İçeriğe atla

1. Hava Kuvveti Komutanlığı

1. Hava Kuvveti Komutanlığı
Etkin2003 - 5 Ağustos 2014
Ülke Türkiye
BağlılıkTürk Hava Kuvvetleri
TipiHava Kuvvetleri
GöreviBatı hava sahasını korumak
BüyüklükKolordu
ParçasıTürk Silahlı Kuvvetleri
KarargâhEskişehir

1. Hava Kuvveti Komutanlığı 2003-2014 yılları arasında Türk Hava Kuvvetleri'nin komutası altında Batı hava sahasını koruyan kuvvetiydi.[1] Türk Hava Kuvvetleri'nin 2 ana hava kuvvetinden biriydi.[2] Karargâhı Eskişehir'deydi.[1]

1. Hava Kuvveti Komutanlığı bünyesinde 6 Ana Jet Üssü, 1 Füze Üssü, bu üslere bağlı 4 Av-Önleme Filosu, 4 Av-Bombardıman Filosu, 1 Foto/Keşif Filosu, 1 F-16 Eğitim Filosu, 1 Jet Muharebe Eğitim Filosu, 1 Silah ve Taktikler Filosu, 1 Havadan Erken Uyarı ve Kontrol Filosu, 1 Akrotim Filosu, 1 Test filosu ve kuvvet komutanlığına doğrudan bağlı 1 İrtibat ve Arama-Kurtarma Filosu ile birlikte NATO/CAOC-6 karargahına ev sahipliği yapan 1. Hava Kuvveti Komutanlığı'na bağlı yedek hava meydanları (Akhisar, Dalaman, Afyon, Çorlu), radar mevzi komutanlıkları, üslere bağlı hava savunma birlikleri ve arama-kurtarma kolları da bulunmaktaydı.

5 Ağustos 2014 tarihinde komutanlığın ismi Muharip Hava Kuvveti ve Hava Füze Savunma Komutanlığı olarak değiştirildi.

2014 TSK yeni yürütmelik kanununda 1. ve 2. hava merkez ve komutanlıkları tek merkez altında birleştirildi.[2][3]

Yapılanma

I. Hava Kuvveti Komutanlığı'na bağlı Jet Üsleri ve Taktik Harp Filoları

  • 1. Ana Jet Üs Komutanlığı, Eskişehir Hava Üssü
    • 111. Filo (Panter) - F-4E 2020T Terminator
    • 113. Filo (Işık) - RF-4E/TM Phantom II (Foto/Keşif Filosu)
    • 201. İrtibat ve Arama-Kurtarma Filosu (Atak) - CN-235M-100 & AS-532UL Cougar Mk.1+
  • 3. Ana Jet Üs Komutanlığı, Konya
    • 131. Filo (Barış Kartalı) - B-737-7ES AEW&C
    • 132. Filo (Hançer) - F-4E 2020T Terminator & F-16C/D Block 40 Fighting Falcon (Silah ve Taktikler Filosu)
    • 133. Filo (Pençe) - (N)F-5A/B 2000
    • 134. Filo (Türk Yıldızları) - NF-5A/B 2000 Freedom Fighter (Akrotim Filosu)
    • 3. Ana Jet Üs Komutanlığı Arama-Kurtarma Kolu - AS-532UL Cougar Mk.1+
  • 4. Ana Jet Üs Komutanlığı, Akıncı, Ankara
    • 2016 Eylül ayında Türk Hava Kuvvetleri tarafından yapılan düzenleme kapsamında yedek meydan statüsüne düşürüldü ve adı Mürted Hava Meydanı olarak değiştirildi.[4] TUSAŞ (Türk Havacılık ve Uzay Sanayii) tarafından test uçuşları sürdürülmektedir.[5]
  • 6. Ana Jet Üs Komutanlığı, Bandırma
    • 161. Filo (Yarasa) - F-16C/D Block 40/50+ Fighting Falcon (LANTIRN Filo)
    • 162. Filo (Zıpkın) - F-16C/D Block 40 Fighting Falcon
    • 6. Ana Jet Üs Komutanlığı Arama-Kurtarma Kolu - AS-532UL Cougar Mk.1+
  • 9. Ana Jet Üs Komutanlığı, Balıkesir
    • 191. Filo (Kobra) - F-16C/D Block 50 Fighting Falcon
    • 192. Filo (Kaplan) - F-16C/D Block 50 Fighting Falcon
    • 9. Ana Jet Üs Komutanlığı Arama-Kurtarma Kolu - AS-532UL Cougar Mk.1+
  • 10. Tanker Üs Komutanlığı, İncirlikAdana
    • 101. Tanker Filosu (Asena) - KC-135 Stratotanker (Havada Yakıt İkmal Filosu)
  • 14. İnsansız Uçak Sistemleri Üs Komutanlığı, Batman
    • TAI Anka
    • IAI Heron
    • Karayel
    • Harpy
    • I-GNAT ER
  • 15. Füze Üs Komutanlığı, İstanbul

