14 Temmuz

14 Temmuz, Miladi takvime göre yılın 195. (artık yıllarda 196.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 170 gün vardır.

• 1223 - II. Filip'in ölümüyle, VIII. Louis Fransa Kralı oldu.
• 1683 - Merzifonlu Kara Mustafa Paşa komutasındaki Osmanlı orduları, II. Viyana Kuşatması'nı başlattılar.
• 1700 - Osmanlı Devleti, Rusya Çarlığı ile İstanbul Antlaşması'nı imzaladı.
• 1789 - Bastille Baskını gerçekleşti, Fransız Devrimi'nin başlangıcı kabul edilir. Fransa'da ulusal bayram olarak kutlanmaktadır.
• 1884 - Kamerun, Almanya'nın sömürgesi oldu.
• 1926 - Mustafa Kemal Paşa'ya yönelik İzmir Suikastı girişimi sebebiyle Ziya Hurşit ve arkadaşları idam edildi.
• 1933 - Almanya'da Naziler, muhalefet hareketlerini yasakladı.
• 1936 - Türkiye, olimpiyatlarda ilk altın madalyayı aldı. Yaşar Erkan, Berlin Olimpiyatları'nda, güreşte 61 kiloda birinci geldi.
• 1938 - İtalya, Yahudi karşıtı Nazi modelini kabul etti.
• 1942 - Atılay faciası: "Atılay" denizaltısı eğitim dalışı yaptı, bir daha su yüzüne çıkamadı. 37 subay ve er öldü.
• 1948 - Kapatılan Türkiye Emekçi ve Köylü Partisi lideri Dr. Şefik Hüsnü Deymer, 5 yıl hapse mahkûm edildi.
• 1948 - Yerli Film Yapanlar Cemiyeti'nce düzenlenen ilk film festivali: Şakir Sırmalı'nın yönettiği "Unutulan Sır" en iyi film, Turgut Demirağ'ın yönettiği "Bir Dağ Masalı" en iyi ikinci film seçildi. Nevin Aypar en iyi kadın, Kadir Eroğan en iyi erkek oyuncu, Cahide Sonku ve Talat Artemel ise en iyi karakter oyuncusu dallarında ödüllendirildi.
• 1950 - Türkiye'de Genel Af çıktı.
• 1958 - Irak'ta 14 Temmuz Devrimi gerçekleştirildi. Kral II. Faysal ve Abdülillah aynı gün, Başbakan Nuri Said Paşa ise bir gün sonra öldürüldü.
• 1959 - Kerkükte, üç gün üç gece sürecek, Türkmen katliamı başladı.
• 1960 - Eski Konya Valisi Cemil Keleşoğlu, Yassıada'da intihar etti.
• 1968 - Tuluat sanatçısı İsmail Dümbüllü, bir jübile gecesiyle sahnelerden ayrıldı.
• 1969 - ABD'de, $500, $1.000, $5.000 ve $10.000 değerindeki kâğıt paralar resmen tedavülden çekildi.
• 1970 - Askerlik 20, yedek subaylık 18 aya indirildi.
• 1971 - Kültür Bakanlığı kuruldu; ilk Bakan Talat Halman.
• 1982 - Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Turgut Özal, Maliye Bakanı Kaya Erdem ve İmar ve İskan Bakanı Şerif Tüten istifa etti. Özal'ın yerine Sermet Refik Pasin, Erdem'in yerine Adnan Başer Kafaoğlu ve Tüten'in yerine de Ahmet Samsunlu atandı.
• 1983 - Türkiye'nin Brüksel Büyükelçiliği'nde görevli Dursun Aksoy, silahlı saldırıda öldürüldü. Olayı, üç ayrı Ermeni örgütü üstlendi.
• 1987 - Olağanüstü Hal Bölge Valiliği kuruldu.
• 1993 - Anayasa Mahkemesi, Halkın Emek Partisi'nin (HEP) faaliyetlerinin Anayasa ile Siyasi Partiler Yasası'na aykırı olduğu gerekçesiyle kapatılmasına karar verdi.
• 1994 - ANAP'ın, Başbakan Tansu Çiller hakkında mal varlığını araştırma önergesi Meclis'te reddedildi. Buna karşılık, 1983'ten o güne dek Meclis'te yer alan partilerin lider ve yakınlarının mal varlıklarının araştırılmasıyla ilgili önerge kabul edildi.
• 2003 - ABD Hükûmeti, üzerinde UFO teorileri de üretilmiş olan "51. Bölge"nin varlığını kabul etti.
• 2015 - New Horizons (Yeni Ufuklar) adlı uzay aracı Plüton'a vardı.
