1. Kolordu (Osmanlı İmparatorluğu)
| 1. Kolordu | |
|---|---|
| Etkin | 1911 – 1918 |
| Ülke |  Osmanlı İmparatorluğu |
| Bağlılık | Osmanlı ordusu |
| Sınıfı | Piyade |
| Tipi | Kolordu |
| Karargâh | Harbiye, İstanbul |
| Savaşları | Balkan Savaşları I. Dünya Savaşı
|
| Komutanlar | |
| Ünlü komutanları | Mirliva Pertev Paşa |
1. Kolordu, Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı bir kolordudur. 1911 yılında Osmanlı askeri reformlarında kurulmuştur.
Düzen
1911 Savaş Düzeni
Osmanlı Ordusu'na bağlı olarak 1911 yılında Harbiye, Şişli merkezli olarak kuruldu. Kolordu seviyesine çıkarılması için yeniden yapılandı. Kolordu, 1911 Birinci Balkan Savaşı'nda aşağıdaki gibi yapılandırıldı:[1]
- 1. Kolordu, Harbiye, İstanbul (Ferik Zeki Paşa)
- 1. Piyade Tümeni, Harbiye, İstanbul
- 2. Piyade Tümeni, Selimiye, İstanbul (Mirliva Prens Aziz Paşa)
- 4. Piyade Alayı, İşkodra
- 5. Piyade Alayı, Selimiye, İstanbul
- 6. Piyade Alayı, Selimiye, İstanbul
- 2. Tüfek Taburu, Selimiye, İstanbul
- 2. Topçu Alayı, Selimiye, İstanbul
- 2. Tümen Grubu, Selimiye, İstanbul
- 3. Piyade Tümeni, Pangaltı, İstanbul (Mirliva Osman Paşa)
- 1. Kolordu birimleri
- 1. Tüfek Alayı, Yıldız, İstanbul
- 1. Süvari Tugayı, Davutpaşa, İstanbul
- 1. Süvari Alayı, Yıldız, İstanbul
- 2. Süvari Alayı, Davutpaşa, İstanbul
- 2. Süvari Tugayı, Davutpaşa, İstanbul
- 3. Süvari Alayı, Davutpaşa, İstanbul
- 4. Süvari Alayı, Selimiye, İstanbul
- 1. Atlı Topçu Taburu, Davutpaşa, İstanbul
- 1. Dağ Topçu Taburu, Münzevî Kışlası, İstanbul
- 1. Alan Obüs Taburu, Gümüşsuyu, İstanbul
- 1. İstihkam Taburu, İplikhane, İstanbul
- 1. Telgraf Taburu, Ertuğrul Kışlası, İstanbul
- 1. Sıhhiye Taburu, Ahırkapı, İstanbul
- 1. Demiryolu Taburu, Ahırkapı, İstanbul
- 2. Demiryolu Taburu, Ahırkapı, İstanbul
- Harp Okulu, Harbiye, İstanbul
- Süvari Bölüğü, Harbiye, İstanbul
- Piyade Bölüğü, Harbiye, İstanbul
- Geçici Bölük x 2, Harbiye, İstanbul
- Makineli tüfek Bölüğü, Harbiye, İstanbul
- İstanbul Boğazı Müstahkem Mevkii Komutanlığı, İstanbul Boğazı, İstanbul
- 1. Ağır Topçu Alayı, İstanbul Boğazı, İstanbul
- 2. Ağır Topçu Alayı, İstanbul Boğazı, İstanbul
- Hafif Arama Müfrezesi, İstanbul Boğazı, İstanbul
- Torpido Müfrezesi, İstanbul Boğazı, İstanbul
- Mayın Müfrezesi, İstanbul Boğazı, İstanbul
- Telsiz Telgraf Müfrezesi, İstanbul Boğazı, İstanbul
Balkan Savaşları
17 Ekim 1912 Savaş Düzeni
17 Ekim 1912 tarihinde kolordu aşağıdaki şekilde yapılandırıldı:[2]
- 1. Kolordu (Trakya, Doğu Ordusu komutası altında)