Kaynakça

  1. ^ a b "TSK'da Ergenekon ve Balyoz sanığı kalmadı | STAR". Star. 20 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2021. 
  2. ^ a b ANKARA, Cengizhan ÇATAL/. "Hava Kuvvetleri'ne yeni düzen". Hürriyet. 24 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2021. 
  3. ^ "türk hava kuvvetleri web sitesinden alındı". 11 Nisan 2022. 2 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2015. 
  4. ^ [1] 13 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  5. ^ "HÜRJET Jet Eğitim Uçağı ilk uçuşunu gerçekleştirdi". 25 Nisan 2023. 25 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hava Eğitim Komutanlığı</span> Hava Kuvvetleri Komutanlığına bağlı kolordu seviyesindeki askerî birlik

Hava Eğitim Komutanlığı, Türk Hava Kuvvetleri'nin bütün görevleri için gereken personel eğitimini en üst seviyede sağlamak ve harekât görevlerini yerine getirmekten sorumludur. Komutanlık bünyesindeki Hava Teknik Okullar Komutanlığında ihtiyaca göre Türk Silahlı Kuvvetleri için subay ve astsubay yetiştirilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mürted Hava Meydanı</span>

Mürted Hava Meydanı Ankara ilinin 35 km kuzey batısında, Kahramankazan ilçesi yakınında yer alan, Türk Hava Kuvvetlerinin bir hava meydanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Türk Hava Kuvvetleri</span> Türk Silahlı Kuvvetlerinin hava gücü

Türk Hava Kuvvetleri, Türkiye'yi havadan gelebilecek her türlü saldırıya karşı korumakla görevlidir. Türk Silahlı Kuvvetleri komutası altındaki en büyük 3. kuvvettir. Türk Hava Kuvvetleri, barışta hava sahasını korumak ve gözetlemek, savaşta ise kara ve deniz kuvvetlerine destek olmak amacıyla kurulmuştur. Türk Hava Kuvvetleri'nin karargâhı Ankara'da bulunmaktadır. 2024 sayımlarına göre envanterinde 537 uçak ve 78 helikopter ile birlikte çok sayıda insansız hava aracı bulundurmaktadır. Avrupa ülkeleri arasında en kalabalık insansız hava aracı filosuna sahiptir. Göktürk-1 ve Göktürk-2 isimli uydular da hava kuvvetleri tarafından kullanılmaktadır. Göktürk-3 ise geliştirme aşamasındadır.

2. Hava Kuvveti Komutanlığı, 2003-2014 yılları arasında Türk Hava Kuvvetleri'nin komutası altında Doğu hava sahasını koruyan kuvvettir. Türk Hava Kuvvetleri'nin 2 ana hava kuvvetinden biriydi. Karargâhı Diyarbakır'dadır.

