İçeriğe atla

Ӱ

Kiril harfi Ӱ
Kiril alfabesi
Slav harfleri
АА̀ А̂ А̄ ӒБВГ
ҐДЂЃЕЀЕ̄ Е̂
ЁЄЖЗЗ́ ЅИІ
ЇЍИ̂ Ӣ ЙЈК
ЛЉМНЊОО̀ О̂
ŌӦПРСС́ ТЋ
ЌУУ̀ У̂ Ӯ ЎӰФ
ХЦЧЏШЩЪ
Ъ̀ ЫЬѢЭЮЮ̀ Я
Я̀
ӐА̊ А̃ Ӓ̄ ӔӘӘ́ Ә̃
ӚВ̌ Ԝ Г̑ Г̇ Г̣ Г̌ Г̂
Г̆ Г̈ г̊ Ҕ ҒӺ Ғ̌
ғ̊ ӶД́ Д̌ Д̈ Д̣ Д̆
Ӗ Е̃ Ё̄ Є̈ Ԑ Ԑ̈ ҖӜ
ӁЖ̣ ҘӞ З̌ З̣ З̆ Ӡ
И̃ Ӥ ҊҚӃ ҠҞҜ
К̣ к̊ қ̊ ԚЛ́ Ӆ Ԯ
Ԓ Л̈ Ӎ Н́ Ӊ ҢԨ
Ӈ Ҥ О̆ О̃ Ӧ̄ ӨӨ̄ Ө́
Ө̆ Ӫ Ԥ П̈ Ҏ Р̌ С̌ Ҫ
С̣ С̱ Т́ Т̈ Т̌ Т̇ Т̣ Ҭ
У̃ Ӳ У̊ Ӱ̄ ҰҮҮ́
Х̣ Х̱ Х̮ Х̑ Х̌ ҲӼ х̊
Ӿ ӿ̊ ҺҺ̈ Ԧ Ц̌ Ц̈ Ҵ
ҶҶ̣ Ӵ ӋҸЧ̇ Ч̣
ҼҾШ̣ Ы̆Ы̄Ӹ
ҌҨЭ̆Э̄ Э̇ Ӭ Ӭ́ Ӭ̄
Ю̆Ю̈Ю̄Я̆Я̄Я̈Ӏ ʼ
ˮ
Arkaik harfler veya kullanılmayan harfler
А̨ Б̀ Б̣ Б̱ В̀ Г̀ Г̧
Г̄Г̓ Г̆ Ҕ̀ Ҕ̆ ԀД̓
Д̀ Д̨ Ԃ Е̇ Е̨
Ж̀ Ж̑ Џ̆
Ꚅ̆ З̀ З̑ Ԅ Ԇ
ԪІ̂ І̣ І̨
Ј̵ Ј̃ К̓ К̀ К̆ Ӄ̆
К̑ К̇ К̈ К̄ ԞК̂
Л̀ ԠԈ Л̑ Л̇ Ԕ
М̀ М̃ Н̀ Н̄ Н̧
Н̃ Ԋ ԢН̡ Ѻ
П̓ П̀
П́ ҦП̧ П̑ ҀԚ̆ Р́
Р̀ Р̃ ԖС̀ С̈ Ԍ Ҫ̓
Т̓ Т̀ Ԏ Т̑ Т̧
Ꚍ̆ Ѹ У̇
У̨ ꙋ́ Ф̑ Ф̓ Х́ Х̀ Х̆ Х̇
Х̧ Х̾ Х̓ һ̱ Ѡ Ѽ
Ѿ Ц̀ Ц́ Ц̓ Ꚏ̆
Ч́ Ч̀ Ч̆ Ч̑ Ч̓
ԬꚆ̆ Ҽ̆ Ш̀
Ш̆ Ш̑ Щ̆ Ꚗ̆ Ъ̄ Ъ̈
Ъ̈̄ Ы̂ Ы̃ Ѣ́ Ѣ̈ Ѣ̆
Э̨ Э̂ Ю̂
Я̈Я̂ Я̨ ԘѤѦ Ѫ
Ѩ ѬѮѰ Ѳ Ѵ
Ѷ
  • Kiril harfleri listesi
  • Kiril digrafikler

Ӱ, (Ӱ ӱ; Latin: Ӱ ӱ) Türkçedeki Ü harfidir. Ү harfinin alternatifidir ve bazen yazı yazılırken Ү ya da Ӱ tercih edilir. İkisi de Ü sesini verir.

