İçeriğe atla

1. Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi

1. Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi
TürüYasama organı toplantısı
MekanBirinci Kolordu Harbiyesi
KonumPetrograd
ÜlkeRus İmparatorluğu
İlk düzenlenme16 Haziran 1917
Son düzenlenme7 Temmuz 1917
OrganizatörTüm-Rusya Sovyetleri Kongresi
Katılım1090 delege

1. Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi veya resmi adıyla 1. Tüm-Rusya İşçi ve Asker Temsilcileri Sovyetleri Kongresi, 16 Haziran-7 Temmuz 1917 tarihleri arasında Birinci Kolordu Harbiyesi'nde toplanan birinci Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi'dir.[1]

Çoğunlukta Menşevikler ve Sosyalist Devrimcilerin olduğu Kongre, Bolşeviklerin savaşı sona erdirilmesi ve iktidarın Sovyetlere devredilmesi önerilerini reddetti. Komite başkanı olarak daha sonra Eylül'de Petrograd Sovyeti'nin yürütme başkanı olacak Nikolay Chkheidze seçildi. Kongreye oy hakkı bulunan toplam 1090 delege katıldı.[2]

Kongre içeriği

Kongre raporu (511 sayfa)

Kongrede I. Dünya Savaşı'na karşı tutum, savunma ve barış için mücadele konuları, kurucu Meclis için hazırlık, ulusal sorunlar, toprak sorunları, köylülerin, işçilerin ve askerlerin yaşamsal sorunları, üretim, dağıtım, nakliye ve bunun üzerinde kontrol organizasyonu, besin sorun, finansal politika sorunları ve yerel yönetim konuları tartışıldı.[3]

Kongrede Bolşevikler azınlıktaydı ve parti üyeliğini ilan eden delegelerin sadece% 13,5'ini oluşturuyordu. Kongre'de Rusya'da iktidarı alabilecek bir partinin olmadığı konusunun konuşulduğu sırada Bolşeviklerin lideri Vladimir Lenin Böyle bir parti var! şeklinde bağırdı. Bu olay Sovyet tarihinde sıkça anılmıştır.[4]

Kongreye katılan delegeler, Bolşeviklerin savaşı sona erdirmek ve iktidarı Sovyetlere devretmek için önerdikleri kararları reddettiler. Kongre, sosyalist bakanlara tam destek verilmesini ve "devrimci savaşın" devam etmesini isteyen Sosyalist Devrimci Partililerin ve Menşeviklerin kararlarını kabul etti.

Kaynakça

  1. ^ "Всероссийское совещание Советов рабочих и солдатских депутатов" (Rusça). 25 Ocak 2011. 16 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2019. 
  2. ^ Первый Всероссийский съезд Советов рабочих и солдатских депутатов / БСЭ // Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978.
  3. ^ Первый Всероссийский съезд Советов рабочих и солдатских депутатов. (Стенографич. отчет), т. 1—2, М.— Л., 1930—31.
  4. ^ "Из выступления Ленина на I Всероссийском съезде Советов" (Rusça). 30 Nisan 2018. 23 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bolşevizm</span> Devrimci Marksist ideoloji

Bolşevik, çoğunluktan yana anlamına gelen Rusça kelime, 1903 yılında düzenlenen Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin İkinci Kongresi'nde Vladimir Lenin ve Julius Martov arasında yeni kurulmakta olan partinin üyelik tanımı üzerine başlayan görüş ayrılığı sonucu yaşanan ayrışmadaki taraflardan Lenin yanlısı grup. Kongrede Lenin yanlıları çoğunlukta olduğu için Rusça çoğunluk anlamına gelen Bolşevik olarak, azınlıktaki Martov yanlıları da Menşevik olarak adlandırılacaktır.

<span class="mw-page-title-main">Ekim Devrimi</span> Sovyetler Birliğinin kurulmasının yolunu açan, Lenin ve diğer devrimcilerin önderliğinde gerçekleştirilen devrim

Ekim Devrimi, Bolşevik Devrimi, Rus Devrimi ya da Büyük Ekim Sosyalist Devrimi, ayrıca bilinen adı ile Ekim Ayaklanması, Rusya’da Jülyen takvimine göre 25 Ekim 1917’de, Petrograd’daki geçici hükûmetin devrilerek iktidarın Lenin önderliğindeki Bolşeviklere geçmesini sağlayan ve Sovyetler Birliği’nin kurulmasına yol açan olaydır.

