İçeriğe atla

1521 Moskova'nın İşgali

Moskova'nın işgali (1521)
Rus-Kırım savaşları

Moskova'ya giren Tatarlar'ın resmi
Tarih1521
Sonuç

Osmanlı-Kırım zaferi

Taraflar
Moskova Knezliği

Kırım Hanlığı destek:

Osmanlı İmparatorluğu
Komutanlar ve liderler
III. VasiliI. Mehmed Giray
Güçler
~50.000 Bilinmiyor
Kayıplar

Bilinmiyor ancak çok ağır

  • 30.000'den fazla Rus köleleştirildi.
Bilinmiyor


1521 yılında gerçekleşen Moskova'nın istilası, Moskova Knezliği ile Osmanlı tarafından desteklenen Kırım Hanlığı ile yapılmıştır. Savaş sonucunda yaklaşık 30.000'den çok Rus köleleştirilmiştir.

Arka Plan

1521 yıllarında kırım hanı Mehmed Giray, Rusya'ya karşı fetih hazırlıkları yapmaktaydı.Dönemin Kazan hükümdarı halkı tarafından hor görülmekteydi, bu Mehmed Giray'ın fetihlerini kolaylaştırdı. Mehmed Giray, Kazan'ı ele geçirdikten sonra büyük bir kuvvet ile Moskova'ya doğru ilerledi.

Muharebe

Oka Nehri'nin kıyısında III. Vasili ile karşılaşan Mehmed Giray, Rus ordusunu ezip geçti.Kardeşi Şihab Giray, Kolomna'da ona katıldı. Beraber Ostrof köyü yakıldı. III. Vasili, bu olay karşısında

  • Kırım'a bağlılığını
  • Haraç ödeyeceğini

bildiren ağır bir antlaşma imzalamak zorunda kaldı. I. Mehmed Giray'ın ayrıca kendi heykelini yaptırdığını ve III. Vasili'nin bu heykele secde etmeye zorladığı iddia edilir.

Sonrası

Vasili'nin teslimiyetinden sonra, yaklaşık 1523 yıllarında Astahran'ın Kırım Hanlığı'na saldırdığı haberini duyunca, Moskova'dan çekilip Kırım'a geri döndü.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">I. Mengli Giray</span>

I. Mengli Giray 15. yüzyıl sonlarında 1467; 1469-1475 ve 1478-1515) dönemlerinde üç kez Kırım Hanlığı tahtına oturdu.

I. Hacı Giray, Kırım Hanlığı'nın kurucusudur. Hacı Giray, Cengiz Han'ın oğullarından Cuci'nin küçük oğlu Tokay Timur soyundan gelmekteydi.

<span class="mw-page-title-main">Kırım Hanlığı</span>

Kırım Hanlığı veya Taht-i Kırım ve Deşt-i Kıpçak, 1441-1783 yılları arasında Kırım'da hüküm sürmüş Kırım Tatar devletiydi. Altın Orda Devleti'nin yerini alan dört Hanlıkların en uzun süre hüküm süreni idi. Bazı kaynaklarda 1475'ten 1774 yılında Küçük Kaynarca Antlaşması'nın imzalanışına kadar Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı kaldığı belirtilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kazan Hanlığı</span>

Kazan Hanlığı, Altın Orda'nın çöküşünden sonra, Cengiz Han'ın oğlu Cuci'nin ulusuna bağlı Toka Temür sülalesinden Uluğ Muhammed Han tarafından bugünkü Rusya topraklarında kurulmuş olan Türk devletidir. Farklı zamanlarda yaklaşık 750.000 km² alana hakim olmuştur. Ağırlık merkezi bugünkü Tataristan, Başkırdistan, Çuvaş, Mari El (Çirmişistan), Mordovya ve Udmurt (Aristan) Cumhuriyetlerinin toprakları idi.

<span class="mw-page-title-main">Kasım Hanlığı</span>

Kasım Hanlığı, Oka Nehri'nın kuzey kıyısında Ryazan kenti yakınında bugünkü Kasimov'da Kasım Han tarafından kurulmuş Tatar hanlığı. Hanlık adını, ilk hanı olan Kasım Han'dan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">III. İvan</span> Moskova Büyük Prensi (1440-1505)

İvan Vasilyeviç, lakabı Büyük İvan,, 1462-1505 arasında Moskova büyük prensi. Rus topraklarının önemli bölümünü yönetimi altında toplamış, Ukrayna'nın bir bölümünü Polonya-Litvanya'dan geri almış, Altın Orda Devleti'nin egemenliğinden kurtularak merkezi bir Rus devletinin temellerini atmıştır. Rusya tarihindeki en uzun süre tahtta kalan hükümdarlardan biridir.