İlgili Araştırma Makaleleri

Kırgızca ya da Kırgız Türkçesi, Kırgızların ana ve Kırgızistan'nın resmî dili. Altay dillerinin içerisinde sınıflanan Türk dillerinin Kıpçak grubuna ait bir dildir. Kazakça ile yakın özellikler gösteren Kırgızca 4 milyondan fazla kişi tarafından konuşulmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kazakça</span> Kazakistanın resmî dili olan Türk dili

Kazakça veya Kazak Türkçesi, Kıpçak öbeğine ait, Kazakistan'da konuşulan çağdaş Türk dillerinden biridir. Nogayca ve Kırgızcaya yakındır.

<span class="mw-page-title-main">Arap harfleri</span> Arap alfabesini temel alan yazı sistemi

Arap harfleri, 7. yüzyılın üçüncü çeyreğinden itibaren Emevi ve Abbasi imparatorlukları aracılığıyla Orta Doğu merkezli geniş bir alana yayılma olanağı bulmuş İslam dininin benimsendiği coğrafyalarda kabul gören, kökeni Arap alfabesine dayalı, ünsüz alfabesi türünde bir yazı sistemidir. Dünyada Latin alfabesinden sonra en çok kullanılan yazı sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Kazak alfabesi</span>

Kazak alfabesi, Kazakistan'ın resmî dili olan ve Türk dilleri ailesinde yer alan Kazakçayı yazarken kullanılan yazı sistemidir. Kazak alfabesinde tarih boyunca; Kiril alfabesi, Latin alfabesi ve Arap alfabesi olmak üzere üç farklı alfabe türü kullanılmıştır. 2017 yılında, dönemin Kazakistan cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev tarafından 2025 yılına kadar Kiril alfabesinden Latin alfabesine kademeli olarak geçileceği belirtilmiştir. Arap alfabesi ile yazılan Kazakça, günümüzde Çin, İran ve Afganistan'da yerel olarak kullanılmaya devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Çuvaşça</span> Türk dili

Çuvaşça, Rusya'nın orta kesiminde, Ural Dağları’nın batısında konuşulan çağdaş dönem Türki dillerden biridir. Türk dillerinin Ogur-Bolgar grubu öbeğinden varlığını korumuş tek dilidir. Çuvaşça, Çuvaşların anadili ve Çuvaşistan’ın resmî dilidir. Yaklaşık iki milyon kişi tarafından konuşulur. 2002 verilerine göre Çuvaşistan’da bu dili konuşan nüfusun % 92 etnik olarak Çuvaş, % 8’i ise başka etnik kökenlidir. Çuvaşça, okullarda eğitim dili olmasına ve medyada kullanılmasına karşın, Rusçanın yaygın kullanımından dolayı tehlike altında olan bir dildir.

Latin abecesindeki "U"'ye eşdeğer Kiril Abecesi harfi. Kazak Alfabesinde ise W'nun karşılığı olarak kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Ü</span> Latin alfabesinde harf

Ü, Latin alfabesinde bir harftir. Almanca, Türkçe, Macarca, Azerice, Türkmence, Uygurca, Tatarca, Estonca dillerinde kullanılır. Bu dillerin hepsinde /y/ sesini temsil eder. Ayrıca İspanyolca, Fransızca, Katalanca gibi bazı Lâtin dillerde ise u sesinin ayrıca telaffuz edildiğini göstermek için kullanılır. Ä ve Ö harflerini kullanan Fince ve İsveççe dilleri, Ü harfinin yerine aynı sesi vermek için Y harfini kullanırlar.

<span class="mw-page-title-main">Ayırıcı im</span>

Ayırıcı im, fonetik işaret veya diyakritik; telaffuz, ton ve diğer ayırıcı unsurları belirtmek için gliflere eklenen imdir. Örneğin Latin harflerine geçiş döneminde Türkçedeki ötümsüz artdişyuvasıl sürtünmeli ünsüz sesini karşılamak için yeni arayışlara gidilmiş ve mevcut S harfine sedil eklenerek Ş harfi elde edilmiştir. O > Ö veya A > Â ya da Y > Ý gibi harflerde ayırıcı imlere örnekler görülebilir.