<span class="mw-page-title-main">Menşevik</span> SSCB öncesi Rusyada bir siyasi grup

Menşevikler Rus Sosyal Demokrat İşçi Partisinin 1903 yılında yapılan 2. Konferansında Lenin ile Julius Martov arasında yaşanan fikir ayrılıkları sonucu partinin bölünmesi sonucu ortaya çıkan iki gruptan birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Halk Komiserleri Konseyi</span>

Halk Komiserleri Konseyi veya Rusça isminden kısaltmayla Sovnarkom, 1917 Ekim Devrimi'nden sonra Sovyetler Birliği'nde en yüksek hükûmet organı. İlk Sovnarkom başkanı Lenin'dir. Lenin'in ölümünden sonra Stalin'in Komünist Parti Genel Sekreteri olarak iktidara gelmesiyle birlikte ülke yönetiminde en etkili makam genel sekreterlik olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi</span> 1898-1918 tarihleri arasında Rusyada faaliyet göstermiş sosyalist–marksist işçi partisi

Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi, 1898'de kurulan, Rusya'nın ilk Marksist partisi. Daha sonra Bolşevik ve Menşevik olmak üzere ikiye bölünmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Bolşeviklere karşı sol ayaklanmalar</span> bir dizi askerî karışıklıklar

Bolşeviklere karşı sol ayaklanmalar, Ekim Devrimi'ni izleyen dönemde Sovyetler Birliği henüz resmen kurulmamışken SRlar, Sol SRlar, Menşevikler ve anarşistlerce iktidardaki Bolşeviklere yönelik planlanan ve yürütülen bir dizi ayaklanma eylemidir. Bu ayaklanmaların bazıları sürmekte olan Rus İç Savaşında Bolşevik iktidarına karşı oluşturulan Beyaz Orduyu desteklerken bazıları bağımsız hareketlerdir. Bu ayaklanmalar 1918 yılında başlayacak ve 1922 yılına kadar sürecektir. Bu ayaklanmalar sonucunda o döneme kadar diğer sol grupları da iktidara dahil etmek isteyen Bolşevikler bu çabaları bir kenara bırakarak ayaklanmaları askeri kuvvetle bastırma yoluna gitmiştir. Bazı çevreler tarafından gündeme getirilen sol ve devrimci partilerin koalisyon olarak iktidarı gerçekleşmeyecek Bolşevikler tek başlarına iktidarlarını sürdüreceklerdir.

Tüm Rusya Merkezi Yönetim Komitesi veya VTsIK Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyetinde Sovyet Kongreleri ara dönemlerinde ülkedeki en yüksek otoriteydi. Anayasal değişiklik yapmaya yetkili tek organdı. Tüm Rusya Sovyetler kongresi tarafından seçilirdi. 1917 – 1937 yılları arasında görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Petrograd Sovyeti</span>

Petrograd Sovyeti veya tam adıyla Petrograd İşçi ve Asker Vekilleri Sovyeti, Sankt-Peterburg şehrinde 1917 Şubat Devrimi ile Çarlık Rusyasının dağılmasından sonra şehirde işçi ve cephedeki askerler tarafından kurulan temsil organı. Geçici Hükûmet ile sürekli rekabet hâlinde olmuş, Temmuz Günleri'nden sonra bastırılmış, Ekim Devrimi ile birlikte iktidar organı hâline gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi 3. Kongresi</span>

Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi III. Kongresi 25 Nisan-10 Mayıs 1905 tarihleri arasında Londra'da toplandı.

