İçeriğe atla

1036 Ganymed

1036 Ganymed
1036 Ganymed
1036 Ganymed
Keşif
Keşfeden Walter Baade
Keşif yılı23 Ekim 1924
Tanımlamalar
Küçük gezegen kategorisiAmor
SıfatIndian'
Yörünge Özellikleri
Günberi1,3443 AB
Günöte4,0851 AB
Yarı büyük eksen(a)2,6647 AB
Dışmerkezlik(e)0,533
Yörünge süresi(P)4.35 yıl y
Yörünge eğikliği(i)26,693°
Fiziksel özellikler
Boyutlar264 x 234 x 180 km3t al.
Kütle33,6 x 1016 kg
Kütle çekimi0,0089 m/s²
Kurtulma hızı0,0168 km/s
Beyazlık (albedo)0.17
Asteroit tayf sınıfıs-tipi asteroit

1036 Ganymed Güneş Sistemindeki yüzbinlerce asteroitten biridir. Büyük bir asteroit değildir. Ancak yörüngesi Dünya'ya yakın olan Amor tipi asteroitlerden biridir ve bu asteroitler içerisinde en büyük olanıdır. Adının önündeki 1036 sayısı keşif sırasının 1036 olduğunu ifade eder. 23 Ekim 1924 tarihinde Alman astronom Walter Baade tarafından keşfedilmiştir. Adı Ganymed ise Yunan mitolojisinden alınan bir addır. Ganymede mitolojide en güzel ölümlü olarak bilinir. Jüpiter gezegeninin en büyük uydusuna da aynı mitolojik ad verildiğinden, karışıklık olmaması için Jupiter'in uydusu Ganymede olarak, asteroit ise bir harf eksiği ile Ganymed olarak bilinir.

Özellikleri

Ganymede S tipi yani silikon ağırlıklı bir asteroittir. Albedosu yani ışığı yansıtma oranı 0.17 dir. Astronomide küçük nesneler genellikle küresel olmaz. Ganymed'in şekli de küresel değildir. Şeklin ortalama çapı 31.7 kilometredeir. Kütlesi 33.6x1016 kilogramdır. Yüzeyindeki kütle çekim ivmesi 8.9 mm/sn2 kadardır Yüzeyden kaçış hızı ise saniyede 16.8 metredir.[1]

Yörünge özellikleri

Ganymed yörüngesi (mavi),
iç gezegenler ve Jüpiter: Güneş'e en yakın noktada yörünge Dünya ve Mars arasında

Yörüngesi eliptiktir. Bu yörüngenin dış merkezliği 0.533 olduğundan Güneş'e olan uzaklığı yörünge boyunca büyük değişiklik gösterir. En yakın olduğu sırada 1.2443 astronomik birim (186145150 kilometre) en uzak olduğu sırada ise 4.0851 astronomik birim (611129111 kilometre) uzaklıktadır. Bu uzaklık farkıyla her dönüşte Mars gezegeninin yörüngesini keser. Fakat yörünge düzlemi eğiktir. Ganymed yörüngesinin yarı ekseni 2.6647 astronomik birim (398637131 kilometre) olup dönüş periyodu 4.35 yıldır.[2] Güneş'e en yakın olduğu noktada bile Güneş'e olan uzaklığı Dünya-Güneş uzaklığından fazladır. Hesaplara göre 13 Ekim 2024 tarihinde Dünya'ya en yakın noktada olacaktır. Bu uzaklık 0.3741 astronomik birim (55966421 kilometre) olacaktır. Ancak Ganymed yörüngesini kestiği Mars gezegenine 2176 yılında 4.29 milyon kilometre yaklaşacaktır.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 11 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2022. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Güneş Sistemi</span> Güneş ve Güneş merkezli astronomik cisimler

Güneş Sistemi, Güneş'in kütleçekim kuvvetiyle yörüngede tutulan ve çeşitli gök cisimlerinden oluşmuş bir sistemdir. Güneş ve 8 gezegen ile onların doğruluğu onaylanmış 150 uydusu, 5 cüce gezegen ile onların bilinen toplam 8 uydusu ve milyarlarca küçük gök cisminden oluşur. Küçük cisimler kategorisine asteroitler, Kuiper Kuşağı cisimleri, kuyruklu yıldızlar, gök taşları ve gezegenler arası toz girer.

<span class="mw-page-title-main">Asteroit</span> yörüngeleri çoğunlukla Mars ile Jüpiter gezegenleri arasında kalan gökcisimleri

Asteroit,, iç Güneş Sistemi'nde yörüngede dönen ve meteoroitlerden daha büyük, fakat cüce gezegenlerden daha küçük olan bir küçük güneş sistemi cismidir. Atmosferi olmayan metalik veya kayalık cisimlerdir. Asteroitlerin boyutları ve şekilleri, cüce gezegenler de dahil olmak üzere önemli ölçüde farklılık gösterir.