• 2016 - Nice Saldırısı: Fransa'nın Nice kentindeki Bastille Günü kutlamalarının yapıldığı sırada bir saldırgan tarafından kalabalığın içine kamyon sürülerek terör saldırısı gerçekleştirildi. Saldırıyı, Irak ve Şam İslam Devleti (IŞİD) üstlendi.
• 2021 - Almanya'nın Rhineland-Palatinate eyaletinde sel felaketi yaşandı, 134 kişi öldü.

• 926 - Murakami, Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 62. imparatorudur (ö. 967)
• 1454 - Angelo Poliziano, İtalyan hümanist (ö. 1494)
• 1602 - Jules Mazarin, Kardinal, İtalyan siyasetçi (ö. 1661)
• 1675 - Humbaracı Ahmed Paşa, Osmanlı Ordusu'nun ıslahı için çalışmalar yapan Fransız subay (ö. 1747)
• 1743 - Gavrila Derjavin, Rus şair ve devlet adamı (ö. 1816)
• 1801 - Johannes Peter Müller, Alman fizyolog, karşılaştırmalı anatomist ve ihtiyolog (ö. 1858)
• 1816 - Arthur de Gobineau, Fransız diplomat, yazar ve filozof (ö. 1882)
• 1858 - Emmeline Pankhurst, İngiliz kadın hakları savunucusu (ö. 1928)
• 1862 - Gustav Klimt, Avusturyalı sembolist ressam (ö. 1918)
• 1868 - Gertrude Bell, İngiliz seyyah ve casus (ö. 1926)
• 1874 - Abbas Hilmi Paşa, Osmanlı dönemindeki son Mısır Hidivi (ö. 1944)
• 1889 - Ante Pavelić, Hırvat faşist siyasetçi (ö. 1959)
• 1890 - Ossip Zadkine, Rus heykeltıraş ve ressam (ö. 1967)
• 1895 - Richard Walther Darré, Alman Gıda ve Tarım Bakanı (ö. 1953)
• 1896 - Buenaventura Durruti, İspanyol anarşist, devrimci ve sendikalist (ö. 1936)
• 1897 - Plaek Phibunsongkhram, Taylandlı bir askeri subay ve politikacıydı (ö. 1964)
• 1903 - Irving Stone, Amerikalı yazar (ö. 1989)
• 1904 - Isaac Bashevis Singer, Polonya asıllı Amerikalı yazar ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (ö. 1991)
• 1906 - Olive Borden, Amerikalı sinema oyuncusu (ö. 1947)
• 1907 - Safiye Ayla, Türk ses sanatçısı (ö. 1998)
• 1910 - Nail Çakırhan, Türk gazeteci, şair ve mimar (ö. 2008)
• 1910 - William Hanna, Amerikalı animatör, yönetmen, yapımcı, ses aktörü ve karikatür sanatçısı (ö. 2001)
• 1911 - Terry-Thomas, İngiliz oyuncu ve komedyen (ö. 1990)
• 1912 - Woody Guthrie, Amerikalı folk müzik şarkıcısı (ö. 1967)
• 1913 - Gerald Ford, ABD'nin 38. Başkanı (ö. 2006)
• 1918 - Ingmar Bergman, İsveçli oyun yazarı ve film yönetmeni (ö. 2007)
• 1919 - Lino Ventura, Fransız sinemasının İtalyan asıllı aktörü (ö. 1987)
• 1921 - Leon Garfield, İngiliz kurgu yazarıdır (ö. 1996)
• 1921 - Geoffrey Wilkinson, İngiliz kimyager - Ernst Otto Fischer ile birlikte 1973 Nobel kimya ödülü sahibi akademisyen (ö. 1996)
• 1923 - Dale Robertson, Amerikalı western film oyuncusudur (ö. 2013)
• 1926 - Harry Dean Stanton, Amerikalı oyuncu ve müzisyen (ö. 2017)
• 1928 - Louis Calaferte, Fransız yazar (ö. 1994)
• 1928 - Nancy Olson, Amerikalı aktris
• 1930 - Polly Bergen, Amerikalı oyuncu ve şarkıcı (ö. 2014)
• 1933 - Robert Bourassa, Kanadalı avukat ve siyasetçi (ö. 1996)
• 1934 - Gotlib, Fransız çizer ve animatör (ö. 2016)
• 1935 - Ei-ichi Negishi, Japon kimyager (ö. 2021)
• 1937 - Yoshirō Mori, Japon siyasetçi
• 1939 - Karel Gott, Çek Caz şarkıcı ve oyuncu (ö. 2019)
• 1940 - Halil Jaçellari, Arnavut yazar ve çevirmen
• 1941 - Ron Everett, Amerikalı yazar, politik aktivist
• 1942 - Javier Solana, İspanyol fizikçi ve siyasetçi
• 1943 - Rohana Wijeweera, Sri Lankalı siyasetçi (ö. 1989)
• 1947 - Salih Neftçi, Türk ekonomist ve yazar (ö. 2009)
• 1947 - Navinchandra Ramgoolam, Mauritius siyasetçi
• 1948 - Oruç Aruoba, Türk yazar ve felsefeci (ö. 2020)
