İçeriğe atla

Ţ

Latin alfabesi
Ţţ harfi
Ţţ
Ţţ

Ţ, Gagavuz alfabesinde kullanılan bir Latin harfidir. /t͡s/ sesini gösterir.

Gagavuzcanın Latin harflerine geçişi esnasında Türkçedeki Ç ve Ş harflerine ek olarak Türkçede olmayan /t͡s/ sesi için Moldova'nın resmî dili olan Rumencede bu sesi gösteren Ţ harfi de kabul edilmişti. Unicode'un o dönem kullanılan versiyonlarında Rumencedeki Ș ve Ț harflerinde bulunan virgül ayırıcı imi Türkçedeki Ç ve Ş harflerinde bulunan çengel işareti ile aynı sembol olarak kabul ediliyordu. 1999 yılında ise, Romanya'nın baskısıyla bu iki harfin Rumencede kullanılan biçimleri çengel yerine virgül kullanan ayrı harfler olarak yeniden Unicode'a eklenmiş, bunun sonucu olarak Gagavuzca günümüzde (çengel işaretli) Ţ harfini kullanan tek dil konumuna düşmüştür.

ISO temel Latin alfabesi
AaBbCcDdEeFfGgHhIiJjKkLlMmNnOoPpQqRrSsTtUuVvWwXxYyZz
Özel işaret almış T harfi
ŤťṪṫŢţṬṭȚțṰṱṮṯŦŧȾⱦƬƭƮʈT̈ẗƫȶ

tarih •paleografitüretimler •diyakritik •noktalamarakamlarharf listesi

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türk alfabesi</span> Türkçenin yazımında kullanılan alfabe

Türk alfabesi, Türkçenin yazımında kullanılan Latin alfabesi temelli alfabedir. 1 Kasım 1928 tarihli ve 1353 sayılı yasayla tespit ve kabul edilmiştir.

C, c, ISO temel Latin alfabesi ve Türk alfabesinin üçüncü harfidir. İngilizce söylenişi şeklindedir. Türkçedeki söylenişi [d͡ʒ] şeklindedir.

<span class="mw-page-title-main">Arap harfleri</span> Arap alfabesini temel alan yazı sistemi

Arap harfleri, 7. yüzyılın üçüncü çeyreğinden itibaren Emevi ve Abbasi imparatorlukları aracılığıyla Orta Doğu merkezli geniş bir alana yayılma olanağı bulmuş İslam dininin benimsendiği coğrafyalarda kabul gören, kökeni Arap alfabesine dayalı, ünsüz alfabesi türünde bir yazı sistemidir. Dünyada Latin alfabesinden sonra en çok kullanılan yazı sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Rumence</span> Romanyanın resmî dili

Rumence, Romanya'nın resmî dilidir ve Latin dillerinin doğu koluna mensuptur. Çoğunluğu Romanya ve Moldova'da yaşayan 28 milyon kişi tarafından konuşulur. Moldova'nın resmî dili Moldovaca da Rumence ile aynı olmasına rağmen ülke yasaları kapsamında ülkenin resmî dili Moldovaca olarak yer almaktadır.

Türk dilleri alfabeleri veya çağdaş Türk yazı dilleri alfabeleri çağdaş dönem Türk yazı dilleri için kullanılan çeşitli alfabelerdir. Uzun tarihî dönemler içinde kullanılmış olan Türk yazı sistemlerinin sonrasında, bazılarının terki, bazılarının devamı ile günümüzde kullanımda olmuşlardır.

Dd (de) harfi, Türk alfabesinin 5., Latin alfabesinin 4. harfidir. Sami dillerindeki deltadan geldiği kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Kiril alfabesi</span> Slav dillerinin kullanımında rol oynayan bir alfabe

Kiril alfabesi, Avrasya'da çeşitli dillerin yazımı için kullanılan alfabedir. Çeşitli Slav, Kafkas, Moğol, Ural, ve İranî dillerinin resmî alfabesidir. En eski Slav kitaplarının yazıldığı iki alfabeden biri olan Kiril yazısı, Aziz Kiril ve kardeşi Metodius tarafından 9. yüzyılın ilk çeyreğinde oluşturulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Uygurca</span> Uygur Türkçesi

Uygurca veya Yeni Uygurca, Uygurlar tarafından konuşulan, Türk dillerinin Uygur grubunda yer alan bir dil.