- 2. Tümen, 3. Tümen
- 1. Geçici Tümen
29 Ekim 1912 Savaş Düzeni
29 Ekim 1912 tarihinde kolordu aşağıdaki şekilde yapılandırıldı:[3]
- 1. Kolordu (Trakya, I. Doğu Ordusu komutası altında)
- 2. Tümen, 3. Tümen
- 1. Geçici Tümen, Uşak Redif Tümeni
17 Kasım 1912 Savaş Düzeni
17 Kasım 1912 tarihinde kolordu aşağıdaki şekilde yapılandırıldı:[4]
- 1. Kolordu (Trakya, Çatalca Ordusu komutası altında)
- 2. Tümen, 3. Tümen
- Güney Kanadı Müfrezesi
- I. Geçici Yedek Kolordu
- 29. Tümen
- Ereğli Redif Tümeni, Kayseri Redif Tümeni
25 Mart 1913 Savaş Düzeni
25 Mart 1913 tarihinde kolordu aşağıdaki şekilde yapılandırıldı:[5]
- 1. Kolordu (Trakya, Çatalca Ordusu komutası altında)
- 2. Tümen
- Fatih Redif Tümeni
- 1. Geçici Yedek Kolordu
- 29. Tümen,
- Ereğli Redif Tümeni, Kayseri Redif Tümeni
Temmuz 1913 Savaş Düzeni
- 1. Kolordu (Trakya)
- 2. Tümen, 28. Tümen, Fatih Piyade Tümeni
I. Dünya Savaşı
Ağustos 1914, Kasım 1914 Savaş Düzeni
Ağustos 1914, Kasım 1914'te kolordu aşağıdaki şekilde yapılandırıldı:[6]
Nisan Sonu 1915 Savaş Düzeni
Nisan Sonu 1915'te kolordu aşağıdaki şekilde yapılandırıldı:[7]
- 1. Kolordu (Trakya)
- 1. Tümen, 2. Tümen
Yaz Sonu 1915, Ocak 1916 Savaş Düzeni
Yaz Sonu 1915, Ocak 1916'da kolordu aşağıdaki şekilde yapılandırıldı:[8]
- 1. Kolordu (Gelibolu)
- 2. Tümen, 3. Tümen
Ağustos 1916 Savaş Düzeni
Ağustos 1916'da kolordu aşağıdaki şekilde yapılandırıldı:[9]
- 1. Kolordu (Gelibolu)
- 14. Tümen, 16. Tümen
Aralık 1916 Savaş Düzeni
Aralık 1916'da kolordu aşağıdaki şekilde yapılandırıldı:[10]
- 1. Kolordu (Trakya)
- 14. Tümen, 16. Tümen
Ağustos 1917, Ocak 1918, Haziran 1918, Eylül 1918 Savaş Düzeni
Ağustos 1917, Ocak 1918, Haziran 1918, Eylül 1918'de kolordu aşağıdaki şekilde yapılandırıldı:[11]
- 1. Kolordu (Trakya)
- 42. Tümen
Mondros Sonrası
Kasım 1918 Savaş Düzeni
Kasım 1918'de kolordu aşağıdaki şekilde yapılandırıldı:[12]
- 1. Kolordu (Trakya)
- 55. Tümen
Ocak 1919 Savaş Düzeni
Ocak 1919'da kolordu aşağıdaki şekilde yapılandırıldı:[13][14]
- 1. Kolordu (Trakya, Edirne)
- 49. Tümen (Kırklareli)
- 153. Piyade Alayı, 154. Piyade Alayı, 155. Piyade Alayı, 185. Piyade Alayı
- 60. Tümen (Malkara)
- 186. Piyade Alayı, 187. Piyade Alayı
- 49. Tümen (Kırklareli)
Savaşları
Balkan Savaşları
1. Kolordu, Balkan Savaşları'nda, bazı alaylarını destek için göndermiştir. Fakat topyekûn savaşını, Gelibolu Savaşı'nda vermiştir. Mondros Ateşkes Antlaşması'nda, padişahı ve İstanbul'u koruma gerekçesiyle lağvedilmemiştir.