• 1949 - Tommy Mottola, Amerikalı müzik yapımcısı
• 1952 - Eric Laneuville, Amerikalı yönetmen ve oyuncu
• 1958 - Mircea Geoană, Rumen siyasetçi
• 1958 - Luan Jujie, Çin asıllı Kanadalı eskrimci
• 1960 - Ulus Baker, Türk sosyolog, yazar ve çevirmen (ö. 2007)
• 1960 - Angélique Kidjo, Beninli şarkıcı-şarkıcı yazarı, oyuncu ve aktivist
• 1960 - Jane Lynch, Amerikalı komedyen, oyuncu ve şarkıcı
• 1961 - Jackie Earle Haley, Amerikalı oyuncu
• 1966 - Matthew Fox, Amerikalı oyuncu
• 1967
  • Valérie Pécresse, Fransız siyasetçi
  • Jeff Jarrett, Amerikalı profesyonel güreşçi, güreş eğlence organizatörü
• 1969 - Tan Sağtürk, Türk balet ve dizi oyuncusu
• 1971 - Bubba Ray Dudley, Amerikalı profesyonel güreşçi
• 1973 - Halil Mutlu, Türk halterci ve Dünya ve Olimpiyat şampiyonu
• 1974 - Martina Hill, Alman aktris, komedyen ve seslendirme sanatçısı
• 1975 - Taboo, Meksika asıllı ABD doğumlu şarkıcı, oyuncu ve rap müzik sanatçısı
• 1976 - Zeynep Dizdar, Türk şarkıcı
• 1977 - Victoria, Kral XVI. Carl Gustaf'ın en büyük çocuğu olarak İsveç tahtının varisi
• 1984
  • İsmail Şenol, Televizyon sunucusu ve spor gazeteci
  • Samir Handanović, Sloven futbolcu
  • Mounir El Hamdaoui, Faslı milli futbolcu
  • Nilmar, Brezilyalı futbolcu
• 1985
  • Ezequiel Scarione, Arjantinli futbolcu
  • Terukazu Tanaka, Japon futbolcu
  • Phoebe Waller-Bridge, İngiliz oyuncu
• 1987 - Sara Canning, Kanadalı oyuncu
• 1987 - Adam Johnson, İngiliz futbolcu
• 1988 - Elise Gatien, Kanadalı aktris
• 1988 - Conor McGregor, İrlandalı karma dövüş sanatçısı ve boksör
• 1989 - Sean Flynn, Amerikalı aktör ve şarkıcı
• 1990 - James Nunnally, Amerikalı basketbolcu
• 1992 - Jonas Hofmann, Alman futbolcu
• 1993 - Oğuzhan Azğar, Türk futbolcu
• 1994
  • Aydın Monguş, Rus güreşçi
  • Mahmut Akan, Türk futbolcu
• 1995 - Serge Gnabry, Fildişi Sahili asıllı Alman millî futbolcu
• 1997 - Cengiz Ünder, Türk futbolcu

• 1223 - II. Philippe, 1180 yılından ölümüne kadar Fransa Kralı (d. 1165)
• 1742 - Richard Bentley, İngiliz ilahiyatçı ve eleştirmen (d. 1662)
• 1790 - Ernst Gideon von Laudon, Avusturyalı rahip (d. 1717)
• 1791 - Joseph Gaertner, Alman botanikçi (d. 1732)
• 1793 - Jacques Cathelineau, Fransız çerçi ve Vendée isyanı lideri (d. 1759)
• 1808 - Kabakçı Mustafa, Osmanlı asker ve kendi adıyla anılan isyanın lideri (d. 1770)
• 1817 - Anne Louise Germaine de Staël, İsviçreli yazar (d. 1766)
• 1827 - Augustin-Jean Fresnel, Fransız fizikçi (d. 1788)
• 1881 - Billy the Kid, Amerikalı kanun kaçağı (d. 1859)
• 1904 - Paul Kruger, Transvaal Cumhuriyeti Devlet Başkanı ve Boer direniş lideri (d. 1824)
• 1907 - William Henry Perkin, İngiliz kimyager ve mucit (d. 1838)
• 1910 - Marius Petipa, Fransız balet, eğitimci ve koreograf (d. 1818)
• 1926 - Ziya Hurşit, Türk siyasetçi (d. 1892)
• 1933 - Raymond Roussel, Fransız şair, romancı, oyun yazarı, müzisyen (d. 1877)
• 1939 - Alphonse Mucha, Çek ressam ve grafik sanatçısı (d. 1860)
• 1943 - Luz Long, Nazi-Alman sporcu (d. 1913)
• 1946 - Arthur Greiser, Nazi Alman politikacı (d. 1897)
• 1946 - Jorge Ubico, Guatemala eski devlet başkanı (d. 1878)
• 1948 - Harry Brearley, İngiliz metalürji uzmanı (d. 1871)
• 1954 - Jacinto Benavente, İspanyol yazardır (d. 1866)
• 1958 - Abdülillah, Irak Kralı Gazi bin Faysal'ın kuzeni ve Kayınbiraderi (d. 1913)
• 1958 - II. Faysal, Irak Kralı (d. 1935)
• 1960 - Cemil Keleşoğlu, Türk bürokrat (d. ?)
• 1965 - Adlai Stevenson, Amerikalı siyaset adamı ve diplomat (d. 1900)
• 1966 - Julie Manet, Fransız ressam (d. 1878)
• 1967 - Tudor Arghezi, Rumen yazar (d. 1880)
• 1969 - Eero Berg, Finlandiyalı atlet (d. 1898)
• 1971 - Ali Kılıç, Türk asker ve siyasetçi (Atatürk'ün yakın arkadaşı) (d. 1889)
• 1979 - Santos Urdinarán, Uruguaylı futbolcu (d. 1900)
• 1986 - Raymond Loewy, Fransız asıllı Amerikalı endüstriyel tasarımcı (d. 1893)
• 1993 - Léo Ferré, Fransız şair ve müzisyen (d. 1916)
• 1998 - Nguyễn Ngọc Loan, Güney Vietnam Cumhuriyeti Ulusal Polis Şefi (d. 1930)
• 1998 - Richard McDonald, McDonald's'ın kurucusu (d. 1909)
• 1999 - Gar Samuelson, Amerikalı müzisyen. (d. 1958)
• 2001 - Eleni Küreman, Türk ilk kadın foto muhabiri (d. 1921)
• 2004 - İsmail Hakkı Sunat, Türk tiyatro sanatçısı (d. 1966)
• 2013 - Dennis Burkley, Amerikalı oyuncu (d. 1945)
• 2014 - Nadine Gordimer, Güney Afrikalı yazar (d. 1923)
• 2016 - Helena Benitez, Filipinli siyasetçi ve bürokrat (d. 1914)
• 2016 - Péter Esterházy, Macar yazar ve edebiyatçı (d. 1950)
• 2017 - Julia Hartwig, Polonyalı yazar, şair ve çevirmen (d. 1921)
• 2017 - Meryem Mirzahani, İranlı matematikçi (d. 1977)
• 2018 - Mario Casalinuovo, İtalyan siyasetçi ve eski bakan (d. 1922)
• 2018 - Theo-Ben Gurirab, Namibyalı siyasetçi (d. 1938)
• 2018 - Hans Kronberger, Alman-Avusturyalı siyasetçi (d. 1951)
• 2018 - Masa Saito, Japon profesyonel güreşçi (d. 1942)
• 2019 - Pernell Whitaker, Amerikalı profesyonel boksör (d. 1964)
• 2020 - Adalet Ağaoğlu, Türk Roman ve oyun yazarı (d. 1929)
• 2020 - Jyotsna Das, Hint aktris (d. 1927)
• 2020 - Galyn Görg, Amerikalı oyuncu ve dansçı (d. 1964)
• 2020 - Polat Haşimov, Azerbaycanlı asker (d. 1975)
• 2020 - Muhammad Mohaiminul Islam, Bangladeş Donanması genelkurmay başkanı (d. 1941)
• 2020 - Caesar Korolenko, Polonya doğumlu Rus psikiyatrist (d. 1933)
• 2020 - María Lugones, Arjantinli aktivist, yazar ve filozof (d. 1944)
• 2020 - Maurice Roëves, İngiliz-İskoç aktör (d. 1937)
• 2020 - Stephen Susman, Amerikalı avukat (d. 1941)
• 2021 - Memnun Hüseyin, Pakistanlı iş insanı ve siyasetçi (d. 1940)
• 2021 - Kurt Westergaard, Danimarkalı karikatürist (d. 1935)
• 2022 - Francisco Morales Bermúdez, Perulu asker ve siyasetçi (d. 1921)
• 2022 - Ivana Trump, Çek-Amerikalı iş insanı, model ve yazar (d. 1949)

• Bastille Günü (Fransa ve bağımlı toprakları)

Wikimedia Commons'ta 14_Temmuz ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.