<span class="mw-page-title-main">Muharip Hava Kuvveti Komutanlığı</span> Türk Hava Kuvvetlerinin ana muharip unsurlarını tek bir çatı altında toplayan ordu büyüklüğündeki askerî birlik

Muharip Hava Kuvveti Komutanlığı, tüm muharip unsurları bünyesinde toplayarak Türkiye hava sahasını korumak ve savaş şartlarında gereken hava operasyonlarını gerçekleştirmekle görevli kuvvettir. Karargâhı Eskişehir'dedir. Türk Hava Kuvvetleri'nin ana hava kuvvetidir. Bünyesinde 8 Ana Jet Üssü, 1 Tanker Üssü, 1 Füze Üssü ve 1 İnsansız Uçak Sistemleri (İUS) bulunmaktadır, bu üslere bağlı 6 Av-Önleme Filosu, 7 Av-Bombardıman Filosu, 2 Foto/Keşif Filosu, 1 Havada Yakıt İkmal Filosu, 1 F-16 Eğitim Filosu, 1 Jet Muharebe Eğitim Filosu, 1 Silah ve Taktikler Filosu, 1 Havadan Erken Uyarı ve Kontrol Filosu, 1 Akrotim Filosu ve kuvvet komutanlığına doğrudan bağlı 2 İrtibat ve Arama-Kurtarma Filosu bulunmaktadır. Ayrıca, NATO/CAOC-6 karargahına ev sahipliği yapan Muharip Hava Kuvveti ve Hava Füze Savunma Komutanlığına bağlı yedek hava meydanları, radar mevzi komutanlıkları, üslere bağlı hava savunma birlikleri ve arama-kurtarma kolları da bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Abidin Ünal</span> Türk asker

Abidin Ünal (1953) Türk asker. Eski Türk Hava Kuvvetleri Komutanı.

Ergin Celasin Türk asker. Eski Türk Hava Kuvvetleri Komutanı.

Bilgin Balanlı Türk asker. Eski Harp Akademileri Komutanı.

8. Ana Jet Üssü Türkiye hava sahasını koruyan kuvvetin karargâhı Diyarbakır'dadır. Diyarbakır Havalimanı'nın hemen yanındadır. Muharip Hava Kuvveti Komutanlığı'na bağlıdır. Görevi terörle mücadele için kara birliklerine gereken ateş desteği sağlamak ve güney sınırlardan gelebilecek tehditlere karşı hava sahasını savunmaktır.

Esra Özatay Türk asker.

<span class="mw-page-title-main">9. Ana Jet Üssü</span>

9. Ana Jet Üssü, Balıkesir'in Altıeylül ilçesinde konuşlu bulunup Batı Karadeniz, Trakya, Marmara ve Ege hava sahasından sorumludur. 1951 yılında Türkiye'nin ilk jet üssü olarak kurulmuştur. Mart 1952'de 8 adet F-84G getirilmesinin ardından yıl sonuna kadar tüm filolar jet uçakları ile donatılmıştır. 1994 yılında F-16 C/D uçaklarıyla modernize edilmiştir. 191. Kobra Filo 1974 yılında Kıbrıs Harekâtı'na, 1999 yılında ise Kosova Harekâtı'na katılmıştır. 15 Temmuz sonrası 2018'de duraklatılan 191. filo, 2021 yılında tekrar aktif hale getirilmiştir. Daha sonra pilot açığı nedeniyle 192. Filo kapatılmış ve 192. Filo'ya ait uçaklar 191. Filo bünyesi altına alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">5. Ana Jet Üssü</span>

5. Ana Jet Üssü, Amasya'nın Merzifon ilçesinde konuşlu olup Muharip Hava Kuvveti Komutanlığına bağlıdır. Karadeniz Bölgesi'nin hava savunmasından sorumludur. Hava savunma sistemlerinin baskılanıp imha edilmesinde görev alan SEAD sistemi bu birlikte bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">3. Ana Jet Üssü</span>