Karaçay-Balkarca, Karaçay-Malkarca ya da Davluca, Kuzey Kafkasya'da yaşayan Karaçaylar ve Balkarların konuştukları dil. İki halkın dilleri birbirine çok yakın olduğu için ortak bir adla adlandırılmaktadır.

Ünlü düşmesi, Türkçede görülen bir ses olayıdır. Genellikle ikinci hecesinde dar bir ünlü bulunan sözcüklerde görülür ancak istisnaları mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">NATO rapor adı</span> askeri teçhizat isimlendirme düzeni

NATO rapor ismi, NATO üyesi ülkelerde Sovyet ve Çin savaş araçlarını belirtmek için kullanılan, üye ülke dillerinden bağımsız isimlendirme sistemi. Farklı dillerde konuşan üyeler arasında iletişimi kolaylaştırmak için kullanılan bu sistem gizli değildir. Çoğu durumda Sovyet ve Çin araçlarının gerçek isimlerinin öğrenilmesi yıllar sürdüğü için bu sistem tüm Soğuk Savaş'ta kullanılmıştır. Günümüzde de ikincil öncelikte olarak kullanımına devam edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Dolganca</span>

Dolganca Türk dillerinin Sibirya grubuna ait, Sahaca ile çok yakın olan, ağırlıklı olarak Dolganların konuştuğu dildir. Konuşucu sayısının azlığı nedeniyle tehlike altındadır. Taymır bölgesinde konuşulmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tuvaca</span> Rusyada bir Türk dili

Tuvaca, Tuva Türkçesi, Tuva dili, Rusya'ya bağlı özerk Tuva Cumhuriyetinde Tuvalar tarafından konuşulan Sayan dilleri grubundan çağdaş Türk yazı dillerinden biridir. Tuva Cumhuriyeti'ndeki 250.000 civarındaki Tuva nüfusunun yanı sıra, kuzey-batı Moğolistan'da 27.000 kişi ve Çin'in adlandırmasıyla Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ne Türk Dünyasındaki adlandırmayla Doğu Türkistan'a bağlı Altay İli'nde 2.400 kişi bu dili konuşmaktadır. Ayrıca Buryat Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde ve Kazakistan'da az sayıda Tuvaca konuşanlar vardır.

Elif (ا), Arap alfabesinin birinci harfi. İbranice muadili alef harfidir. Ebced hesabındaki değeri 1'dir. Kamerî harflerdendir.

Latinizasyon (Romanizasyon) tabiri genel olarak Latin alfabesi dışındaki ses sistemlerinin Latin alfabesine çevrilmesini ifade eder. Arapçanın Latin alfabesine çevirisi yapılırken bu uygulamaların hiçbirinde (fonetik alfabeler hariç) ortak bir uygulama geliştirilememiştir. Çünkü her ülke kendi harflerini esas alan bir çeviri sistemi benimsemiştir. Fakat yine de ana hatlarıyla genel kabul görmüş bazı sesler ve simgeler tercih edilmeye başlanmıştır. Ortak Türkçe alfabesi esas alınarak yapılan bir işaret sistemi büyük oranda geliştirilmiş durumdadır. Fakat yine de çeşitli ülkelerin, sesleri simgelerken kullandıkları harflerin değişik olması nedeniyle farklılıklar ortaya çıkmaktadır.

Ў Latincedeki W sesini karşılayan Kiril harfidir. Dudaklar büzülerek söylenen V harfi gibidir.

Ü ya da orijinal biçimiyle Ү, Kiril alfabesini kullanan Türk dillerinde Türkçedeki ü sesini ifade etmek için kullanılan bir harftir.

Ұ ; Kazakçada U sesine karşılık gelen, Slav kökenli olmayan bir Kiril harfidir.

Ԝ ԝ harfi Türkçede yer almayan W sesini karşılar. Kiril alfabesiyle yazılan bazı dillerde kullanılır. Slavik Ў harfinin slavik olmayan versiyonudur. Ünikod büyük harf kodu U+051C, küçük harf kodu ise U+051D'dir.