<span class="mw-page-title-main">Sol SR Ayaklanması</span>

Sol SR ayaklanması, Ekim Devrimi ile Rus İmparatorluğunda iktidarı alan Bolşeviklere karşı 1918 yılı Temmuz ayında Sol SRlar tarafından başlatılan silahlı ayaklanmadır. 6 Temmuz 1918 günü başlatılan ayaklanmanın amacı Brest Litovsk Antlaşması ile barış yapılan Almanya İmparatorluğu ile savaşın yeniden başlatılmasıydı. Ayaklanma Rus İç Savaşı sırasında Bolşeviklere karşı sol ayaklanmaların en önemlilerindendir. Ayaklanma bastırılmış ve ülkede Sol SR faaliyetleri yasaklanmıştır ancak yıkıcı faaliyetlerin şiddetine rağmen yaptırımlar görece hafifletilmiş şekilde uygulanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Rusya Halk Vekilleri Kongresi</span>

Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti Halk Vekilleri Kongresi ya da 1991 yılından sonraki adıyla Rusya Federasyonu Halk Vekilleri Kongresi, 16 Mayıs 1990 ile 21 Eylül 1993 tarihleri arasında Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'nin ve Rusya'nın ve en yüksek devlet kurumu. 4 Mart 1990 tarihinde 5 yıllığına seçilmiş, fakat 1993 Rusya anayasa krizi sonrası anayasal olmayan yolla Devlet Başkanlığı kararnamesiyle Boris Yeltsin tarafından lağvedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">5. Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi</span>

5. Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi veya resmî adıyla 5. Tüm-Rusya İşçi, Köylü, Asker ve Kazak Sovyetleri Kongresi, 4-10 Temmuz 1918 tarihleri arasında Bolşoy Tiyatrosu'nda toplanan üçüncü Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi'dir. Rus İç Savaşı sürerken Müttefik devletlerin iç savaşa müdahalelerinin yeni başladığı döneme tekabül eder.

<span class="mw-page-title-main">2. Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi</span>

2. Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi veya resmi adıyla 2. Tüm-Rusya İşçi ve Asker Temsilcileri Sovyetleri Kongresi, 7-9 Kasım 1917 tarihleri arasında Smolny Enstitüsü'nde toplanan ikinci Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi'dir. Kongre zamanında Kışlık Sarayı Bolşeviklerce ele geçirilmiş ve Geçici Hükûmet üyeleri tutuklanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">3. Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi</span>

3. Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi veya resmi adıyla 3. Tüm-Rusya İşçi, Köylü ve Asker Temsilcileri Sovyetleri Kongresi, 23-31 Ocak 1918 tarihleri arasında Tauride Sarayı'nde toplanan üçüncü Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi'dir.

4. Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi veya resmî adıyla 4. Tüm-Rusya İşçi, Köylü, Asker ve Kazak Sovyetleri Kongresi, 14-16 Mart 1918 tarihleri arasında Moskova'da olağanüstü toplanan dördüncü Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi'dir. Brest Litovsk Barış Antlaşması'nın onaylandığı kongredir.

8. Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi veya resmi adıyla 8. Tüm-Rusya İşçi, Köylü, Asker ve Kazak Sovyetleri Kongresi, 22-29 Aralık 1920 tarihleri arasında Moskova'da toplanan sekizinci Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi'dir.

9. Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi veya resmi adıyla 9. Tüm-Rusya İşçi, Köylü, Asker ve Kazak Sovyetleri Kongresi, 23-28 Aralık 1921 tarihleri arasında Moskova'da toplanan dokuzuncu Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi'dir.

12. Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi veya resmi adıyla 12. Tüm-Rusya İşçi, Köylü, Asker ve Kazak Sovyetleri Kongresi, 7-16 Mayıs 1925 tarihleri arasında Moskova'da toplanan on ikinci Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi'dir. 1925 Sovyet Rusya Anayasası'nın onaylandığı kongredir.

14. Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi veya resmi adıyla 14. Tüm-Rusya İşçi, Köylü, Asker ve Kazak Sovyetleri Kongresi, 7-16 Mayıs 1925 tarihleri arasında Moskova'da toplanan on dördüncü Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi'dir. Birinci Beş Yıllık Plan'ın kabul edildiği ve 1925 Sovyet Rusya Anayasası'nda yapılan değişikliklerin onaylandığı kongredir.