Moldovaca, Moldova'nın resmî dili. Rumenceyle aynı dildir.

<span class="mw-page-title-main">Gagavuzca</span>

Gagavuzca veya Gagauzca, çoğunluğu Moldova'daki Gagavuz Yeri Özerk Bölgesi'nde yaşayan Gagavuzların konuştuğu Batı Oğuz grubuna bağlı bir Türk dili. Gagavuzca, Balkan Gagavuzcasından bir dereceye kadar farklı bir dildir. Kimi Türkologlar ise Gagavuzca'yı ayrı bir dil veya lehçe saymayarak Türkiye Türkçesinin Rumeli ağızlarına dahil etmişlerdir. Yaklaşık 300.000 kişi tarafından konuşulur.

Ş, ş, başta Türk dilleri olmak üzere çeşitli dillerin alfabelerinde yer alan bir harftir. Türkçeden başka Azeri, Brohi, Çeçen, Gagavuz, Kırım Tatar, Kürt, Tatar ve Türkmen dillerinin Latin alfabelerinde de kullanılır. Ötümsüz artdişyuvasıl sürtünmeli ünsüz sesini göstermek için kullanılır. Türkçe olmayan Q klavyede tuş vuruşu çoğu zaman alt+0222'dir. Türkçe klavyede <y> ve <x> harflerinin arasında yer alır. Diğer dillerde denkleri, 'sch', 'sh', 'sz' ve 'ch' gibi birleşik harflerdir. Kiril alfabesinde de aynı sesi veren "Ш" harfi mevcuttur.

Tse, Rus Kiril Alfabesi'nin yirmidördüncü harfidir. Ötümsüz dişyuvasıl patlamalı sürtünmeli ünsüz (dinle) sesini göstermek için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Ayırıcı im</span>

Ayırıcı im, fonetik işaret veya diyakritik; telaffuz, ton ve diğer ayırıcı unsurları belirtmek için gliflere eklenen imdir. Örneğin Latin harflerine geçiş döneminde Türkçedeki ötümsüz artdişyuvasıl sürtünmeli ünsüz sesini karşılamak için yeni arayışlara gidilmiş ve mevcut S harfine sedil eklenerek Ş harfi elde edilmiştir. O > Ö veya A > Â ya da Y > Ý gibi harflerde ayırıcı imlere örnekler görülebilir.

Tsadik harfi İbrani alfabesinin 18. harfi olup Arap alfabesindeki muadili Sad harfidir ve "ts" sesi verir. Karşılığı Yunan alfabesinde San (Ϻ), Kiril alfabesinde Tse (Ц)'dir. Kelime başında ve ortasında צ, kelime sonunda da ץ olarak yazılır.

Ortak Türk Alfabesi, Türk dillerindeki asal sesler esas alınarak ve aynı kaynaktan çıkanlar sınıflandırılarak tüm harflerin gösterildiği bir sistemdir. Henüz ortak bir biçime ulaşılamamış olmasına rağmen büyük oranda şekillenmiştir.

Ț harfi, Rumencede kullanılır ve sesini verir. Bir benzeri olan Ţ, ţ harfi aynı ses için Gagavuzcada kullanılır.

Çengel işareti, dil biliminde ve çoğu dilde kullanılan bir diyakritik işarettir. Türkçede yalnız sessiz harflerde kullanılan ve harflerin ses değerlerini değiştiren bir göstergedir.

Haçek, karon veya ters şapka işareti (ˇ), Latin alfabesi kullanan bazı dillerde bulunan bir ayırıcı imdir. Üzerine eklendiği harfin okunuşunu değiştirmek amacıyla kullanılır.

Modern Gagavuz alfabesi, Türk alfabesini temel alan 31 harfli Latin kökenli bir alfabedir. Daha önceleri, Sovyet yönetimi sırasında Gagauzya'nın resmi alfabesi Kiril alfabesiydi.

Ș harfi, Rumencede kullanılan bir harftir. Aynı Türkçede kullanılan Ş gibi /ʃ/ sesini temsil eder. "S-virgula" olarak da bilinir.