İçeriğe atla

10 Ağustos 1792 Ayaklanması

10 Ağustos 1792 Ayaklanması
Fransız Devrimi

Tuileries Sarayı'nın ele geçirilmesi, Jean Duplessis-Bertaux
Tarih10 Ağustos 1792
Bölge
Paris, Fransa
Sonuç Devrimcilerin zaferi
Taraflar
CumhuriyetçilerKralcılar
Komutanlar ve liderler

Antoine Joseph Santerre

François Joseph Westermann

Claude Fournier

XVI. Louis

Augustin-Joseph de Mailly

Karl Josef von Bachmann
Güçler
20.000 1.200
Kayıplar
200-400 öldü

600 kişi öldü

200 kişi yakalandı

10 Ağustos 1792 Ayaklanması, Paris'teki silahlı devrimcilerin, Fransız monarşisiyle çatışmaya girerek Tuileries Sarayı'nı bastığı Fransız Devrimi'nin belirleyici bir olayıdır. Ayaklanma sonrası Fransa'da monarşi tamamen kaldırılarak, cumhuriyet rejimine geçildi.

Fransa Kralı XVI. Louis ile ülkenin yeni devrimci Yasama Meclisi arasındaki çatışma, Louis'in Meclis tarafından oylanan radikal önlemleri veto etmesiyle 1792 baharı ve yazı boyunca arttı. Müttefik Prusya ve Avusturya ordularının komutanlarının Brunswick Manifestosu'nu yayınlayarak, Fransız kraliyet ailesinin zarar görmesi durumunda Fransız sivillerinin de zarar göreceği tehdidinin[1] Paris'e ulaştığı 1 Ağustos günü gerginlik hızlandı. 10 Ağustos'ta devrimciler Ulusal Muhafızlar ve İsviçreli Muhafızlar tarafından korunan Paris Tuileries Sarayı'ndaki Kralın konutunu bastı. Baskında yüzlerce İsviçreli muhafız ile 400 devrimci öldü,[2] Kral Louis ve kraliyet ailesi Yasama Meclisine sığındı ve bölyece monarşi sona erdi. Daha sonraki süreçte Ulusal Kongre kurularak 21 Eylül günü cumhuriyet ilan edildi.[3]

Kaynakça

  1. ^ "The Proclamation of the Duke of Brunswick". history.hanover.edu. 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2017. 
  2. ^ Kropotkin, Peter (1929). The Great French Revolution 1789-1793, Vol. I. New York, New York, USA: Vanguard Press. s. 176. [In the Tuileries palace], others of the Swiss, commanded by the officers of the Court and posted on the great staircase of the chief entrance, fired upon the crowd, and in a few minutes four hundred of the assailants lay dead in heaps at the foot of the stairs. [...] soon the Swiss, under the furious assault of the people, were either disarmed or massacred. 
  3. ^ Thompson 1959, s. 315.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Fransız Devrimi</span> 1789dan 1799a kadar Fransada devrim

Fransız Devrimi veya Fransız İhtilâli (1789-1799), Fransa'daki mutlak monarşinin devrilip yerine cumhuriyetin kurulması ve Katolik Kilisesi'nin ciddi reformlara gitmeye zorlanmasıdır. Milliyetçilik akımını ve Yakınçağ'ı başlatmasıyla Avrupa ve Dünya tarihinde büyük bir dönüm noktası olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Bastille Baskını</span> Fransız Devriminin bir parçası

Bastille Baskını veya Bastille Hapishanesi Baskını, 14 Temmuz 1789'da Fransa'nın başkenti Paris'te devrimci isyancıların Bastille olarak bilinen Orta Çağ'dan kalma cephanelik, kale ve siyasi hapishaneyi basarak kontrolü ele geçirmeye çalışmasıyla meydana gelmiş baskın.

<span class="mw-page-title-main">Fransız cumhuriyetçi takvimi</span>

Fransız cumhuriyetçi takvimi veya diğer adıyla Fransız devrimci takvimi, Fransız Devrimi sırasında oluşturulan, 1793 yılının sonlarından 1805 yılına kadar Fransız hükûmeti ve 1871 yılında 18 günlüğüne Paris Komünü tarafından kullanılan takvimdi.

<span class="mw-page-title-main">Marie Antoinette</span> Fransa Kraliçesi, Avusturya Arşidüşesi

Josephe Jeanne Marie Antoinette von Habsburg-Lorraine veya Maria Antonia Josepha Johanna, Fransa Kraliçesi ve Avusturya arşidüşesi. Kısaca Marie Antoinette veya Maria Antonia olarak bilinir. Kutsal Roma İmparatoru I. Franz ve eşi Avusturya İmparatoriçesi Maria Theresa'nın kızıdır. Henüz 14 yaşındayken Fransa veliahtı XVI. Louis ile evlendi. 1774 Mayıs'ında XVI. Louis Fransa kralı olunca Marie Antoinette Fransa kraliçesi oldu. XVII. Louis'nin annesidir. Fransız Devrimi esnasında "Vatan hainliği" ile suçlanarak giyotinle idam edildi (1793).

<span class="mw-page-title-main">Vincent-Marie Viénot de Vaublanc</span> Fransız siyasetçi (1756-1845)

Vincent-Marie Viénot, Vaublanc Kontu. Katolik, kralcı eğilimli (Royalism), Fransız yazar ve siyaset adamı.

<span class="mw-page-title-main">XIV. Louis</span> Fransa kralı

Louis-Dieudonné de France veya XIV. Louis, Dünya'nın ve Fransa'nın en uzun süre hüküm süren kralıdır. 1643-1715 yılları arasında Fransa krallığı yapmıştır. Fransızlar tarafından Louis Le Grand veya le Roi-Soleil olarak da anılır. Devlet benim sözlerinden de anlaşılacağı gibi Fransa'yı mutlak monarşiyle yönetmiştir. Çok saldırgan ve yayılmacı bir politika izlemiştir. Karısı Kraliçe Marie Theresia'dır. Fransa Bilimler Akademisi ilk defa XIV. Louis tarafından kurulmuştur. Bir tiyatro oyununda Apollon'u oynamıştır. Klasik sanata yakından ilgi duymaktadır. Babasının bir av köşkü olarak inşa ettirdiği Versay'ı genişleterek Fransa Krallığı'nın yönetildiği bir saray haline getirmiştir. Dönemin aristokratlarını gene Paris'ten uzaklaştırıp, Versay'a taşımıştır. Versay Sarayı'nın bahçesini barok dönemi eserleriyle düzenletmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Fransız Cumhuriyeti</span>

Birinci Cumhuriyet, resmî adıyla Fransız Cumhuriyeti, tarihçilerin Eylül 1792'den Mayıs 1804'e kadar Fransa'da uygulanan tüm cumhuriyet rejimlerine verdikleri isimdir. Fransız Devrimi'yle gelen gelen Birinci Cumhuriyet, 10 Ağustos 1792'de Tuileries Sarayı'nın Baldırı Çıplaklar tarafından ele geçirilmesinden sonra anayasal monarşinin yerine geldi ve Avrupa'da güç kullanımında yeni bir mücadelenin habercisi oldu. Bu cumhuriyet, egemenliğini Fransa'nın mevcut toprakları üzerinde ve Ren'in sol kıyısında bulunan ve bugünkü Belçika, Lüksemburg ve günümüz Almanya'sının bir bölümünü oluşturan Kutsal Roma İmparatorluğu'nun tüm eyaletleri üzerinde sürdürdü.

<span class="mw-page-title-main">XVII. Louis</span> Fransa ve Navarra kralı (1785-1795)

XVII. Louis, Normandiya Dükü Louis-Charles ya da Veliaht Louis Charles (1789-93) olarak da bilinir., Kral XVI. Louis ile Kraliçe Marie Antoinette'nin ikinci oğlu. XVI. Louis'in idam edilmesinin ardından kralcılar tarafından tahtın vârisi olarak ilan edilmiş ve 1793'ten ölümüne değin Fransa Kralı ünvanı taşımıştır.

<span class="mw-page-title-main">XVIII. Louis</span> Fransa kralı (17 Kasım 1755 - 16 Eylül 1824)

XVIII. Louis, 1795'ten sonra Fransa kralı unvanını taşıyan ve Napolyon'un yeniden imparatorluğunu ilan ettiği Yüz Gün (1815) dışında, 1814-1824 arasında tahtta kalan hükümdar.

<span class="mw-page-title-main">X. Charles</span> Fransız siyasetçi (1757-1836)

X. Charles veya Artois Kontu Charles-Philippe, 1824-1830 yılları arasında Fransa kralı. XV. Louis'nin torunu, XVI. Louis ve XVIII. Louis'nin kardeşi. Hükümdarlık dönemi, yeniden iktidara gelen Bourbonların tanrısal hak temeline dayalı monarşi geleneği ile 1830 Devrimi öncesinde oluşan demokratik ortamın bağdaşmazlığını sergilemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Louis-Philippe</span> 1830ʼdan 1848ʼe kadar Fransız Kralı

Louis-Philippe, Orléans Dükü Louis-Philippe, 1830-1848 arasında Fransızlar kralı. Yönetimini büyük burjuvazinin desteğine dayandırmış, sonuçta işçilerin ve orta sınıfların başlattığı ayaklanmayla devrilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Restorasyon (Fransa)</span>

Restorasyon kavramı Fransız tarihinde Birinci Fransız İmparatorluğu'nun yıkılışıyla Temmuz Devrimi arasındaki dönemde Bourbon monarşisinin yeniden kuruluşunu ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Joachim Murat</span> Fransız siyasetçi

Joachim-Napoléon Murat, , Fransız mareşal, Berg büyük dükü ve Napoli kralı (1808-1815).

Taştan aletler, bundan yaklaşık 1.8 milyon yıl önce Fransa'da ilkel insanın bulunduğunu kanıtlamaktadır. Bölgede ilk modern insan 40.000 yıl önce ortaya çıkmıştır. Fransa tarihi için ilk yazılı kayıtlar Demir Çağı'ndan itibaren bulunmaktadır. Günümüzdeki Fransa, Galya olarak bilinen bir Roma İmparatorluğu eyaletinin üstüne kuruludur. Romalı tarihçiler, bölgede, dil farkıyla ayrılan üç büyük etnik grubun varlığını ortaya koymuşlardır: Galyalılar, Akuitanlar ve Belgalar. En büyük ve bölgeye en hakim grup olan Galyalılar, Galyaca konuşan Keltlerdi.

<span class="mw-page-title-main">Versay</span> Fransada komün

Versay, Paris'in Batı banliyösündeki bir Fransız şehri. Paris'e 17,1 km uzaklıkta yer alır. İdari bakımdan İle-de-France bölgesinin Yvelines departmanınında bulunan bir komündür ve Yvelines departmanının merkez kentidir.

<span class="mw-page-title-main">Fransız Devrim Savaşları</span> Fransa Cumhuriyeti ve diğer Avrupalı devletler arasındaki 1792den 1802ye kadar süren savaş

Fransız Devrim Savaşları 1792'den 1802'ye kadar süren Fransız Devrimi'nin sonucu olarak ortaya çıkan bir dizi kapsamlı askeri çatışmadır. Çatışmalar Fransa'yı İngiltere, Avusturya, Prusya, Rusya ve diğer birçok ülkeyle karşı karşıya getirdi. Savaşlar iki döneme ayrılır: Birinci Koalisyon Savaşı (1792-1797) ve İkinci Koalisyon Savaşı (1798-1802). Başlangıçta Avrupa ile sınırlı olan mücadele giderek küresel boyut kazandı. Fransa, on yıllık sürekli savaş ve saldırgan diplomasiden sonra, Avrupa'nın çoğuna karşı savaş için tamamen seferber edilmiş olan geniş Fransız nüfusu çok büyük ve güçlü ordusu sayesinde İtalya Yarımadası'ndaki, Aşağı Ülkeler'deki ve Renanya'daki toprakları fethetti. Fransızların bu çatışmalardaki başarısı, askeri işgali ve devrimci ilkelerin Avrupa'nın büyük bir bölümüne yayılmasını sağladı.

Ancien Régime, Fransa Krallığı'nın Geç Orta Çağ'dan 1789'daki Fransız Devrimi'ne dek süren siyasi ve sosyal sistemi. Yönetimin giderek merkezileştiği bu dönemde yönetim şekli XIV. Louis devrinde mutlak monarşi seviyesine ulaştı. Bu süre zarfında Valois hanedanı, yerini Bourbon hanedanına bıraktığı 1589 yılına kadar hüküm sürmüştür. Ancien Régime, Henry IV, Louis XIII ve Louis XIV'ün ilk yılları da dahil olmak üzere bir dizi reform ve merkezileşme girişimiyle öne çıkmıştır. Merkezi bir devlet yaratma çabalarına rağmen, Ancien Régime Fransa'sı sistemik düzensizlikler ve çatışmalar ülkesi olarak kaldı. Merkezileşme dürtüsü, savaş yürütmek için fon ihtiyacı ve kişisel himaye sistemlerinin kurumsal sistemlerle değiştirilmesiyle körüklendi. Yargıçlar ve kraliyet danışmanları olarak intendants ve noblesse de robe'un devreye girmesi bölgesel soyluların kontrolünü zayıflatırken, bölgesel parlementoların kurulması başlangıçta kraliyet gücünün yeni bölgelere girmesini kolaylaştırdı ancak daha sonra ayrılık kaynağı haline geldi. Ancien Régime terimi zaman zaman Avrupa'nın diğer bölgelerindeki benzer feodal sistemleri tanımlamak için de kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Luzern Aslanı Anıtı</span>

Luzern Aslanı Anıtı Bertel Thorvaldsen tarafından tasarlanan, 1820-21 yılları arasında yapılan İsviçre'nin Luzern kentindeki heykeldir. Heykel Fransız Devrimi sırasında 1792 yılında Paris Tuileries Sarayı'nı savunan İsviçreli Muhafızların öldürülmesi üzerine yapılmıştır. Eser, ölmek üzere olan bir aslanı betimlemektedir. Mark Twain heykeli, "dünyadaki en acıklı taş parçası" olarak tanımlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ulusal Konvansiyon</span>

Ulusal Konvansiyon ya da Nasyonal Konvansiyon, iki yıllık Ulusal Kurucu Meclis ve bir yıllık Yasama Meclisinden sonra Fransız Devrimi sırasında oluşturulan bir parlamentoydu. 10 Ağustos 1792'deki büyük ayaklanmayla, devrim sonrası kurulan anayasal monarşiyi tamamen ortadan kaldırarak cumhuriyet rejimiyle yönetilen ilk Fransız hükûmetiydi. Konvansiyon, 20 Eylül 1792'den 26 Ekim 1795'e kadar tek kademeli bir meclis olarak toplandı.

<span class="mw-page-title-main">Louis Charles Delescluze</span> Fransız siyasetçi (1809-1871)

Louis Charles Delescluze Fransız devrimci lideri, gazeteci ve Paris Komünü'nün askeri komutanıydı.