- 17 Ekim 1912: 1. Kolordu, muharebeye tüm tümenlerini dahil etmiştir. Osmanlı karşıtı Balkan orduları, Trakya'ya gelmiş ve bölgeden sorumlu 1. Kolordu da seferber olmuştu.[1]
- 29 Ekim 1912: 1. Kolordu, muharebede Balkan ordularını durdurmak için 2. ve 3. tümenini göndermişti.[2]
- 17 Kasım 1912: 1. Kolordu, muharebeye 2. ve 3. tümenlerini dahil etmişti.[4]
- 25 Mart 1913: 1. Kolordu, diğerlerinde olduğu gibi bu muharebeye de 2. ve 3. tümenlerini dahil etmiştir.[5]
- Temmuz 1913 muharebeleri: 1. Kolordu, Edirne'yi geri alıp, Balkan ordularını püskürtmek için 2. tümeni ile bazı artçı birliklerini dahil etmiştir.
I. Dünya Savaşı
1. Kolordu, I. Dünya Savaşı sırasında, başkent İstanbul'u korumak için önlemler almıştır.[6] Çanakkale Savaşları'na 1915 Yaz aylarında katılmıştır. Bu savaşta başarılı olmuştur. Ocak 1916'dan sonra tekrar Trakya'da tedbir çalışmalarına devam edilmiştir.[10]
Mondros Ateşkes Antlaşması
Mondros Ateşkes Antlaşması'ndan sonra 1. Kolordu, padişahın ve İstanbul'un güvenliği için İtilaf güçlerince dağıtılmamıştır.[12] Fakat küçültülmüştür, sadece 2. tümeniyle beraber birkaç alay kalmıştır. Türk Kurtuluş Savaşı'ndan sonra, 1. Osmanlı Kolordusuna ait bazı kışlalar, 1. Türk Ordusu için kullanılmaya devam etmiştir.
Kaynakça
- ^ a b Edward J. Erickson, Defeat in Detail, The Ottoman Army in the Balkans, 1912–1913, Westport, Praeger, 2003, pp. 371–372.
- ^ a b Edward J. Erickson, Defeat in Detail, The Ottoman Army in the Balkans, 1912–1913, Westport, Praeger, 2003, p. 83.
- ^ Edward J. Erickson, Defeat in Detail, The Ottoman Army in the Balkans, 1912–1913, Westport, Praeger, 2003, p. 103.
- ^ a b Edward J. Erickson, Defeat in Detail, The Ottoman Army in the Balkans, 1912–1913, Westport, Praeger, 2003, p. 128.
- ^ a b Edward J. Erickson, Defeat in Detail, The Ottoman Army in the Balkans, 1912–1913, Westport, Praeger, 2003, p. 287.
- ^ a b Edward J. Erickson, Order to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War, Greenwood Press, 2001, ISBN 0-313-31516-7, p. 38, 43.
- ^ Edward J. Erickson, Order to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War, Greenwood Press, 2001, ISBN 0-313-31516-7, p. 86.
- ^ Edward J. Erickson, Order to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War, Greenwood Press, 2001, ISBN 0-313-31516-7, p. 109, 126.
- ^ Edward J. Erickson, Order to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War, Greenwood Press, 2001, ISBN 0-313-31516-7, p. 134.
- ^ a b Edward J. Erickson, Order to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War, Greenwood Press, 2001, ISBN 0-313-31516-7, p. 154.
- ^ Edward J. Erickson, Order to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War, Greenwood Press, 2001, ISBN 0-313-31516-7, p. 170, 181, 188, 197.
- ^ a b Edward J. Erickson, Order to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War, Greenwood Press, 2001, ISBN 0-313-31516-7, p. 202.
- ^ Edward J. Erickson, Order to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War, Greenwood Press, 2001, ISBN 0-313-31516-7, p. 209.
- ^ Zekeriya Türkmen, Mütareke Döneminde Ordunun Durumu ve Yeniden Yapılanması (1918-1920), Türk Tarih Kurumu Basımevi, 2001, ISBN 975-16-1372-8, p. 326.