<span class="mw-page-title-main">Jüpiter'in doğal uyduları</span> Vikimedya liste maddesi

Jüpiter'in bilinen 95 doğal uydusu vardır. Bu uydular yörüngeleri, boyut ve fiziksel özellikleri ve bu verilere göre tahmin edilebilecek oluşum mekanizmaları ile çok büyük çeşitlilik göstermektedir. Jüpiter'in, halkaları, manyetik alanı ve uyduları ile birlikte oluşturduğu ve küçük bir güneş sistemini andıran bu karmaşık yapı, Güneş Sistemi'nin evrimini aydınlatabilecek çok sayıda ipuçları barındırmaktadır. İç uyduları olan İo, Europa, Ganymede ve Callisto büyük ve aydın iken diğerleri soluk ve küçüktür.

<span class="mw-page-title-main">Güneş Sistemi'ndeki cisimlerin listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Aşağıda Güneş Sistemi'ndeki cisimlerin Güneş'ten uzaklıklarına göre sıralanmış bir listesi bulunmaktadır. Çapı 500 km'den küçük cisimler listeye alınmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Tutulum</span>

Tutulum, ekliptik veya tutulum düzlemi ya da ekliptik düzlem, Dünya'nın Güneş etrafındaki yörünge düzlemidir. Dünya'da bulunan bir gözlemcinin bakış açısından, Güneş'in bir yıl boyunca gök küre etrafındaki hareketi, yıldızların arka planına karşı ekliptik boyunca bir yol izler. Ekliptik önemli bir referans düzlemidir ve ekliptik koordinat sisteminin temelidir.

<span class="mw-page-title-main">Phobos (uydu)</span> Marsın iki uydusundan biri

Phobos Mars'ın iki uydusundan biridir. Yunancada Phobos Korku anlamına gelir. Mars'ın diğer uydusu Deimos'dan hem daha büyüktür, hem de Mars'a daha yakındır. Güneş Sistemi'ndeki tüm diğer uydular içinde gezegenine en yakın konumlanmış uydudur. Yörüngesi Mars yüzeyinden sadece 6000 km yüksekliktedir ve ortalama çapı 22 km'dir.

Titius-Bode yasası Güneş Sistemi'nde bulunan gezegenlerin yarı büyük eksenlerinin basit bir kurala dayandığını ileri süren bir varsayımdır. 1846 yılında Neptün'ün bulunmasıyla geçersiz kalmıştır. Yasa adını Johann Daniel Titus (1729-1796) ve Johann Elert Bode (1747-1826) adlı iki Alman astronomundan almıştır. Titus kuralı ortaya koymuş, Bode ise kuralın bilim dünyasınca tanınmasını sağlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Titania (uydu)</span> Uranüsün en büyük uydusu

Titania, Uranüs'ün en büyük, Güneş Sistemi'nin sekizinci en büyük uydusudur. 1787 yılında William Herschel tarafından keşfedilmiştir. Adı William Shakespeare'in A Midsummer Night's Dream adlı oyununda perilerin kraliçesi olan Titania'dan gelir. Ortalama 1.578 kilometre çapındaki Titania, beş büyük uydu arasında Uranüs'ün yörüngesindeki ikinci sıradaki uydudur. Bu uydu gezegenine göre 436.000 kilometre uzaklığındaki bir yörüngede dönmektedir. Bu yörüngedeki dönüşünü 8,7 dünya gününde tamamlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yörüngeler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Yörünge çeşitleri aşağıda listelenmiştir:

<span class="mw-page-title-main">Apsis (astronomi)</span> Bir cismin yörüngesindeki en uzak ve en yakın nokta

Apsis, gök mekaniğinde, eliptik yörüngedeki bir cismin genelde sistemin kütle merkezi durumunda da olan çekim merkezine yörünge boyunca en yakın ve en uzak olduğu noktalara verilen addır.

<span class="mw-page-title-main">Güneş merkezli yörünge</span>

Güneş merkezli yörünge, Güneş civarındaki yörünge. Bizim Güneş Sistemimiz'de birçok yapay uydu ve uzay enkazları gibi, tüm gezegenler, kuyrukluyıldızlar ve asteroitler bu tarz bir yörüngede yer alırlar. Ay gibi doğal uydular ise güneş merkezli yörünge yerine kendi ana gezegenlerinin yörüngesinde dönmektedirler. Astronomide bir cismin yörüngesinin Güneş etrafında olduğunu ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">At nalı yörünge</span>

At nalı yörünge, kendisine göre çok daha büyük bir cisimle eş-yörünge hareketi yapan cismin yörüngesine verilen addır. Küçük cismin yörünge periyodu neredeyse büyük cismin yörünge periyoduna eşittir ve büyük cisimden bakıldığında dönen referans çerçevesinde izlediği yol at nalına benzer.

