdurulması emrini vermiştir.
Hoca Sadeddin Efendi, Osmanlı tarihçi, devlet adamı.
Kafzade Abdülhay Çelebi Osmanlı Devleti, Türk, Divan Edebiyatı, şairi. 1590 yılında doğmuştur. Nerede doğduğu bilinmemektedir. Şair hakkındaki bilgiler çok azdır. Din eğitimini yörenin ünlü müderrislerinden alan şair ayrıca medrese eğitimi almıştır. Arapça ve Farsça biliyordu. 1631 yılında ölmüştür. Nerede öldüğü bilinmemektedir.
Kadınlar saltanatı, Osmanlı İmparatorluğu'nda haseki sultanların veya valide sultanların veya hanım sultanların devlet yönetimine müdahale etmeleri, zaman zaman bizzat devleti yönettikleri döneme verilmiş olan bir addır. Kanuni Sultan Süleyman, döneminde başlamış olup 1656 yılında Köprülü Mehmet Paşa'nın sadrazam oluşuna kadar devam etmiştir.
Gevherhan Sultan Osmanlı padişahı I. Ahmed ve Kösem Sultan'ın kızıdır, II. Osman'ın kız kardeşi, IV. Murad ile İbrahim'ın ablası ve 2 ayrı Sadrazamın eşi.
Muhteşem Yüzyıl: Kösem, Tims Productions tarafından yapılan, ilk sezonu Star TV'de ikinci sezonu ise FOX'ta yayımlanan, ilk bölümü 12 Kasım 2015'te ekrana gelen tarihî-kurgu türündeki Türk televizyon dizisi. Dizi, 2011-2014 yılları arasında yayımlanan Muhteşem Yüzyıl dizisinin devamı niteliğinde çekilmiştir. Dizinin konusu ise I. Ahmed'in nikâhlı eşi, IV. Murad'ın ve Padişah İbrahim'in validesi, IV. Mehmed'in büyük validesi olan Kösem Sultan etrafında kurgulanmıştır. Dizi yayın hayatına başlamadan 50'den fazla ülkeye satılmıştır. 2 sezondan oluşan dizi 60. bölümü ile final yaparak sona erdi.
Atike Sultan ya da Burnaz Atike Sultan Osmanlı padişahı I. Ahmed'in kızı; IV. Murad, I. İbrahim ve Şehzade Kasım'ın kız kardeşidir.
Muhteşem Yüzyıl Kösem karakterleri listesi, Tims Productions yapımı olan dizide yer alan karakterlere ilişkin bir listedir. Dizide gerçek karakterlerin yanı sıra kurgulanan veya hayatı tam olarak bilinmeyen karakterler de vardır. Bu karakterlerin de hayatı kurgulanmaktadır.
Şehzade Bayezid Osmanlı padişahı I. Ahmet'ın oğlu. Bazı kaynaklarda annesinin Mahfiruz Hatice Sultan olduğu iddia edilir.
18 Kasım 2016 tarihinde başlayan Muhteşem Yüzyıl Kösem dizisinin 2. sezonudur. Başrollerini Nurgül Yeşilçay, Farah Zeynep Abdullah ve Metin Akdülger'in paylaştığı dizi bu sezonda Star TV'den FOX'a geçmiştir. İkinci sezonda altı yaşındaki oğlu tahta geçtiğinde “Saltanat Naibeliği” makamına yükselen Kösem Sultan, tüm düşmanlarını alt ederek elde ettiği iktidarının yanı sıra saltanat naibeliğiyle dünyaya diz çöktüren bir sultan olmuştur. Oğlu IV. Murad üzerinden devletin en büyük otoritesi haline gelen Kösem Sultan'ın gücü, iktidarı ele alma isteğinde olan Sultan Murad'ın demir yumruğuyla sarsılacak; sıradan olmayı asla kabul edemeyecek iki kişi; ana ve oğul, hünkar ile sultan karşı karşıya gelecektir. Bağdat Fatihi IV. Murad, azmi, kararlılığı ve kudretiyle Osmanlı İmparatorluğu'na Kanuni Sultan Süleyman'dan sonraki en güçlü dönemini yaşatacak; devletin içeride ve dışarıda girdiği yenilgiler çağını kapatacaktır. Dizi, Osmanlı'nın hasret kaldığı güçlü dönemleri geri getiren IV. Murad'ın Kösem Sultan'a karşı iktidar yürüyüşünü ve hiç bilmediği bir yere, hiç tanımadığı bir adama sığınmaya gelen Farya ile olan tutkulu dolu aşkının destanını anlatmaktadır.