3. Ana Jet Üssü, Konya'da konuşlu olup Muharip Hava Kuvveti Komutanlığına bağlıdır. Üste her yıl birçok ülkenin hava kuvvetlerinin katıldığı Anadolu Kartalı tatbikatı düzenlenmektedir. Aynı zamanda NATO üssü olarak da kullanılmaktadır. Türkiye'nin tarafsız kaldığı Irak Savaşı sürecinde NATO tarafından getirilen AWACS'lar burada üslenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hasan Küçükakyüz</span> Eski Türk Hava Kuvvetleri Komutanı

Hasan Küçükakyüz, Türk asker. Eski Türk Hava Kuvvetleri Komutanı.

<span class="mw-page-title-main">7. Ana Jet Üssü</span>

7. Ana Jet Üssü Muharip Hava Kuvveti Komutanlığına bağlı olarak görev yapmaktadır. Karargâhı Malatya'dadır. Görevi Suriye sınırını kontrol etmek ve buradan gelecek tehlikeleri engelleyip yapılacak olan harekâtlara destek vermektir. F-35 uçaklarının tesliminin ardından F-4 uçaklarının yerini alacağı söylenmiş olsa da Amerika Birleşik Devletleri'nin, Türkiye'yi F-35 programından çıkarmış olmasından dolayı yerine getirilememiştir.

<span class="mw-page-title-main">1. Ana Jet Üssü</span>

1. Ana Jet Üssü, Muharip Hava Kuvveti ve Hava Füze Savunma Komutanlığı'na bağlıdır. Eskişehir'de bulunur. Yerli olarak üretilen ve geliştirilen silah ve mühimmatların denemelerinin yapıldığı 401.Test Filo Komutanlığı bu üste bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Necati Artan</span>

Necati Artan, Türkiye’nin ilk jet pilotlarından biri ve Türk Hava Kuvvetleri’nin ikinci akrobasi takımı olan Uçan Kuğular’ın kurucusudur. Artan aynı zamanda Yarasalar Akrotim'de de liderlik yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">401. Test Filosu</span>

401. Test Filo, Türk Hava Kuvvetleri'nin kullandığı veya kullanacağı her türlü mühimmat ve sistemin testlerini gerçekleştiren, Türk Hava Kuvvetleri'ne bağlı diğer filolardan elektronik sistem bakımından daha farklı uçaklar kullanan ve envantere girecek her türlü mühimmat ile optik/elektronik sistemin nasıl kullanılacağının kılavuzlarını hazırlayan, 1. Ana Jet Üs Komutanlığı'na bağlı Eskişehir Hava Üssü'nde konuşlu filo.

151.Filo, çağrı adı "Tunç" olan filo Merzifon'daki 5. Ana Jet Üssü'nde bulunur. HARM füzesine sahip olan Türkiye'deki tek filodur. 1940 yılında ilk önce Çorlu'da üstlendiler. İlk adı "Kasırga" olan filo, ilk yıllarında Spitfire kullandı. Ardından P-47 C/D uçağına ve 1972 yılında da F-5 uçağına geçtiler. 1997 yılında F-16 Block 40 Fighting Falcon uçağına geçiş yapan filo, günümüzde de aktif olarak hizmet vermektedir. Filonun büyüklüğü Alay seviyesindedir. Ayrıca filo Suriye İç Savaşı'ndaki S-300 Hava Savunma Sistemleri'ni imha etmek amacıyla bölgeye ilk önce giden uçak filosudur.Anadolu Kartalı Tatbikatı'nda Türkiye'yi temsil etmektedir.

6. Ana Jet Üssü Balıkesir'in Bandırma ilçesinde bulunan jet üssü. Muharip Hava Kuvveti Komutanlığına bağlıdır.