Kuban Sovyet Cumhuriyeti, 13 Nisan - 30 Mayıs 1918 tarihleri arasında eski Kuban Bölgesi sınırları içinde bulunan RSFSR'nin bir parçası olarak Rusya İmparatorluğu ve Rusya İç Savaşı'nın, Sovyet Cumhuriyeti'nin çöküşü sırasında bir devlet kurumudur. Başkenti Krasnodar'dır. İç Savaş ve yabancı askerî müdahalelerin patlak vermesi sırasında kurulan Kuban Sovyet Cumhuriyeti, yaklaşık bir buçuk ay boyunca var olan Karadeniz Sovyet Cumhuriyeti ile birleşerek, kısa bir süre Kuban-Karadeniz Sovyet Cumhuriyeti'nin bir parçası oldu. Kuban Sovyet Cumhuriyeti'nin selefi Kuban Halk Cumhuriyeti idi ve Kuban Bölgesel Konseyi ilan edildi ve Kuban Bölgesinde, Petrograd'daki silahlı ayaklanmanın sonucu olarak Geçici Hükûmetin devrilmesinden sonra iktidarı ele geçirdi. Kuban'da Sovyet iktidarının kurulması, komşu Karadeniz eyaletindeki Sovyetlerin zaferi ve Birinci Dünya Savaşı'nın cephelerinden dönen Kazaklar da dahil olmak üzere askeri birimlerde devrimci duygularla kolaylaştırıldı. Kuban hükûmetinin kendi silahlı kuvvetlerini oluşturma girişimleri özellikle başarılı değildi, ancak Krasnodar'da Sovyet gücünün kurulmasını Mart 1918 ortasına kadar gerçekleştirebildi. Bolşevikler ve Sol Sosyal Devrimciler koalisyonu tarafından yönetilen bölge topraklarının devrimci güçlerin kontrolüne geçmesinden sonra meydana gelen Kuban Bölgesi II. Sovyetler Kongresi'nde RSFSR'nin bir parçası olarak Kuban Sovyet Cumhuriyeti'nin ilan edildi. Ancak, genişleyen bir iç savaş zemininde gerçekleşti. İlk Kuban (“Buz”) seferi sırasında Don bölgesinde gönüllü ordu kuruldu Kuban'daki Sovyet rejimini devirmeye çalıştı, fakat Krasnodar'a yapılan saldırıda yenildi ve geri çekilmek zorunda kaldı. Nisan-Mayıs 1918'de Kuban Sovyet Cumhuriyeti'nin durumunun geçici olarak istikrara kavuşturulması, Sovyet hükûmetinin sosyalist dönüşümler, Bölgedeki ekonomik durumu iyileştirmek ve ayrıca silahlı kuvvetleri inşa etme çabalarıyla karakterize edildi. Bununla birlikte, cumhuriyetteki iç siyasi durum yine de zor kaldı ve kötüleşme eğilimindeydi, bu da hem liderlik için yaşanan çatışmaları, hem de toprak sorununu çözmedeki fazlalıklar nedeniyle yerel Kazaklar arasında artan hoşnutsuzluk ile ilişkiliydi ve yaşanan bu durumların birçoğu Sovyet karşıtı ayaklanmalarla sonuçlandı. Bölgede Sovyet iktidarının kurulması mücadelesi sırasında ortaya çıkan Kuban ve Karadeniz'in birleşmesi eğilimi ve sonraki aylarda gerçekleşen, mantıksal çözümler Mayıs 1918'in sonunda gerçekleştirilebildi. Bu zamana kadar, Kuban ve Karadeniz Sovyet cumhuriyetlerinin askeri-stratejik durumu, Gönüllü Ordu ve Sovyet karşıtı hareketlerin tehdidi nedeniyle ve aynı zamanda Brest Antlaşması'nın koşullarını ihlal eden Alman müdahalesiyle bağlantılı olarak ciddi şekilde kötüleşti. 30 Mayıs'ta Kuban Sovyet Cumhuriyeti'nin varlığı sona erdi ve Karadeniz Cumhuriyeti ile birlikte birleşik Kuban-Karadeniz Cumhuriyeti'nin bir parçası oldu.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.