<span class="mw-page-title-main">Doğal uydu</span> bir gezegenin yörüngesinde dönen gök cismi

Doğal uydu, en yaygın kullanımıyla, bir gezegenin, cüce gezegenin veya küçük bir Güneş Sistemi cisminin yörüngesinde dönen astronomik bir cisimdir.

<span class="mw-page-title-main">243 Ida</span> Asteroit

243 Ida, asteroit kuşağında Koronis ailesinden bir asteroittir, 29 Eylül 1884 tarihinde Avusturyalı astronom Johann Palisa tarafından keşfedildi. Daha sonraki teleskobik araştırmalar sonucunda Ida S-tipi asteroit olarak kategorilendirilmiştir. 28 Ağustos 1993 tarihinde Jüpiter'e gitmekte olan Galileo uzay aracı Ida'nın fotoğraflarını çekmiştir. Bu, bir uzay aracı tarafından ziyaret edilen ikinci asteroittir ve doğal bir uyduya sahip olduğu tespit edilen ilk asteroittir. Adını Yunan mitolojisindeki bir su perisinden almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Pallas (asteroit)</span> Asteroit

2 Pallas, yörüngesi Güneş sisteminde asteroit kuşağında, bulunan büyük bir asteroitdir. Wilhelm Herschel tarafında esasları konulan asteroit tanımına göre ikinci olarak keşfedildiği için "2 Pallas" olarak da bilinir. Adı antik Yunan tanrıçalarından Athena'nın unvanı olan Pallas'tan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Juno (asteroit)</span> Asteroit

3 Juno, Güneş sisteminde asteroit kuşağında bulunan büyük bir asteroittir. Küçük gezegen tanımına göre 3. olarak keşfedildiği için "3 Juno" olarak da bilinir. Adını Antik Roma tanrıçalarından Juno'dan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">1566 Icarus</span> Asteroit

İkarus Güneş sisteminde değışik yörüngesiyle dikkati çeken bir asteroittir. 27 Haziran 1949 tarihinde Amerika'da çalışan Alman astronom Walter Baade tarafından keşfedilmiştir. Çapı 1.4 kilometredir. Asteroitlerin büyük bölümü Jüpiter ile Mars arasında dönerken, İkarus dış merkezliği yüksek yörüngesi sebebiyle Güneş'e bütün gezegenlerden daha fazla yaklaşır. Güneş'e en yakin olduğu noktada uzaklığı 28.5 milyon kilometredir ki, bu uzaklik Dünya Güneş uzaklığının beşte birinden azdır. Ancak gün öte noktasi Dünya Güneş uzaklıgından daha fazla olduğu için Günes çevresindeki dönüşünü 1.12 yılda tamamlar.

<span class="mw-page-title-main">2423 İbarruri</span> Asteroit

2423 İbarruri Mars yörüngesindeki asteroitlerdendir. 14 Temmuz 1972 tarihinde Sovyet bilim insanı Lyudmila Zhuravleva tarafından Kırım Astrofizik Gözlemevinde keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">7 İris</span> Asteroit

7 İris Güneş sisteminde yörüngeleri genellikle Mars ve Jüpiter gezegenleri arasında bulunan asteroitlerden biridir. İlk keşfedilen asteroit şimdi cüce gezegen sayılan Ceres'tir. Daha sonra diğer asteroitler de bir bir keşfedilince, asteroitlere keşif sırasına göre numara verilmeye başlandı. İrıs 13 Ağustos 1847 tarihinde İngiliz astronom John Russell Hind tarafından keşfedildi. Böylelikle Ceres'ten tam 46 yıl 88 ay ve 12 gün sonra keşfedilmiş oldu. Keşfedilen yedinci asteroit olduğu için, adının önünde 7 rakamı vardır. Adı olan İris ise Yunan mitolojisinden alınmıştır. Mitolojiye göre İris gök kuşağı tanrıçasıydı.

<span class="mw-page-title-main">Güneş Sistemi'nin ana hatları</span> genel bakış ve başlık listesi

Aşağıda yer alan ana hat, Güneş Sistemi'ne genel bir bakış ve güncel bir rehber olarak hazırlanmıştır: