12. Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi

12. Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi
Türü	Yasama organı toplantısı
Konum	Moskova
Ülke	Rusya SFSC
İlk düzenlenme	7 Mayıs 1925
Son düzenlenme	16 Mayıs 1925
Organizatör	Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi
Katılım	1084 delege

12. Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi veya resmi adıyla 12. Tüm-Rusya İşçi, Köylü, Asker ve Kazak Sovyetleri Kongresi, 7-16 Mayıs 1925 tarihleri arasında Moskova'da toplanan on ikinci Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi'dir.^[1] 1925 Sovyet Rusya Anayasası'nın onaylandığı kongredir.

Katılımcılar

Kongrede, 550'si oy kullanma hakkı bulunan toplam 1084 delege yer aldı. Delegelerin %39,2'i işçi, %31,2'si köylülerden oluşuyordu. Delegelerin %29,6'sı "diğer" olarak listelendi. Delegelerin %79,1'i Rusya Komünist Partisi (Bolşevik) üyesi iken %20,9'u ise parti dışından idi.

Delegelerin %71,6'sı Rus, %3,2'si Ukraynalı, %0,9'u Belarus, %2,5'i Kafkas halkından, %7,2'si Türk halkından% 7,2, %5,0'ı, Yahudiler, %2,9'u Letonyalı ve Estonyalı, %6,7'si ise diğer uluslara mensuptu. Kongre başkanı olarak Mihail Kalinin seçildi. Kongre delegeleri arasında ilk kez yalnızca RCPB ve parti üyesi olmayanların temsilcileri vardı.^[2]

Kongre içeriği

Kongre'de Aleksey Kiselyov'in Türkistan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'n ayrı bir cumhuriyet olması ve Türkmen-Özbek Birlik Cumhuriyetinin oluşumu hakkında bir raporu tartışıldı. 1925 Sovyet Rusya Anayasası ile ilgili tartışmalar yaşandı. Halk Sağlığı Komiseri Nikolay Semasko, Halk Finans Komiseri Nikolay Milyutin ve Halk Tarım Komiseri Aleksey Sviderski'nin raporları ele alındı. Tüm Rusya Merkezi Yönetim Komitesi 300 üyeden ve 134 adaydan oluşan yeni bir kompozisyonu seçildi.^[3]

Kaynakça

^ XII Всероссийский съезд Советов: стенографический отчет. — М., 1925 (Rusça) 31 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Erişim tarihi: 11 Ocak 2019.
^ Стенографический отчет (стр. 247—248) 31 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Erişim tarihi: 11 Ocak 2019.
^ Съезды Советов Союза ССР, союзных и автономных советских социалистических республик. Сборник документов, 1917—1937, т. 1, — М., 1959

Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi kongreleri
1. Kongre (1917) 2. Kongre (1917) 3. Kongre (1918) 4. Kongre (1918) 5. Kongre (1918) 6. Kongre (1918) 7. Kongre (1919) 8. Kongre (1920) 9. Kongre (1921) 10. Kongre (1922) 11. Kongre (1924) 12. Kongre (1925) 13. Kongre (1927) 14. Kongre (1929) 15. Kongre (1931) 16. Kongre (1935) 17. Kongre (1937)

İlgili Araştırma Makaleleri

Ekim Devrimi, Bolşevik Devrimi, Rus Devrimi ya da Büyük Ekim Sosyalist Devrimi, ayrıca bilinen adı ile Ekim Ayaklanması, Rusya’da Jülyen takvimine göre 25 Ekim 1917’de, Petrograd’daki geçici hükûmetin devrilerek iktidarın Lenin önderliğindeki Bolşeviklere geçmesini sağlayan ve Sovyetler Birliği’nin kurulmasına yol açan olaydır.

Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti (RSFSC) (Rusça: Росси́йская Сове́тская Федерати́вная Социалисти́ческая Респу́блика; Rossiyskaya Sovetskaya Federativnaya Sotsialistiçeskaya Respublika), Sovyetler Birliği'nin nüfus ve yüzölçümü bakımından en büyük ve kurucu cumhuriyetidir.

<span class="mw-page-title-main">Halk Komiserleri Konseyi</span>

Halk Komiserleri Konseyi veya Rusça isminden kısaltmayla Sovnarkom, 1917 Ekim Devrimi'nden sonra Sovyetler Birliği'nde en yüksek hükûmet organı. İlk Sovnarkom başkanı Lenin'dir. Lenin'in ölümünden sonra Stalin'in Komünist Parti Genel Sekreteri olarak iktidara gelmesiyle birlikte ülke yönetiminde en etkili makam genel sekreterlik olmuştur.

Çin Anayasası resmi adıyla Çin Halk Cumhuriyeti Anayasası Çin'deki en üst kanundur. Yürürlükte olan anayasa, 1988, 1993, 1999 ve 2004'teki değişikliklerle beraber 5. Ulusal Halk Kongresi'nde değiştirilmiş olandır. Daha önceki anayasalar -1954 Anayasası, 1975 Anayasası ve 1978 Anayasası-birbirinin yerine geçmiştir. Anayasa; giriş, genel ilkeler, temel haklar ve yurttaşların görevleri, (Ulusal Halk Kongresi, Devlet Konseyi, Yerel Halk Kongresi, Yerel Halk Hükümetleri, Halk Mahkemeleri ve Halk avukatları gibi devlet organlarının anlatıldığı) devletin yapısı, ulusal bayrak ve devlet armaları bölümlerinden oluşmaktadır.

Sovyetler Birliği tarihi, Rus İmparatorluğu'nun 1917'deki Ekim Devrimi'yle yıkılmasının ardından başlayan Bolşevik-Menşevik mücadelesinin Bolşeviklerin lehine sonuçlanmasıyla 1922'de aynı topraklar üzerinde kurulan ve 1991'e değin varlığını koruyan devlet. Avrupa'nın doğu kesimiyle, Asya'nın kuzey kesimi boyunca yayılan SSCB, son yıllarında 22.403.000 km²'lik yüzölçümüyle dünyanın en büyük ülkesiydi.Nüfus bakımından da 293.047.571 kişiyle 3. sırada yer alıyordu. Aynı zamanda dünyanın başlıca siyasi ve askerî güçlerinden biri olan Sovyetler Birliği, batısında Norveç, Finlandiya, Baltık Denizi, Polonya, Çekoslovakya, Macaristan ve Romanya, güneyinde Karadeniz, Türkiye, İran, Afganistan, Çin, Moğolistan ve Kuzey Kore yer alıyordu. Kuzey ve doğu sınırlarını ise Arktik Okyanusu ve Büyük Okyanus çiziyordu. Birliğin başkenti Moskova, para birimi Sovyet rublesiydi.

Tüm Rusya Merkezi Yönetim Komitesi veya VTsIK Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyetinde Sovyet Kongreleri ara dönemlerinde ülkedeki en yüksek otoriteydi. Anayasal değişiklik yapmaya yetkili tek organdı. Tüm Rusya Sovyetler kongresi tarafından seçilirdi. 1917 – 1937 yılları arasında görev yapmıştır.

Rusya Komünist Partisi (Bolşevik) 10. Kongresi, Moskova’da 8-16 Mart 1921 tarihinde yapılmıştır. 732 bin parti üyesini temsilen 1135 delege hazır bulunmuştur.

Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi VI. Kongresi Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin (Bolşevik) 26 Temmuz - 3 Ağustos 1917 tarihleri arasında Sankt-Peterburg'da düzenlediği kongredir. Kongrede merkez komitesi seçilmiş ve yeni bir tüzük yayınlanmıştır.

Rusya Komünist Partisi (Bolşevik) 8. Kongresi, Moskova’da 18-23 Mart 1919 tarihinde yapılmıştır. 313,766 parti üyesini temsilen 301 oy kullanma hakkına sahip delege ve konuşma hakkına sahip 102 delege katılmıştır. 8. Merkez Komite de bu kongrede seçilmiştir.

1924 Sovyet Anayasası Rusya SFSC, Ukrayna SSC, Belarus SSC ve Transkafkasya SFSC arasında imzalanan Sovyetler Birliği oluşturan Aralık 1922 SSCB Kuruluş Antlaşması'nı meşrulaştırır.

Sovyetler Birliği Sovyetleri Kongresi (Rusça: Съезд Советов Советского Союза, Sovyetler Birliği'nin Kuruluş Antlaşması ile birlikte 30 Aralık 1922'kurulmasından ve 1936 Sovyet Anayasası'nın kabulüne kadar Sovyetler Birliği'ndeki en üst yönetim organı. Sadece Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyetini yöneten Sovyetler olan Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi ile karıştırılmamalıdır.

1918 Sovyet Rusya Anayasası veya Rusya Federatif Sosyalist Cumhuriyeti Anayasası, Ekim Devrimi sonrası iktidara Bolşeviklerin gelmesi sonrası kurulan Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'nde 1918-1925 yılları arasında yürürlükte olan anayasa. İşçi sınıfının sosyalist bir devlette resmen bir egemen sınıf olarak tanındığı ve proletarya diktatörlüğünün bir ilke olarak tanımlandığı ilk anayasa olma özelliği taşır.

5. Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi veya resmî adıyla 5. Tüm-Rusya İşçi, Köylü, Asker ve Kazak Sovyetleri Kongresi, 4-10 Temmuz 1918 tarihleri arasında Bolşoy Tiyatrosu'nda toplanan üçüncü Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi'dir. Rus İç Savaşı sürerken Müttefik devletlerin iç savaşa müdahalelerinin yeni başladığı döneme tekabül eder.

<span class="mw-page-title-main">1. Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi</span>

1. Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi veya resmi adıyla 1. Tüm-Rusya İşçi ve Asker Temsilcileri Sovyetleri Kongresi, 16 Haziran-7 Temmuz 1917 tarihleri arasında Birinci Kolordu Harbiyesi'nde toplanan birinci Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi'dir.

2. Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi veya resmi adıyla 2. Tüm-Rusya İşçi ve Asker Temsilcileri Sovyetleri Kongresi, 7-9 Kasım 1917 tarihleri arasında Smolny Enstitüsü'nde toplanan ikinci Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi'dir. Kongre zamanında Kışlık Sarayı Bolşeviklerce ele geçirilmiş ve Geçici Hükûmet üyeleri tutuklanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">3. Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi</span>

3. Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi veya resmi adıyla 3. Tüm-Rusya İşçi, Köylü ve Asker Temsilcileri Sovyetleri Kongresi, 23-31 Ocak 1918 tarihleri arasında Tauride Sarayı'nde toplanan üçüncü Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi'dir.

4. Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi veya resmî adıyla 4. Tüm-Rusya İşçi, Köylü, Asker ve Kazak Sovyetleri Kongresi, 14-16 Mart 1918 tarihleri arasında Moskova'da olağanüstü toplanan dördüncü Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi'dir. Brest Litovsk Barış Antlaşması'nın onaylandığı kongredir.

8. Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi veya resmi adıyla 8. Tüm-Rusya İşçi, Köylü, Asker ve Kazak Sovyetleri Kongresi, 22-29 Aralık 1920 tarihleri arasında Moskova'da toplanan sekizinci Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi'dir.

9. Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi veya resmi adıyla 9. Tüm-Rusya İşçi, Köylü, Asker ve Kazak Sovyetleri Kongresi, 23-28 Aralık 1921 tarihleri arasında Moskova'da toplanan dokuzuncu Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi'dir.

14. Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi veya resmi adıyla 14. Tüm-Rusya İşçi, Köylü, Asker ve Kazak Sovyetleri Kongresi, 7-16 Mayıs 1925 tarihleri arasında Moskova'da toplanan on dördüncü Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi'dir. Birinci Beş Yıllık Plan'ın kabul edildiği ve 1925 Sovyet Rusya Anayasası'nda yapılan değişikliklerin onaylandığı kongredir.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.