Astrahan Seferi, Osmanlı Devleti ve Osmanlı Devleti'ne bağlı olan Kırım Hanlığı'nın 1556 yılında Rusya'nın eline geçen Astrahan Hanlığı'nı geri almak için Astrahan ve Azak bölgeleri üzerine düzenledikleri seferdir.

<span class="mw-page-title-main">I. Sahib Giray</span>

I. Sahib Giray, 1532 ile 1551 yılları arasında hüküm sürmüş Kırım Hanı. I. Mengli Giray'ın oğlu, aynı zamanda I. Selim'in de kayın biraderidir. Sahib Giray, Mengli Giray'ın 1485 senesinde evlendiği Kazan hanı İbrahim Han'ın dul eşi Nur Sultan'dan doğmuştur. 1521 yılında ağabeyi Kırım Hanı I. Mehmed Giray Kazan'ı zapt etmiş ve şehri kardeşi Sahib'e vermiştir. Ağabeyi ile birlikte 1532'de Rus Çarı III. Vasili'yi Moskova yakınlarında yenmiştir. 1532 yılında I. Saadet Giray'ın ölümü ile Sahib Giray Kırım tahtına oturmuştur. 1541 yılında Moskova'ya sefer düzenledi. Atalarının siyasetini izleyerek bozkırdaki Türk boylarını Kırım'a yerleştirdi. 1551 yılında katledildi.

<span class="mw-page-title-main">I. Mehmed Giray</span> 1515-1523 arasında Kırım hanı

I. Mehmed Giray, 1515-1523 döneminde sekiz yıl Kırım Hanlığı yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">I. Devlet Giray</span>

I. Devlet Giray Han, 1551-1577 yılları hüküm süren Kırım hanıdır. I. Devlet Giray döneminde Kırım Hanlığı Osmanlı ile birlikte yükseliş devrini yaşadı. Temel siyasetini Moskova merkezli bir gelişme politikası izleyen Rusların Karadeniz'e inmelerine karşı mücadele oluşturuyordu.

I. Saadet Giray, 1524 ile 1532 yılları arasında sekiz yıl Kırım Hanı olarak hüküm sürmüștür.

<span class="mw-page-title-main">III. İslâm Giray</span>

III. İslâm Giray 1644-1654 yılları arasında hüküm süren Kırım hanı.

III. Mehmed Giray 1584—1629 yılları arasında yaşayan Kırım Hanıdır. II. Saadet Giray'ın oğludur. 1623—1628 seneleri arasında saltanat sürmüştür. Saltanatı Sultan I. Mustafa ve IV. Murad dönemine rastlar.

II. İslam Giray, 1584 ila 1588 yılları arasında hüküm süren Kırım hanıdır.

Canıbek Giray, Kırım hanı. 1568- 1636 yılları arasında yaşamıştır. 1610-1623, 1624 ve 1628-1635 yılları arasında üç kez hanlık yapmıştır. Ancak, 1624 yılında filen tahta oturması III. Mehmet Giray'ın isyanı nedeni ile mümkün olmadığından, iki kez hanlık yaptığı kabul edilmiştir. Hanlığı I. Ahmet, I. Mustafa,II.Osman ve IV. Murat dönemlerine rastlar. I. Devlet Giray Han'ın torunudur.

II. Devlet Giray, Kırım Hanı. 1699-1702 ve 1709-1713 yılları arasında olmak üzere iki kez Kırım Hanlığı yaptı. Hanlık dönemi iki kez toplamda 8 yıl 5 aydı.

III. Selim Giray ilk olarak 1765'ten 1767'ye, sonra 1770'ten 1771'e kadar hüküm süren bir Kırım hanıdır. III. Selim Giray, II. Fetih Giray'ın oğludur.

<span class="mw-page-title-main">II. Mehmed Giray Türbesi</span>

II. Mehmed Giray türbesi Kırım'da, Bahçesaray şehrinin Eski-Yurt bölgesinde 16. yüzyıla ait bir türbedir. Türbede Kırım hanları II. Mehmed Giray (1532-1584), II. Saadet Giray ve III. Mehmed Giray (1584-1629), Murad Giray ve Safa Giray'ın mezarları mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Kırım Seferi (1584)</span>

Kırım Seferi, Osmanlı İmparatorluğu'nun isyan eden Kırım Hanı II. Mehmed Giray'ı cezalandırmak, Kırım Hanlığı'nda hakimiyetini tesis etmek ve yeni Han II. İslam Giray'ı tahta çıkarmak amacıyla 1584 yılında düzenlediği iki askerî harekât.

<span class="mw-page-title-main">Kırım Seferi (1689)</span>

Kırım Seferi, 1686-1700 Osmanlı-Rus Savaşı ve Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları'nda evre.